Ο Μπγιορν Ζάιμπερτ, με μεγάλη επιρροή στις Βρυξέλλες, θα αναλάβει καθήκοντα διευθυντή εκστρατείας της Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, από τις 8 Απριλίου έως την ολοκλήρωση των Ευρωεκλογών σε ολόκληρη την ήπειρο στις 9 Ιουνίου.
Ο Αλεξάντερ Βίντερσταϊν, υψηλόβαθμο στέλεχος του τμήματος επικοινωνίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα είναι ο επικεφαλής εκπρόσωπος κατά την ίδια περίοδο.
Η ανακοίνωση έγινε το πρωί της Παρασκευής από το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) και προκάλεσε αμέσως ζητήματα δεοντολογίας, δεδομένου ότι οι δύο διορισμένοι προέρχονται από ένα θεσμικό όργανο που, σύμφωνα με τις συνθήκες, είναι ανεξάρτητο από κομματικές πολιτικές.
Η ίδια η Φον ντερ Λάιεν δεν διεκδικεί μια θέση στο ημικύκλιο, αλλά κατεβαίνει ως επικεφαλής υποψήφια του ΕΛΚ για την προεδρία της Επιτροπής για δεύτερη πενταετή θητεία.
Σύμφωνα με το λεγόμενο σύστημα Spitzenkandidaten, το κόμμα που κερδίζει τις περισσότερες έδρες “δικαιούται” να στείλει τον επικεφαλής υποψήφιό του στην κορυφή του ισχυρού εκτελεστικού οργάνου. Η Φον ντερ Λάιεν δεν κατέβηκε ως Spitzenkandidat το 2019 και ο ξαφνικός διορισμός της από τους ηγέτες της ΕΕ εξόργισε το Κοινοβούλιο, το οποίο την ενέκρινε με οριακή διαφορά.
Αυτή τη φορά, ωστόσο, σκοπεύει να παίξει το παιχνίδι. Η Φον ντερ Λάιεν ανακηρύχθηκε επικεφαλής υποψήφια του ΕΛΚ στις αρχές Μαρτίου κατά τη διάρκεια συνεδρίου στο Βουκουρέστι, όπου δεν αντιμετώπισε κανέναν ανταγωνισμό. Αυτό σημαίνει ότι είναι πλέον επίσημη υποψήφια στον εκλογικό κύκλο και αναμένεται να συμμετάσχει σε συζητήσεις, εμφανίσεις στα μέσα ενημέρωσης και πολιτικές συγκεντρώσεις με την ιδιότητά της ως Spitzenkandidat και όχι ως πρόεδρος.
Προβλέποντας τη σύγκρουση μεταξύ κομματικού υποψηφίου και ανεξάρτητου προέδρου, η Επιτροπή δημοσίευσε νωρίτερα φέτος επικαιροποιημένες κατευθυντήριες γραμμές για τον αυστηρό διαχωρισμό των δύο λειτουργιών. Αυτές περιλαμβάνουν τη δημιουργία ειδικών λογαριασμών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την υποχρέωση να είναι διαθέσιμη για επίσημα καθήκοντα και την απαγόρευση χρήσης πόρων της ΕΕ για την εκστρατεία, καθώς και απαιτήσεις διαφάνειας και δηλώσεις συμφερόντων.
Σύμφωνα με τους κανόνες, ο Ζάιμπερτ θα βρίσκεται σε άδεια άνευ αποδοχών μεταξύ 6 Απριλίου και 9 Ιουνίου, καθώς οι κατευθυντήριες γραμμές απαγορεύουν στη Φον ντερ Λάιεν να τον απασχολεί σε διπλή θέση. Ο Ζάιμπερτ θα επανέλθει στη θέση του ως επικεφαλής του υπουργικού συμβουλίου στις 10 Ιουνίου, ανέφερε η Επιτροπή σε ανακοίνωσή της.
Ωστόσο, η 10η Ιουνίου δεν σηματοδοτεί το τέλος της εκστρατείας της Φον ντερ Λάιεν. Αφού καταμετρηθούν όλα τα ψηφοδέλτια, οι ηγέτες της ΕΕ θα συναντηθούν σε μια κρίσιμη σύνοδο κορυφής για να κατανείμουν τις κορυφαίες θέσεις εργασίας: Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και Ύπατος Εκπρόσωπος.
Με το ΕΛΚ να προβλέπεται να έρθει πρώτο στις εκλογές, η Φον ντερ Λάιεν είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα λάβει το πράσινο φως από τους ηγέτες. Ο διορισμός της θα πρέπει στη συνέχεια να εγκριθεί από την απόλυτη πλειοψηφία του Κοινοβουλίου, στόχος που θα απαιτήσει από τη Φον ντερ Λάιεν να εγκαταλείψει το ρόλο της ως υποψήφια του ΕΛΚ και να επιδιώξει να οικοδομήσει συναίνεση γύρω από μια κοινή ατζέντα.
Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, τα άλλα φιλοευρωπαϊκά κόμματα – σοσιαλιστές, φιλελεύθεροι και πράσινοι – θα «επιτεθούν» στη Φον ντερ Λάιεν με τις προτεραιότητές τους και θα την ωθήσουν να αποδεχθεί όσο το δυνατόν περισσότερες από αυτές, με αντάλλαγμα τις θετικές τους ψήφους. Αυτό θα είναι ένα πολύπλοκο, λεπτό εγχείρημα που θα αναγκάσει τη Φον ντερ Λάιεν να στηριχθεί στους στενούς της συμβούλους.
Μεταξύ αυτών θα είναι και ο Ζάιμπερτ, το δεξί της χέρι. Αλλά κατά τη διάρκεια αυτού του δεύτερου σταδίου, από τις 10 Ιουνίου έως τα μέσα Σεπτεμβρίου, όταν το Κοινοβούλιο αναμένεται να πραγματοποιήσει τη σύνοδο επικύρωσης, ο Ζάιμπερτ θα ενεργεί ως επικεφαλής του υπουργικού συμβουλίου – όχι ως υπεύθυνος της εκστρατείας.
“Οι κατευθυντήριες γραμμές ισχύουν για τις ευρωπαϊκές εκλογές. Και ως εκ τούτου, αυτό πρέπει να τηρούν το προσωπικό της Επιτροπής και τα μέλη του Σώματος. Είναι πολύ απλό”, δήλωσε την Παρασκευή ο Έρικ Μάμερ, ο επικεφαλής εκπρόσωπος της Επιτροπής.
“Μετά από αυτό, είναι ελεύθερος (ο Ζάιμπερτ) να επιστρέψει στην Επιτροπή”, πρόσθεσε.
Αντιμετωπίζοντας καταιγισμό ερωτήσεων από δημοσιογράφους, οι οποίοι ρώτησαν αν αυτό αποτελεί νομικό κενό και πιθανή σύγκρουση συμφερόντων, ο Μάμερ δήλωσε ότι η “βασική στιγμή” του κύκλου είναι οι εκλογές του Ιουνίου, όταν οι ψηφοφόροι ασκούν τα δημοκρατικά τους δικαιώματα, και όχι η επόμενη φάση μεταξύ του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου, την οποία χαρακτήρισε ως μια “πιο θεσμική” και “ξεχωριστή διαδικασία”.
Είπε ότι δεν θα επιβληθούν πρόσθετοι κανόνες για το δεύτερο αυτό στάδιο των διαπραγματεύσεων.
“Δεν ξέρω πόσες φορές θέλετε να το πω αυτό: πρόκειται για κανόνες που σχετίζονται με τις εκλογές”, δήλωσε στους δημοσιογράφους. “Παρά την κατανόηση της ερώτησής σας, οι κανόνες που υπάρχουν ισχύουν γι’ αυτό. Μπορεί να θεωρείτε ότι θα πρέπει να εφαρμόζονται σε κάτι άλλο. Ο ρόλος μου ως εκπροσώπου είναι να σας πω ότι οι κανόνες ισχύουν σε αυτό το πλαίσιο και μετά μπορούμε να δούμε”.
Οι ανησυχίες γύρω από τον διορισμό του Ζάιμπερτ έρχονται την ίδια εβδομάδα που η Φον ντερ Λάιεν αντιμετωπίζει αντιδράσεις για την επιλογή του Μάρκους Πίπερ, ενός Γερμανού νομοθέτη του κόμματός της, στη θέση του απεσταλμένου για τις ΜμΕ, η οποία συνεπάγεται μηνιαίο μισθό 17.000 ευρώ.
Οι ευρωβουλευτές ετοιμάζονται να ζητήσουν την παραίτηση του Πίπερ, ενώ τέσσερις Ευρωπαίοι Επίτροποι ζήτησαν εσωτερική επανεξέταση της διαδικασίας, κατά την οποία ο Πίπερ φέρεται να συγκέντρωσε χαμηλότερη βαθμολογία από τους άλλους δύο τελικούς υποψήφιους.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Στο συνέδριο της ΝΔ στην Αθήνα στις 7 Απριλίου η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν