Ο (χρεοκοπημένος) Καλογρίτσας έριξε στα βράχια (και) την Αριστερά

Το σκάνδαλο με τις δανειοδοτήσεις της «Αττικής» (πάνω από 120 εκατομμύρια), η χαριστική βολή στον «Τοξότη» από τον ΔΕΔΔΗΕ και το μέγα φιάσκο με την κατάθεση προσφοράς για τηλεοπτική άδεια και τις αποκαλύψεις Μαρινάκη που εκθέτει τον ΣΥΡΙΖΑ

Του Δ. Γ. Παπαδοκωστόπουλου

Παρά τη μικρή παράταση ζωής που πήρε η κατασκευαστική εταιρεία «Τοξότης» του ομίλου Καλογρίτσα (για να συζητηθεί τον Μάρτιο στο Πρωτοδικείο η αίτηση πτώχευσης) η χρεωκοπία της οποίας έχει ήδη λάβει χώρα, κυριολεκτικά έχει και έναν σημειολογικό χαρακτήρα. Αποτυπώνει κατά μια έννοια και την χρεωκοπία της αριστεράς και του ΣΥΡΙΖΑ: στην Ελλάδα, που υπήρξε και ο «κύριος χορηγός» του παρολίγον καναλάρχη Χρήστου Καλογρίτσα στην προσπάθεια να φτιάξει νέα επιχειρηματικά τζάκια, όπως έκανε δηλαδή το ΠΑΣΟΚ στην δεκαετία του 1980.

Ταυτόχρονα, η υπόθεση Καλογρίτσα φέρνει στον νου την υπόθεση Κοσκωτά με την Τράπεζα Κρήτης, μόνο που στην προκειμένη περίπτωση δεν υπάρχει Τράπεζα Κρήτης, αλλά η Τράπεζα Αττικής, η οποία δανειοδότησε με πολλά λεφτά τον όμιλο του Χρήστου Καλογρίτσα, ο οποίος μάλιστα συμμετείχε με χρήματα του συγκεκριμένου πιστωτικού ιδρύματος (γύρω στα 15 εκατ.) και σε αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας Αττικής.

Τα χρέη που αφήνει η χρεωκοπία του «Τοξότη» στην Τράπεζα Αττικής κανείς δεν ξέρει ακριβώς πόσα είναι, ενώ είναι γνωστό ότι οι δανειοδοτήσεις προς τη συγκεκριμένη εταιρεία από την Τράπεζα Αττικής έφθασαν στο απόγειό τους τα 120 εκατομμύρια ευρώ.
Ειρήσθω εν παρόδω να αναφέρουμε ότι από το 2009 μέχρι το 2018 η συγκεκριμένη τράπεζα μέσα από τ αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου άντλησε σχεδόν 1,3 δισ. ευρώ, για να χρηματοδοτήσει πάντα τις αναπτυξιακές της δραστηριότητες, όπως έλεγαν όλες οι ανακοινώσεις ακόμα και η τελευταία του 2018, όπου η αύξηση καλύφθηκε μόνο κατά το ήμισυ, με τον ΕΦΚΑ να πληρώνει και τα περισσότερα.
Και βέβαια εν προκειμένω μην ξεχνάμε ότι χρεωκοπώντας μια εταιρεία στην Ελλάδα δεν σημαίνει ότι χρεωκοπεί παράλληλα και ο ιδιοκτήτη της, όπως απέδειξε και η εποχή του χρηματιστηρίου.

Ο Χρήστος Καλογρίτσας, που ήταν κουμπάρος τόσο του Χρήστου Σπίρτζη όσο και του Πάνου Καμμένου ανέλαβε μεγάλα έργα, πολλά εκ των οποίων τελικά ναυάγησαν, ειδικά την τελευταία περίοδο, λόγω κυρίως αδυναμίας προσκόμισης εγγυητικών. Μεγάλο πλήγμα για τον «Τοξότη» υπήρξε και ο παραγκωνισμός του από τον ΔΕΔΔΗΕ, ενός εκ των μεγαλύτερων πελατών του. Η θυγατρική της ΔΕΗ κήρυξε την εταιρεία του Χρήστου Καλογρίτσα έκπτωτη από τις εργολαβίες, οι οποίες απέφεραν στην «Τοξότης» ένα ζωτικό για την απρόσκοπτη λειτουργία της χαρτοφυλάκιο έργων που ξεπερνούσε τα 100 εκατ. ευρώ.
Όπως προκύπτει από τα όσα αποκάλυψε κατά καιρούς η εφημερίδα «ΜΠΑΜ στο Ρεπορτάζ», με την ανάληψη της κυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ το 2015 η Τράπεζα Αττικής μετατράπηκε σε μεγάλο χρηματοδότη της εταιρείας «Τοξότης». Ο Χρ. Καλογρίτσας ευνοήθηκε σκανδαλωδώς, σύμφωνα με τα πορίσματα της ίδιας της τράπεζας. Όπως προκύπτει τόσο από τις εκθέσεις του πραγματογνώμονα αλλά και από την αναφορά του πρώην ισχυρού άνδρα της Τράπεζας, Παναγιώτη Ρουμελιώτη, στους εισαγγελείς Διαφθοράς, οι οποίοι διενεργούν έλεγχο για όσα έχουν συμβεί, προέκυπταν συμπεριφορές που δεν συνάδουν με χρηστή συμπεριφορά από τη μεριά του πιστωτικού ιδρύματος.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την «ΜΠΑΜ στο Ρεπορτάζ» οι διευκολύνσεις προς τον όμιλο εταιρειών του Χρήστου Καλογρίτσα φαίνεται γίνονταν ακόμη και μετά την κατάθεση μηνυτήριας αναφοράς από τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, τον Ιανουάριο του 2017.
Στην εμπιστευτική έκθεση, που παραδόθηκε στη διοίκηση της Τράπεζας Αττικής στις 20 Νοεμβρίου 2018 επισημαίνεται πως οι χορηγήσεις από την Αττικής προς τον όμιλο Καλογρίτσα που ήταν 15 εκατ. ευρώ το 2012, εκτοξεύθηκαν σε 49,1 εκατ. στα τέλη του 2014 και υπερδιπλασιάστηκαν μέσα σε ενάμιση χρόνο προκειμένου να φτάσουν τα 108,7 εκατ. στις 22 Ιουλίου 2016.

Στην έκθεση εκείνη επισημαίνεται πως τα δάνεια προς τον κατασκευαστικό όμιλο εκτοξεύτηκαν επί των ημερών της προηγούμενης διοίκησης, καθώς υπερδιπλασιάστηκαν μέσα σε ενάμιση χρόνο. Αποκαλύπτεται ακόμα πως η τότε διοίκηση (Ρουμελιώτη – Πανταλάκη) δυσκολεύτηκε να διαχειριστεί την υπόθεση του «Τοξότη», καθώς η οριστική κατάρρευση του ομίλου Καλογρίτσα θα επιβάρυνε την τράπεζα Αττικής με ζημίες κοντά στα 90 εκατ. ευρώ!
Και για να μην «πέσει κανόνι» μέχρι τέλος του 2018 στον «Τοξότη» δόθηκαν άλλα 11 εκατ., με αποτέλεσμα στα τέλη του 2018 το συνολικό άνοιγμα της κατασκευαστικής να αγγίζει τα 119 εκατ.

Οπως αποκάλυψε τον Δεκέμβριο του 2019 η «ΜΠΑΜ» σύμφωνα με επιστολή του πρώην προέδρου της Attica, Παναγιώτη Ρουμελιώτη (εστάλη 30/11/2018) προς τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, Γ. Στουρνάρα, αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Ως διοίκηση κληρονομήσαμε έναν ιδιαίτερα επισφαλή λογαριασμό του Ομίλου Καλογρίτσα («ΤΟΞΟΤΗΣ Α.Ε.» κ.λπ.), ο οποίος είχε φθάσει, επί προηγουμένης διοίκησης, μέσα σε 18 μήνες, από 30 σε 110 εκατ. ευρώ. Με καλύψεις που πραγματικά δεν υπερέβαιναν τα 25 εκατ. ευρώ».

Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι όταν το 2016 ξέσπασε ο πόλεμος κυβέρνησης – ΤτΕ για το ποιος θα ελέγξει την Attica Bank, ο Χρ. Σπίρτζης (που ως υπουργός έδινε έργα στον «Τοξότη», περικόπτοντας σε τμήματα τις εργολαβίες) κατηγορούσε τον Γ. Στουρνάρα για πλημμελή έλεγχο στις χορηγήσεις των δανείων, για να απαντήσουν πηγές της κεντρικής τράπεζας ότι «από το 2011 έως το 2015 (διάστημα στο οποίο ο Χρήστος Καλογρίτσας φέρεται να πήρε δάνεια άνω των 100 εκατομμυρίων ευρώ από την Attica Bank) ο Χρήστος Σπίρτζης ήταν πρόεδρος του ΤΕΕ και ήλεγχε το ΤΣΜΕΔΕ, τον βασικό μέτοχο της Τράπεζας Αττικής. Και ο νοών νοείτω».
Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες που δημοσίευσε η «ΜΠΑΜ», οι εισαγγελείς Διαφθοράς κατά τη διάρκεια της έρευνάς τους, διαπίστωσαν ότι προκλήθηκε ζημία στην περιουσία της τράπεζας από πέντε περιπτώσεις δανείων συνολικού ύψους περίπου 60 εκατ. ευρώ. Τα επίμαχα δάνεια, που αφορούν στην περίοδο από το 2011 ως το 2015, φέρονται να χορηγήθηκαν στις εμπλεκόμενες εταιρείες, οι οποίες ωστόσο είχαν χαμηλή πιστοληπτική διαβάθμιση. Μάλιστα, τα δάνεια φέρονται να χορηγήθηκαν με επιτόκιο πολύ χαμηλότερο από το προβλεπόμενο και με μηδενική ή μερική εξασφάλιση.

Από δημοσιεύματα της ίδιας εφημερίδας προκύπτει ότι σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην έκθεση ελέγχου του Φεβρουαρίου 2019, από το 2012 μέχρι το 2016 οι χορηγήσεις της Τράπεζας αυξήθηκαν κατακόρυφα. Ειδικότερα, τον Ιανουάριο του 2012 οι χορηγήσεις ανέρχονταν σε 15 εκατ. ευρώ, τον Δεκέμβριο του 2014 σε 49,1 εκατ. ευρώ και τον Ιούλιο του 2016. Όπως αναφέρεται στην έκθεση, πρόκειται για «υψηλό διασφαλιστικό άνοιγμα του λογαριασμού γεγονός που φέρει την Τράπεζα σε μειονεκτική θέση έναντι του πελάτη».

Στις αρχές του 2017 ο όμιλος Καλογρίτσα υπέβαλε στην τράπεζα Αττικής επιχειρηματικό σχέδιο με συγκεκριμένους στόχους. Το σχέδιο προέβλεπε μείωση των οφειλών προς την Τράπεζα σε 99,2 εκατ. ευρώ μέχρι τα τέλη του 2017. Οι στόχοι, όμως, που είχαν τεθεί δεν επιτεύχθησαν, ενώ στη συνέχεια τα συνολικά υπόλοιπα του ομίλου («Τοξότης», «ΜΙΚΗ», «ΑΝΣΥ») αυξήθηκαν και άλλο. Αναλυτικότερα, τα υπόλοιπα του ομίλου από 105,95 εκατ. ευρώ ανήλθαν σε 116,7 εκατ. ευρώ, με «αντίστοιχη διαφοροποίηση του ακάλυπτου μέρους των πιστοδοτήσεων από 78,67 εκατ. ευρώ σε 91,34 εκατ. ευρώ», όπως επισημαίνεται στην προαναφερόμενη έκθεση.

Η κατάρρευση

Αν κάποιος παρακολουθήσει τα μεγέθη της «Τοξότης» του Χρήστου Καλογρίτσα διαπιστώνει ότι στο τέλος του 2014 και πριν αλλάξει η κυβέρνηση ο συνολικός δανεισμός του ήταν μόλις 14 εκατ. ευρώ μέγεθος που φαντάζει λογικό για μια εταιρεία με έσοδα 26 εκατ. ευρώ εκείνο το έτος.
Από το 2015 ξεκινά ο ξέφρενος δανειακός καλπασμός, χωρίς αυτό να έχει αντίκτυπο στην πορεία της εταιρείας για να φτάσουμε σήμερα να μιλάμε για δάνεια που υπερβαίνουν τα 120 εκατ. ευρώ μόνο στην Τράπεζα Αττικής. Η εκτίναξη των δανείων συμπίπτει με τον ερχομό του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση το 2015 και μάλιστα με κριτήρια εκτός τραπεζικής λογικής.

Μέσα σε αυτό το διάστημα ο κ. Καλογρίτσας υπό τις κυβερνητικές ευλογίες εμφανίζεται ως υποψήφιος για τις τηλεοπτικές άδειες αλλά χωρίς να πάρει άδεια (τελικά η διαδικασία ακυρώθηκε από το ΣτΕ) γιατί δεν είχε τη δυνατότητα αλλά η παρουσία του εξυπηρέτησε τις κυβερνητικές φιλοδοξίες να ανέβει στα ύψη το τίμημα.
Η κάτω βόλτα για τον επιχειρηματία Καλογρίτσα και εμμέσως για την εταιρεία «Τοξότης» ήρθε όταν κλήθηκε να πληρώσει την πρώτη δόση από τις τέσσερις από το ποσό των 52,6 εκατ. για την τηλεοπτική άδεια που είχε εξασφαλίσει στον διαγωνισμό- παρωδία του Ν. Παππά. Δεν είχε τα χρήματα να πληρώσει και από εκεί άρχισε να ξετυλίγεται το κουβάρι της εύνοιας που απολάμβανε. Και η αρχή έγινε με την αποκάλυψη ότι η εγγυητική επιστολή που είχε λάβει από την Attica Bank προκειμένου να συμμετάσχει στον διαγωνισμό για τις τηλεοπτικές άδειες εκδόθηκε με ενέχυρο βοσκοτόπια στην Ιθάκη. Ήταν η περίοδος που όπως αποκαλύφθηκε αργότερα, ο Νίκος Παππάς είχε ζητήσει το 2016 ακόμη και από τον εφοπλιστή Βαγγέλη Μαρινάκη να χρηματοδοτήσει τον Χ. Καλογρίτσα ώστε να δώσει την πρώτη δόση της τηλεοπτικής άδειας με δάνειο.

Το τελειωτικό χτύπημα, ήρθε μετεκλογικά όταν η «παύση εργασιών» από την «Τοξότης» την οδήγησε σε οριστική έκπτωση από τις εργολαβίες του αυτοκινητόδρομου Πάτρα-Πύργος και τον υποβιβασμό του εργοληπτικού της πτυχίου, από την 6η τάξη στην 3η. Μια εξέλιξη που την οδήγησε πίσω στους μικρομεσαίους κατασκευαστές και πυροδότησε και παράπλευρες εξελίξεις, μια και μαζί με την έκπτωση κατέπεσαν και οι εγγυητικές που είχε εκδώσει η Τράπεζα Αττικής προς την «Τοξότης» για τη συμμετοχή της στα έργα του αυτοκινητόδρομου, ύψους 2,1 εκατ. ευρώ. Το συνολικό πρόβλημα που αφήνουν οι επιχειρήσεις στην Τράπεζα Αττικής, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, ξεπερνά τα 105 εκατ. και αντιστοιχεί σε ποσοστό μεγαλύτερο του 8% του δανειακού της χαρτοφυλακίου.

Η «Πρώτη» και η τελευταία πράξη του δράματος

– 1986 – 1990 Εκδίδει την εφημερίδα «Η Πρώτη» που ήταν ημερήσια ελληνική πολιτική εφημερίδα της Αριστεράς.
– 1990. Ξεκινά η μεγάλη κατασκευαστική πορεία του «Τοξότη», καθώς εμφανίζεται να συνεργάζεται με το υπουργείο Δικαιοσύνης μέσα από την «Θέμις Κατασκευαστική», κατασκευάζοντας φυλακές αλλά και τα σύγχρονα κτίρια δίπλα στον Άρειο Πάγο, όπως το εφετείο.
– 2000 – 2010. Το όνομα του «Τοξότη» φαίνεται πως μπλέκεται στο καρτέλ των κατασκευαστικών εταιρειών που λυμαίνονταν τεχνικά έργα της χώρας, καθώς και σε συνεταιρισμούς με τεχνικές εταιρείες εισηγμένες στο χρηματιστήριο.
– 2015. Ξεκινά ο ξέφρενος δανεισμός από την Τράπεζα Αττικής που έφτασε τα 120 εκατ. ευρώ
– 2016. Ο βασιλιάς είναι γυμνός, καθώς αποκαλύφθηκε ότι δεν είχε τα 52,6 εκατ. ευρώ για την αγορά της τηλεοπτικής άδειας για τα οποία είχε βάλει ενέχυρο δανείου βοσκοτόπια στη Ζάκυνθο.
– 2018. Η ΔΕΗ πετάει έξω την εταιρεία «Τοξότης» από τα έργα της που ήταν συμβάσεις κοντά στα 100 εκατ. ευρώ.
– 2018. Γίνεται η τελευταία προσπάθεια σωτηρίας από την Τράπεζα Αττικής με δάνειο 12 εκατ. ευρώ.
– 2019. Οι εργαζόμενοι στην «Τοξότης» διεκδικούν δεδουλευμένα 4 εκατ. ευρώ.
– 2020. Τίτλοι τέλους με πτώχευση.

* Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “ΜΠΑΜ στο Ρεπορτάζ” της Κυριακής