Ο Χαλίντ Σείχ Μοχάμεντ, κατηγορούμενος ως ο εγκέφαλος των τρομοκρατικών επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, που εξαπέλυσε η Αλ Κάιντα κατά των ΗΠΑ, συμφώνησε να παραδεχθεί την ενοχή του, ανακοίνωσε το αμερικανικό υπουργείο Άμυνας.
Η εξέλιξη έρχεται να γράψει τους επί μακρόν καθυστερημένους τίτλους τέλος σε ένα τρομοκρατικό χτύπημα, που άφησε πίσω του χιλιάδες νεκρούς και άλλαξε την πορεία των Ηνωμένων Πολιτειών, μεγάλου μέρους της Μέσης Ανατολής και συνολικά του κόσμου.
Ο Μοχάμεντ και οι δύο συνεργοί του,Ουαλίντ μπιν Ατάς και Μουσταφά αλ Χαουσάουι, αναμένεται να υποβάλουν και επισήμως τις ομολογίες ενοχής στη στρατιωτική επιτροπή στον Κόλπο του Γκουαντάναμο, στην Κούβα, την επόμενη εβδομάδα.
«Ήταν δειλοί τότε. Είναι δειλοί και σήμερα»
Οι δικηγόροι υπεράσπισης έχουν ζητήσει να τους επιβληθεί ισόβια κάθειρξη (αποφεύγοντας τη θανατική ποινή) σε αντάλλαγμα για τις δηλώσεις ενοχής, σύμφωνα με επιστολές από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση που έλαβαν συγγενείς ορισμένων από τους σχεδόν 3.000 ανθρώπους που σκοτώθηκαν το πρωί της 11ης Σεπτεμβρίου.
Η Τέρι Στράντα, επικεφαλής μιας ομάδας οικογενειών των σχεδόν 3.000 άμεσων θυμάτων των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου, υπενθύμισε ότι πολλοί από τους συγγενείς έφυγαν από τη ζωή, ενώ περίμεναν Δικαιοσύνη για τα θύματα.
«Ήταν δειλοί όταν σχεδίασαν την επίθεση», είπε για τους κατηγορούμενους. «Και είναι δειλοί σήμερα».
Το χρονικό των διαπραγματεύσεων
Οι τρεις άνδρες άρχισαν διαπραγματεύσεις με τις αμερικανικές αρχές τον Μάρτιο του 2022 και χρειάστηκε να περάσουν πάνω από δύο χρόνια για να συμφωνήσουν να παραδεχτούν την ενοχή τους για όλες τις κατηγορίες, συμπεριλαμβανομένης της δολοφονίας των 2.976 ατόμων.
Σύμφωνα με την επιστολή, που έλαβαν στα χέρια τους οι συγγενείς των θυμάτων, ο Μοχάμεντ και οι συγκατηγορούμενοί του θα δηλώσουν την ενοχή τους σε μια ακρόαση που θα λάβει πιθανότατα χώρα την επόμενη εβδομάδα.
«Αναγνωρίζουμε ότι η κατάσταση της υπόθεσης γενικά, και αυτή η είδηση ειδικότερα, ευλόγως θα προκαλέσει έντονη συγκίνηση, και συνειδητοποιούμε επίσης ότι η απόφαση για σύναψη προδικαστικής συμφωνίας θα αντιμετωπιστεί με ανάμεικτες αντιδράσεις μεταξύ των χιλιάδων ανθρώπων, που έχασαν αγαπημένα τους πρόσωπα», έγραψαν οι εισαγγελείς στην επιστολή. «Η απόφαση να συνάψουμε προδικαστική συμφωνία μετά από 12 χρόνια προδικαστικής προσφυγής δεν λήφθηκε επιπόλαια. Ωστόσο, είναι συλλογική, αιτιολογημένη και καλόπιστη κρίση μας ότι ήταν ο καλύτερος δρόμος προς το οριστικό τέλος και την απόδοση δικαιοσύνης σε αυτή την υπόθεση».
«Η λιγότερο κακή συμφωνία»
Με τον διακανονισμό οι τρεις τρομοκράτες αποφεύγουν αυτό που θα ήταν μια μακρά και περίπλοκη δίκη, με τους εισαγγελείς να ζητούν τη θανατική ποινή.
«Αυτή είναι η λιγότερο κακή συμφωνία στον πραγματικό κόσμο που θα συνέβαινε ποτέ», σχολίασε ο Πίτερ Μπέργκεν, ειδικός σε θέματα τρομοκρατίας και αναλυτής εθνικής ασφάλειας του CNN που έχει γράψει εκτενώς για τον Οσάμα Μπιν Λάντεν.
Η κυβέρνηση αντιμετώπισε τη δύσκολη πρόκληση να προωθήσει μια υπόθεση που είχε σταματήσει κατά τη διάρκεια των δύο δεκαετιών από τη σύλληψη του Μοχάμεντ στο Πακιστάν το 2003 για τη συμμετοχή του στις τρομοκρατικές επιθέσεις. «Ήταν επί χρόνια σε προδικαστικές ακροάσεις», είπε ο Μπέργκεν στο CNN. «Η σύναψη αυτού του διακανονισμού είναι η λιγότερη κακή συμφωνία».
Οι καθυστερήσεις λόγω… βασανιστηρίων
Το 2008, ο Μοχάμεντ διώχθηκε για μια λίστα εγκλημάτων, όπως συνωμοσία, δολοφονία κατά παράβαση του νόμου του πολέμου, επίθεση σε πολίτες, σκόπιμη πρόκληση σοβαρών σωματικών βλαβών, καταστροφή περιουσίας κατά παράβαση του νόμου του πολέμου, τρομοκρατία και υλική υποστήριξη της τρομοκρατίας. Οι ΗΠΑ είχαν πει ότι θα ζητούσαν τη θανατική ποινή για τον Μοχάμεντ.
Αλλά η στρατιωτική δίκη καθυστέρησε για χρόνια, καθώς οι ΗΠΑ προσπαθούσαν να χειριστούν το ζήτημα των βασανιστηρίων στα οποία υποβλήθηκαν οι κατηγορούμενοι σε μυστικές φυλακές της CIA τη δεκαετία του 2000. Το ζήτημα έθεσε ένα νομικό πρόβλημα για τους εισαγγελείς σχετικά με το εάν τα αποδεικτικά στοιχεία που αποκτήθηκαν μέσω βασανιστηρίων ήταν αποδεκτά στο δικαστήριο.
Η δίκη επρόκειτο να ξεκινήσει στις 11 Ιανουαρίου 2021, αλλά οι παραιτήσεις δύο δικαστών και η πανδημία του κορωνοϊού οδήγησαν σε νέες αναβολές. Οι τρεις φερόμενοι ως συνωμότες θα εξακολουθήσουν να αντιμετωπίζουν μια ακρόαση καταδίκης, όπου τα μέρη θα παρουσιάσουν αποδεικτικά στοιχεία για να υποστηρίξουν την κατάλληλη ποινή εκτός της θανατικής ποινής.
Επιζώντες και συγγενείς θυμάτων θα υποβάλλουν γραπτές ερωτήσεις
Ως μέρος της συμφωνίας, οι κατηγορούμενοι συμφώνησαν να απαντήσουν σε γραπτές ερωτήσεις των επιζώντων και των οικογενειών των θυμάτων σχετικά με τους λόγους των επιθέσεων και τον ρόλο που οι ίδιοι είχαν στον σχεδιασμό και την εκτέλεσή τους.
Έχουν 45 ημέρες στη διάθεσή τους για να υποβάλουν ερωτήσεις, που θα απαντηθούν από τους κατηγορούμενους μέχρι το τέλος του έτους.