PLUS
Κατά την χθεσινή τηλεφωνική συνομιλία του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, στην πρώτη επικοινωνία του Τούρκου ηγέτη με ανώτατο Ευρωπαίο αξιωματούχο μετά την Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, ο τούρκος πρόεδρος εξέφρασε την επιθυμία “να ανοίξει μια νέα σελίδα με την ΕΕ” και να “ξαναξεκινήσουν οι συνομιλίες με την ΕΕ εξετάζοντας την κατάσταση στο σύνολό της” και “στη βάση κοινών συμφερόντων”, σύμφωνα με ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας.
Σύμφωνα με τον Ερντογάν, το σύμφωνο μετανάστευσης που υπεγράφη το 2016 μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ μπορεί να αποτελέσει μια αφετηρία για τη δημιουργία ενός πιο “θετικού” κλίματος.
Παράλληλα ο Τούρκος πρόεδρος επανέλαβε την ετοιμότητα της Άγκυρας για διερευνητικές συνομιλίες με την Ελλάδα, ισχυριζόμενος ότι η ελληνική πλευρά αποφεύγει συνεχώς τις διαπραγματεύσεις.
Τόνισε δε πως η πολιτική της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο βασίζεται στην νομιμότητα, υποστήριξε ότι η τουρκική πλευρά καταβάλλει πάντοτε τις απαραίτητες προσπάθειες για μια δίκαιη, μόνιμη και βιώσιμη λύση στην περιοχή.
“Ελπίζουμε ότι η ΕΕ θα υιοθετήσει μια εποικοδομητική και συνετή στάση απέναντι στην Τουρκία”, δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος, μια μέρα μετά την επιβολή αμερικανικών κυρώσεων εις βάρος της Τουρκικής Αμυντικής Βιομηχανίας για την αγορά και απόκτηση των ρωσικών συστημάτων S-400.
Αυτή η αλλαγή στάσης του Ερντογάν εξηγείται. Φοβάται τον νέο αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, έχοντας ήδη δεχθεί ένα πλήγμα – αν και όχι τόσο σοβαρό όσο παρουσιάστηκε – με τις αμερικανικές κυρώσεις. Παρατηρεί επίσης την ΕΕ, η οποία λόγω Γαλλίας, Ελλάδας και Κύπρου, αν και δεν κάνει το κρίσιμο βήμα παρόλα αυτά έστω και με αργά βήματα στενεύει το κλοιό γύρω του. Τέλος δεν γνωρίζει για πόσο ακόμα θα μπορέσει να στηριχθεί στο λόγο του Πούτιν στους πολέμους σε Συρία, Λιβύη και Καύκασο.
Πέρα όμως από τα πολλά ανοιχτά μέτωπα στις εξωτερικές περιπέτειές του, το κεντρικό πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει αυτή τη στιγμή ο Ερντογάν είναι η πολύ επικίνδυνη κατάσταση της οικονομίας. Η καταβαράθρωση της λίρας, ο υψηλός πληθωρισμός και η αυξανόμενη ανεργία απειλούν να κλονίσουν καίρια μια οικονομία που πιέζεται από τα περιοριστικά, λόγω πανδημίας, μέτρα και έχει ζωτική ανάγκη διαρκούς ροής ξένων κεφαλαίων. Στην εναγώνια προσπάθειά του να στηρίξει το εθνικό νόμισμα και να αναστηλώσει την εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών, ο Ερτογάν θα κάνει τα πάντα για να κρατηθεί η οικονομία του ζωντανή.
Ρεαλιστής και δεινός “παίκτης” της διεθνούς διπλωματίας, ο Τούρκος πρόεδρος αντιλαμβάνεται ότι η οικονομική σταθεροποίηση προϋποθέτει, αν όχι την ουσιαστική βελτίωση των σχέσεων με τη Δύση, τουλάχιστον την αποφυγή μιας καταστροφικής ρήξης, καθώς ούτε η Κίνα ούτε, πολύ περισσότερο, η Ρωσία θα μπορούσαν να του καλύψουν το κενό. «Τα λεφτά είναι στη Δύση. Δεν υπάρχει τίποτα στην Ανατολή», έγραψε χαρακτηριστικά ο Τσεμ Κουτσούκ, αρθρογράφος της φιλοκυβερνητικής εφημερίδας Turkiye. Και γιαυτό ο Ερτογάν από τούδε και στο εξής θα δείξει ένα άλλο προσωπείο. Και φιλοευρωπαίος θα γίνει, και μεγάλης κλίμακας μεταρρυθμίσεις στη Δικαιοσύνη και στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θα ισχυρίζεται (τουλάχιστον) πως θα κάνει και το χαρτί του εξέχοντα σύμμαχου (των ΗΠΑ) στο ΝΑΤΟ, που εξισορροπεί τη ρωσική επιρροή σε Λιβύη, Συρία και Ναγκόρνο-Καραμπάχ θα παίξει.
Βέβαια τίποτα δεν υποδηλώνει ότι ο ισχυρός άνδρας της Τουρκίας είναι διατεθειμένος να παραιτηθεί από όλα όσα κατά καιρούς έχει οικοδομήσει για να στηρίξει το νεοοθωμανικό του όνειρο και τις υπερεξουσίες, που με τόσο κόπο και τόσο ρίσκο κατάφερε να συγκεντρώσει. Απλά ο Ερντογάν κατάλαβε, τελικά, ότι η ανάκαμψη της οικονομίας απαιτεί βελτίωση των σχέσεων με τη Δύση και αυτό θα είναι τώρα το νέο του αφήγημα
