Ο… ευγενής τιμωρός για τον Φαμπρ που μας άφησε νωρίς

Ὁμολογῶ ὁ δύσμοιρος ὅτι ποτέ μου δὲν εἶχα δῆ δρώμενο τοῦ Jan Fabre. Χάρις στὸ youtube κατάφερα ὅμως καὶ τὸ κάλυψα αὐτὸ τὸ κενό (ἐν μέρει, διότι ἄλλο νὰ τὸ βλέπῃς ζωντανό, ἔ;). Εἶδα -μὰ τὶ ἄλλο- τὴν παράστασι τὴν σχετικὴ μὲ τὸν Ὄλυμπο, αὐτὴν τὴν πολυσυζητημένη ποὺ ἔχει ἀπ’ ὅτι φαίνεται ἀποτελέσει τὸν κολοφῶνα τὴς καρριέρας του. Βεβαίως τὸ “εἶδα” εἶναι μιὰ κουβέντα – ἡ παράστασις διαρκεῖ εἰκοσιτέσσερεις ὧρες· οὔτε ὁ ἴδιος ὁ Γιάν (ὅσο νάρκισσος καὶ νἆναι) δὲν πιστεύω νὰ ἔχῃ τὴν ἀπαίτησι ἀπὸ κάποιον νὰ ἀντέξῃ πάνω ἀπὸ μία τὸ πολὺ ὥρα. Ἐγὼ βεβαίως κατέρρευσα στὴν μισή. (Στὸ youtube δηλαδὴ ὑπάρχουν ἕξι βιντεάκια τῶν τεσσάρων ὡρῶν, ἂν θέλετε κι ἐσεῖς νὰ δοκιμάσετε τὶς ἀντοχές σας). Ἀναλογιζόμενος δὲ τὸ γεγονὸς ὅτι ἤμουν στὸ σπιτάκι μου καὶ εἶχα τὴν πολυτέλεια νὰ μειώνω τὴν ἔντασι τοῦ ἤχου, θεωρῶ ὅτι ἂν ἤμουν παρὼν στὴν παράστασι, ὁ ἀντίστοιχος χρόνος θὰ μειωνόταν στὸ ἥμισυ (τὸ πολύ).

Ἂν τὸ κύριο χαρακτηριστικὸ τῆς σύγχρονης τέχνης (στὸν δυτικὸ κόσμο) εἶναι νὰ ἀφήνῃ πίσω του ἕνας ἁπλὸς θεατής (σὰν ἐμένα) τὴν οἱανδήποτε παράστασι καὶ νὰ γυρνᾶ μὲ ανακούφισι στὴν βίαιη πραγματικότητα, ἀπὸ ὅπου ἤθελε νὰ δραπετεύσῃ (ἡ ὁποία πραγματικότης, φαντασθῆτε, εἶναι ἱκανὴ νὰ τοῦ παράσχῃ καὶ κάποιες στιγμὲς ἡρεμίας), τότε ὑποψιάζομαι ὅτι τὸ ἔργο τοῦ Γιὰν Φάμπρ μπορεῖ στὰ σίγουρα νὰ χαρακτηρισθῇ ὡς μεγάλη τέχνη. Καὶ σὲ αὐτὴν τὴν περίπτωσι εἶναι κρίμα ποὺ ἡ μεγάλη πλειοψηφία τῶν Ἑλλήνων καλλιτεχνῶν τὸν πολέμησαν τόσο σθεναρῶς, καθὼς αὐτὸ ποὺ αὐτὸς μὲ ἐπιτυχία κάνει, προσπαθοῦν αὐτοὶ (χωρὶς ἐπιτυχία) νὰ μιμηθοῦν. Μὲ λίγη προσπάθεια πολλὰ θὰ μποροῦσαν νὰ διδαχθοῦν: τὸ πῶς νὰ δημιουργοῦν στὸν θεατὴ τὸ πραγματικὸ αἴσθημα τῆς κλειστοφοβίας, τῆς ἀπογοητεύσεως, τῆς ἀπελπισίας, χωρὶς νὰ τὸν λυτρώνουν ποτέ, χρησιμοποιοῦντες ἕνα ἀλλοπρόσαλλο χιοῦμορ ποὺ στὴν ἀρχὴ σὲ διασκεδάζει, ναί, ἀλλὰ ποὺ γρήγορα σοῦ δημιουργεῖ ναυτία. Καὶ ἔτσι ἴσως ἐν εὐθέτῳ χρόνῳ νὰ γλυτώναμε ἀπὸ τὶς διάφορες νερόβραστες σοῦπες με τὶς ὁποῖες χρόνια μᾶς ταΐζουν.

Ἒ τώρα ὅσο γιὰ τοὺς ἄλλους Ἕλληνες καλλιτέχνες, τὴν πολὺ μικρὴ μειοψηφία, ποὺ προσπαθοῦν νὰ δημιουργήσουν κάτι τὸ αὐθεντικῶς ἑλληνικό (καὶ ὡς ἐκ τούτου οἰκουμενικό), κάτι ποὺ θὰ δημιουργῇ τὴν πολυπόθητον εὐδαιμονία τοῦ κοινοῦ (σὲ πεῖσμα τῆς τάσεως τῶν καιρῶν), ἒ αὐτοὶ θὰ παραμένουν γιὰ πάντα ἀφανεῖς καὶ “γραφικοὶ” καὶ αὐτούς, σᾶς διαβεβαιῶ, δὲν τοὺς ἀγγίζει καθόλου τὸ ἂν ἔμεινε, ἢ ἂν ἔφυγε ὁ κος Φάμπρ ὁ Γιάν.