«Οι σχέσεις που θέλουμε να έχουμε με την Εκκλησία είναι οι σχέσεις που προσδιορίζονται από το Σύνταγμα και τους νόμους, σχέσεις συνεργασίας, σχέσεις οι οποίες αποβλέπουν στη βελτίωση της χώρας μας, στο να βγει η Ελλάδα από την κρίση» ανέφερε ο υπουργός Παιδείας, Νίκος Φίλης ο οποίος, λίγο νωρίτερα, κλήθηκε να απαντήσει σε ερώτηση του βουλευτή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Δημήτρη Κρεμαστινού για τη διδασκαλία του μαθήματος των θρησκευτικών.
«Υπάρχει μια προσπάθεια καταλλαγής στις σχέσεις Πολιτείας και Εκκλησίας και η χθεσινή συνάντηση που είχαμε με την αντιπροσωπεία της ιεραρχίας με επικεφαλής τον Μακαριώτατο, βοήθησε σε αυτή την κατεύθυνση, να εξηγηθούν ζητήματα και να αρθούν παρεξηγήσεις» ανέφερε ο υπουργός και πρόσθεσε: «Το πρώτο ζήτημα στο οποίο συμφωνήσαμε και συμφωνούμε είναι ότι την ευθύνη για την εκπαίδευση στη χώρα μας την έχει το κράτος με τα αρμόδια όργανά του. Βεβαίως, η Εκκλησία μπορεί να διατυπώνει τις απόψεις της και οφείλουμε να λαμβάνουμε υπόψη τον διάλογο που αναπτύσσεται ευρύτερα γύρω από ζητήματα όπως είναι το μάθημα των θρησκευτικών. Αυτό κάναμε επί μεγάλο διάστημα. Ίσως να μην έφτανε για την Εκκλησία αυτός ο διάλογος. Ποτέ δεν τελειώνει ο διάλογος».
«Θα εφαρμοστούν φέτος τα προγράμματα που έχουν αποφασιστεί στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της Πολιτείας, θα εφαρμοστούν με υλικό που έχει διανεμηθεί ήδη με τα περυσινά βιβλία, τα οποία αποτελούν πηγές για το μάθημα» είπε ο κ. Φίλης, ο οποίος, ωστόσο, επισήμανε ότι και αυτά τα βιβλία είχαν συναντήσει την ισχυρή αντίδραση της εκκλησίας, όταν πρωτοεκδόθηκαν αλλά διδάχθηκαν επί σειρά ετών, διότι η απόφαση για την εκπαίδευση είναι θέμα του κράτους με σεβασμό στις απόψεις της Εκκλησίας.
Είπε ακόμη ότι, όπως συμβαίνει με όλα τα μαθήματα, θα γίνει η αξιολόγηση φέτος των νέων προγραμμάτων και πριν γραφτεί το νέο βιβλίο θα υπάρξει διάλογος με τους εκπαιδευτικούς και με εκκλησιαστικούς φορείς γύρω από τα ζητήματα της εφαρμογής των νέων προγραμμάτων σπουδών. «Πρόθεση της Πολιτείας δεν είναι να δημιουργεί αντιδικίες, δεν είναι να αμφισβητεί τους διακριτούς ρόλους των διαφόρων θεσμών, ιδιαίτερα των κορυφαίων θεσμών όπως είναι η Εκκλησία και η Πολιτεία», είπε και πρόσθεσε ότι το μείζον είναι η βελτίωση της εκπαίδευσης. Σημειώσε: «Πιστεύω ότι αν αφήσουμε στιγμές που δεν βοηθούν, σε αυτή τη συνεννόηση μπορούμε να προχωρήσουμε και να γνωρίζουμε ότι θα είναι προς όφελος των παιδιών και συνολικά προς όφελος της εκπαίδευσης […]. Σεβόμαστε το θρησκευτικό συναίσθημα των πολιτών και αναγνωρίζουμε τον σύνθετο ρόλο της θρησκείας στη ζωή και στις μεταφυσικές ανησυχίες των πολιτών». Σημείωσε ότι αυτά είναι ζητήματα κατοχυρωμένα από το Σύνταγμα και επίσης ότι η κυβέρνηση και άλλες κυβερνήσεις με την πολιτική τους αποδεικνύουν ότι τα σέβονται.
Ειδικά για τη θρησκευτική διαπαιδαγώγηση-εκπαίδευση, είπε ότι το Σύνταγμα δεν ομιλεί για χριστιανική, πολύ περισσότερο ορθόδοξη, διαπαιδαγώγηση ως αποστολή του σχολείου. Μιλάει γενικά για την εθνική και θρησκευτική αγωγή, των παιδιών ως αποστολή του σχολείου, τόνισε ο υπουργός και πρόσθεσε ότι αυτό σημαίνει πως το σχολείο προετοιμάζει, όχι πιστούς αλλά πολίτες. «Αυτό έχει μεγάλη σημασία. Και μερικές φορές στον δημόσιο διάλογο ηθελημένα ή αθέλητα παραποιείται αυτή η ρητή συνταγματική διάταξη σχετικά με τους σκοπούς της εκπαίδευσης» τόνισε.
Ο υπουργός Παιδείας είπε ακόμη ότι το υπουργείο θέλει να αναμορφώσει το μάθημα των θρησκευτικών, υπάρχουν συγκεκριμένα προγράμματα, με σεβασμό στις διαφορετικές απόψεις που έχουν διατυπωθεί, να το αναμορφώσει προκειμένου να είναι ένα μάθημα γνώσης όλων των θρησκειών, με ιδιαίτερη βεβαίως έμφαση στον ορθόδοξο πολιτισμό που αποτελεί ένα στοιχείο καθοριστικό για τη διαμόρφωση για τη διαμόρφωση της νεοελληνικής συνείδησης.
«Υπάρχουν δεσμεύσεις της Πολιτείας νομικές, εσωτερικές και διεθνείς, που αφορούν την προστασία των θρησκευτικών μειονοτήτων στη χώρα μας. Αυτές ακολουθούμε. Τονίζω πρόκειται για θρησκευτικές μειονότητες. Εκτός αν κάποιος θέλει να αποδώσει άλλο χαρακτηρισμό, στις υφιστάμενες στην Ελλάδα μειονότητες… Με αυτή την έννοια, όταν αναγνωρίζουμε και δίνουμε μάχη, ως ελληνικό κράτος, ότι οι μειονότητες οι συγκεκριμένες, οι μουσουλμάνοι για παράδειγμα στη χώρα μας, είναι θρησκευτικές μειονότητες, είμαστε υποχρεωμένοι να σεβαστούμε την άποψη που έχουν οι συγκεκριμένες μειονότητες για τη διδασκαλία του μαθήματος των θρησκευτικών, και αυτή η διδασκαλία δεν είναι υποχρεωτική, είναι προαιρετική» είπε ο υπουργός Παιδείας για να υπογραμμίσει: «Εδώ μιλούμε για υποχρεωτικό μάθημα για το σύνολο των πιστών τε και απίστων, για το σύνολο του πληθυσμού, υποχρεωτικό μάθημα θρησκευτικών στα σχολεία».
Ανέφερε δε πως αν πηγαίναμε σε μοντέλα ομολογιακού τύπου που είναι προαιρετικά στην Ευρώπη, αυτή είναι μια άλλη συζήτηση, που δεν αφορά το δημόσιο σχολείο, αλλά αφορά άλλους θεσμούς όπως είναι οι Εκκλησίες. «Το δημόσιο σχολείο στην Ευρώπη και εδώ όταν δεν εφαρμόζει αυτά τα μοντέλα, προφανώς και επιλέγει ένα μάθημα γνώσης όλων των θρησκειών, με έμφαση στην Ελλάδα και το θέμα της ορθοδοξίας» είπε ο Νίκος Φίλης.
Στο γιατί όλες τις θρησκείες στο μάθημα, είπε ότι ο σύγχρονος κόσμος είναι ένας κόσμος που οι θρησκείες διαδραματίζουν πρωτεύοντα ρόλο συχνά όχι πάντοτε θετικό, αλλά και αρνητικό. «Οι λογής λογής φονταμενταλισμοί – στην περιοχή μας έχουμε τον ισλαμικό φονταμενταλισμό- αποτελούν δυνάμεις που προσδιορίζουν αρνητικά τις εξελίξεις στην περιοχή μας. Είναι λογικά τα παιδιά να γνωρίζουν το ακριβές μήνυμα διαφόρων θρησκειών και όχι τη διαστροφή του μηνύματος των θρησκειών» είπε ο υπουργός Παιδείας και συμπλήρωσε: «Είναι λογικό να επιδιώκουμε επίσης σε συνθήκες πολύ-φυλετικές πολύ-γλωσσικές των σχολικών τάξεων, να επιδιώκουμε μια προσέγγιση στα παιδιά αυτά από όπου και αν προέρχονται και όχι μια επιδίωξη κατηχητισμού απέναντι στα παιδιά» σημείωσε ο υπουργός Παιδείας προσθέτοντας ότι αυτά και άλλα πολλά είναι αντικείμενο δημόσιου διαλόγου εδώ και πολλά χρόνια και ανάμεσα στους θεολόγους και στην Εκκλησία. καθώς και μέσα στην Εκκλησία έχουν ωριμάσει απόψεις που έχουν να κάνουν με την ανάγκη αλλαγής του μαθήματος των θρησκευτικών σε μια κατεύθυνση γνώσης των θρησκειών και όχι ομολογιακού ή κατηχητικού χαρακτήρα. «Αυτή είναι η άποψη που υπάρχει, δεν είμαστε δογματικοί εμείς, συζητούμε και πιστεύουμε ότι μπορούμε να έχουμε εξελίξεις θετικές για τα παιδιά και την παιδεία» τόνισε.
«Οι σχέσεις που θέλουμε να έχουμε με την Εκκλησία είναι οι σχέσεις που προσδιορίζονται από το Σύνταγμα και τους νόμους, σχέσεις συνεργασίας, σχέσεις οι οποίες αποβλέπουν στη βελτίωση της χώρας μας, στο να βγει η χώρα μας από την κρίση και εκεί ο καθένας κρίνεται από τη στάση του. Η πρόσφατη συμπεριφορά της Εκκλησίας, στην περίοδο της κρίσης με το αναπτυγμένο φιλανθρωπικό της έργο είναι ένα σημαντικό στοιχείο που βοηθάει στην κατεύθυνση της συνεργασίας επ ωφελεία του λαού» σημείωσε ο υπουργός Παιδείας.