Ο υγιεινός τρόπος ζωής αναστρέφει την κυτταρική γήρανση

Η συστηματική υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου διαβίωσης μπορεί να «φρενάρει» ή και αναστρέψει την κυτταρική γήρανση του οργανισμού, σύμφωνα με νέα αμερικανική έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Lancet Oncology.

Πρόκειται για την πρώτη μελέτη που αποδεικνύει ότι, ο υγιεινός τρόπος ζωής δηλαδή η σωματική άσκηση, η φυτοφαγία και η χαλάρωση μπορούν να έχουν αντιγηραντική επίδραση στο βιολογικό ρολόι του ανθρώπου.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο, με επικεφαλής τον Δρ Ντιν Όρνις, μελέτησαν 35 άνδρες με καρκίνο του προστάτη, δέκα από τους οποίους κλήθηκαν να ακολουθήσουν έναν υγιεινό τρόπο ζωής.

Όπως διαπιστώθηκε οι ασθενείς εμφάνισαν αισθητές κυτταρικές μεταβολές, με πιο χαρακτηριστική την επιμήκυνση των τελομερών, πρωτεϊνών που βρίσκονται στις άκρες των χρωμοσωμάτων και συρρικνώνονται σταδιακά όσο γερνάει ο άνθρωπος. Τα τελομερή προστατεύουν τις απώλειες και αλλοιώσεις των γενετικών πληροφοριών του DNA κατά τις αλλεπάλληλες κυτταρικές διαιρέσεις.

Όσο μικραίνουν τα τελομερή, τόσο τα κύτταρα γερνάνε και πεθαίνουν ταχύτερα, με συνέπεια οι άνθρωποι να γίνονται πιο ευάλωτοι σε διάφορες ασθένειες (καρδιοπάθεια, καρκίνος, άνοια κ.α.). Αντίθετα, όσο τα τελομερή παραμένουν μεγάλα σε μήκος, τόσο πιο υγιή και νεανικά παραμένουν τα κύτταρα.

Η νέα έρευνα έδειξε ότι η πειθαρχημένη υγιεινή διαβίωση επιδρά θετικά στο μέγεθος των τελομερών και, κατά συνέπεια, επιτρέπει στον άνθρωπο να γερνάει με πιο αργό ρυθμό. Οι ερευνητές μέτρησαν το μήκος των τελομερών στην αρχή και στο τέλος της έρευνας μετά από πέντε χρόνια, διαπιστώνοντας ότι μεταξύ των δέκα ανδρών που έκαναν υγιεινή ζωή, το μήκος των τελομερών είχε αυξηθεί 10% κατά μέσο όρο, ενώ αντίθετα το μήκος τους είχε μειωθεί 3% κατά μέσο όρο μεταξύ των υπολοίπων 25 ανδρών που δεν είχαν κάνει κάποια αλλαγή στον τρόπο ζωής τους. Μάλιστα, όσο πιο πιστός παρέμενε κανείς στην τήρηση ενός υγιεινού προτύπου ζωής, τόσο μεγαλύτερη η αύξηση του μήκους των τελομερών.

Οι επιστήμονες δεν εξέτασαν αν η επιμήκυνση των τελομερών είχε οποιαδήποτε θετική επίπτωση στην έκβαση του καρκίνου, αλλά προτίθενται να το μελετήσουν στο μέλλον. Σύμφωνα με τον Δρ Όρνις, «οι συνέπειες αυτής της σχετικά μικρής πιλοτικής μελέτης υπερβαίνουν τους άνδρες με καρκίνο του προστάτη. Αν επιβεβαιωθούν από μεγάλης κλίμακας τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες κλινικές δοκιμές, τότε θα αποδειχτεί ότι αυτές οι ευρείες αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο ενός ευρέως φάσματος ασθενειών, καθώς και του πρόωρου θανάτου».

Όμως άλλοι επιστήμονες επεσήμαναν ότι είναι ακόμα πρόωρο να εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα και υπογράμμισαν την ανάγκη να γίνουν μεγαλύτερες έρευνες πάνω στο ζήτημα. Γενικότερα, οι ειδικοί συμφωνούν ότι είναι απίθανο η σταδιακή συρρίκνωση των τελομερών να αποτελεί τη μοναδική αιτία της γήρανσης και επισημαίνουν πως οι άνθρωποι διαθέτουν από τη φύση τους πολύ μικρότερα τελομερή από τους πιθήκους και τα ποντίκια, παρόλα αυτά ζουν πολύ περισσότερο.

Από την άλλη, προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι όσοι άνθρωποι κάνουν καθιστική ζωή, μπορεί να εμφανίσουν ταχύτερη κυτταρική γήρανση με τη μορφή γρήγορης μείωσης του μήκους των τελομερών.