Οι 5 προτάσεις της Κομισιόν και η στάση των κρατών μελών για την ενέργεια

09/09/2022 10:13

Οι πέντε προτάσεις της Κομισιόν για την ενεργειακή κρίση θα βρεθούν στο επίκεντρο της σημερινής κρίσιμης έκτακτης συνόδου των υπουργών ενέργειας της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες και οι προσδοκίες που υπάρχουν είναι ότι τελικά θα υπάρξει συμφωνία σε ένα μέρος, ίσως και στις 4 εκ των 5 προτάσεων από τα κράτη μέλη.

Στο επίκεντρο βεβαίως βρίσκεται η πρόταση για την επιβολή πλαφόν στην τιμή εισαγωγής του ρωσικού φυσικού αερίου, πρόταση για την οποία έχουν εκφραστεί επιφυλάξεις από αρκετές χώρες μεταξύ των οποίων και από την Ελλάδα, η οποία θα προσέλθει με εναλλακτική πρόταση για την επιβολή πλαφόν στη χρηματιστηριακή τιμή TTF του φυσικού αερίου.

Εκτός από την πρόταση για το πλαφόν, η Κομισιόν έχει παρουσιάσει ακόμη 4 προτάσεις με στόχο να τεθούν υπό έλεγχο οι τιμές της ενέργειας που έχουν εκτροχιαστεί το τελευταίο διάστημα. Οι προτάσεις αυτές περιλαμβάνουν:

– υποχρεωτικά μέτρα μείωσης της ζήτησης ηλεκτρισμού,

– την επιβολή ανώτατου ορίου στα έσοδα των εταιρειών που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια από άλλες πηγές πλην του φυσικού αερίου, με στόχο τα έσοδα θα χρησιμοποιηθούν για την ενίσχυση των καταναλωτών

– την επιβολή φόρου αλληλεγγύης στις εταιρείες ορυκτών καυσίμων που αυτή τη στιγμή καταγράφουν μεγάλα κέρδη

– και μέτρα ενισχυμένης στήριξης για τις εταιρείες κοινής ωφέλειας που αντιμετωπίζουν προβλήματα εξαιτίας του υψηλού κόστους του φυσικού αερίου

Σύμφωνα με το προσχέδιο των προτάσεων της Κομισιόν, οι Βρυξέλλες εισηγούνται την επιβολή φόρου για τα επιπλέον έσοδα των εταιρειών εάν οι τιμές ξεπεράσουν τα 200 ευρώ/MWh, την ώρα που οι τιμές του ρεύματος κινούνται πάνω από τα 350 ευρώ/MWh στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης.

Επίσης, το σχέδιο της Ε.Ε. εισάγει για πρώτη φορά υποχρεωτικούς στόχους μείωσης της ζήτησης για την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Για την επίτευξη των στόχων μείωσης της ζήτησης, οι χώρες της ΕΕ ενθαρρύνονται να εξετάσουν “μέτρα που βασίζονται στην αγορά, όπως πλειστηριασμοί ή συστήματα υποβολής προσφορών”, τα οποία μπορούν να περιλαμβάνουν “οικονομικά κίνητρα ή αποζημίωση στα συμμετέχοντα μέρη της αγοράς”, αναφέρει το σχέδιο.

Πού θα συμφωνήσουν
Οι προσδοκίες είναι ότι οι υπουργοί Ενέργειας θα καταλήξουν σε συμφωνία για κάποιες από τις προτάσεις της Κομισιόν, μεταξύ των οποίων και η επιβολή πλαφόν στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών πλην του φυσικού αερίου καθώς και στα μέτρα στήριξης των εταιρειών κοινής ωφέλειας.

Ωστόσο, άλλες προτάσεις, με κυριότερη εκείνη για την επιβολή πλαφόν στην τιμή του εισαγόμενου ρωσικού φυσικού αερίου φαίνεται ότι αντιμετωπίζονται από πολλές χώρες με επιφυλάξεις.

Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι είναι πολύ πιθανό οι υπουργοί να μην υιοθετήσουν επισήμως καμία από τις προτάσεις και αντίθετα η Κομισιόν να παρουσιάσει επίσημα την πρότασή της την επόμενη εβδομάδα, ούτως ώστε η τελική απόφαση να ληφθεί από τους ηγέτες της Ε.Ε. στη σύνοδο κορυφής τον επόμενο μήνα. Στόχος της σημερινής συνόδου, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, είναι να λειτουργήσει συμβουλευτικά προς την Κομισιον πάνω στην πρότασή της, που αποσκοπεί στη σταθεροποίηση των ενεργειακών αγορών που κλυδωνίζονται και να σηματοδοτήσει την εμπιστοσύνη των Ευρωπαϊκών κυβερνήσεων ότι η κατάσταση βρίσκεται υπό έλεγχο.

Η τύχη των προτάσεων της Κομισιόν
Ως προς τις 5 προτάσεις της Κομισιόν αναμένονται τα εξής:

Επιβολή πλαφόν στα κέρδη των ηλεκτροπαραγωγών: Η πρόταση συγκεντρώνει την έγκριση αρκετών χωρών μεταξύ των οποίων η Γερμανία, η Ελλάδα, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Σλοβακία, η Πολωνία, η Ιταλία και η Ολλανδία

Μέτρα εξοικονόμησης: Χώρες όπως η Ολλανδία, η Ελλάδα, η Σλοβακία και η Γερμανία είναι ανοιχτές στην πρόταση, ωστόσο ζητούν οι περικοπές να είναι εθελοντικές και όχι υποχρεωτικές

Πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου: Γαλλία, Εσθονία, Ολλανδία και ακόμη τρεις χώρες είναι ανοιχτές στην πρόταση για πλαφόν στην τιμή του ρωσικού φυσικού αερίου, ωστόσο άλλες όπως η Πολωνία, η Ελλάδα, η Σλοβακία, το Βέλγιο και η Ιταλία εισηγούνται να υπάρξει ευρύτερη λύση που θα αφορά το σύνολο του εισαγόμενου αερίου. Κάποιες χώρες έχουν δηλώσει ότι θα αρνηθούν το πλαφόν εάν αυτό αφορά αποκλειστικά τη Ρωσία. Το Βέλγιο και η Ελλάδα μάλιστα έχουν παρουσιάσει δικές τους προτάσεις, με την Ελλάδα να εισηγείται τη δημιουργία ενός νέου δείκτη για τις τιμές του φυσικού αερίου που θα λαμβάνει υπόψη τις τιμές σε ΗΠΑ και Ασία.

Μέτρα ενίσχυσης των εταιρειών κοινής ωφέλειας: Χώρες όπως η Γερμανία το Βέλγιο και η Πολωνία έχουν εκφράσει τη συμφωνία τους στο μέτρο, για το οποίο εκφράζονται αμφιβολίες από τη Σλοβακία.

Φορολόγηση των εσόδων των εταιρειών ορυκτών καυσίμων: Κάποιες χώρες έχουν χαρακτηρίσει την πρόταση ως αόριστη και εκτιμούν ότι απαιτείται περαιτέρω διάλογος. Άλλες χώρες δηλώνουν ότι δεν έχουν ακόμη αξιολογήσει πλήρως την πρόταση.

Πηγή: Capital.gr