Οι διάσημες και λαμπερές (drag) queen της Eurovision

08/05/2024 16:00

Queer είναι ένας όρος «ομπρέλα» της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας και αφορά τις έμφυλες μειονότητες. Αρχικά ξεκίνησε να προσδιορίζει τους γκέι ανθρώπους, ενώ πλέον έχει μια πιο ευρεία χρήση, αφού αναφέρεται στα άτομα που δεν αποδέχονται τις παραδοσιακές έννοιες των φύλων, επομένως και την ετεροκανονικότητα.

Του ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ

Οι εμφανίσεις που συζητήθηκαν και εντυπωσίασαν στην ιστορία του θεσμού

Η Eurovision έχει προσφέρει κατά καιρούς πολλά queer θεάματα, τα περισσότερα εκ των οποίων άφησαν εποχή στον διαγωνισμό.

Το πρώτο drag act

Πίσω στο 1986 είναι το πρώτο queer θέαμα που παρουσιάστηκε στη Eurovision, το οποίο έφερε στη σκηνή ο Ketil Stokkan, για λογαριασμό της Νορβηγίας. Ο Ketil Stokkan ερμήνευσε το τραγούδι «Romeo» μαζί με ένα μέλος των Great Garlic Girls, ενός drag γκρουπ που παίζει από τις αρχές της δεκαετίας του 1980.

eurovision

Dana International

Το 1998 η τρανς τραγουδίστρια Dana International με το «Diva», μια ωδή στις γυναίκες με δυναμισμό, πετυχαίνει μια μεγάλη νίκη για το Ισραήλ, η οποία σηματοδοτεί την τρανς ορατότητα πανευρωπαϊκά. Η νίκη της βέβαια ήρθε πολύ δύσκολα, αφού αντιμετώπισε αντιδράσεις από υπερσυντηρητικούς και θρησκευτικούς κύκλους πριν καν ανέβει στη σκηνή. Μάλιστα, κατά τον διαγωνισμό χρειάστηκε η διαρκής συνοδεία αστυνομίας για την προσωπική της ασφάλεια.

«Τέτοια πράγματα ούτε στα Σόδομα δεν είχαν γίνει…», δήλωνε ο ραβίνος Σολομών Μενιζρί, αρχηγός του σημαντικότερου θρησκευτικού κόμματος του Ισραήλ και τότε υπουργός Υγείας, ενώ μεταξύ άλλων έκανε λόγο περί «σατανικού πλάσματος». Στη συμμετοχή της τρανς τραγουδίστριας αντέδρασαν και άλλες χώρες απειλώντας να μη μεταδώσουν την ερμηνεία της.

Η Dana, που ήρθε στη ζωή ως άνδρας, το 1993 υποβλήθηκε σε εγχείρηση επαναπροσδιορισμού φύλου στο Λονδίνο και επέστρεψε στο Ισραήλ με το όνομα Sharon Cohen. «…Ήμουν συγχυσμένη γιατί ήρθα από μια παραδοσιακή οικογένεια. Ήταν λάθος να αναφέρω τη λέξη ‘‘gay’’. Αλλά ξαφνικά ένιωσα ελεύθερη», έχει αποκαλύψει.

Λόγω και των σφοδρών αντιδράσεων η νίκη της έγινε μια δήλωση για τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα. «Η νίκη μου αποδεικνύει ότι ο Θεός είναι στο πλευρό μου. Θέλω να στείλω στους επικριτές μου ένα μήνυμα συγχώρεσης: προσπαθήστε να με δεχτείτε. Είμαι αυτό που είμαι», απάντησε η Dana International στους πολεμίους της μετά τη νίκη της.

Για την ιστορία, μπορεί η Dana επιστρέφοντας στη χώρα της να έχαιρε θερμής υποδοχής από τους eurofans, ωστόσο ο Νετανιάχου δεν τη συνεχάρη ούτε τηλεφωνικά. Όπως έχει δηλώσει η ίδια, ο μόνος που την κάλεσε για να τη συγχαρεί από κοντά ήταν ο τότε υπουργός Τουρισμού, ο οποίος, αφού φωτογραφήθηκε μαζί της, ζήτησε από τις εφημερίδες να μη δημοσιεύσουν τις φωτογραφίες.

eurovision

Sestre

Το 2002 η Σλοβενία στέλνει στον διαγωνισμό ένα τρίο με drag queens, τις Sestre, με κατακόκκινες στολές αεροσυνοδού, ασορτί σκουφάκια, ψηλά τακούνια και έντονο κόκκινο κραγιόν ερμηνεύοντας το τραγούδι «Samo Ljubezen» (Μόνο αγάπη).

Η συμμετοχή δέχθηκε μεγάλο πόλεμο, αφού θρησκευτικές ομάδες και συντηρητικοί αντέδρασαν άμεσα στη Σλοβενία, ενώ το θέμα έφτασε μέχρι το Ευρωκοινοβούλιο.

Για να αντιμετωπίσουν τις αντιδράσεις των ομοφοβικών συμπολιτών τους, γκέι ακτιβιστές έκαναν πορεία στους δρόμους της πρωτεύουσας Λιουμπλιάνα. Ξεκίνησε, μάλιστα, συζήτηση στο εθνικό Κοινοβούλιο για το ποιος έχει το δικαίωμα να εκπροσωπεί τη σλοβενική κουλτούρα στο εξωτερικό. Μια νέα, δυναμική διαμαρτυρία ξεκίνησε από ομάδες ακτιβιστών που, όταν ενημερώθηκαν ότι το κρατικό κανάλι θα ακύρωνε τη συμμετοχή των Sestre, άνοιξαν μια τεράστια σημαία στα χρώματα του ουράνιου τόξου μπροστά από τα κεντρικά γραφεία του RTV, ενώ άλλοι παρέλασαν στους δρόμους μοιράζοντας φυλλάδια.

Αν και δεν ήταν διαδεδομένη η χρήση του Ίντερνετ ακόμα, γράφτηκαν μεταξύ άλλων τα προσβλητικά και ρατσιστικά σχόλια: «Γαμήστε τους τραβεστί, να τους κόψουν τα μπαλάκια!». «Πρέπει να σκοτωθούν όλοι». «Ισότητα για όλους, εκτός από τους τραβεστί, τους ομοφυλόφιλους και άλλους χαμηλούς ανθρώπους».

Πολύ γρήγορα το θέμα έφτασε και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με πρωτοστάτη τον Ολλανδό ευρωβουλευτή Lousewies van der Laan εκφράζοντας την άποψη ότι τα δικαιώματα των σεξουαλικών μειονοτήτων ενδέχεται να παραβιαστούν στη Σλοβενία αν ακυρωθεί η συμμετοχή, κάνοντας λόγο για ομοφοβία από την πλευρά της χώρας. Έτσι οι Sestre έλαβαν κανονικά μέρος στον διαγωνισμό λαμβάνοντας τη 13η θέση.

eurovision

Verka Serduchka και DQ

Ο διαγωνισμός τραγουδιού της Eurovision το 2007 είχε όχι μία, αλλά δύο συμμετοχές με drag queens. Όλοι θυμούνται τη θρυλική εμφάνιση της Verka Serduchka από την Ουκρανία με το «Dancing Lasha Tumbai», ωστόσο ελάχιστοι γνωρίζουν ότι πρόκειται για την drag περσόνα του κωμικού Andriy Danylko. Βέβαια, δεν ήταν όλοι οι Ουκρανοί ευχαριστημένοι με την επιλογή να είναι το πρόσωπο που θα εκπροσωπήσει τη χώρα τους στη Eurovision. Μάλιστα, ένας ραδιοφωνικός σταθμός έκανε καμπάνια διαμαρτυρίας για την εν λόγω συμμετοχή στον διαγωνισμό, ενώ ακόμα και μέλη της ουκρανικής Βουλής χαρακτήρισαν τη Verka ως «χυδαία». Ωστόσο κάθε αμφιβολία στο πρόσωπό της πέρασε στη λήθη όταν στον τελικό κατετάγη στη δεύτερη θέση.
Λιγότερο επιτυχημένη το ίδιο έτος ήταν η drag queen DQ της Δανίας, που ερμήνευσε το τραγούδι «Drama Queen», αλλά δεν κατάφερε να φτάσει στον μεγάλο τελικό. Ωστόσο η DQ, της οποίας το πραγματικό όνομα είναι Peter Andersen, θεωρείται το πρώτο solo drag act που συμμετείχε στον διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision.

Conchita Wurst

Αναμφισβήτητα η πιο διάσημη drag queen της Eurovision είναι η Conchita Wurst, η γενειοφόρος κυρία από την Αυστρία, που έγινε σύμβολο διαφορετικότητας και αποδοχής. Η Conchita, κατά κόσμον Tom Neuwirth, μέχρι να κατακτήσει την κορυφή πέρασε από πολλά κύματα. Το 2014 κι ενώ η Ευρώπη γνώριζε ένα πρωτοφανές κύμα ανόδου της ακροδεξιάς, η επιλογή για να εκπροσωπήσει την Αυστρία η Conchita πυροδότησε αντιδράσεις πρώτα στη χώρα της, αφού τέσσερις ημέρες μετά την ανακοίνωση της απόφασης περισσότερα από 31.000 άτομα υποστήριξαν στο Facebook μία σελίδα κατά της drag περσόνας.

Το υπουργείο Τύπου της Λευκορωσίας ζήτησε από το κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο της χώρας να μη μεταδώσει την αυστριακή συμμετοχή, με τον ισχυρισμό ότι ο διαγωνισμός κινδύνευε να μετατραπεί σε «κρεβάτι σοδομισμού». Λίγο μετά παρόμοιο αίτημα έγινε και στη Ρωσία, ενώ αρκετοί Ρώσοι ξύρισαν τα γένια τους σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Όπως ήταν αναμενόμενο, και εκκλησιαστικοί αξιωματούχοι από διάφορες χώρες εξέφρασαν την εναντίωσή τους για τη συμμετοχή.

«Είμαστε ενωμένοι και είμαστε ασταμάτητοι», είπε η Conchita μετά την κατάκτηση του τρόπαιου και κλαίγοντας συμπλήρωσε ότι ήταν επίσης μια νίκη για όλους τους ανθρώπους που πιστεύουν «στο μέλλον της ειρήνης, της αγάπης και της ανεκτικότητας».

«Αυτή τη φορά, παρακαλώ, αφήστε με να είμαι αυτή με το χρυσό (σ.σ. φόρεμα)», είπε στις κάμερες.

Nemo και Bambie Thug

Δύο ανοιχτά non-binary/μη δυαδικούς καλλιτέχνες θα φιλοξενήσει η φετινή σκηνή της Eurovision. Το απόλυτο φαβορί του διαγωνισμού είναι από την Ελβετία, ακούει στο όνομα Nemo Mettler και αυτόπροσδιορίζεται ως ουδέτερο εξ ου και χρησιμοποιεί ουδέτερες αντωνυμίες. Μάλιστα τα το τραγούδι του «The Code» αναφέρεται σε αυτό ακριβώς: «Το ‘‘The Code’’ αφορά το ταξίδι που ξεκίνησα με τη συνειδητοποίηση ότι δεν είμαι ούτε άνδρας ούτε γυναίκα. Το να βρω τον εαυτό μου ήταν μια μακρά και συχνά δύσκολη διαδικασία για εμένα. Αλλά τίποτα δεν με κάνει να αισθάνομαι καλύτερα από την ελευθερία που απέκτησα συνειδητοποιώντας ότι είμαι μη δυαδικό άτομο», ανέφερε το νεαρό άτομο και συνέχισε: «Είναι απίστευτη τιμή να μπορώ να εκπροσωπήσω την Ελβετία στον διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision. Αυτή η πλατφόρμα προσφέρει μια τεράστια ευκαιρία να χτίσουμε γέφυρες μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών και γενεών. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό για εμένα ως gender-queer άτομο να υπερασπιστώ ολόκληρη την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ+».

Το άλλο non-binary της φετινής διοργάνωσης που ανεβαίνει αργά αλλά σταθερά στα στοιχήματα είναι το Bambie Thug, που εκπροσωπεί την Ιρλανδία. Σε συνέντευξή του το Bambie Thug μίλησε για το πώς η συνειδητοποίηση ότι δεν είναι δυαδικό άτομο άλλαξε την προσέγγισή του στη μουσική: «Επέτρεψα στον εαυτό μου να είμαι πιο ελεύθερο ως άνθρωπος και επομένως πιο ελεύθερο στη μουσική μου».

Αναλογιζόμενο την τρανς και τη μη δυαδική αναπαράσταση στη μουσική βιομηχανία, το Bambie ανέφερε: «Είναι ενοχλητικό, γιατί ο πολιτισμός προέρχεται από την queer κοινότητα. Θα ήθελα να δω περισσότερους από εμάς στο προσκήνιο, γιατί υπάρχουν πολλοί απίθανοι καλλιτέχνες που δεν τραβούν το φως τόσο όσο οι cis άνθρωποι».

Eurovision

Μαρίνα Σάττι

Την ίδια ώρα η Μαρίνα Σάττι κλέβει τις εντυπώσεις με τις πρόβες της, στις οποίες εμφανίστηκε με ένα αποκαλυπτικό φόρεμα, σε ροζ λιλά αποχρώσεις, με τη φούστα να είναι μεταλλική και με όγκο, ενώ το look της ολοκλήρωσε με ένα ζευγάρι ψηλές μοβ μπότες με λουριά.

Κατά τη διάρκεια της πρόβας, η Μαρίνα και οι χορευτές, Huseyin Cetintas, Yasin Ametoglou, Βασίλης Καραγιάννης και Ειρήνη Δαμιανίδου, καθώς και η Ερασμία Μαρκίδη, που τη συνοδεύει στα φωνητικά, έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό καταφέρνοντας να ξεσηκώσουν τους Ευρωπαίους eurofans.
Έτσι, η Μαρίνα Σάττι και η ομάδα της, υπό τις οδηγίες του Φωκά Ευαγγελινού, βάζουν τα δυνατά τους για την Πέμπτη 9 Μαΐου οπότε και θα εμφανιστούν στην τρίτη θέση του δεύτερου ημιτελικού.