Μια “επείγουσα επανεξέταση” ξεκίνησε στις 9 Οκτωβρίου για να διασφαλιστεί ότι η αναπτυξιακή βοήθεια της ΕΕ δεν θα έπεφτε κατά λάθος στα χέρια της Χαμάς, η οποία έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από την ΕΕ. Η οργάνωση είχε, δύο ημέρες νωρίτερα, σκοτώσει 1.200 ανθρώπους και είχε απαγάγει άλλους 240 σε ένα κύμα επιθέσεων σε ισραηλινούς οικισμούς στα σύνορα με τη Γάζα.
Από τις 119 συμβάσεις που ελέγχθηκαν από την ΕΕ έκτοτε, συνολικής αξίας 331 εκατ. ευρώ, το 88% εγκρίθηκε για μελλοντικές πληρωμές.
«Η ανάλυσή μας δεν εντόπισε σε αυτό το στάδιο παραβίαση συμβατικών υποχρεώσεων και ως εκ τούτου θα συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε το τρέχον χαρτοφυλάκιο της βοήθειας της ΕΕ προς την Παλαιστίνη», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ στους δημοσιογράφους.
Ο Παλαιστίνιος πρέσβης στην ΕΕ Abdelrahim Alfarra χαιρέτισε την απόφαση, υποστηρίζοντας ότι η ΕΕ δεν είχε εκταμιεύσει χρήματα στην Παλαιστινιακή Αρχή από την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου. «Οι Παλαιστίνιοι χρειάζονται αυτά τα χρήματα για να παραμείνουν ζωντανοί», είπε.
Ωστόσο, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι, καθώς η επανεξέταση ολοκληρώθηκε γρήγορα, καμία πληρωμή προς την Παλαιστινιακή Αρχή ή την UNRWA δεν έχει καθυστερήσει.
Ο Αλφάρα υποστήριξε επίσης ότι η επανεξέταση, η οποία ανακοινώθηκε εσπευσμένα μετά τη μονομερή ανακοίνωση του Επιτρόπου Γειτονίας της ΕΕ Ολιβερ Βαρχέλι για την αναστολή των πληρωμών προς την Παλαιστίνη, είχε ως μοναδικό στόχο να… σώσει το πρόσωπο του Βαρχέλι.
Παρά τον έλεγχο που ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχει διαρροή κονδυλίων σε τρομοκρατικές οργανώσεις, δύο χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ έργα στα παλαιστινιακά εδάφη ανεστάλησαν ύστερα από “σοβαρές” καταγγελίες ότι ομάδες της κοινωνίας των πολιτών χρησιμοποιούσαν κονδύλια για την υποκίνηση μίσους, δήλωσε ο ανώτερος αξιωματούχος.
Καθώς διερευνά αυτές τις δύο περιπτώσεις, η Κομισιόν αποφάσισε να εισαγάγει πρόσθετους ελέγχους, συμπεριλαμβανομένης μιας νέας ρήτρας κατά της υποκίνησης, στις συμβάσεις τόσο με ισραηλινές όσο και με παλαιστινιακές ομάδες της κοινωνίας των πολιτών.
Αυτό θα περιλαμβάνει την παρακολούθηση της δημόσιας επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων των αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, των ομάδων που λαμβάνουν χρηματοδότηση από την ΕΕ για ρητορική μίσους ή υποκίνηση βίας.
Η χρηματοδότηση από τρίτους, όταν ο αποδέκτης των κονδυλίων της ΕΕ αναθέτει υπεργολαβία σε άλλες ομάδες ή άτομα, θα υπόκειται επίσης σε αυστηρότερους ελέγχους.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένει περαιτέρω πληροφορίες για 51 έργα της κοινωνίας των πολιτών αξίας 39 εκατ. ευρώ πριν από την εκκαθάριση των εκκρεμών πληρωμών. Αν και δεν υπάρχουν συγκεκριμένες καταγγελίες για παραβάσεις σε σχέση με τα εν λόγω έργα, η Επιτροπή θα εφαρμόσει όλους τους απαραίτητους ελέγχους για να ελέγξει τη συμμόρφωση, δήλωσε ο ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ.
«Συνολικά είμαστε ικανοποιημένοι ότι οι έλεγχοι μας έχουν λειτουργήσει επαρκώς, αλλά στο σημερινό πλαίσιο, όπου οι κίνδυνοι έχουν αυξηθεί λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου και της αυξημένης πολιτικής ατμόσφαιρας, απαιτούνται πρόσθετες διασφαλίσεις», πρόσθεσε.
Από το 88% των έργων που εγκρίθηκαν για πληρωμές, επτά έργα αξίας 75,6 εκατ. ευρώ – που αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ένα τέταρτο των ελεγχθέντων κονδυλίων – κρίθηκαν “μη πλέον εφικτά” λόγω των τεράστιων ζημιών που προκύπτουν από την κρίση που κατακλύζει τη Λωρίδα της Γάζας.
Πρόκειται κυρίως για έργα υποδομής που είχαν προγραμματιστεί στη Λωρίδα της Γάζας και τα οποία δεν μπορούν πλέον να προχωρήσουν, εξήγησε ο αξιωματούχος.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο μεγαλύτερος δωρητής βοήθειας προς τους Παλαιστίνιους στη Γάζα και την κατεχόμενη Δυτική Όχθη, επενδύοντας 1,18 δισ. ευρώ μεταξύ 2021 και 2024 για να στηρίξει την τοπική οικονομία και να αποτρέψει τους κατοίκους της από το να βυθιστούν στη φτώχεια.
Ωστόσο, τόσο η ΕΕ όσο και οι δυτικές κυβερνήσεις έχουν διατηρήσει μια αυστηρή πολιτική “μη επαφής” με τη Χαμάς από την κατάληψη της Λωρίδας της Γάζας από τη μαχητική οργάνωση το 2007, διοχετεύοντας τη βοήθεια προς τη Γάζα μέσω οργανισμών των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) και άλλων οργανώσεων που θεωρεί ότι βρίσκονται εκτός της τροχιάς της Χαμάς, προκειμένου να παρακάμψει την κυβέρνηση.
Αυτό σημαίνει ότι τα κονδύλια που προορίζονται για τη Γάζα υπόκεινται ήδη σε αυστηρούς ελέγχους, οι οποίοι τώρα αυστηροποιούνται περαιτέρω ως αποτέλεσμα του ελέγχου της Επιτροπής.
Τα κονδύλια χρησιμοποιούνται για να βοηθήσουν την Παλαιστινιακή Αρχή, η οποία κυβερνά την κατεχόμενη Δυτική Όχθη, να πληρώσει μισθούς και συντάξεις στους δημόσιους υπαλλήλους. Οι αποδέκτες αυτών των πληρωμών ελέγχονται ατομικά για να διασφαλιστεί ότι δεν υπάρχουν δεσμοί με την τρομοκρατία και ότι τηρούνται οι συμβατικές υποχρεώσεις της ΕΕ.
Οι έλεγχοι αυτοί θα επεκταθούν τώρα και σε συγγενείς πρώτου βαθμού, σύμφωνα με την Επιτροπή, πράγμα που σημαίνει ότι οι γονείς, τα παιδιά και τα αδέλφια των Παλαιστινίων δημοσίων υπαλλήλων θα ελέγχονται για πιθανές συμβατικές παραβάσεις ή επαφές με τρομοκρατικές ομάδες.
Η αναπτυξιακή βοήθεια διοχετεύεται επίσης μέσω της υπηρεσίας των Ηνωμένων Εθνών για την υποστήριξη των Παλαιστινίων προσφύγων, UNRWA, για τη στήριξη ευάλωτων και εκτοπισμένων οικογενειών.
Η ΕΕ χρηματοδοτεί επίσης αναπτυξιακά προγράμματα που συνδέονται με τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την πρόσβαση σε νερό και ενέργεια, συμπεριλαμβανομένων έργων υποδομής στη Γάζα, τα οποία θα ανασταλούν τώρα.