PLUS
Το βέτο που άσκησαν οι ΗΠΑ την προηγούμενη εβδομάδα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στην πρόταση για άμεση κατάπαυση του πυρός στη Γάζα έφερε στο προσκήνιο ένα σπάνιο ψήφισμα του διεθνούς οργανισμού με σκοπό να σταματήσουν οι επιθέσεις στον παλαιστινιακό θύλακα.
Πιο συγκεκριμένα, η Αίγυπτος και η Μαυριτανία επικαλέστηκαν την εφαρμογή του ψηφίσματος 377Α της 3ης Νοεμβρίου 1950 για μια έκτακτή Γενική Συνέλευση (ΓΣ) των Ηνωμένων Εθνών, το οποίο προβλέπει ότι η ΓΣ μπορεί να παρέμβει, εφόσον το Συμβούλιο Ασφαλείας δε είναι σε θέση να φέρει εις πέρας τη κύρια ευθύνη του, δηλαδή τη διατήρηση της παγκόσμιας ειρήνης, λόγω έλλειψης ομοφωνίας.
Σε κάθε περίπτωση βέβαια, οι όποιες συστάσεις της ΓΣ νομικά δεν είναι δεσμευτικές, άρα τα κράτη μπορούν να αγνοήσουν τις προτάσεις της χωρίς να υποστούν συνέπειες. Το Ισραήλ επανειλημμένα έχει αγνοήσει ψηφίσματα του ΟΗΕ, κυρίως βάσει της διπλωματικής υποστήριξης της Ουάσιγκτον.
Το ιστορικό του ψηφίσματος 377Α
Η ιδέα για την ενίσχυση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ με περαιτέρω αρμοδιότητες ώστε δυνητικά να μην υπάρχουν αδιέξοδα για τις προσπάθειες διατήρησης της παγκόσμιας ασφάλειας και ειρήνης προέκυψε κατά τη διάρκεια του πολέμου της Κορέας, τη δεκαετία του 1950, όταν η πρώην Σοβιετική Ένωση εμπόδιζε κάθε πρωτοβουλία του Συμβουλίου Ασφαλείας να σταματήσει την ένοπλη σύρραξη.
Με αυτήν την προοπτική υιοθετήθηκε μετά από εισήγηση των ΗΠΑ το ψήφισμα 377Α προκειμένου ο γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών να μπορεί να συγκαλεί εκτάκτως τη ΓΣ, που με αυτόν τον τρόπο ενίσχυε επίσης τη δυνατότητά της να προστατεύει την παγκόσμια ειρήνη. Ένα κρίσιμο στοιχείο του ψηφίσματος είναι ότι, αν κριθεί σκόπιμο, η ΓΣ μπορεί να προβεί σε σύσταση για τη χρήση βίας.
Λίγες φορές χώρες έχουν επικαλεστεί την εφαρμογή αυτού του ψηφίσματος για την κατάπαυση του πυρός σε ένοπλες συγκρούσεις από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα που υιοθετήθηκε. Εκτός από τον πόλεμο της Κορέας, χρησιμοποιήθηκε επίσης στην κρίση του Κονγκό το 1960, τη σύρραξη Ινδίας-Πακιστάν το 1971 και τη σοβιετική κατοχή στο Αφγανιστάν το 1980. Όμως επί της ουσίας, τέθηκε σε εφαρμογή μόνο στην περίπτωση για την οποία ψηφίστηκε, στην Κορεάτικη Χερσόνησο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Αμπάς: Συνένοχες οι ΗΠΑ στα εγκλήματα των Ισραηλινών στη Γάζα
ΥΠΑΜ Ισραήλ: Δεν σκοπεύουμε να διατηρήσουμε μόνιμη στρατιωτική παρουσία στη Λωρίδα της Γάζας
