H Ζοράγια Τερ Μπικ (Zoraya ter Beek ) είναι μια κοπέλα 29 χρονών από την Ολλανδία, η οποία αναμένεται τις επόμενες εβδομάδες να βάλει τέλος στη ζωή της, με ενεργητική ευθανασία. «Νιώθω μεγάλη ανακούφιση. Ήταν ένας αγώνας που κράτησε πολύ καιρό», είπε στον Guardian.
H Ζοράγια έλαβε την περασμένη εβδομάδα την τελική έγκριση για υποβοηθούμενο θάνατο, μετά από τριάμισι χρόνια βάσει του νόμου ο οποίος ψηφίστηκε στην Ολλανδία το 2002.
Οι δυσκολίες για τη Ζοράγια άρχισαν από την παιδική της ηλικία. Πάσχει από χρόνια κατάθλιψη, διαταραχή αναπτυξιακού τραύματος, διαταραχή προσωπικότητας και έχει διαγνωστεί με αυτισμό. Όταν γνώρισε τον σύντροφό της, όπως λέει, πίστεψε ότι το ασφαλές περιβάλλον που της προσέφερε θα την θεράπευε. Αλλά συνέχισε να αυτοτραυματίζεται και να θέλει να αυτοκτονήσει. Άρχισε εντατικές θεραπείες, που περιλάμβαναν ομιλούσες και φαρμακολογικές θεραπείες καθώς και περισσότερες από 30 θεραπείες ηλεκτροσόκ (ECT).
Όταν οι θεραπείες τελείωσαν η Ζοράγια βρισκόταν στην ίδια κατάσταση. Μετά από μια περίοδο αποδοχής ότι δεν θα υπάρξει θεραπεία ένιωσε ότι δεν θα άντεχε άλλο να ζει έτσι.
Τον Αύγουστο του 2020 έκανε αίτηση για υποβοηθούμενο θάνατο. Και μπήκε σε μια δύσκολη και περίπλοκη διαδικασία που κράτησε περισσότερο από τρία χρόνια. Λίστα αναμονής για αξιολόγηση, επειδή δεν υπάρχουν πολλοί γιατροί πρόθυμοι να ασχοληθούν με την ευθανασία ανθρώπων με προβλήματα ψυχικής υγείας. Ακολούθησε η αξιολόγηση από άλλη ομάδα για μια δεύτερη γνώμη σχετικά με την επιλεξιμότητα και τέλος η επανεξέταση και απόφαση από έναν άλλο ανεξάρτητο γιατρό.
Κάθε γιατρός σε κάθε στάδιο της έλεγε: «Είστε σίγουρη; Μπορείτε να σταματήσετε σε οποιοδήποτε σημείο». Επίσης, ζητήθηκε πολλές φορές από τον σύντροφό της να μην είναι παρών, ώστε οι γιατροί να είναι σίγουροι ότι μιλάει ελεύθερα.
Πώς θα γίνει η ενεργητική ευθανασία
Την καθορισμένη ημέρα, η ιατρική ομάδα θα πάει στο σπίτι της. Η διαδικασία της ενεργητικής ευθανασίας θα αρχίσει με ένα ηρεμιστικό και όταν πέσει σε κώμα οι γιατροί θα της δώσουν τα φάρμακα που θα σταματήσουν την καρδιά της.
«Για μένα, θα είναι σαν να με παίρνει ο ύπνος. Ο σύντροφός μου θα είναι εκεί, αλλά του έχω πει ότι δεν πειράζει αν χρειαστεί να φύγει από το δωμάτιο πριν από τη στιγμή του θανάτου», είπε.
«Τώρα έχει έρθει η στιγμή, είμαστε έτοιμοι γι’ αυτό και βρίσκουμε μια κάποια γαλήνη. Αισθάνομαι κι εγώ ενοχές. Αλλά μερικές φορές, όταν αγαπάς κάποιον, πρέπει να τον αφήσεις να φύγει».
Το Βέλγιο ήταν η δεύτερη χώρα που υιοθέτησε την ενεργητική ευθανασία και την υποβοηθούμενη αυτοκτονία τον Μάιο του 2002. Το Λουξεμβούργο αποποινικοποίησε την ενεργητική ευθανασία και την υποβοηθούμενη αυτοκτονία το 2009 και τον Ιούνιο του 2021 ακολούθησε η Ισπανία, η οποία νομιμοποίησε και τις δύο πρακτικές. Το Βέλγιο ενέκρινε την ευθανασία ανηλίκων το 2014 και το ακολούθησε πολύ γρήγορα και η Ολλανδία.