Την επιστημονική άποψη ότι ενδεχόμενη εκταφή της Τζωρτζίνας και λήψη δείγματος από τις τρίχες της δεν θα εισέφερε κάτι ουσιαστικό και αξιόπιστο σε ότι αφορά την ενδεχόμενη χορήγηση δηλητηριωδών ουσιών εβδομάδες ή και μήνες πριν από τον θάνατό της εξέφρασε στην 18η τακτική ανακρίτρια η ιατροδικαστής και τεχνική σύμβουλος της δικαστικής λειτουργού, Χαρά Σπηλιοπούλου. Η έμπειρη επιστήμονας απαντώντας, παραθέτοντας αποσπάσματα σχετικής βιβλιογραφίας, σε τέσσερις καίριες ερωτήσεις της κ. Σαλάππα ουσιαστικά βάζει τέλος στο ενδεχόμενο εκταφής του 9χρονου κοριτσιού που δολοφονήθηκε με κεταμίνη την 29η Ιανουαρίου 2022.
του ΠΕΤΡΟΥ ΚΟΥΣΟΥΛΟΥ
Με έγγραφο το οποίο απέστειλε στις 19 Ιουνίου 2022 στη δικαστική λειτουργό, το περιεχόμενο του οποίου αποκαλύπτει το eReportaz η κ. Σπηλιοπούλου εξηγεί επακριβώς τους λόγους για τους οποίους μια τέτοιου είδους εξέταση δεν θα είχε απολύτως κανένα αποτέλεσμα. Υπενθυμίζεται ότι η συζήτηση περί ενδεχόμενης εκταφής είχε ανοίξει από την έκθεση αλλά και την κατάθεση του ιατροδικαστή Σωτήρη Μπουζιάνη.
- Ανακρίτρια: Έχετε υπόψην σας βιβλιογραφία που να θεμελιώνει το αξιόπιστο της εξέτασης τριχών σε πτώματα που βρίσκονται σε αποσύνθεση ειδικά τέσσερις μήνες μετά το θάνατο;
- Σπηλιοπούλου: Δεν έχω υπόψην μου βιβλιογραφία που να θεμελιώνει το αξιόπιστο της εξέτασης τριχών που έχουν ληφθεί μετά από εκταφή. Απαντώντας στα επόμενα ερωτήματα αναφέρω αναλυτικά τα προβλήματα που αναφύονται σε αυτές τις περιπτώσεις.
- Ανακρίτρια: Μπορείτε να επιβεβαιώσετε εάν η εξέταση τριχών, μετά την εκταφή, που προτείνεται, είναι αξιόπιστη;
- Σπηλιοπούλου: Η εξέταση των τριχών παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα ως προς την αξιολόγηση της τόσο σε ζώντες όσο και σε πτώματα σε σήψη…Η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της τμηματικής εξέτασης των τριχών σε ζώντες παρουσιάζει αρκετά προβλήματα και για το λόγο αυτό μια τέτοια εξέταση δεν ανήκει στις εξετάσεις ρουτίνας των τοξικολογικών εργαστηρίων. Τα προβλήματα εντοπίζονται στον διαφορετικό τρόπο που ενσωματώνεται κάθε φάρμακο στην τρίχα, σε παραμέτρους που σχετίζονται με την κυκλοφορία του αίματος αλλά και στην πολύ μεγάλη πιθανότητα εξωτερικής ρύπανσης της τρίχας από κάποια ουσία που βρίσκεται στον αέρα ή ακόμη και στον ιδρώτα του ατόμου…Αυτοί οι σοβαροί προβληματισμοί για την εξέταση των τριχών σε ζώντες πολλαπλασιάζονται όταν εξετάζονται δείγματα τριχών ληφθέντα από πτώματα σε σήψη. Στα μεταθανάτια δείγματα τα οποία λαμβάνονται μετά από εκταφή, το κύριο πρόβλημα είναι η εξωτερική ρύπανση από τα πτωματικά υγρά που δημιουργούνται μετά τη σήψη και εμποτίζουν ολόκληρη την τρίχα, ώστε η τμηματική τοξικολογική εξέταση να μην μπορεί να προσφέρει κάποια αξιοποιήσιμη πληροφορία, σχετικά με τον χρόνο λήψης της ουσίας. Ας υποθέσουμε ότι λαμβάνεται δείγμα τριχών από ένα ενταφιασμένο πτώμα και σε αυτό ανιχνεύεται η παρουσία μιας φαρμακευτικής ή τοξικής ουσίας. Ένα τέτοιο θετικό αποτέλεσμα πρέπει να θεωρείται ως ενδεικτικό ότι το άτομο εν ζωή είχε έρθει σε επαφή σε οποιοδήποτε χρόνο προ του θανάτου, πριν από αρκετές ημέρες ή ακόμη και λίγες ώρες πριν τον θάνατο…Είμαι βέβαιη ότι οι τρίχες που λαμβάνονται μετά από εκταφή δεν είναι δυνατόν να δώσουν αξιόπιστα αποτελέσματα σχετικά με το ιστορικό της χρήσης φαρμάκων από το άτομο, λόγω της ρύπανσης από τα πτωματικά υγρά της σήψης. Υπάρχουν τρόποι καθαρισμού των τριχών προκειμένου να απομακρυνθούν τα φάρμακαπου έχουν εναποτεθεί εξωτερικώς στην τρίχα αλλά εδώ και μια 10ετια γνωρίζουμε ότι η πλήρης απομάκρυνση της εξωτερικής ρύπανσης είναι ανέφικτη. Έτσι από μια τέτοια ανάλυση δεν μπορούν να εξαχθούν αποτελέσματα σχετικά με το πότε το άτομο έχει λάβει την ουσία. Ακόμη και εάν βρεθούν μεταβολίτες μπορεί να βρίσκονται στα υγρά της σήψης και να μην σχετίζονται με χρόνια χρήση ή λήψη πριν από μεγάλο χρονικό διάστημα.
- Ανακρίτρια: Τα αποτελέσματα της ανάλυσης των τριχών πτωμάτων σε αποσύνθεση επηρεάζονται από τα πτωματικά υγρά ή από άλλου είδους βιολογικά υγρά και παράγοντες; Και εάν ναι σε ποιο βαθμό;
- Σπηλιοπούλου: Ερευνητές οι οποίοι ασχολούνται επί δεκαετίες με την ανάλυση των τριχών όπως ο Πασκάλ Κιντζ από το εργαστήριο Ιατροδικαστικής του Στρασβούργου, είναι κατηγορηματικοί σχετικά με τη χρησιμότητα της εξέτασης των τριχών σε περιπτώσεις εκταφών: “Συμπεραίνεται ότι η αναζήτησή φαρμάκων σε τρίχες που έχουν συλλεγεί από ένα σώμα σε αποσύνθεση μπορούν να τεκμηριώσουν έκθεση στο φάρμακο πριν τον θάνατο αλλά δεν μπορεί το αποτέλεσμα αυτό να χρησιμοποιηθεί για να αποδειχθεί επαναλαμβανόμενη χρήση του φαρμάκου. Αυτή η νέα σειρά αποτελεσμάτων υποστηρίζει σθεναρά τα προηγούμενα ευρήματα μας σχετικά με τον κίνδυνο της λανθασμένης αξιολόγησης των αποτελεσμάτων των τριχών”.
- Ανακρίτρια: Υπάρχουν παράγοντες που επηρεάζουν την εξέταση των τριχών πτωμάτων παιδιών σε σχέση με την εξέταση τριχών πτωμάτων ενηλίκων; Αν ναι ποιοι είναι αυτοί οι παράγοντες; Και εάν είναι ικανοί να καταστήσουν αναξιόπιστα τα αποτελέσματα της εξέτασης σε θετική δε περίπτωση σε ποιο βαθμό απόκλισης;
- Σπηλιοπούλου:…Οι τρίχες στα παιδιά είναι λεπτότερες και πιο πορώδες από τις τρίχες των ενηλίκων- Στα παιδιά οι τρίχες έχουν διαφορετική ταχύτητα ανάπτυξης που κυμαίνεται από 0,5 έως 1.5 εκ το μήνα- Δεν έχουν γίνει μελέτες σε παιδιά ώστε να είμαστε σε θέση να εξάγουμε ασφαλή συμπεράσματα για την ανίχνευση η συγκέντρωση φαρμάκων σε τρίχες. Το γεγονός ότι τα παιδιά έχουν χαμηλότερο βάρος, μικρότερο όγκο κατανομής του φαρμάκου και λαμβάνουν μικρότερες δόσεις φαρμάκων μπορεί να οδηγήσει σε τελείως διαφορετικά αποτελέσματα σε σχέση με την εξέταση των ενηλίκων.