PLUS
Ο Ολλανδός Μαρκ Ρούτε ανέλαβε τα καθήκοντα Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ την Τρίτη (1η Οκτωβρίου), με τις πέντε άμεσες προτεραιότητες του να είναι εξαιρετικά δύσκολες στη διαχείρισή τους.
Μετά τη δεκαετή διοίκηση από τον Νορβηγό Γενς Στόλτενμπεργκ, στο τιμόνι της βορειοατλαντικής συμμαχίας ο Ολλανδός Ρούτε, ο οποίος έχει ήδη δοκιμαστεί στην διαχείριση κρίσεων και την εξεύρεση συναίνεσης μέσα από πολιτικές θύελλε, αναμένεται «να κάνει μάλλον μια από τα ίδια, αλλά με διαφορετικό τρόπο».
Αναλυτές και διπλωμάτες στο ΝΑΤΟ εκτιμούν πως δεν αναμένεται μεγάλη αλλαγή στο έργο του ΝΑΤΟ, αλλά ο Ρούτε πρέπει να διασφαλίσει ότι η μετάβαση θα είναι ομαλή και σχεδόν αόρατη για το ανεκπαίδευτο μάτι, καθώς η συνοχή της Συμμαχίας αποτελεί βασικό μέλημα για όλους τους στρατιωτικούς συμμάχους.
Βρείτε τα μετρητά και τα όπλα για την Ουκρανία
Το πρώτο καθήκον του Ρούτε θα είναι να διατηρήσει την υποστήριξη προς την Ουκρανία σε καλό δρόμο, παρά τους αντιρρησίες στις τάξεις της συμμαχίας – είτε πρόκειται για την Ουγγαρία που αρνείται τη υποστήριξη με όπλα είτε για τις ΗΠΑ και τη Γερμανία που αμφισβητούν την πορεία της χώρας προς την ένταξη.
Θα πρέπει επίσης να διαχειριστεί την αυξανόμενη αβεβαιότητα σχετικά με το αν η Ουκρανία μπορεί να ελπίζει σε νίκη και πώς θα πρέπει να δομηθούν οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Η επιτυχία θα περιλαμβάνει την πίεση προς τα μέλη του ΝΑΤΟ να συνεχίσουν να παρέχουν βοήθεια στις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας -υποσχέθηκαν 40 δισεκατομμύρια ευρώ φέτος- και περισσότερη εκπαίδευση. Εάν αποτύχει ο νέος ΓΓ, το καθήκον συντονισμού της στρατιωτικής συμμαχίας θα καταστεί άκυρο, δήλωσε ένας διπλωμάτης του ΝΑΤΟ.
«Η Ουκρανία θα είναι η πρώτη δοκιμασία για τον Ρούτε», δήλωσε η Οάνα Λουνγκέσκου, διακεκριμένη συνεργάτης του Royal United Services Institute (RUSI) και πρώην εκπρόσωπος του ΝΑΤΟ.
«Ο χειμώνας πλησιάζει- βλέπουμε τη Ρωσία να συνεχίζει τις βίαιες επιθέσεις της σε ενεργειακές υποδομές και αμάχους- υπάρχει επίσης περισσότερη συζήτηση για πιθανές ειρηνευτικές συνομιλίες, οπότε το σημείο που θα πρέπει να εστιάσει η συμμαχία θα είναι το να διασφαλίσει ότι η υποστήριξη προς την Ουκρανία θα είναι όσο το δυνατόν πιο ισχυρή στις οποιεσδήποτε διαπραγματεύσεις», πρόσθεσε.
Οι συζητήσεις για τα χρήματα, την Ευρώπη, την άμυνα και πολλά άλλα
Τους επόμενους μήνες, τα χρήματα που δαπανώνται για την Ουκρανία και τον αμυντικό εξοπλισμό, τα στρατεύματα και τη βιομηχανία της συμμαχίας θα κυριαρχήσουν στην πολιτική σκηνή.
Ο Ρούτε, ωστόσο, επισήμανε ότι οι περισσότερες δαπάνες για την άμυνα δεν θα πρέπει να εξαρτώνται από το ποιος θα κερδίσει τις καρδιές του αμερικανικού εκλογικού σώματος, είτε πρόκειται για τον πρώην Ρεπουμπλικανό πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είναι αρνητικός προς το ΝΑΤΟ είτε για την συνεχιστή της πολιτικής Μπάιντεν, Καμάλα Χάρις.
«Θα πρέπει να σταματήσουμε να γκρινιάζουμε και να παραπονιόμαστε για τον Τραμπ (…) Πρέπει να συνεργαστούμε με όποιον βρίσκεται στην πίστα», δήλωσε ο Ρούτε στους παγκόσμιους ηγέτες τον Φεβρουάριο πριν διοριστεί επικεφαλής της συμμαχίας.
Η δίκαιη κατανομή των οικονομικών βαρών είναι ένα πονεμένο θέμα μεταξύ των στρατιωτικών συμμάχων, καθώς έχουν συνηθίσει οι ΗΠΑ να πληρώνουν το μεγαλύτερο μερίδιο στη συμμαχία.
Εκτός από το ενδιαφέρον να ικανοποιήσουν τις ΗΠΑ και τις ανησυχίες για την ασφάλεια, οι Ανατολικοευρωπαίοι εξακολουθούν να πιέζουν τους γείτονές τους να δαπανούν τουλάχιστον 3% του ΑΕΠ για την άμυνα. Προσβλέπουν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη το επόμενο καλοκαίρι για να υπογράψουν και άλλοι σύμμαχοι μια νέα δέσμευση, που θα αυξηθεί από το τρέχον 2%.
Η στρατιωτική διοίκηση του ΝΑΤΟ έχει προειδοποιήσει ότι τα πολύ χρήματα που δαπανώνται μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την επιχειρησιακή εφαρμογή των σχεδίων άμυνας και αποτροπής στον κυβερνοχώρο, τη γη, το διάστημα, τον αέρα και τη θάλασσα.
Ο ρόλος του ΝΑΤΟ στην αντιμετώπιση της Κίνας
Οι συνομιλίες για τις δαπάνες θα είναι ζωτικής σημασίας για να κρατήσουν τις ΗΠΑ στο πλευρό της συλλογικής ασφάλειας, καθώς παρακολουθούν στενά όχι μόνο την Ευρώπη αλλά και τη συμπεριφορά της Κίνας.
Από τη στιγμή που το Πεκίνο έχει χαρακτηριστεί ως πρόκληση, τα μέλη του ΝΑΤΟ έχουν εξετάσει προσεκτικά τις επιπτώσεις των κινήσεων της Κίνας στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική για την ασφάλεια.
Το αν το ΝΑΤΟ θα πρέπει να έχει μεγαλύτερο λόγο στην εξέταση του ρόλου του Πεκίνου στη στρατιωτική συμμαχία -είτε πρόκειται για επενδύσεις, παραπληροφόρηση ή πιθανές απειλές σε κρίσιμες υποδομές- θα εξαρτηθεί επίσης από το κατά πόσο οι ΗΠΑ μπορούν να κατευθύνουν την ατζέντα σύμφωνα με τις προτιμήσεις τους.
Η κοινή θέση για τη Ρωσία
Οι ηγέτες των χωρών της Συμμαχίας ανέθεσαν στον Ρούτε ένα κρίσιμο καθήκον στη σύνοδο κορυφής του Ιουλίου στην Ουάσινγκτον: να καθορίσει τη σχέση της με τη Ρωσία για το επόμενο καλοκαίρι.
Το αμφιλεγόμενο εγχείρημα θα αναδείξει πιθανότατα τις διαφορές μεταξύ των ακραίων θέσεων που μοιράζονται οι χώρες της Βαλτικής και της ανατολικής πτέρυγας και η Ουγγαρία και η Τουρκία από την άλλη.
Ενώ η πρώτες επιθυμούν μια καθαρή λύση και θέση του ΝΑΤΟ απέναντι στην Ρωσία, η δεύτερη θέλει να περιμένει μια ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία προτού διαπραγματευτεί μια νέα μονομερή θέση στις σχέσεις ΝΑΤΟ – Ρωσίας.
Το θέμα των επικαλύψεων ΕΕ-ΝΑΤΟ
Αν και επικεφαλής της στρατιωτικής συμμαχίας, ο Ρούτε δεν μπορεί να ξεχάσει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επίσης επενδύσει σε έναν μεγαλύτερο ρόλο στην ασφάλεια και την άμυνα της ηπείρου, ιδίως όταν πρόκειται για την κλιμάκωση της παραγωγής της βιομηχανίας και την επένδυση στην καινοτομία.
Για παράδειγμα, η δύσκολη σχέση μεταξύ της Τουρκίας και της Κύπρου επέτρεψε στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ να χαράξουν μία από κοινού στρατηγική. Η συνεργασία έχει γίνει χώρα ad hoc στην προστασία κρίσιμων υποδομών.
Ωστόσο, με την ΕΕ να επιθυμεί να αφιερώσει μεγαλύτερο μέρος των δαπανών της στον τομέα της άμυνας, η επικάλυψη αποτελεί ανησυχία για τα μέλη και των δύο οργανισμών.
«Πρέπει να είμαστε μαζί, όχι να δημιουργούμε ανταγωνιστικές δομές που θα επικαλύπτουν τις δύο δομές», δήλωσε ο Στόλτενμπεργκ νωρίτερα αυτό το μήνα σε μια από τις τελευταίες δημόσιες εμφανίσεις του ως Γενικός Γραμματέας.
Ο Ρούτε επιλέχθηκε επίσης επειδή προέρχεται από μια χώρα που ανήκει τόσο στο ΝΑΤΟ όσο και στην ΕΕ, κάτι που οι Ευρωπαίοι, ιδίως η Γαλλία, ήλπιζαν ότι θα βοηθούσε στη εξομάλυνση των σχέσεων, στην αύξηση της συνεργασίας σε παρόμοια θέματα και στην αποφυγή παρεξηγήσεων.
«Νομίζω ότι θα υπάρξει μια ώθηση για να δούμε τι συγκεκριμένα μπορεί να επιτευχθεί για την ασφάλεια της Ευρώπης με όρους», δήλωσε η Λουνγκέσκου.
Για παράδειγμα. «η ΕΕ να υποστηρίξει την εθνική προμήθεια εξοπλισμού που απαιτείται για την εκτέλεση των αμυντικών σχεδίων του ΝΑΤΟ, περισσότερη χρηματοδότηση από την ΕΕ για τη στρατιωτική κινητικότητα και στενότερη συνεργασία για την εκπαίδευση των ουκρανικών δυνάμεων», προσθέτει η αναλύτρια.
Ν.Β.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Μαρκ Ρούτε. Ο σκληρός επικριτής του Πούτιν συγκεντρώνει τα βλέμματα στη Σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ
Ο Μαρκ Ρούτε έμεινε μοναδικός υποψήφιος για τη θέση του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ
