PLUS
O Στυλιανός Παττακός, ο άνθρωπος που διέταξε τα τανκς στο πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967, «έφυγε» από τη ζωή το Σάββατο σε ηλικία 104 ετών.
Ο καταγόμενος από το Ρέθυμνο πραξικοπηματίας είχε αποφυλακιστεί για λόγους ανηκέστου βλάβης, παρότι καταδικάστηκε σε ισόβια για τον ρόλο του στη χούντα των συνταγματαρχών.
Θα κηδευτεί σύμφωνα με τους οικείους του την ερχόμενη βδομάδα. Η τελευταία του κατοικία πιθανώς θα είναι στην ιδιαίτερη πατρίδα του, την Αγία Παρασκευή Ρεθύμνου.
Ο Παττακός γεννήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 1912 στην Αγία Παρασκευή της επαρχίας Αμαρίου του Νομού Ρεθύμνου στην Κρήτη.
Ο ίδιος ισχυρίστηκε πως καταγόταν από κλάδο της βυζαντινής οικογένειας των Σκορδιλών. Φοίτησε αρχικά στις Σχολές Υπαξιωματικών και εισήλθε στη Σχολή Ευελπίδων το 1934, απ’ όπου αποφοίτησε το 1937 με το βαθμό του ανθυπιλάρχου (ανθυπολοχαγού Ιππικού).
Συμμετείχε στον ελληνοϊταλικό πόλεμο ως διοικητής ίλης της 11ης Ομάδος Αναγνωρίσεως της 11ης Μεραρχίας Πεζικού, ενώ κατά τη διάρκεια της Κατοχής ήταν μέλος της αντιστασιακής οργάνωσης «Όμηρος»
Έλαβε μέρος στα Δεκεμβριανά, συμμετείχε στον Εμφύλιο Πόλεμο ως διοικητής της ίλης αρμάτων μάχης Κένταυρος σε αρκετά σημεία της Βόρειας Ελλάδας και παρασημοφορήθηκε με τρία αριστεία ανδρείας, επτά πολεμικούς σταυρούς, δύο μετάλλια εξαίρετων πράξεων καθώς και με όλα τα προβλεπόμενα σε καιρό ειρήνης μετάλλια και παράσημα.
Στη συνέχεια σπούδασε στη Σχολή Πολέμου και κατάφερε να φτάσει μέχρι τον βαθμό του ταξιάρχου, αναλαμβάνοντας τη διοίκηση τεθωρακισμένων με έδρα στου Γουδή. Αποτάχθηκε από τον στρατό όντας υποστράτηγος.
Ήταν παντρεμένος με τη Δήμητρα Νικολαΐδη, κόρη του Νικόλαου Γεωργίου Νικολαΐδη, συμβούλου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Μαζί απέκτησαν δύο κόρες.
Η Χούντα
Ο Παττακός υπήρξε μέλος της τριμελούς ηγετικής ομάδας με τον Γεώργιο Παπαδόπουλο και τον Νικόλαο Μακαρέζο που πρωτοστάτησε στην εκδήλωση του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου 1967.
Ήταν το δεύτερο σημαντικότερο στέλεχος της χούντας μετά τον Παπαδόπουλο. Τον Απρίλιο του 1967, μετά την εκδήλωση πραξικοπήματος, ανέλαβε υπουργός Εσωτερικών μέχρι το 1971, οπότε και ανέλαβε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης έως το 1973. Το 1971 με δική του διαταγή έγινε η μεταφορά της πρωτεύουσας της Κρήτης από τα Χανιά στο Ηράκλειο, αν και αργότερα κατηγόρησε τους κατοίκους του Ηρακλείου για «αχαριστία» επειδή υποστήριζαν το ΠΑΣΟΚ.
Στο επιχειρησιακό κομμάτι του πραξικοπήματος, ο ρόλος του Παττακού ήταν μακράν ο πιο κομβικός καθώς, ως διοικητής του Κέντρου Εκπαιδεύσεως Τεθωρακισμένων, ήλεγχε τις μονάδες των τεθωρακισμένων που ήταν απαραίτητες για την κατάληψη της Αττικής. Είχε διοριστεί σ’ αυτή τη θέση το 1966 ως έμπιστος «εθνικόφρων» από την κυβέρνηση των Αποστατών που φοβόταν την άνοδο της δημοτικότητας του Ανδρέα Παπανδρέου και ήθελε να ελέγχει τις στρατιωτικές δυνάμεις μέσα και γύρω από την Αθήνα «διά παν ενδεχόμενον».
Μετά την πτώση της χούντας Ιωαννίδη, συνελήφθη στις 23 Οκτωβρίου 1974 και μεταφέρθηκε στην Κέα, ενώ στις 20 Ιανουαρίου 1975 προφυλακίστηκε.
Στη δίκη που ακολούθησε το Πενταμελές Εφετείο υπό την προεδρία του Γιάννη Ντεγιάννη τον έκρινε ένοχο στάσης και εσχάτης προδοσίας και τον καταδίκασε σε θάνατο, αλλά η ποινή μετατράπηκε σε ισόβια κάθειρξη από την πολιτική εξουσία. Στις 28 Σεπτεμβρίου 1990 αποφυλακίστηκε «λόγω ανηκέστου βλάβης της υγείας του» με την υποχρέωση να δίνει το παρών ανά 15 ημέρες στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής του και ανά πέντε μήνες στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων.
Ο Στυλιανός Παττακός παρέμεινε αμετανόητος μέχρι την τελευταία του πνοή και ισχυριζόταν ότι η χούντα έσωσε την Ελλάδα από σχεδιαζόμενη σοσιαλιστική δικτατορία του Ανδρέα Παπανδρέου που θα έβαζε την Ελλάδα στο Ανατολικό Μπλοκ. Επίσης υποστήριζε ότι η κυβέρνηση των συνταγματαρχών έβαλε ηλεκτρικό ρεύμα και νερό σε πολλά σπίτια, έκανε πολλά δημόσια έργα κλπ.
Αρνήθηκε κατ’ επανάληψη ότι έγιναν βασανισμοί πολιτικών κρατουμένων επί χούντας, με εξαίρεση τον Παναγούλη και τον Μουστακλή, οι οποίοι κατά την γνώμη του «τα ήθελαν και τα έπαθαν».
«Ο μυστράκιας»
Στον απολογισμό της ζωής του στην εκπομπή «Μηχανή του Χρόνου» ο Παττακός προκάλεσε ισχυριζόμενος ότι οι πολιτικοί ηγέτες που συνελήφθησαν αμέσως μετά το πραξικόπημα, φυλακίσθηκαν σε «αριστοκρατικές» συνθήκες στο Πικέρμι.
Μάλιστα συνέχισε ότι καθημερινά είχαν πλούσιο γεύμα και ότι έτρωγαν ακόμα και αστακούς. Όταν ρωτήθηκε γιατί αυτούς τους ισχυρισμούς δεν τους επαναλαμβάνει και για τους εξόριστους στη Γυάρο, που οι συνθήκες διαβίωσής τους καταγγέλθηκαν διεθνώς, απάντησε ότι «θάλασσα είχαν, μπορούσαν να κολυμπήσουν και να πιάσουν αστακούς…».
Ο πραξικοπηματίας μίλησε ακόμη για τον Νίξον, τα βασανιστήρια, και το περίφημο μυστρί που κρατούσε στις δημόσιες εμφανίσεις του που του έδωσε και το παρατσούκλι «μυστράκιας».
Διαβάστε επίσης:
