PLUS
Το ενδιαφέρον για την πολιτική, οι επιρροές του ιστορικού βάρους του ονόματός του, οι λόγοι της συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ στο πεδίο της Ευρωβουλής καιτα καίρια ζητήματα αναφορικά με τη δημοκρατία, την πολιτική, την οικολογία αναλύονται από τον Πέτρο Κόκκαλη.
Παράλληλα, η «φαιδρή κριτική», όπως τη χαρακτηρίζει, για τη συμπόρευσή του με το κυβερνών κόμμα, οι επιθέσεις που δέχθηκε από τη δημοτική αρχή στην οποία ανήκε μέχρι πρότινος. Ο Ολυμπιακός και η κόντρα με τον Βαγγέλη Μαρινάκη. Το «πολιτικό λάθος» να τον εμπιστευτεί πριν 5 χρόνια, η εμπειρία από τον Ολυμπιακό, που «μπορεί να μην κέρδιζε πάντα», όμως «δεν κατασκευάζαμε αντιπάλους για να καλύψουμε τα λάθη μας, κάτι που αποτελεί ίδιον του φασισμού».
Ποια είναι η βάση ιδεών στην οποία αποφασίσατε να συμπλεύσετε με τον ΣΥΡΙΖΑ και πως προέκυψε η συνεργασία;
«Η σύμπλευση, όπως λέτε, μεταξύ της κίνησης πολιτών «ΚΟΣΜΟΣ» και ΣΥΡΙΖΑ βασίζεται στις προκλήσεις της εποχής, οι οποίες απαιτούν ευρύτερες συνεργασίες στον προοδευτικό χώρο. Για την αποκατάσταση της κοινωνικής συνοχής, την υιοθέτηση ενός μοντέλου βιώσιμης ανάπτυξης, την υπεράσπιση της δημοκρατίας και ασφαλώς την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, η οποία αποτελεί μείζον ζήτημα για εμάς. Επειδή η επόμενη Ευρωβουλή θα κληθεί να σχεδιάσει το μέλλον της Ευρώπης, θεωρούμε σημαντικό να θέσουμε άμεσα, για πρώτη φορά στην κεντρική πολιτική ατζέντα, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τους 17 παγκόσμιους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ για το 2030. Βιώσιμη ανάπτυξη σημαίνει τη δίκαιη μετάβαση σε μία οικονομία χωρίς άνθρακα, αντιμετώπιση της αύξησης της θερμοκρασίας στον πλανήτη, τον συνολικό επαναπροσδιορισμό του υφιστάμενου μοντέλου παραγωγής και κατανάλωσης. Και κυρίως την απεμπλοκή από τον νεοφιλελεύθερο δογματισμό που εξουθενώνει τις κοινωνίες και οδηγεί μεγάλα τμήματα πληθυσμού στην ακροδεξιά, την ξενοφοβία και το μίσος».
Ιδεολογικά που θα τοποθετούσατε τον εαυτό σας;
«Στον προοδευτικό χώρο, αυτός είναι το φυσικό πολιτικό μου περιβάλλον. Προσδιορίστε τον εσείς όπως νομίζετε, θέλετε να τον πείτε Αριστερά, Κεντροαριστερά, Πράσινοι δεν έχει σημασία για μένα και δεν έχει διότι στη μεγάλη μάχη που έρχεται καλούμαστε όλοι μαζί να αντιπαρατεθούμε στην αύξηση της σκοταδιστικής δεξιάς και των ακραίων οικονομικών πολιτικών λιτότητας. Εάν δεν δράσουμε συλλογικά και δεν ενισχυθεί η δημοκρατία στην Ευρώπη και στα όργανά της, τότε είμαστε καταδικασμένοι να ζήσουμε μια νέα μορφή μεταφασισμού, που θα πηγάζει από τις σκληρά νεοφιλελεύθερες πολιτικές που είδαμε να εφαρμόζονται τα προηγούμενα χρόνια. Το ζητούμενο είναι να φτάσει η φωνή των ψηφοφόρων στις αποφάσεις που λαμβάνονται και να μην παρακολουθούμε αμέτοχοι την αυτονόμηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, κάτι που συμβαίνει εδώ και καιρό. Πιστεύω ότι ένας ευρωβουλευτής πρέπει να δρα και σε τοπικό επίπεδο, είτε οι πολίτες να μην είναι αποκομμένοι από τη λειτουργία της ευρωπαϊκής δημοκρατίας».
Το όνομα «Πέτρος Κόκκαλης, του Σωκράτη» είναι εμβληματικό για την ελληνική αριστερά, λόγω φυσικά του παππού σας. Εσείς νιώθετε επηρεασμένος από τις ιδέες και τη δράση του;
«Ασφαλώς, είναι μέρος της δημοκρατικής οικογενειακής μου παράδοσης. Μεγάλωσα σε ένα περιβάλλον με ισχυρές αναφορές στους αγώνες της Αριστεράς. Ο παππούς μου υπήρξε είναι ένα ευγενές παράδειγμα αγωνιστή του Κομμουνιστικού Κόμματος, ανάμεσα σε πολλά άλλα. Φέρω το όνομα του και είναι μεγάλη τιμή, αλλά όχι και τους αγώνες του. Εμπνέομαι από την αλληλεγγύη και τις συλλογικές μάχες που έδωσε για ένα καλύτερο κοινό μέλλον, αξίες που αποτέλεσαν βασικούς πυλώνες του αριστερού κινήματος. Αξίες που με συντροφεύουν στη δική μου διαδρομή, στους αγώνες της εποχής μας, για έναν βιώσιμο και αλληλέγγυο κόσμο».
Μπορεί ένας άνθρωπος με οικονομική επιφάνεια κι επιχειρηματική δραστηριότητα σε τόσο υψηλό επίπεδο να γοητεύεται από αριστερές θεωρήσεις για τη διαχείριση της πραγματικότητας;
«Κάθε φορά που μου κάνουν αυτή την ερώτηση -και πιστέψτε με, μου την κάνουν συχνά τελευταία- σκέφτομαι πόσο επιπόλαιη είναι η αντίληψη να απαγορεύεται, σχεδόν, σε έναν πολίτη με οικονομική ευχέρεια να διέπεται από προοδευτικές ιδέες. Η μακρόχρονη ιστορία της Αριστεράς είναι γεμάτη από ανθρώπους που δεν ανήκαν αποκλειστικά και μόνο σε αυτό που αποκαλούμε «εργατική τάξη». Όταν, εγώ, ως άνθρωπος παρατηρώ μια νέας μορφής, σκληρή, νεοφιλελεύθερη πολιτική, η οποία αρνείται πεισματικά να δει τον κοινωνικό αντίκτυπο της δράσης της, δεν έχω το δικαίωμα να συνταχθώ με τις δυνάμεις που καλούνται να την αντιπαλέψουν; Θα πρέπει να μείνω αδρανής επειδή είμαι επιχειρηματίας; Δεν αποτελώ μέρος του κοινωνικού συνόλου; Ή επειδή είμαι επιχειρηματίας πρέπει να ενδιαφέρομαι μόνο για οικονομικούς δείκτες; Η οικονομική επιφάνεια κάποιου δεν ορίζει απαραιτήτως τις πολιτικές του απόψεις ή τις κοινωνικές ευαισθησίες του, αλλιώς δεν θα είχε υπάρξει φασισμός».
Ποια είναι η γνώμη σας για τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ μέχρι πρότινος, από τον Ιανουάριο του 2015 ως σήμερα;
«Προφανώς, δεν συμπίπτω με όλα τα πεπραγμένα της τέως συγκυβέρνησης -πώς θα ήταν αυτό δυνατόν; Μόνο ο φανατισμός μπορεί να εξαλείψει διαφοροποιήσεις και διαφωνίες. Σε μια συσπείρωση ευρύτερων προοδευτικών δυνάμεων δεν μπορεί να υπάρξει πλήρης ταύτιση ή συμφωνία στα πάντα. Η σύνθεση προκύπτει από τις διαφοροποιήσεις και τις διαφορετικές απόψεις και αυτό είναι εξόχως γόνιμο κατά την γνώμη μου. Το σημαντικό είναι ότι συμφωνούμε σε μια κοινή αρχή: Η Ε.Ε βρίσκεται σε ένα καθοριστικό και κρίσιμο σταυροδρόμι. Είτε θα ακολουθήσουμε το δρόμο της βιώσιμης προόδου, της συνεργασίας, της αξιοπρέπειας και της αλληλεγγύης είτε εκείνον του συντηρητισμού, της οπισθοδρόμησης, του ατομισμού και του ακραίου νεοφιλελευθερισμού που οδηγεί τους ανθρώπους στην κοινωνική και οικονομική εξαθλίωση. Εμείς θα παλέψουμε για μια ανοιχτή Ευρώπη που τους χωράει όλους χωρίς διαχωρισμούς. Οι 17 παγκόσμιοι στόχοι προσφέρουν την κοινή γλώσσα που είναι απαραίτητη».
Με ποια κριτήρια θα έπρεπε να επιλέγει ο ψηφοφόρος έναν υποψήφιο ευρωβουλευτή; Ποιες είναι οι ποιοτικές διαφορές στην πολιτική δράση του τελευταίου και σ’ αυτή ενός βουλευτή/υπουργού ή ενός περιφερειάρχη/δήμαρχου, εκτός φυσικά από τη διαφορετική φύση των αρμοδιοτήτων του;
«Μα, ασφαλώς από το πρόγραμμά του, από αυτά που πρεσβεύει στη ζωή του. Οι άνθρωποι που πήραμε την πρωτοβουλία για τη δημιουργία της κίνησης πολιτών «ΚΟΣΜΟΣ» έχουμε πολυετή κοινωνική δράση σε περιβαλλοντικές και ανθρωπιστικές οργανώσεις, στον χώρο της νεοφυούς επιχειρηματικότητας και σε επιστημονικούς τομείς που αφορούν την περιβαλλοντική διαχείριση και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η δική μας ανάγκη είναι να εισαχθεί στον πολιτικό διάλογο το ζήτημα της αειφορίας και το παγκόσμιο σχέδιο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, της κοινωνικής ανισότητας και της φτώχειας και παράλληλα μία μέθοδος πολιτικής με μετρήσιμα αποτελέσματα και ανοικοδόμησης ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου».
Πότε ξεκίνησε το ενδιαφέρον σας για την ενεργό πολιτική δράση;
«Σίγουρα δεν ξεκίνησε τώρα ξαφνικά. Δραστηριοποιούμαι χρόνια σε διάφορα κοινωνικά και πολιτικά εγχειρήματα και έχει καταγραφεί ο τρόπος που αντιλαμβάνομαι την πολιτική. Όσοι με γνωρίζουν και έχουν συνεργαστεί μαζί μου ξέρουν πως πρώτα κατανοώ ένα πρόβλημα, έπειτα προσδιορίζω τις ενέργειες και συνέργειες που απαιτούνται για τη λύση του και στο τέλος πραγματοποιώ έναν απολογισμό των μετρήσιμων αποτελεσμάτων. Το αποτέλεσμα είναι αυτό που με κινητοποιεί».
Ποια είναι τα μεγαλύτερα ζητήματα που σας απασχολούν ως πολιτευτή σε τοπικό και ενδεχομένως στο εγγύς μέλλον σε διεθνές;
«Καταρχάς, προσπαθώ να μην σκέφτομαι μονοδιάστατα, με όρους «τοπικών» ή «διεθνών» ζητημάτων. Διότι το «παγκόσμιο», από τη μια στιγμή στην άλλη, γίνεται «τοπικό». Δείτε για παράδειγμα την προσφυγική κρίση -πόσοι γνωρίζουν πως σε τεράστιο βαθμό οι μετακινήσεις πληθυσμών οφείλονται κατά κύριο λόγο στην επίδραση της κλιματικής αλλαγής στην οικονομία; Θα σας πω μονάχα πως ο αριθμός των ανθρώπων που εκτοπίστηκαν από τον τόπο τους λόγω της κλιματικής αλλαγής, το 2017, ήταν μεγαλύτερος απ’ ότι εκείνων που αναζήτησαν ένα καλύτερο μέλλον αλλού εξαιτίας ένοπλων συγκρούσεων. Την ίδια χρονιά περισσότεροι πέθαναν από κακή διατροφή παρά από πείνα. Αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι πια μετανάστες, αλλά κλιματικοί πρόσφυγες. Θεωρείται ότι δεν μας αφορά ως Ευρώπη ή Ελλάδα; Έχουμε μεγάλες προκλήσεις μπροστά μας, αν δεν σεβαστούμε τα όρια του πλανήτη και δεν υιοθετήσουμε άμεσα μια νέου τύπου οικονομία. Θα φέρουμε τη νέα γενιά μπροστά σε μία αποκάλυψη».
Ποιον πολιτικό σκοπό θέλει να εξυπηρετήσει ο… Κόσμος σας, δηλαδή η πολιτική κίνηση που ιδρύσατε;
«Αντικείμενο της πολιτικής παρέμβασης του «ΚΟΣΜΟΥ» είναι η προαγωγή των 17 Παγκόσμιων Στόχων του ΟΗΕ και η ένταξή τους στην ατζέντα των πολιτικών διεργασιών στην Ελλάδα και την ΕΕ. Προωθώντας τους παγκόσμιους στόχους στηρίζουμε βασικές προτεραιότητες, τη βιώσιμη ανάπτυξη, την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, την αλληλεγγύη, την κοινωνική συνοχή και τα θεμελιωμένα ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτά ακριβώς είναι τα θέματα που θα μας απασχολήσουν περισσότερο την επόμενη δεκαετία, η οποία εκτιμώ πως θα είναι μια δύσκολη εποχή, μια εποχή γενναίων αποφάσεων για όλους μας».
H Ευρώπη κάνει εδώ και χρόνια σκέψεις ομοσπονδιοποίησης, με τακτικές σε διάφορα ζητήματα να συγκλίνουν προς αυτή την κατεύθυνση. Πως βλέπετε να εξελίσσεται η κατάσταση και ποια θέση παίρνετε;
«Κατά τη άποψή μου, αν δεν υπάρχει αμοιβαία εμπιστοσύνη και συμφωνία πάνω σε ένα κοινό όραμα, δεν υπάρχει επί της ουσίας συνεργασία. Κι αυτό είναι το μεγάλο διακύβευμα στο ευρωπαϊκό πείραμα -η συνεργασία και η διαφάνεια. Για παράδειγμα, στην Ελλάδα τα τρία μνημόνια ανέδειξαν σοβαρές αντιφάσεις στο ευρωπαϊκό μοντέλο. Κοινό νόμισμα δίχως κοινή οικονομική πολιτική δεν φέρνει το προσδοκώμενα αποτελέσματα. Οι μονόδρομοι της σκληρής λιτότητας είδαμε τι προκάλεσαν στην κοινωνική συνοχή. Οπότε προτού μιλήσουμε για ομοσπονδιοποίηση, προέχει η πολιτική και οικονομική ενοποίηση επί ίσοις όροις. Ειδάλλως, οδεύουμε σε επικίνδυνες ατραπούς».
Πόσο χρήσιμη αξιολογείτε την εμπειρία ως δημοτικός σύμβουλος τα τελευταία πέντε χρόνια;
«Πάρα πολύ χρήσιμη καθώς αρκετοί άνθρωποι που δεν είχαμε καθημερινή επαφή με τον πολιτικό στίβο δοκιμάσαμε εκεί να διοικήσουμε και καταφέραμε πράγματα. Προσωπικά διαχειρίστηκα τον τομέα των ευρωπαϊκών προγραμμάτων κι εξοικειώθηκα με τις πολιτικές της ΕΕ.
Ειδικά στη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης, η οποία είναι ένα από τα μείζονα θέματα σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, ενόψει μάλιστα και των Eυρωεκλογών. Όλα όσα βίωσα στο λιμάνι του Πειραιά, όπου συνέβαλα κι εγώ, δίπλα σε πολλούς άλλους ανθρώπους, μου αποκάλυψαν, δια ζώσης, την πλήρη διάσταση του προβλήματος. Αν θέλουμε να δούμε την ευρύτερη εικόνα θα πρέπει η Ευρώπη να κινητοποιηθεί συνολικά και να αναπτύξει στρατηγικές για την αντιμετώπιση της δημογραφικής έκρηξης στην Αφρική, τις οικονομικές συνθήκες εξαθλίωσης και την κλιματική αλλαγή, παράγοντες που αναγκάζουν μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες στην αναζήτηση ενός καλύτερου μέλλοντος σε πιο αναπτυγμένες χώρες».
Η κύρια κριτική που εκπορεύεται από την αντιπολίτευση επισημαίνει πως η συνεργασία σας με τον ΣΥΡΙΖΑ αποτυπώνει μάλλον επιχειρηματικούς υπολογισμούς παρά ιδεολογική συστράτευση. Τι απαντάτε σε αυτό;
«Η εξωφρενική δήλωση της αξιωματικής αντιπολίτευσης πως το «επίθετο Κόκκαλης γέννησε τη διαπλοκή» είναι μια φωνή χωρίς αντήχηση που κρύβει παλιά απωθημένα και ενοχικά σύνδρομα. Προφανώς, οι άνθρωποι κρίνουν εξ ιδίων τα αλλότρια και αντιλαμβάνονται με τέτοιες παρωχημένες αντιλήψεις τα σύγχρονα κοινωνικά διακυβεύματα. Οι μικροπολιτικές σκοπιμότητες όμως και η φαιδρή κριτική δεν με αγγίζουν, διότι δεν κατέρχομαι στην πολιτική για να υπερασπιστώ επιχειρηματικά συμφέροντα. Δεν ευνοεί η έκθεση αν έχεις τέτοιους σκοπούς».
Ποια είναι η σχέση σας σήμερα με τον κ. Γιάννη Μώραλη, μετά από χρόνια συνεργασίας και προσωπικών σχέσεων, αλλά και τη ρήξη στον συνδυασμό;
«Ο Γιάννης είναι ένας άνθρωπος που εκτιμώ, εργαστήκαμε πολλά χρόνια μαζί -αντιλαμβάνομαι τη δύσκολη θέση που βρέθηκε και δεν θα μπω σε μικροπρέπειες ούτε θα αρχίσω να απαντάω σε ανακοινώσεις».
Ο συνδυασμός «Πειραιάς Νικητής» σας είχε καλέσει να ξεκαθαρίσετε τη θέση σας, όταν διέρρευσαν οι φήμες περί υποψηφιότητάς σας με τον ΣΥΡΙΖΑ, χαρακτηρίζοντας τις επιλογές του «κύριο αντίπαλο του συνδυασμού». Πως μπορεί ένας υποψήφιος σε ευρωεκλογές να αποτελεί αντίπαλο μιας δημοτικής αρχής;
«Αυτή την ερώτηση θα πρέπει να την απευθύνετε αλλού και να μου λύσετε κι εμένα την απορία μετά…».
Καταγγείλατε πως ο συνδυασμός «Πειραιάς Νικητής» δεν διαθέτει συλλογικά όργανα. Αυτό δεν το είχατε διακρίνει κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών, ώστε να το επισημάνετε;
«Οφείλω να ομολογήσω ότι ήταν μεγάλο πολιτικό λάθος που εμπιστεύτηκα τον κ. Μαρινάκη πριν 5 χρόνια. Εκλέχτηκα όμως από 4000 ψηφοφόρους και επέλεξα να τιμήσω την εμπιστοσύνη τους και να εργαστώ για τον Δήμο Πειραιά. Ποτέ κατά τη διάρκεια αυτών των χρόνων δεν ενημερώθηκα ούτε συμμετείχα σε καμία διαδικασία του συνδυασμού».
O Ολυμπιακός, ένας σύλλογος με τον οποίο ταυτίστηκε η δράση σας τα προηγούμενα χρόνια, βρίσκεται σε ανοικτή κόντρα με τον ΣΥΡΙΖΑ το τελευταίο διάστημα. Μέσα από ποιο πρίσμα τη βιώσατε εσείς, με αφορμή και την ατάκα «δεν θα υπογράψω δήλωση με ποιον θα είμαι»;
«Το έχω πει πολλές φορές είναι μεγάλο λάθος να συγχέεται το ποδόσφαιρο με την πολιτική. Ναι, είμαι Ολυμπιακός και θα συνεχίσω να αποτελώ ένα από τα χιλιάδες μέλη του μέχρι το τέλος της ζωής μου, όμως δεν κατεβαίνω στις Ευρωεκλογές επειδή είμαι Ολυμπιακός. Κάθε φίλαθλος έχει τη δική του πολιτική βούληση, τη δική του οπτική στην πραγματικότητα που βιώνει. Οι πολιτικές αντιπαλότητες έρχονται και παρέρχονται -ο Ολυμπιακός, όμως, θα παραμένει εκεί. Εγώ ζητώ την ψήφο των συμπολιτών μου στη βάση ενός βιώσιμου, κοινού οράματος για την Ευρώπη, για την αναχαίτιση του ακραίου συντηρητισμού στην Ευρώπη, για την ανάδειξη των 17 Παγκόσμιων Στόχων του ΟΗΕ, ως κεντρική προτεραιότητα στη λήψη των αποφάσεων σε Ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Στο γήπεδο πάμε για να δούμε μπάλα και να υποστηρίξουμε την ομάδα που αγαπάμε. Και ξέρετε δεν κερδίζαμε πάντα αλλά με ενοχλεί το να κατασκευάζουμε εχθρούς για να καλύψουμε τα δικά μας λάθη. Αυτό είναι ίδιον του φασισμού».
Από τη συνέντευξή του στο Reader.gr
