Συνολικά περισσότερο από 80% των απορριμμάτων που καταλήγουν στους ωκεανούς είναι πλαστικά, και τα τα μισά από τα απορρίμματα που εντοπίζονται στις παραλίες της ΕΕ είναι πλαστικά μιας χρήσης σύμφωνα με στοιχεία του Κοινού Κέντρου Ερευνών (Top Marine Beach Litter Items in Europe, 2017),
Οι Βρυξέλλες χαρακτηρίζουν «επείγουσα ανάγκη» την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων που προέρχονται από τη λανθασμένη απόρριψη των πλαστικών υλών και ζητούν για αυτόν τον σκοπό να συνδράμουν οι εθνικές κυβερνήσεις, η βιομηχανία και οι τοπικές αρχές. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναπτύσσει τη στρατηγική της για το πλαστικό με έμφαση στην «κυκλική» προσέγγιση για τα πλαστικά απορρίμματα και στόχο τόσο τα οικονομικά οφέλη που επιφέρει όσο και την προστασία του περιβάλλοντος.
Το πλαστικό δεν «δαιμονοποιείται»
Σε κάθε περίπτωση όμως, η προσέγγιση της ΕΕ δεν «τα βάζει» με το ίδιο το πλαστικό ως υλικό, καθώς αναγνωρίζεται ως ένας «πολύτιμος πόρος» και αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής ζωής των πολιτών. Το πρόβλημα εντοπίζεται κατά κύριο λόγο στον τρόπο με τον οποίο γινόταν έως σήμερα η απόρριψη του πλαστικού -θεωρείται πλέον μεγάλη σπατάλη να απορρίπτεται στους χώρους υγειονομικής ταφής- αλλά και η αλόγιστη χρήση του σε συσκευασίες και προϊόντα μιας χρήσης. Επομένως, στόχος είναι η ενσωμάτωση των βέλτιστων πρακτικών σε όλους τους τομείς και για να συμβεί αυτό, απαιτείται συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων μερών.
Δραστικές αλλαγές από το 2021 έως το 2029
Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για το πλαστικό, αλλά και του Ευρωπαϊκού Green Deal (Πράσινη Συμφωνία) που παρουσιάστηκε μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο, η ΕΕ ανακοίνωσε στόχους για το άμεσο μέλλον, με τα κράτη-μέλη της να έχουν ήδη δεσμευτεί να τους επιτύχουν.
Για παράδειγμα, από το επόμενο έτος, το 2021, τίθεται σε ισχύ η απαγόρευση για τα πλαστικά μαχαιροπίρουνα μιας χρήσης, τις μπατονέτες, τα καλαμάκια και τους αναδευτήρες ποτών από πλαστικό, ενώ «στο στόχαστρο» μπαίνουν και τα πλαστικά μπουκάλια: Τα κράτη μέλη θα πρέπει να πετύχουν τον στόχο για συλλογή του 90% το 2029, ενώ όλα τα αντικείμενα που αναφέρονται παραπάνω, θα πρέπει πλέον να προέρχονται τουλάχιστον κατά 25% από ανακυκλωμένο υλικό μέχρι το 2025 και κατά 30% μέχρι το 2030.
Παράλληλα, θα ισχύει η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», βάσει της οποίας οι παραγωγοί έχουν την αυξημένη ευθύνη. Αυτό ισχύει και για τα αλιευτικά εργαλεία, γεγονός που ενδιαφέρει ειδικά την Ελλάδα, καθώς πλέον δεν θα επιβαρύνονται οι αλιείς με το κόστος συλλογής των απολεσθέντων στη θάλασσα εργαλείων.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Στρατηγική για το πλαστικό, έως το 2030:
-Όλες οι πλαστικές συσκευασίες που διατίθενται στην ΕΕ θα είναι επαναχρησιμοποιήσιμες ή θα μπορούν να ανακυκλώνονται με οικονομικά αποδοτικό τρόπο.
-Περισσότερα από τα μισά πλαστικά αποβλήτα που παράγονται στην Ευρώπη θα ανακυκλώνονται.
-Η διαλογή και η ανακύκλωση θα έχουν τετραπλασιαστεί σε σύγκριση με το 2015, με αποτέλεσμα τη δημιουργία 200.000 νέων θέσεων εργασίας σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Σε κάθε περίπτωση, η σωστή και επιτυχημένη εφαρμογή όσων ορίζει η πολιτική της ΕΕ για το πλαστικό εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συνεργασία του ιδιωτικού τομέα.
Τα καλά νέα είναι πως σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα, μεγάλες επιχειρήσεις έχουν ήδη ενσωματώσει στη στρατηγική τους για το άμεσο και το απώτερο μέλλον, αλλαγές που συντελούν προς αυτή την κατεύθυνση.
Είναι πολύ χαρακτηριστικό το τι συνέβη με την κατάργηση της πλαστικής σακούλας μίας χρήσης, που εφαρμόστηκε στα καταστήματα της αλυσίδας από το 2017: Προέκυψαν 842 τόνοι λιγότερο πλαστικό!
Επιπλέον, η κατάργηση της περιμετρικής σακούλας στις συσκευασίες των χαρτικών στην παλέτα, είχε ως αποτέλεσμα 475 τόνους λιγότερο πλαστικό από το τέλος του 2017.
Αξίζει απλώς να σημειώσουμε πως μικρές αλλά ουσιαστικές αλλαγές στην παραγωγή των πλαστικών μπουκαλιών αποφέρουν ετησίως πάνω από 100 τόνους λιγότερο πλαστικό. Συγκεκριμένα, από τη μείωση του πάχους των πλαστικών μπουκαλιών αναψυκτικού προκύπτουν ετησίως 65 τόνοι, ενώ 42 τόνοι κάθε χρόνο προέρχονται από τη μείωση του βάρους στο καπάκι του εμφιαλωμένου νερού.
Πηγή:Cnn.gr