Με την πραγματικότητα να γίνεται καθημερινά πιο βίαιη και από τις πιο splatter ταινίες φρίκης, είναι πλέον απαραίτητο να βάζουμε ως γονείς φίλτρα σε όσα βλέπουν και τα δικά μας μάτια, αλλά κυρίως τα μάτια των παιδιών μας.
Της ΑΛΕΞΙΑΣ ΣΒΩΛΟΥ
Επιβάλλεται «φίλτρο» στην υπερπληροφόρηση και τον συνεχή «βομβαρδισμό» ειδήσεων μέσα από την TV και το Διαδίκτυο.
Ο ψυχίατρος – ψυχοθεραπευτής Δημήτρης Οικονόμου εξηγεί, μετά τη νέα ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή, πως πρέπει να διαχειριστούμε την τόση υπερπληροφόρηση και τον συνεχή βομβαρδισμό μέσα από την TV και το Διαδίκτυο με εξαιρετικά βίαιες εικόνες που προκαλούν τόσο βαθιά τραύματα στην ψυχή, όσο και εκείνα των ρουκετών.
Όπως επισημαίνει ο ειδικός, η έκθεση των παιδιών αλλά και των ενηλίκων στη βία και μάλιστα σε τόσες φρικαλεότητες, όπως αυτές που συμβαίνουν αυτές τις ημέρες στη Μέση Ανατολή, μπορεί να σοκάρει και να δημιουργήσει τραυματικό άγχος στα παιδιά και στους ενηλίκους.
Παγκοσμιοποίηση
Άλλωστε ζούμε στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, όπου οποιοσδήποτε μπορεί να μεταβεί παντού και όλα αυτά που συμβαίνουν στην άλλη άκρη του κόσμου μπορούν να γίνουν εντέλει και στη γειτονιά μας, αφού κάθε «μακριά» μπορεί πολύ εύκολα να γίνει «κοντά». Αυτός είναι βέβαια και ο στόχος των τρομοκρατών, να στείλουν το μήνυμα, εν προκειμένω στον πολίτη-τηλεθεατή, ότι «αυτά που βλέπεις στην τηλεόραση μπορούν να συμβούν και στο σπίτι σου, άρα κανείς δεν είναι ασφαλής».
Είναι λοιπόν προφανές ότι η τηλεόραση αυτές τις ημέρες δεν πρέπει να είναι ανοιχτή από το πρωί έως το βράδυ στο σαλόνι. Ειδικά αν υπάρχουν μικρά παιδιά στο σπίτι, η τηλεόραση πρέπει να κλείνει όταν προβάλλονται ειδήσεις με βίαιες σκηνές και οι ενήλικοι να επιλέγουν άλλους τρόπους ενημέρωσης, π.χ. από ενημερωτικά sites, όπως επισημαίνει ο ειδικός.
Η υπερέκθεση μικρών και μεγάλων σε αυτές τις σοκαριστικές σκηνές από τα τεκταινόμενα στο Ισραήλ και στη Λωρίδα της Γάζας είναι φοβερά τραυματική για όλους. Μπορεί να δημιουργήσει φόβο και άγχος, σε απίστευτο βαθμό. Τα άτομα που παρακολουθούν διαρκώς ειδήσεις είναι πιθανό να μην μπορούν να κοιμηθούν ήρεμα το βράδυ, ούτε να λειτουργήσουν κανονικά κατά τη διάρκεια της ημέρας, ενώ τα παιδιά μπορεί να επηρεαστούν ακόμη περισσότερο καθώς όπως όλοι γνωρίζουμε πλάθουν συχνά σενάρια στο μυαλό τους. Μπορεί λοιπόν να θεωρήσουν ότι κινδυνεύουν άμεσα από αντίστοιχα γεγονότα εδώ στην πατρίδα μας.
Ταυτόχρονα υπάρχει και μια άλλη παράμετρος, πως όταν τα παιδιά από μικρή ηλικία εκτίθενται σε τόση βία αρχίζουν να τη θεωρούν αποδεκτή και να μην τους σοκάρει – κάτι που ποτέ δεν πρέπει να συμβεί.
Συζητήσεις
Τα μεγαλύτερα παιδιά και οι έφηβοι θα έχουν ερωτήσεις να κάνουν για τα όσα συμβαίνουν στη Μέση Ανατολή, άλλωστε τέτοιου είδους συζητήσεις ενδέχεται να γίνουν και στο σχολείο. Μιλώντας μαζί με τα μεγαλύτερα παιδιά και τους εφήβους -καθώς σίγουρα θα προκύψει τέτοια συζήτηση και στο σπίτι- το πρώτο πράγμα που πρέπει να τους πούμε είναι να μην αναζητήσουν να δουν στο YouTube τα υπερβολικά βίαια βίντεο που έχουν αναρτηθεί με τις φρικαλεότητες των τρομοκρατών.
Θα πρέπει να εξηγήσουμε στα παιδιά (χωρίς να τους το απαγορεύσουμε) ότι δεν έχουν τίποτα να κερδίσουν βλέποντας τέτοια βίντεο. Μόνο να χάσουν έχουν, τον ύπνο τους και την ηρεμία τους. Αν βέβαια τους το απαγορέψουμε, είναι σαν να τους ωθούμε να τα ψάξουν και να τα βρουν – καθώς το «όχι» και η απαγόρευση εκλαμβάνονται από τους εφήβους ως μήνυμα να πράξουν το ακριβώς αντίθετο.
Επίσης πρέπει να εξηγήσουμε στα παιδιά ότι υπάρχει διαφορά ανάμεσα στον πόλεμο και τα τρομοκρατικά χτυπήματα. Στον πόλεμο συγκρούονται στρατοί μεταξύ τους, ενώ στα τρομοκρατικά χτυπήματα οι τρομοκράτες χτυπούν άμαχο πληθυσμό.
Ένα άλλο συναίσθημα που πολλοί συμπολίτες μας βιώνουν αυτόν τον καιρό είναι πως καταλαμβάνονται από τύψεις και ενοχές – χωρίς να έχουν πράξει κάτι κακό. Με λίγα λόγια ξυπνάνε το πρωί, πάνε στη δουλειά τους, τα Σαββατοκύριακα χαλαρώνουν, απολαμβάνουν ήρεμες στιγμές με την οικογένειά τους και αυτό τους προκαλεί ενοχές.
Ο ειδικός ωστόσο είναι καθησυχαστικός και εξηγεί πως δεν πρόκειται για κάποιου είδους νέα διαταραχή. Αντίθετα είναι φυσική απόρροια των όσων συμβαίνουν γύρω μας. Η σκληρή πραγματικότητα μάς επηρεάζει τόσο πολύ, που δεν μπορούμε να αντλήσουμε χαρά από την κανονικότητα της δικής μας ζωής. Είναι απολύτως φυσιολογικό να συμβαίνει αυτό και δείχνει ότι δεν έχουμε χάσει την ανθρωπιά μας – πράγμα που είναι πολύ παρήγορο, ειδικά στην εποχή την οποία διάγουμε.
Από την άλλη δεν πρέπει να αφήσουμε όλα αυτά τα γεγονότα να μας πάρουν από κάτω και να μας επηρεάσουν σε τέτοιο βαθμό που να μην μπορούμε να λειτουργήσουμε, γιατί έχουμε ευθύνες και υποχρεώσεις απέναντι στον εαυτό μας και στην οικογένειά μας.
Ξεκινάμε λοιπόν να πάρουμε τον έλεγχο της κατάστασης στα χέρια μας βάζοντας φίλτρα στην ενημέρωση και κλείνοντας την τηλεόραση, ώστε τα ευάλωτα μέλη της οικογένειάς μας να μην εκτίθενται συνέχεια σε αυτόν τον ανελέητο βομβαρδισμό βίαιων εικόνων.
Επίσης εξηγούμε σε όλα τα μέλη της οικογένειάς μας ότι η τρομοκρατία είναι πλήρως καταδικαστέα, πως δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για τους τρομοκράτες και ότι ο πόλεμος δεν λύνει τα προβλήματα.