Στις 3 Νοεμβρίου 1957, ένα μικρό αδέσποτο σκυλάκι έγινε ο πρώτος ζωντανός οργανισμός που μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Γη, επιβαίνοντας στον τεχνητό δορυφόρο «Σπούτνικ 2» των Ρώσων.
Ρεπορτάζ ΝΙΚΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ
Σκεπτικισμός ΠΟΥ και Δύσης για την πρωτιά της Ρωσίας στην «κούρσα» του COVID-19
Έμεινε γνωστό στην ιστορία ως «Λάικα», που σημαίνει στα ρωσικά «αυτή που γαβγίζει». Το Σπούτνικ 2 είχε σχεδιαστεί και κατασκευαστεί στα γρήγορα (σε μόλις έναν μήνα), καθώς ο Νικίτα Χρουστσόφ είχε δώσει ρητή εντολή να προλάβει να εκτοξευτεί ο δορυφόρος στην επέτειο της Ρωσικής Επανάστασης. Το αποτέλεσμα αυτής της βιασύνης ήταν πως ο δορυφόρος Σπούτνικ δεν είχε προλάβει να σχεδιαστεί και για ασφαλή επανείσοδο στην ατμόσφαιρα και έτσι η «Λάικα» ήταν καταδικασμένη απότη στιγμή που άρχισε το ταξίδι της.
To χρονικό
Είναι περίεργο πως μερικές φορές η Ιστορία γράφει τα γεγονότα. Το όνομα «Σπούτνικ V» -το V σημαίνει «Vaccine»- ξαναμπήκε στη ζωή μας ως εμβόλιο και η σκέψη πολλών πήγε πίσω σε αυτήν τη θλιβερή και απάνθρωπη ιστορία που ένα ανυπεράσπιστο ζωάκι έγινε θυσία στα σχέδια της ανθρώπινης μεγαλομανίας. Πριν από λίγες μέρες η Ρωσία ανακοίνωσε το δικό της εμβόλιο με το ίδιο όνομα, «Σπούτνικ», διά στόματος Πούτιν, με τον Ρώσο πρόεδρο να δηλώνει μάλιστα πως ήδη εμβολιάστηκε και μια κόρη του.
Όπως με την «κόντρα» των ΗΠΑ με τη Ρωσία για την κατάκτηση του Διαστήματος κατά τον Ψυχρό Πόλεμο, οι Ρώσοι και πάλι γίνονται τώρα οι πρώτοι που λανσάρουν στην αγορά ένα εμβόλιο, με τον πρόεδρό τους να ανακοινώνει πως ο «αγώνας δρόμου» για το εμβόλιο κερδήθηκε για τη Ρωσία.
Παρ’ όλα αυτά, η Δύση είναι σκεπτική και προβληματισμένη απέναντι σε αυτό, καθώς οι ειδικοί θεωρούν πως οι δύο μήνες δοκιμών που έχουν προηγηθεί σε ανθρώπους είναι πολύ μικρό διάστημα, κάτι που θα μπορούσε να κάνει το εμβόλιο επικίνδυνο για την υγεία.
Μάλιστα όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Ταρίκ Γιασάρεβιτς: «Βρισκόμαστε σε στενή επαφή με τις ρωσικές υγειονομικές αρχές και οι συνομιλίες βρίσκονται σε εξέλιξη για ενδεχόμενη προέγκριση του εμβολίου, αλλά και πάλι η προέγκριση οποιουδήποτε εμβολίου περιλαμβάνει αυστηρή εξέταση και αποτίμηση όλων των δεδομένων ασφαλείας και αποτελεσματικότητας. Δηλαδή, χωρίς να υπάρξουν επαρκείς πληροφορίες από τις κλινικές δοκιμές που να αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια του φαρμάκου, δεν μπορούμε να το υιοθετήσουμε ως αποτελεσματικό και μη επικίνδυνο».
Παρά ταύτα όμως ο Κί ριλ Ντμίτριεφ, πρόεδρος του κρατικού επενδυτικού ταμείου RDIF, το οποίο συμμετείχε στην ανάπτυξη του εμβολίου, είπε χαρακτηριστικά πως η Ρωσία έχει δεχθεί ήδη παραγγελίες από 20 κράτη και θα ετοιμάσει ένα δισεκατομμύριο δόσεις για μαζικό εμβολιασμό, παρά το γεγονός πως η τρίτη φάση δοκιμών θα αρχίσει τώρα.
Διαθεσιμότητα
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, οι ΗΠΑ με τον Ανθονι Φάουτσι, επικεφαλής των επιδημιολόγων, δηλώνουν πως εκατομμύρια δόσεις του αμερικανικού εμβολίου –που αν έχουν χιούμορ οι Αμερικανοί πρέπει οπωσδήποτε να το ονομάσουν «Απόλλων»- θα είναι διαθέσιμες στις αρχές του 2021 και ότι έως τα τέλη του έτους θα μπορούσαν να ρίξουν στην αγορά πάνω από ένα δισεκατομμύριο.
Ο Τραμπ πιέζει και αυτός από την πλευρά του καθώς επιθυμεί το εμβόλιο να είναι έτοιμο πριν από τις προεδρικές εκλογές της 3ης Νοεμβρίου για να το χρησιμοποιήσει προεκλογικά και ανακοινώνει τη σύναψη νέας σύμβασης, έναντι τιμήματος 1,5 δισεκατομμυρίου δολαρίων, για την αγορά και την προμήθεια 100.000.000 δόσεων του πειραματικού εμβολίου της αμερικανικής εταιρείας βιοτεχνολογίας Moderna, εταίρου του αμερικανικού Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας (NIH) και μί ας εκ των τριών κοινοπραξιών στη Δύση που έχουν εισέλθει στην τελική φάση των κλινικών δοκιμών πειραματικού εμβολίου.Η νέα αυτή συμφωνία ανεβάζει στα 2,48 δισ. Δολάρια την επένδυση του αμερικανικού Δημοσίου στη Moderna, η οποία όμως έως τώρα δεν είχε κατασκευάσει ποτέ στα 10 χρόνια από την ίδρυσή της, εμβόλιο!
Ο τρίτος παίκτης στο κυνήγι του εμβολίου, η Ευρώπη, εκφράζει και αυτή πολλές αμφιβολίες για την ποιότητα του «εμβολίου Πούτιν». Επιστήμονες από τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ισπανία εφιστούν την προσοχή σχετικά με το εμβόλιο, καθώς δεν έχουν γίνει γνωστά ούτε η μεθοδολογία που χρησιμοποίησαν ούτε τα αποτελέσματα των δοκιμών των Ρώσων.
Ανάλογη ανακοίνωση έκανε και ο υπουργός Υγείας της Γερμανίας Γενς Σπανς, σημειώνοντας: «Το θέμα δεν είναι ποιος θα είναι πρώτος, αλλά να έχουμε ένα αποτελεσματικό, δοκιμασμένο και ως εκ τούτου ασφαλές εμβόλιο», θεωρώντας πως είναι πολύ νωρίς να δοκιμαστεί το εμβόλιο σε εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια ανθρώπους, καθώς αν κάτι πάει στραβά θα δημιουργηθεί θανάσιμο πλήγμα, καταστροφικότερο από τον ίδιο τον ιό.
Αρχές του 2021
Οι ήρεμες και νουνεχείς φωνές των επιστημόνων πάντως μας διαβεβαιώνουν πως άσχετα από το ποιος θα είναι πρώτος ή δεύτερος σε αυτόν τον αγώνα δρόμου για την παραγωγή του εμβολίου, ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια μπορούμε να υπολογίζουμε πως θα έχουμε από τις αρχές του 2021 και μετά, και μάλιστα οι πρώτες δόσεις θα δοθούν σε ανθρώπους που θεωρούνται από τις κυβερνήσεις τους ότι εργάζονται σε κρίσιμης σημασίας κλάδους ή που κινδυνεύουν περισσότερο από τον ιό ή σε ανθρώπους με προβλήματα υγείας, όπως διαβήτη, εργαζομένους των υγειονομικών υπηρεσιών και στρατιωτικούς.
Μέχρι τότε υπομονή και προσοχή στους παραλληλισμούς της Ιστορίας. Εδώ δεν πρόκειται για το ποιος θα φέρει πετρούλες από τη Σελήνη, αλλά για τις ζωές δισεκατομμυρίων ανθρώπων!