Τα μικρά κόμματα έλαβαν σημαντικά κέρδη στις Ευρωεκλογές στη Γερμανία και βρέθηκαν σε θέση επιρροής στις μετεκλογικές διαπραγματεύσεις, καθώς το συλλογικό τους βάρος ανταγωνίζεται αυτό ολόκληρων χωρών.
Δεδομένου ότι το πολυπληθέστερο κράτος μέλος της ΕΕ είναι ένα από τα λίγα μέλη που δεν έχουν εκλογικό κατώφλι για τις ευρωεκλογές και κατέχει 96 έδρες στο Ευρωκοινοβούλιο, σχετικά άγνωστα γερμανικά σύνολα – από ακτιβιστές για τα δικαιώματα των ζώων μέχρι το Οικογενειακό Κόμμα – μπορούν από ό,τι φάνηκε να εισέλθουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Οι ψηφοφόροι έδωσαν μάλιστα τέτοια ώθηση σε ορισμένα από αυτά τα κομματικά σύνολα, που τελικά, κόμματα κάτω του 5% κέρδισαν έξι έδρες περισσότερες από ό,τι το 2019 και συνολικά το 13% των ψήφων.
Με το να εκλέγουν 15 βουλευτές, τα μικρότερα γερμανικά κόμματα έχουν πλέον μεγαλύτερη επιρροή στο Κοινοβούλιο από ό,τι πολλές χώρες της ΕΕ, καθώς το ένα τρίτο από αυτές, συμπεριλαμβανομένης της Ιρλανδίας, της Σλοβενίας και της Κροατίας, λαμβάνει συνολικά λιγότερες έδρες.
«Η επιρροή [των ‘μικρότερων’ κομμάτων της Γερμανίας] είναι σταθερή εάν ανήκουν σε κοινοβουλευτική ομάδα», δήλωσε ο Engin Eroglu, επικεφαλής της αντιπροσωπείας των Ελεύθερων Ψηφοφόρων (Renew), στο Euractiv.
Το κόμμα του, στο οποίο προεδρεύει ένας πρώην αγρότης, περιλαμβάνει φιλελεύθερους και συντηρητικούς και αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της περίπτωσης. Παρόλο που έλαβαν λιγότερο από το 3% των ψήφων, είναι μια μεσαίου μεγέθους ομάδα στο κοινοβούλιο με τρεις ευρωβουλευτές.
«Αυτή τη στιγμή έχουμε περίπου 198 κόμματα πάνω από 705 ευρωβουλευτές. Με τρεις ευρωβουλευτές, οι Ελεύθεροι Ψηφοφόροι δεν αποτελούν ‘μικρή’ αντιπροσωπεία», δήλωσε ο Eroglu.
Η ακροδεξιά ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) έδειξε την Τετάρτη (19 Ιουνίου) τι διαφορά μπορούν να κάνουν οι μικρές αντιπροσωπείες: Η ομάδα ξεπέρασε οριακά τo Renew για να γίνει η τρίτη μεγαλύτερη ομάδα στο κοινοβούλιο – με 83 έναντι 81 ευρωβουλευτές, αντίστοιχα – έχοντας τρεις μονοπρόσωπες αντιπροσωπείες.
Ο ανταγωνισμός για τα γερμανικά περιθωριακά κόμματα να ενταχθούν σε ομάδες είναι επομένως έντονος.
Ιδιαίτερη ζήτηση υπήρξε για το γερμανικό παράρτημα του πανευρωπαϊκού κόμματος Volt, το οποίο αυξήθηκε από έναν σε τρεις ευρωβουλευτές, με αποτέλεσμα η αντιπροσωπεία του Volt στην ΕΕ να ανέλθει συνολικά σε πέντε. Μετά από συζητήσεις τόσο με το Renew όσο και με τους Πράσινους, πιθανότατα θα παραμείνουν στο τελευταίο, μετά από σύσταση των ευρωβουλευτών του Volt.
Ποιος ωφελείται;
Η παρουσία των μικρότερων γερμανικών κομμάτων φαίνεται να βλάπτει κυρίως τις κεντροδεξιές ομάδες, δεδομένης της ισχυρής εμφάνισής τους στις τελευταίες γερμανικές εκλογές.
Μέχρι στιγμής, μόνο ένας νομοθέτης από τα μικρότερα κόμματα θα ενταχθεί στην κεντροδεξιά ομάδα του ΕΛΚ, ενώ οι υπόλοιποι 14 είναι πιθανό να ενταχθούν σε κεντρώες ή αριστερές ομάδες ή να παραμείνουν ανεξάρτητοι.
Από έναν πρόχειρο υπολογισμό, προκύπτει ότι οι 15 έδρες θα είχαν κατανεμηθεί περίπου ισόποσα μεταξύ αριστερών και δεξιών ομάδων, αν υπήρχε όριο 5%.
Πάνω απ’ όλα, η απουσία κατώτατου ορίου ενισχύει τις περιθωριακές αιτίες από τη Γερμανία, δεδομένου ότι άλλες μεγαλύτερες χώρες της ΕΕ έχουν εκλογικά κατώτατα όρια, ανέλυσε η Luise Quaritsch, εμπειρογνώμονας σε θέματα ευρωπαϊκής πολιτικής στο Jacques Delors Centre, σε πρόσφατο ενημερωτικό σημείωμα πολιτικής.
«Σύμφωνα με το ισχύον σύστημα, η κατανομή των εδρών στο κοινοβούλιο στρεβλώνεται από το γεγονός ότι τα μικρά κόμματα μπορούν να κερδίσουν έδρες στη Γερμανία (…) αλλά όχι στη Γαλλία και την Ιταλία, για παράδειγμα», έγραψε η ίδια.
Εκτός από τους Ελεύθερους Ψηφοφόρους και το Volt, το Κόμμα για την Προστασία των Ζώων, το Οικογενειακό Κόμμα, το σατιρικό κόμμα PARTEI, το περιβαλλοντικό ÖDP και το μη ιδεολογικό Κόμμα της Προόδου (PdF), έχουν φέρει τη θέση τους στο Κοινοβούλιο. Επιπλέον, υπάρχει το προοδευτικό Linke, του οποίου τη θέση μεταξύ των μεγαλύτερων σχημάτων άνω του 5% πήρε το νέο BSW.
Αντίο, μικρά κόμματα;
Ωστόσο, η προσεχής θητεία θα μπορούσε να είναι η τελευταία χαρά για τους πιο μικρούς εκπροσώπους της Γερμανίας.
Το γερμανικό συνταγματικό δικαστήριο κατήργησε τα προηγούμενα εθνικά κατώτατα όρια το 2011 και το 2014, υποστηρίζοντας ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν έχει αρκετή σημασία ώστε να δικαιολογεί μέτρα για την αντιμετώπιση του κατακερματισμού εις βάρος των μικρότερων κομμάτων.
Ωστόσο, αναμένοντας μια αλλαγή στη νομοθεσία της ΕΕ που θα καθιστούσε τα εκλογικά όρια υποχρεωτικά, οι Γερμανοί νομοθέτες αναμόρφωσαν πέρυσι τις εκλογικές διαδικασίες, γεγονός που συνεπάγεται ένα όριο μεταξύ 2% και 5% που δεν έχει ακόμη καθοριστεί για τις επόμενες εκλογές.
«Δεδομένου του μεταβαλλόμενου κομματικού τοπίου, θεωρώ ότι είναι λογικό να αντιμετωπιστεί ο υπερβολικός κατακερματισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και να διατηρηθεί έτσι η λειτουργικότητά του», δήλωσε στο Euractiv ο Ansgar Heveling, νομοθέτης του κεντροδεξιού κόμματος της αντιπολίτευσης CDU (ΕΛΚ), που συμμετείχε στη σύνταξη της νομοθεσίας.
Στο καλύτερο σενάριο, μόνο το Linke, το Volt και οι Ελεύθεροι Ψηφοφόροι θα καταφέρουν να περάσουν την επόμενη φορά- σε πιο ακραία σενάρια, κανένα από τα οκτώ κόμματα κάτω του 5% δεν θα μπει ξανά στο κοινοβούλιο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Οι εύθραυστες ισορροπίες του Ευρωκοινοβουλίου την επόμενη μέρα των Ευρωεκλογών
Έληξε η θητεία του Ευρωκοινοβουλίου – Έκκληση για προεκλογική μάχη ενάντια στην ακροδεξιά