Ο λογαριασμός των μέτρων που ψηφίστηκε αγγίζει τα 5 δισ. ευρώ, αλλά αυτά είναι μόνο η αρχή. Η κυβέρνηση τα προσφέρει απλά ως ένδειξη καλής θέλησης προς τους δανειστές για να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για το νέο τριετές πρόγραμμα λιτότητας. Η απαρίθμηση των μέτρων προκαλεί ίλιγγο. Ανατιμήσεις-φωτιά στα περισσότερα είδη διατροφής (είτε για τη λιανική είτε για τα εστιατόρια), στα αναψυκτικά, στους χυμούς, στους καφέδες και τα αφεψήματα, στο κόστος της αγροτικής παραγωγής, στα τιμολόγια των μέσων μεταφοράς, στα τιμολόγια επισκευής και συντήρησης σπιτιών, ρούχων, υποδημάτων και σε πλήθος άλλων προϊόντων και υπηρεσιών είναι μερικά ενδεικτικά μέτρα από τις νέες ρυθμίσεις. Οι μεγάλες αλλαγές που θα ζήσει η χώρα από τη Δευτέρα, όπως αποτυπώνονται στον νόμο που ψηφίστηκε, είναι:
Νέος ΦΠΑ (για έσοδα 2 δισ. €)
Από σήμερα Δευτέρα, κιόλας, εκατοντάδες βασικά είδη διαβίωσης θα μεταφερθούν από το 13% στο 23%, με συνέπεια οι τιμές τους να αυξηθούν κατά 9%. Ο χαμηλός συντελεστής 6,5% μειώνεται πάντως σε 6% (για φάρμακα, εισιτήρια θεάτρων, εκδόσεις βιβλίων κ.λπ.).
– Τρόφιμα: Στα είδη διατροφής που μετατάσσονται άμεσα από τον συντελεστή ΦΠΑ 13% στο 23% περιλαμβάνονται ενδεικτικά:
μοσχαρίσιο κρέας, ζάχαρη, ξίδι, αλάτι, ρίγανη, καφές, κακάο, αλλαντικά, ζαχαρώδη και ζαχαρωτά, πατατάκια, ποπ κορν, γαριδάκια, τσίχλες, κράκερ, μπαχαρικά, προψημένο ψωμί, προμαγειρεμένα φαγητά, ψωμί τοστ, φρυγανιές-παξιμάδια, ηλιέλαια, σογιέλαια, καλαμποκέλαια, λιπαρές ουσίες (μαργαρίνες κ.λπ.), κονσέρβες, τοματοπολτοί, αναψυκτικά χυμοί και ποτά, όλα τα μαγειρεμένα φαγητά και λοιπά είδη που σερβίρονται σε εστιατόρια, ταβέρνες, ψητοπωλεία, ουζερί, οινομαγειρεία, ζαχαροπλαστεία, καφετέριες, σνακ μπαρ, κυλικεία, φαστφουντάδικα και καντίνες.
– Υπηρεσίες: Χιλιάδες επιχειρήσεις πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών καθώς και ελεύθεροι επαγγελματίες μετατάσσονται ξαφνικά από τον συντελεστή ΦΠΑ 13% στον συντελεστή 23%:
– Υπηρεσίες μεταφοράς (ταξί, πούλμαν, φορτηγά Δ.Χ.), ανθοπωλεία, νοσηλεία σε ιδιωτικά θεραπευτήρια, κινηματογράφοι, συναυλίες κ.λπ. (όχι τα θέατρα), συγγραφείς, καλλιτέχνες και συνθέτες, παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης παλαιών κατοικιών (υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι, μαραγκοί, ελαιοχρωματιστές κ.ά.), παροχής υπηρεσιών επισκευής ποδηλάτων, υποδημάτων και δερματίνων ειδών, ενδυμάτων και υφασμάτων οικιακής χρήσης.
– Εισιτήρια: Στο 23% μετατάσσονται τα εισιτήρια των μέσων μαζικής μεταφοράς όπως υπεραστικών λεωφορείων, πλοίων, αεροπλάνων. Οι δραστηριότητες αυτές ασκούνται από ιδιώτες. Δεν αποκλείεται να σημειωθούν ανατιμήσεις και στα εισιτήρια των κρατικών αστικών λεωφορείων και τρένων.
– Δίδακτρα φροντιστηρίων: Ιδιωτικά φροντιστήρια μαθημάτων και κέντρα εκμάθησης ξένων γλωσσών-ηλεκτρονικών υπολογιστών θα επιβαρύνουν τα δίδακτρα με ΦΠΑ 23%, ενώ μέχρι τώρα απαλλάσσονταν.
– Ξενοδοχεία: Από 1/10/2015 η διαμονή σε τουριστικά καταλύματα, κάμπινγκ, κατασκηνώσεις κ.λπ. θα επιβαρύνεται με ΦΠΑ 13% αντί 6,5% που ήταν έως σήμερα.
– Αγρότες: Σημαντική επιβάρυνση στο κόστος της γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής καθώς από τις 20 Ιουλίου ακριβαίνουν κατά 9% (με ΦΠΑ 23% αντί 13%) λιπάσματα, ζωοτροφές, σπόροι για καλλιέργειες, ζώντα ζώα (άλογα, βοοειδή, αιγοπρόβατα κ.λπ.).
– Νησιά του Αιγαίου: Από 1/10/2015 οι συντελεστές ΦΠΑ αυξάνονται σε 6%, 13% και 23% (αντί 5%, 9% και 16% που ισχύει σήμερα) στα τουριστικά νησιά του Αιγαίου (Μύκονος, Σαντορίνη κ.ά. Από 1/6/2016 θα αυξηθεί και στα λιγότερο αναπτυγμένα νησιά. Μέχρι 31/12/2016 δεν θα αλλάξουν οι συντελεστές για τα ακριτικά νησιά.
– Επιχειρήσεις: Ξεκινά άμεσα η παρακράτηση του ΦΠΑ από τους επιχειρηματικούς λογαριασμούς των επιχειρήσεων. Οι τράπεζες θα αποδίδουν απευθείας στο Δημόσιο τον ΦΠΑ.
Εκτακτες εισφορές (για έσοδα 820 εκατ. €)
– Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης διατηρείται και αυξάνεται για τα εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ, τα οποία αποκτώνται από 1/1/2015 και μετά, με βάση το ατομικό πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα.
– Αύξηση του φόρου πολυτελείας από το 10% στο 13%. Θα ισχύσει για τα εισοδήματα που δηλώνονται από φέτος. Για τις ήδη υποβληθείσες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης θα επαναπροσδιοριστεί και θα εκδοθούν νέα εκκαθαριστικά. Η διαφορά που θα προκύψει θα καταβληθεί μέσα στις προβλεπόμενες τρεις δόσεις του φόρου εισοδήματος. Εξαιρούνται ιστιοφόρα και καΐκια.
Φόροι στις επιχειρήσεις (για έσοδα 800 εκατ. €)
1. Ασφαλιστήρια συμβόλαια: Επιβάλλεται φόρος στα ασφάλιστρα ως εξής:
– 20% επί των ασφαλίστρων κλάδου πυρός
– 4% επί των ασφαλίστρων κλάδου ζωής
– 15% επί των ασφαλίστρων των λοιπών κλάδων
Διατηρείται η απαλλαγή από τον φόρο ασφαλίστρων για τα καταβαλλόμενα ασφάλιστρα ζωής εφόσον τα συναπτόμενα συμβόλαια είναι διάρκειας τουλάχιστον 10 ετών.
2. Αυξάνεται από 26% σε 29% ο συντελεστής φορολογίας εισοδήματος των κερδών από επιχειρηματική δραστηριότητα που αποκτούν τα νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες που τηρούν διπλογραφικά βιβλία (πρώην Α’ κατηγορίας). Οι διατάξεις ισχύουν για τα κέρδη από την 1η Ιανουαρίου 2015 και μετά. Δεν επιβάλλονται αναδρομικά για εισοδήματα 2014. Από τα φετινά έσοδα (που θα φορολογηθούν το 2016) αυξάνεται από 80% σε 100% το ποσοστό της προκαταβολής φόρου εισοδήματος.
3. Για τις προσωπικές εταιρείες αυξάνεται από 55% σε 75% το ποσοστό της προκαταβολής φόρου εισοδήματος, αλλά η αύξηση αυτή αφορά μόνο στα έσοδα του 2015, κάτι που σημαίνει ότι αν δεν γίνει τροποποίηση της επίμαχης διάταξης, στα έσοδα του 2016 η προκαταβολή φόρου θα επανέλθει στο 55%.
Συντάξεις (για έσοδα 1 δισ. €)
1. Στους συνταξιοδοτούμενους όλων των ασφαλιστικών ταμείων μετά τις 30/6/2015 χορηγείται σύνταξη που αναλογεί στις καταβαλλόμενες εισφορές. Το πλήρες ποσό της κατώτατης εγγυημένης σύνταξης (κατώτατο όριο) χορηγείται μόνον μετά τη συμπλήρωση του 67ου έτους.
2. Από 1/1/2015 εντάσσονται υποχρεωτικά στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) όλα τα Ταμεία και οι τομείς επικουρικής ασφάλισης που δεν έχουν ενταχθεί μέχρι τώρα.
3. Παγώνει έως και τις 31/12/2021 η εγγυημένη κρατική επιχορήγηση προς τα Ασφαλιστικά Ταμεία.
4. Από την 1/7/2015 οι εισφορές υγειονομικής περίθαλψης όλων των φορέων κύριας ασφάλισης αυξάνονται από 4% σε 6% και παρακρατούνται από τις κύριες συντάξεις. Από την ίδια ημερομηνία επιβάλλεται η εισφορά 6% και σε όλες τις καταβαλλόμενες επικουρικές συντάξεις.
1.500€ τον χρόνο χάνουν από τα νέα μέτρα μισθωτοί και συνταξιούχοι
Πάνω από 1.500 ευρώ τον χρόνο χάνουν μισθωτοί και συνταξιούχοι από τα νέα μέτρα της κυβέρνησης. Η αύξηση του ΦΠΑ και των κρατήσεων τρώνε συνολικά τη 12η σύνταξη, αλλά και μία ακόμα κύρια σύνταξη.
Και αυτά είναι μόνο η αρχή γιατί μέχρι τον Αύγουστο θα έρθει το πραγματικό μνημόνιο που θα αλλάζει τα πάντα σε συντάξεις, εργασιακά, κλειστά επαγγέλματα και φορολογία. Σαφές δείγμα γραφής για το τι περιμένει τους συνταξιούχους έδωσε ήδη η κυβέρνηση, η οποία παγώνει την κρατική συμμετοχή και πετσοκόβει άμεσα ακόμα και θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα. Σειρά παίρνουν τις επόμενες ημέρες οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι δανειολήπτες, με πειθαρχικές διώξεις και κατασχέσεις-εξπρές αντίστοιχα.
Το νέο μνημόνιο θα είναι το πιο σκληρό απ’ όλα, αφού μετά από μια εξαετία αλλεπάλληλων φορολογικών επιδρομών οι αποκαμωμένοι φορολογούμενοι και οι επιχειρήσεις καλούνται και πάλι να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη για να πληρώσουν έναν λογαριασμό 5 δισ. ευρώ. Ειδικά οι κάτοικοι των νησιών του Αιγαίου θα δουν από αύριο κιόλας τις τιμές σε βασικά τρόφιμα και είδη διαβίωσης να εκτινάσσονται στα ύψη, αφού μέχρι τώρα φορολογούνταν με 9% και πλέον θα φορολογούνται με 23% ΦΠΑ!
Αγνωστο παραμένει όμως κι αν αυτά τα μέτρα θα φανούν επαρκή για να αποφευχθούν και νέα επαχθέστερα στη συνέχεια.
Από εκεί που η προηγούμενη κυβέρνηση έλεγε ότι δεν θα πάρει άλλα μέτρα λιτότητας και ότι «βγαίνουμε από το μνημόνιο», το νέο μνημόνιο θα έχει την υπογραφή της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛ. που, πέραν της μη εφαρμογής της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος, είχε δεσμευτεί προεκλογικά και για τη χορήγηση της 13ης σύνταξης στους συνταξιούχους. Υπόσχεση που την περιέλαβε και στις προγραμματικές της δηλώσεις. Η χορήγηση της 13ης σύνταξης για όσους συνταξιούχους παίρνουν μέχρι 700 ευρώ μηνιαίως θα είχε κόστος 575 εκατ. ευρώ (με βάση την κοστολόγηση που είχε γίνει από το υπουργείο Οικονομικών στις 16/9/2014).
Από τότε μέχρι σήμερα όμως η οικονομική κατάσταση χειροτέρεψε. Μεσολάβησαν οι εκλογές που λόγω της αβεβαιότητας, της κρίσης εμπιστοσύνης, της χρηματοπιστωτικής ασφυξίας, του εσωτερικού αναγκαστικού δανεισμού, της εσωτερικής στάσης πληρωμών και, τελευταία, του κλεισίματος των τραπεζών και της επιβολής ελέγχου κίνησης κεφαλαίων (capital controls) έχουν επιδεινώσει δραματικά την οικονομία. Από ανάπτυξη 2,9% και αποκλιμάκωση της ανεργίας στο 22,6% που προέβλεπε ο κρατικός προϋπολογισμός 2015 οδηγούμαστε σε ύφεση 3%-4% και αύξηση της ανεργίας. Σύμφωνα με συντηρητικούς υπολογισμούς, για κάθε 15 ημέρες που μένουν κλειστές οι τράπεζες χάνεται περίπου 1% του ΑΕΠ! Ετσι, τελικά, όχι μόνο δεν θα χορηγηθεί η 13η σύνταξη, αλλά θα εφαρμοστεί και η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος και με την αύξηση του ΦΠΑ και των εισφορών θα χαθεί όλη η 12η ενώ πριονίζεται και η μισή από την 11η σύνταξη!
23% στα μπάνια του λαού
Μεγάλη είναι η αύξηση και του κόστους του τουριστικού πακέτου της χώρας, λόγω της αύξησης του συντελεστή ΦΠΑ στα ξενοδοχεία και της σταδιακής κατάργησης των μειωμένων συντελεστών στα νησιά του Αιγαίου.
Για επτά διανυκτερεύσεις σε ένα ξενοδοχείο της Ρόδου που τιμάται σήμερα στα 100 ευρώ ημερησίως ο επισκέπτης του νησιού καταβάλλει 700 ευρώ. Με τη μετάταξη των ξενοδοχείων από το 5% (που είναι ο μειωμένος συντελεστής στα νησιά) στο 9% (που είναι ο μεσαίος συντελεστής στα νησιά) ο πελάτης θα κληθεί να πληρώσει 726 ευρώ, δηλαδή 26 ευρώ περισσότερα. Από τον ερχόμενο Οκτώβριο που θα καταργηθεί το ειδικό καθεστώς μειωμένων συντελεστών τα ξενοδοχεία θα υπάγονται στο 13%. Ετσι ο πελάτης του ξενοδοχείου του παραπάνω παραδείγματος θα κληθεί να πληρώσει 753 ευρώ, δηλαδή 53 ευρώ περισσότερα. Πρόκειται για μια αύξηση του κόστους του ξενοδοχειακού πακέτου κατά 7,5%.
Η αύξηση του ΦΠΑ
Αντίστοιχα μεγάλες είναι και οι επιπτώσεις για όλους τους φορολογουμένους, είτε έχουν χαμηλό εισόδημα (μέσω της αύξησης των συντελεστών ΦΠΑ) είτε κρατάνε ένα μεσαίο ή υψηλότερο εισόδημα (μέσω της αύξησης της εισφοράς αλληλεγγύης).
Ο μεγαλύτερος λογαριασμός των φορολογικών μέτρων είναι αυτός της «μεταρρύθμισης» του ΦΠΑ με τη μαζική μετάταξη προϊόντων και υπηρεσιών σε υψηλότερο συντελεστή. Η έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου ανεβάζει τον λογαριασμό στα 2,39 δισ. ευρώ ετησίως. Πέρυσι είχαν εισπραχθεί από ΦΠΑ 13,61 δισ. ευρώ φόροι, άρα η ετήσια αύξηση φτάνει στα 17,5%! Το κόστος αυτό θα κληθούν να πληρώσουν οι καταναλωτές, ανεξαρτήτως του ύψους του εισοδήματός τους, καθώς ο ΦΠΑ είναι ένας έμμεσος φόρος που πέφτει τυφλά πάνω στα εισοδήματα όσο μικρά ή μεγάλα είναι (και όσο πιο μικρά τόσο πιο ανελαστικές είναι οι δαπάνες).
Με τις αλλαγές στον ΦΠΑ:
– Αυξάνεται από το 13% στο 23% ο ΦΠΑ σε κάθε είδους εισιτήρια μεταφοράς προσώπων και στα ταξί. Για ένα εισιτήριο αστικών συγκοινωνιών της Αττικής που σήμερα τιμάται 1,20 ευρώ, η μετάταξη σε υψηλότερο συντελεστή συνεπάγεται αύξηση 0,10 ευρώ, δηλαδή στα 1,30 ευρώ.
– Αυξάνεται από 0% σε 23% ο ΦΠΑ στα φροντιστήρια και τα κέντρα εκμάθησης ξένων γλωσσών και υπολογιστών.
– Αυξάνεται από 13% σε 23% ο ΦΠΑ σε παξιμάδια, φρυγανιές, ζάχαρη, φυτικά έλαια και βούτυρα.
– Αυξάνεται στο 23% και το μοσχαρίσιο κρέας από τον χασάπη.
– Αυξάνεται από το 13% στο 23% ο ΦΠΑ στα εστιατόρια και τις ταβέρνες.
– Αυξάνεται ο συντελεστής ΦΠΑ για τα ξενοδοχεία, τα κάμπινγκ και τα τουριστικά καταλύματα, από το 6,5% στο 13%.
– Μειώνεται ο υπερμειωμένος συντελεστής 6,5% σε 6%, όπου θα εξακολουθήσουν να υπάγονται τα φάρμακα, τα βιβλία και τα εισιτήρια θεάτρου.
– Αυξάνεται ο συντελεστής ΦΠΑ από 13% σε 23% για μια σειρά από μη βασικά τρόφιμα, όπως τα αλλαντικά, τα παράγωγα δημητριακών, το γιαούρτι στο οποίο έχει προστεθεί ζάχαρη ή φρούτα, το τριμμένο τυρί, ο καφές, το τσάι κ.ά.
Το μεγάλο σοκ όμως έρχεται στα τουριστικά νησιά του Αιγαίου όπου καταργούνται από την 1η Οκτωβρίου 2015 οι εκπτώσεις 30% στους συντελεστές ΦΠΑ. Για τα λιγότερο ανεπτυγμένα καταργούνται από την 1η Ιουνίου του 2016, ενώ για τα απομακρυσμένα διατηρούνται.
Οι υφιστάμενοι συντελεστές 5%, 9% και 16% αυξάνονται από τον Οκτώβριο σε 6%, 13% και 23% αντίστοιχα. Το συγκεκριμένο μέτρο θα επιφέρει αυξήσεις σε όλα ανεξαιρέτως τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που παρέχονται στα νησιά.
Φόρος πολυτελείας
Αυξάνεται αναδρομικά από τα εισοδήματα του 2014 (φετινό εκκαθαριστικό) από το 10% στο 13% ο συντελεστής του φόρου για τα Ι.Χ. άνω των 2.500 κυβικών εκατοστών και τις πισίνες. Ακόμη, αναδρομικά και από τα εισοδήματα του 2014 επιβάλλεται φέτος ο φόρος αυτός και στα σκάφη αναψυχής μήκους άνω των 5 μέτρων. Ο φόρος υπολογίζεται με συντελεστή 13% επί του ετήσιου τεκμηρίου.
Χαριστική βολή στις επιχειρήσεις
Μεγάλες χαμένες και οι επιχειρήσεις, ειδικά οι μεγαλύτερες και πιο κερδοφόρες, καθώς θα πληρώσουν βαρύ τίμημα για να κλείσουν οι τρύπες του Προϋπολογισμού. Νέα βάρη έρχονται και για τους ελεύθερους επαγγελματίες με την αύξηση της προκαταβολής φόρου.
Την ώρα που όλο και περισσότερα καταστήματα κλείνουν, η κυβέρνηση επιλέγει να βάλει και άλλους φόρους στις επιχειρήσεις – και ειδικά στις μεγαλύτερες οι οποίες στηρίζουν την απασχόληση με εκατοντάδες θέσεις εργασίας. Και εδώ η κυβέρνηση υιοθέτησε το χειρότερο σενάριο από όσα κυκλοφορούσαν: ο φορολογικός συντελεστής για τα φετινά κέρδη αυξάνεται από το 26% στο 29% και η προκαταβολή φόρου αυξάνεται από το 80% στο 100%. Ο λογαριασμός που καλούνται να πληρώσουν οι επιχειρήσεις από αυτές τις επιβαρυντικές αλλαγές προσεγγίζει τα 900 εκατ. ευρώ ετησίως.
Εισφορά αλληλεγγύης
Ακόμα και όσοι αναγκάζονται να κάνουν δύο δουλειές για να τα φέρουν βόλτα θα δουν ότι τουλάχιστον οι μισές απολαβές της μιας δουλειάς θα πηγαίνουν στην Εφορία. Με τα νέα δεδομένα αυξάνονται από τα φετινά εισοδήματα οι συντελεστές της εισφοράς αλληλεγγύης για όσους φορολογούμενους έχουν ετήσιο εισόδημα άνω των 30.000 ευρώ. Από την αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης αναμένονται πρόσθετα έσοδα ετησίως ύψους 250 εκατ. ευρώ. Η επιβάρυνση θα φανεί άμεσα από τη μισθοδοσία ή τη σύνταξη του Αυγούστου ή του Σεπτεμβρίου για όσους μισθωτούς ή συνταξιούχους έχουν μηνιαίο καθαρό εισόδημα άνω των περίπου 1.550 ευρώ μέσω της αύξησης της παρακράτησης της εισφοράς αλληλεγγύης, ενώ για όλους τους υπόλοιπους φορολογούμενους με ετήσιο εισόδημα άνω των 30.000 ευρώ θα φανεί στο εκκαθαριστικό του 2016.
Συντάξεις: Πρόωρες τέλος – Τα πάνω, κάτω σε Δημόσιο, ΔΕΚΟ, τράπεζες και ιδιωτικό τομέα
Tα πάνω κάτω έρχονται για χιλιάδες ασφαλισμένους τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα με το νέο ασφαλιστικό. Ουσιαστικά χάνουν το τρένο της συνταξιοδότησης περίπου 150.000 ασφαλισμένοι που έχουν κατοχυρώσει δικαίωμα στη σύνταξη, αλλά μόνο σε ό,τι αφορά στα έτη ασφάλισης και όχι το χρονικό όριο ηλικίας. Οι ασφαλισμένοι αυτοί θα χρειαστεί να δουλέψουν περισσότερα έτη.
Μεγάλοι χαμένοι μητέρες ανηλίκων, εργαζόμενοι στο δημόσιο με 25 έτη, αλλά και ελεύθεροι επαγγελματίες και εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα με 35 έτη.
Τα όρια ηλικίας από 1/7 και ως το 2023 θα αυξάνονται κατά 6 μήνες ανά έτος. Στόχος πλέον η συνταξιοδότηση είτε με 15 έτη (μινιμουμ) στα 67 και τα 62 με μειωμένη, είτε στα 62 με 40 έτη εργασίας.
Ποιοι γλιτώνουν από τα νέα μέτρα
Όσοι έχουν κατοχυρώσει δικαίωμα ως 30/06/2015 δεν επηρεάζονται. Πρέπει βέβαια να έχουν συμπληρώσει και τα έτη ασφάλισης, αλλά και τα όρια ηλικίας.
Όσοι δουλεύουν σε ορυχεία και υπόγειες στοές και όσοι υπάγονται στα βαρέα και ανθυγιεινά.
Οι μητέρες ανηλίκων παιδιών.
Σύζυγοι, γονείς και αδελφοί αναπήρων.
Οι ασφαλισμένοι ανάπηροι που καταλαμβάνονται από τις διατάξεις του νόμου 612/77
Οι αλλαγές αναλυτικά:
Από 01.01.2023 τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος για τη λήψη πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος για κάθε κατηγορία ασφαλισμένων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, το Δημόσιο και την Τράπεζα της Ελλάδος είναι το 62ο έτος της ηλικίας με 40 έτη ασφάλισης ή 12.000 ημέρες ασφάλισης και το 67ο έτος της ηλικίας με 15 έτη ή 4.500 ημέρες ασφάλισης.
Για τη λήψη μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος, το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος για κάθε κατηγορία ασφαλισμένων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, το Δημόσιο και την Τράπεζα της Ελλάδος είναι, από την ίδια ως άνω ημερομηνία, το 62ο έτος της ηλικίας με 15 έτη ή 4.500 ημέρες ασφάλισης.
Τα προβλεπόμενα μέχρι 30.06.2015 μικρότερα από τα ανωτέρω όρια ηλικίας συνταξιοδότησης προσαρμόζονται σταδιακά και αυξάνονται, αρχής γενομένης από 01.07.2015 κατά 6 μήνες ανά έτος μέχρι και το έτος 2022.
Στις περιπτώσεις που για τη συνταξιοδότηση δεν προβλέπεται όριο ηλικίας, η μεταβατική προσθήκη του εξαμήνου ξεκινά από 01.01.2016 με όριο ηλικίας το 58ο έτος, εφ’ όσον η συνταξιοδότηση λαμβάνει χώρα με συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης, σε κάθε άλλη περίπτωση δε, με όριο ηλικίας το 55ο έτος.
2. Κατά τη χρονική περίοδο προσαρμογής των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, επιβάλλεται μείωση του ποσού σύνταξης κατά 16% μηνιαίως και μέχρι τη συμπλήρωση του διαμορφούμενου, κατά περίπτωση προβλεπόμενου νέου ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης.
3. Οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης όπως έχουν διαμορφωθεί από τις γενικές, ειδικές και καταστατικές διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας παραμένουν σε ισχύ για τις παρακάτω κατηγορίες ασφαλισμένων:
α. υπαγόμενοι σε καθεστώς βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων, καθώς και ασφαλισμένοι απασχολούμενοι σε ορυχεία, λιγνιτωρυχεία και υπόγειες στοές
β. μητέρες παιδιών που είναι ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία
γ. σύζυγοι, γονείς και αδελφοί αναπήρων
δ. ασφαλισμένοι ανάπηροι που καταλαμβάνονται από τις διατάξεις του Ν.612/77
4. Θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα μέχρι 30.06.2015 λόγω συμπλήρωσης των προϋποθέσεων του απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης και ορίων ηλικίας, όπου αυτά προβλέπονται, δεν θίγονται και δύνανται ν’ ασκηθούν οποτεδήποτε.
5. Στους συνταξιοδοτούμενους μετά τις 30.06.2015, χορηγείται σύνταξη (οργανικό ποσό) που αναλογεί στις καταβαλλόμενες εισφορές και μετά την συμπλήρωση του 67ου έτους, χορηγείται το πλήρες ποσό της κατώτατης εγγυημένης σύνταξης (κατώτατο όριο).