Σε σωστή ώρα νυχτώνει μια ηθογραφία εποχής από την συγγραφέα των επιτυχιών Σοφία Δημοπούλου

Πάτρα, 1889. Δύο οικογένειες, δύο γυναίκες αντιμέτωπες με τη Μοίρα τους και την Ιστορία.
Η οικογένεια του σταφιδέμπορου Καραμάνου υποδέχεται με χαρά το νέο, υιοθετημένο μέλος της. Η όμορφη Χρυσάνθη Καραμάνου και η παραμάνα φροντίζουν το μωρό με λατρεία. Οι καλές εποχές όμως γρήγορα τελειώνουν· το εμπόριο της σταφίδας παρακμάζει· τα πριμαρόλια μένουν δεμένα στο λιμάνι· οι ταραχές δεν έχουν τέλος· ο θάνατος της Χρυσάνθης βυθίζει τους αγαπημένους της στο πένθος… Όλα βγαίνουν ανάγλυφα από το βιβλίο της Σοφίας Δημοπούλου με τίτλος Σε σωστή ώρα νυχτώνει, που κυκλοφορέι από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
Σ’ ένα χωριό έξω από την Πάτρα, η Μυγδαλιά και η οικογένειά της πασχίζουν να επιβιώσουν, καθώς η σταφίδα στην οποία στηρίζονται μένει στα αζήτητα. Θα δανειστούν από έναν τοκογλύφο, μα δεν θα μπορέσουν να ξεπληρώσουν το δάνειο, κι η ζωή τους θα αλλάξει ριζικά. Ενώ η αδελφή της Μυγδαλιάς, αποκομμένη από την οικογένεια, θα παντρευτεί έναν άνθρωπο σκοτεινό κι αμφιλεγόμενο, και θα μπει σε έναν άλλο κόσμο, με τον οποίο η τελευταία έχει ήδη συγκρουστεί.
Οι δύο οικογένειες, στον ανελέητο χορό της μοίρας, άλλοτε συγκλίνουν κι άλλοτε αποκλίνουν. Την τελική έκβαση της ιστορίας τους θα αποφασίσει η ζωή, έτσι όπως μόνο εκείνη ξέρει να αποφασίζει — και πάντα στη σωστή ώρα, ούτε λεπτό νωρίτερα.

Μην το προσπεράσετε. Θα είναι ένα από τα βιβλία-έκπληξη της χρονιάς.

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα:
H Σοφία Δημοπούλου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα, η καταγωγή της όμως είναι από τα Λουσικά, ένα χωριό λίγα χιλιόμετρα έξω από την Πάτρα. Σπούδασε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, στη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών, και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στον περιβαλλοντικό σχεδιασμό. Εργάστηκε ως μηχανικός στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα. Έχει γράψει τα μυθιστορήματα: Lapis lazuli, η πέτρα που λείπει (2012) και Άλμα θα πει ψυχή (2013) το οποίο βρέθηκε στη βραχεία λίστα των βραβείων Public 2014.

Πώς εμπνευστήκατε τον τίτλο του βιβλίου σας;
Ο τίτλος είναι ένας στίχος από το ποίημα «Πέρασα» της αγαπημένης μου ποιήτριας Κικής Δημουλά. Διαβάζοντάς το ποίημα αυτό αφού είχα τελειώσει το βιβλίο, αισθάνθηκα πως εφαπτόταν με όλη την ιστορία που είχα γράψει. Η φράση « Σε σωστή ώρα νυχτώνει», τελευταία φράση του ποιήματος, ήταν ό, τι πιο τρυφερό είχα διαβάσει και ταυτόχρονα ό, τι πιο ταιριαστό με αυτό που ήθελα να πω: πως οι ιστορίες κλείνουν όταν η ίδια η ζωή το αποφασίσει, αφού κάνουν τον κύκλο τους.
Η ιστορία βασίζεται σε αληθινές επιστολές που βρέθηκαν στα χέρια σας. Μπορείτε να μας εξηγήσετε ποια είναι η αληθινή ιστορία και πως δέσατε τον μύθο στο βιβλίο σας;
Η ιστορία του βιβλίου είναι φανταστική στη βάση της. Από τα γεγονότα, κάποια είναι πραγματικά, όπως μου τα διηγήθηκαν ή τα διάβασα μέσα στα γράμματα και στα έγγραφα και άλλα, τα περισσότερα, φανταστικά, για να προχωρήσει ο μύθος. Προσπάθησα να είμαι ακριβής με τα ιστορικά γεγονότα και να τοποθετήσω τα υπαρκτά πρόσωπα στο πραγματικό χρονικό τους πλαίσιο και με τα πραγματικά βιογραφικά τους στοιχεία. Όλα όμως τα πρόσωπα και τα περιστατικά μπλέκονται μεταξύ τους ώστε είναι πια δύσκολο να τα ξεχωρίσει κανείς. Έπειτα τι σημασία έχει τι είναι αληθινό και τι φανταστικό; Σημασία έχει να ευχαριστηθεί ο αναγνώστης το ταξίδι πίσω στο χρόνο και στην ιστορία.
Αν το ξαναδιαβάζατε τώρα, θα αλλάζατε κάτι από την πορεία του βιβλίου ή από τους χαρακτήρες;
Δεν νομίζω. Αν άλλαζα κάτι, τότε θα ήταν ένα άλλο βιβλίο, μία άλλη ιστορία. Οι χαρακτήρες καθορίζουν τις πράξεις τους και άρα και την πλοκή και αντίστροφα, η πλοκή καθορίζει και τους χαρακτήρες ώστε να είναι συνεπείς ως προς τα έργα τους. Αν άλλαζα κάτι, θα τάραζα την ισορροπία του συστήματος.
Απευθύνεστε συγκεκριμένα στο γυναικείο κοινό; Έχουν τα βιβλία σας θέματα που μπορούν ν’αγγίξουν όλες τις αναγνωστικές ομάδες;
Δεν θεωρώ πως ανήκω στους συγγραφείς της λεγόμενης γυναικείας λογοτεχνίας, αφού στα βιβλία μου ούτε τα θέματα είναι καθαρά γυναικεία, ούτε και οι κεντρικοί ήρωες μόνο γυναίκες. Με ενδιαφέρει γενικότερα ο άνθρωπος και η ψυχή του και επικεντρώνομαι σε θέματα κοινωνικά που μου κεντρίζουν το ενδιαφέρον. Στο « Σε σωστή ώρα νυχτώνει» για παράδειγμα ,θίγονται θέματα όπως η οικονομική κρίση και οι επιπτώσεις της, οι κοινωνικές ανισότητες, η μετανάστευση, η αστικοποίηση, που είναι θέματα που αφορούν όλους, ανεξάρτητα από το φύλο τους.
Συγγραφέας γεννιέσαι ή γίνεσαι; Ποιό ήταν για σας το έναυσμα για να ξεκινήσετε να γράφετε;
Δεν υπήρξε συγκεκριμένη ηλικία όπου είπα «τώρα θα κάτσω να γράψω». Θυμάμαι πως αυτό έκανα πάντα, αφού το γράψιμο είναι ο μόνος τρόπος που έχω να κατανοώ τον εαυτό μου και τον κόσμο και να εκφράζω τις σκέψεις μου. Νομίζω πως κανείς γεννιέται μ’ αυτή την αδυσώπητη ανάγκη να εκφράζεται μέσω της γραφής – ας ονομάσουμε την ανάγκη αυτή τάλαντο-, από εκεί κι έπειτα όμως χρειάζεται πολλή δουλειά και πολύ μεγάλη υπομονή. Η συγγραφή είναι δρόμος • μοναχικός και κοπιαστικός.
Τι νομίζετε ότι χρειάζεται να υπάρχει σε ένα βιβλίο για να οδηγήσει στην επιτυχία;
Συνταγή, δυστυχώς, δεν υπάρχει ή τουλάχιστον δεν την ξέρω εγώ. Αν ήταν θέμα συνταγής, σίγουρα θα διέρρεε και όλοι θα γράφαμε κι από ένα best seller. Αυτό που πιστεύω ως επιτυχία, είναι να μιλήσει το βιβλίο στην καρδιά των αναγνωστών του, όσοι κι αν είναι αυτοί, να του μεταδώσει συναισθήματα, να τον κεντρίσει, να τον προβληματίσει ή απλά να τον διασκεδάσει. Με άλλα λόγια να επιτελέσει το σκοπό για τον οποίο γράφτηκε, με σεβασμό, συνέπεια και αλήθεια. Η εμπορική επιτυχία έρχεται δεύτερη. Αν είναι να συμβεί, είναι καλοδεχούμενη βέβαια, αλλά δεν είναι ο πρωτεύων στόχος. Νομίζω πως έτσι το βλέπουν και οι περισσότεροι συγγραφείς που γνωρίζω.

Είναι το τρίτο σας βιβλίο. Θεωρείται ότι είναι και το καλύτερο;
Ίσως να είναι το πιο ώριμο συγγραφικά. Έτσι κι αλλιώς, όπως σε όλες τις τέχνες, εξελίσσεται κανείς δουλεύοντας. Κι έχω δουλέψει πολύ για το συγκεκριμένο βιβλίο, αφού απαιτούσε πολλή και κοπιαστική έρευνα των ιστορικών στοιχείων. Επιπλέον, περιέχει κι ένα κομμάτι από την οικογενειακή μου ιστορία και αυτό μου δημιουργεί ιδιαίτερα συναισθήματα. Στην πραγματικότητα πάντως, δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποιο από τα βιβλία μου, αφού σε όλα έχω αφήσει ένα κομμάτι από τον εαυτό μου.
Ετοιμάζετε το επόμενό σας βήμα στον κόσμο της λογοτεχνίας;
Έχω ήδη ξεκινήσει να γράφω το καινούριο μου βιβλίο, ένα κοινωνικό μυθιστόρημα με φόντο τη δεκαετία του ’70. Είναι μια ιστορία που πατά πάνω σε αληθινά γεγονότα και χαρακτήρες και βέβαια εμπεριέχει και τις δικές μου μνήμες από εκείνη την εποχή. Ακόμα ωστόσο χρειάζεται αρκετή δουλειά και δεν μπορώ να προσδιορίσω το πότε θα τελειώσει.