Σκελετοί στις ντουλάπες της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς

24/11/2020 21:29

Την ώρα που η ελληνική Κεφαλαιαγορά βιώνει την περιδίνηση του κορωνοϊού, ο θεσμικός φορέας που έχει ως αποστολή να προστατεύει τους επενδυτές βιώνει την παρακμή. Μια παρακμή που έχει ως αφετηρία την είσοδο της χώρας στα μνημόνια και κορυφώθηκε στα χρόνια της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με την τοποθέτηση Γκότση στη θέση του επικεφαλής.

Toυ ΕΙ∆ΙΚΟΥ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗ

Οι υποθέσεις που ανοίγουν και ποτέ δεν κλείνουν, τα μεταχρονολογημένα πρόστιμα, όσα είναι στον… αέρα και οι υπεύθυνοι -ανεύθυνοι ελεγκτές

Η ελληνική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς σήμερα αποτελεί έναν γερασμένο οργανισμό, με πλήθος υπαλλήλων το έργο της οποίας όσο και αν για λόγους επικοινωνιακούς η διοίκησή της προσπαθεί να εμφανίσει, είναι αδύνατο να εντοπιστεί. Πολυετείς καθυστερήσεις στην εξέταση υποθέσεων, επιβολή προστίμων με πέντε ακόμα και δέκα χρόνια καθυστέρηση από το συμβάν, ανεπαρκής διαχείριση καταγγελιών, ολιγωρία παρεμβάσεων, αδυναμία προληπτικού και κατασταλτικού ελέγχου και πρόστιμα που δεν πληρώνονται συνθέτουν ένα σκηνικό ανησυχίας για τον τρόπο που εποπτεύεται η αγορά μετοχών.

Παραιτήσεις

Η νέα διοίκηση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς υπό την κ. Βασιλική Λαζαράκου προχώρησε σε μετακίνηση διευθυντών μετά από παραιτήσεις αλλά αυτό δεν είναι ικανό να αναστρέψει την κατάσταση, καθώς η ραχοκοκκαλιά του ελέγχου είναι η ίδια που διαχειρίστηκε την κορυφαία υπόθεση της Folli Follie και απέτυχε με συνέπεια να προκληθεί το ενδιαφέρον των δικαστικών αρχών.

Πώς, όμως, μπορεί να είναι αποτελεσματική μια Επιτροπή όταν στα συρτάρια της λιμνάζουν υποθέσεις ετών και οι υπάλληλοι που τις χειρίζονται έχουν το ακαταλόγιστο για τον χρόνο και τη διαδικασία ελέγχου που εκτελούν. Αρκεί κάποιος να δει τις ανακοινώσεις του τελευταίου έτους και θα εξάγει πολύ χρήσιμα συμπεράσματα.

Καταρχάς, ανακοινώνονται πρόστιμα για παραβάσεις χωρίς πολλές φορές να αναφέρεται ο χρόνος παράβασης. Χαρακτηριστική είναι η ανακοίνωση της 4ης Νοεμβρίου όπου επιβάλλονται πρόστιμα στις Alpha Finance, Prelium, Ελληνική Τράπεζα, HSBC και CITIBANK αλλά δεν αναφέρεται πουθενά το χρονικό διάστημα των παραβάσεων, ενώ δεν εξειδικεύεται και το είδος αυτών, καθώς στην ανακοίνωση υπάρχει παραπομπή σε διατάξεις νόμων.Άραγε, αυτή είναι η διαφάνεια που επιθυμεί η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς στο Χρηματιστήριο, όταν η ίδια παρέχει ανεπαρκείς πληροφορίες στους επενδυτές;

∆εύτερο χαρακτηριστικό παράδειγμα η επιβολή προστίμων σε δύο αλλοδαπές εταιρείες για παράνομο crowfunding στην Ελλάδα, που πωλούν παγκοσμίως αέρα κοπανιστό για projects αιωρούμενων σιδηροτροχιών. Είναι αμφίβολο αν οι εταιρείες στις οποίες επιβλήθηκαν τα πρόστιμα υπάρχουν ως λειτουργούσες νομικές οντότητες και αν ποτέ θα εισπραχθούν τα πρόστιμα.

Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, πάντως, δεν έχει ενδιαφέρον αν θα εισπραχθούν τα πρόστιμα, καθώς κάθε φορά που ερωτάται, δεν γνωρίζει, καθώς, όπως αναφέρει, είναι αρμοδιότητα του υπουργείου Οικονομικών. Αν είχε, όμως, ενδιαφέρον, θα είχε διαπιστώσει ότι συντριπτικό ποσοστό των προστίμων που επιβάλλει στο τέλος «πέφτουν» στα δικαστήρια, στοιχείο που δείχνει ανεπάρκεια στην τεκμηρίωση.

Παραβάσεις

Πέραν, όμως, της ανεπάρκειας είναι σαφές ότι στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ουδέποτε υπάρχει απάντηση για το διάστημα που θα ολοκληρωθούν έρευνες για ενδεχόμενες παραβάσεις γιατί πολύ απλά υπάρχουν έρευνες που ανοίγουν αλλά δεν κλείνουν πότε ή κλείνουν μετά από πολλά χρόνια. Όπως δεν υπάρχει απάντηση για αν υπάρχει κατάληξη στην έρευνα που θεωρητικά διενεργείται για την υπόθεση Folli Follie. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, έχουμε το φαινόμενο της κατά διαστήματα επιβολής προστίμων για αυτοτελείς παραβάσεις και φυσικά το απόλυτο μελανό σημείο της καταγγελίας για μαγείρεμα λογαριασμών από το 2015 που μπήκαν στο αρχείο. Τελευταίο χαρακτηριστικό παράδειγμα ανεπαρκούς λειτουργίας της Επιτροπής είναι η υπόθεση MLS, όπου έχει στηθεί ένα γαϊτανάκι αναμόρφωσης των οικονομικών στοιχείων που σε έξι μήνες δεν έχει τελειώσει και παρά το γεγονός ότι υπάρχει πόρισμα της Επιτροπής λογιστικής Τυποποίησης για φουσκωμένους λογαριασμούς στα άυλα στοιχεία ύψους 10 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, στην περίπτωση της MLS, όπως αναφέρουν πηγές της εταιρείας, στο πρόσφατο παρελθόν η Επιτροπή είχε κάνει έλεγχο χωρίς να προκύψουν στοιχεία. Το ζήτημα, όμως, είναι πώς ακριβώς έγινε ο έλεγχος, καθώς οι ελεγκτές της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς που έχουν δικαίωμα επιτόπιου ελέγχου των εταιρειών αποφεύγουν να κουράζονται και μάλιστα αναζητούν τρίτες, ελεγκτικές, εταιρείες να το πράξουν.

Άλλο χαρακτηριστικό πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί η Creta Farm, όπου μέτοχος κατήγγειλε εικονικά τιμολόγια σε κατασκευαστικά έργα και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς αντί να κάνει έλεγχο στην εταιρεία έστειλε την καταγγελία στην οικονομική εισαγγελία.

Αρμοδιότητες

Φυσικά δεν μπορεί να γίνει λόγος για άλλες ελεγκτικές αρμοδιότητες, όπως αυτή της εφαρμογής των κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης και του ελέγχου της λειτουργίας των Επιτροπών Ελέγχου των εισηγμένων. Άλλωστε, οι περιπτώσεις των Folli Follie, όπου στην επιτροπή ελέγχου έκαναν κουμάντο συγγενείς της οικογένειας Κουτσολιούτσου, της Creta Farm, η υπέργηρη μητέρα των βασικών μετόχων, αποδεικνύουν ότι ο αρμόδιος τομέας της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς το μόνο που δεν έκανε είναι … τη δουλειά του.

Το ζήτημα που αναφύεται είναι υπό αυτά τα δεδομένα ποιος ελέγχει τον ελεγκτή. Η απάντηση είναι ουδείς ή για την ακρίβεια μόνο η ∆ικαιοσύνη και αυτή μόνο σε ελάχιστες περιπτώσεις που λαμβάνει γνώση όταν ξεσπούν τρανταχτά σκάνδαλα όπως η Folli Follie. Και η έλλειψη ουσιαστικού ελέγχου αποτελεί ένα μείζον ζήτημα για μια Επιτροπή που υποτίθεται ότι είναι ταγός της διαφάνειας στο Χρηματιστήριο.

Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί