PLUS
Όταν το 1933 ο Χίτλερ και το ναζιστικό Κόμμα έπαιρναν την εξουσία στη Γερμανία πολλοί λίγοι αντιλήφθηκαν τον όλεθρο που ερχόταν, όπως ο Ουίνστον Τσόρτσιλ ο οποίος από τα μέσα της δεκαετίας του ’30 ήταν ο μόνος που προειδοποιούσε για τους κινδύνους από την άνοδο του Χίτλερ και ήταν σκληρός πολέμιος της πολιτικής του «κατευνασμού» που ακολουθούσαν οι προκάτοχοί του Μπάλντουιν και Τσάμπερλεν. Τότε αντιμετωπιζόταν περίπου ως γραφικός.
Του Νίκου Βασιλειάδη
Την ώρα που η Σύνοδος των ηγετών της ΕΕ ήταν σε πλήρη εξέλιξη ο «Σουλτάνος» συμμετείχε σε φιέστα με παρελάσεις που διοργάνωσε το Αζερμπαϊτζάν για τη νίκη τους στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Η παρουσία του Τούρκου Προέδρου στο μπαλκόνι με τον Aζέρο Πρόεδρο είναι ενδεικτική του κλίματος μεταξύ των δύο χωρών.
Και επειδή η ιστορία έχει το «κακό συνήθειο» να επαναλαμβάνεται ο κόσμος βρίσκεται ξανά μπροστά στην άνοδο ενός νέου «χιτλερίσκου» που ακούει στο όνομα Ερντογάν, ο οποίος ευελπιστεί να γίνει ο νέος ηγέτης του μουσουλμανικού κόσμου, ακολουθώντας τα βήματα του Αδόλφου.
Συγκρίσεις
Μια απλή σύγκριση των γεγονότων και εξελίξεων με τη σημερινή κατάσταση αποδεικνύει ότι η ιστορία των Χίτλερ-Ερντογάν είναι όμοια και επαναλαμβάνεται σε έναν άλλο χώρο και με άλλους αρχικούς παίκτες. Όπως όλα δείχνουν και οι δύο είχαν την ικανότητα να ασκούν μεγάλη επιρροή και να φανατίζουν τις μάζες με πύρινους λόγους εξυμνώντας την «υπερέχουσα» φυλή τους. Κύρια χαρακτηριστικά και των δύο η αλαζονεία και ο ναρκισσισμός. Σε τέτοιους ανθρώπους αυτά τα στοιχεία προκαλούν υπερβολική και ανεξέλεγκτη φιλοδοξία και σε συνδυασμό με την εξουσία και τη στρατιωτική ισχύ που διαθέτουν βαδίζουν στον δρόμο της καταστροφής και για τους ίδιους αλλά δυστυχώς και για όσους βρεθούν στην πορεία τους.
Ο Ερντογάν εφαρμόζει την ίδια πρακτική με τον Χίτλερ, αξιοποιώντας το πλεονέκτημα που του δίδει η παντοδυναμία του στην Τουρκία και το μειονέκτημα των δυτικών χωρών και της ΕΕ που αδυνατούν να λάβουν αποφάσεις άμεσα και αποτελεσματικά για να τον αντιμετωπίσουν, γιατί οι ηγέτες τους σκέφτονται πρώτα τα οικονομικά οφέλη από την «μεγάλη αγορά» της Τουρκίας και δευτερευόντως το κοινό συμφέρον και την τήρηση του διεθνούς δικαίου. Η αντίδρασή τους θα είναι δυναμική μόνο όταν δεχθούν σκληρό χτύπημα τα δικά τους εθνικά τους ζωτικά συμφέροντα και η δική τους εικόνα στο εσωτερικό της χώρας τους και όχι στην ΕΕ η οποία για μια ακόμη φορά αποδεικνύει πόσο αδύναμη είναι στην εξωτερική της πολιτική.
Μια αδυναμία η οποία δεν οφείλεται μόνο στις εντελώς διαφορετικές προσεγγίσεις μεγάλων στρατιωτικών δυνάμεων, όπως η Γαλλία και οικονομικών δυνάμεων με εμπορικά συμφέροντα στην Τουρκία όπως η Γερμανία, αλλά στην αρχή της ομοφωνίας, η οποία επέτρεψε στην Κύπρο να καθυστερήσει τόσο πολύ στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μια απόφαση για κυρώσεις έναντι αξιωματούχων της Λευκορωσίας, έως ότου τα υπόλοιπα κράτη-μέλη να μην αποκλείσουν τουλάχιστον μια σκληρότερη στάση έναντι της Τουρκίας.
Η αλαζονεία και ο ναρκισσισμός του Ερντογάν είναι πολύ επικίνδυνα χαρακτηριστικά για την ασφάλεια όλων των κρατών στην περιοχή και δεν χρειάζεται να είναι κανείς μάντης για να προβλέψει τις βραχυπρόθεσμες – μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες κινήσεις της Τουρκίας.
Η Ευρώπη αρνείται να δει την πραγματικότητα και αυτή τη στιγμή αντιδρά όπως ο Νέβιλ Τσάμπερλεν στη δεκαετία του ’30, που ως πρωθυπουργός της Βρετανίας εφήρμοσε τη λεγόμενη «πολιτική κατευνασμού» (appeasement policy), υιοθετώντας μια σειρά υποχωρήσεων έναντι της ναζιστικής Γερμανίας για να «ηρεμήσει» τον Χίτλερ, ώστε να μην ξεσπάσει πόλεμος.
«Να ακούμε»
Αν θέλει να έχει μέλλον αντάξιο του ονόματός της και να απαλλαγεί από το φάντασμα του Τσάμπερλεν, τότε θα πρέπει να κάνει αυτό που ο Jacques Attali, πρώην στενός σύμβουλος του προέδρου της Γαλλίας Φρανσουά Μιτεράν και μέλος της επιτροπής σοφών που συμβούλευαν τον Νικολά Σαρκοζί, τον Φρανσουά Ολάντ αλλά και τον Εμανουέλ Μακρόν και ένας από τους πιο σημαντικούς αναλυτές και συγγραφείς στη Γαλλία, δήλωσε πρόσφατα: «Πρέπει να ακούμε τι λέει η Τουρκία, να τα παίρνουμε στα σοβαρά και να είμαστε έτοιμοι να πράξουμε με όλα τα μέσα. Αν οιπροκάτοχοι μας είχαν πάρει στα σοβαρά τις ομιλίες του Χίτλερ από το 1933 μέχρι το 1936 θα είχαν εμποδίσει αυτό το τέρας να συσσωρεύσει ταμέσα που του επέτρεψαν να κάνει όσα έκανε».
Ως φάρσα…
Και, επειδή «η Ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα», όπως έλεγε ο Μαρξ, ναρκισσιστές τύραννοι, όπως ο Χίτλερ ή ο Στάλιν δεν είχαν καλό τέλος. Η παντοδυναμία τους τελείωσε στην οργή. Και αυτή θα είναι και η μοίρα του Ερντογάν.
Μόνο που δεν χρειάζεται μέχρι εκείνη τη στιγμή να αφήσει πίσω του το σκηνικό πόνου και καταστροφής που άφησε πίσω του ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος στις ευρωπαϊκές χώρες. Νέβιλ Τσάμπερλεν
Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί
