Η πανδημία του κορωνοϊού κόπασε, αλλά μια άλλη πανδημία, αυτή της άνοιας και της νόσου Αλτσχάιμερ, είναι σε πλήρη εξέλιξη, με τις προβλέψεις να είναι εφιαλτικές για τα προσεχή χρόνια.
Της ΑΛΕΞΙΑΣ ΣΒΩΛΟΥ
Η πανδημία είχε ως συνέπεια τη συνολική νοητική επιδείνωση του 78% των ασθενών με άνοια στην Ελλάδα!
Στην Ελλάδα ήδη νοσούν 200.000 άτομα, ηλικιωμένοι σε ποσοστό 98% και έως το 2020 τα άτομα με άνοια παγκοσμίως ανέρχονταν σε 50.000.000, ενώ το 2050 ο αριθμός τους αναμένεται να ξεπεράσει τα 150.000.000! Όπως εξηγεί η νευρολόγος – ψυχίατρος Παρασκευή Σακκά, πρόεδρος της Εταιρείας Alzheimer Αθηνών: «Μελέτη που έκανε η Εταιρεία Alzheimer Αθηνών σε 501 οικογένειες ατόμων με άνοια στη χώρα μας έδειξε ότι ο εγκλεισμός λόγω της πανδημίας επιδείνωσε τη διανοητική κατάσταση και τη συμπεριφορά των ατόμων με άνοια και αύξησε το ψυχολογικό και το πρακτικό φορτίο των φροντιστών τους. Η πανδημία είχε ως συνέπεια τη συνολική νοητική επιδείνωση του 78% των ασθενών με άνοια στην Ελλάδα. Πιο συγκεκριμένα, οι ασθενείς είχαν χειρότερη επικοινωνία, μειωμένη διάθεση και κινητικότητα και περισσότερες ανησυχίες». Η ειδικός επισημαίνει ότι το πέρασμα στην τρίτη ηλικία συνοδεύεται από αλλαγές που δημιουργούν στους ηλικιωμένους το αίσθημα ότι δεν μπορούν να δράσουν όπως παλιά και αυτό τους τρομάζει, τους κάνει να βλέπουν αρνητικά το περιβάλλον τους και να νιώθουν παραγκωνισμένοι. Τα άτομα της τρίτης ηλικίας και ιδιαίτερα εκείνοι που αντιμετωπίζουν προβλήματα μνήμης συχνά δυσκολεύονται να συμμετάσχουν στην πολιτιστική και κοινωνική ζωή, αισθάνονται ότι έχουν χάσει την ανεξαρτησία τους επειδή στηρίζονται σε άλλους, ακόμη και για την εκτέλεση απλών καθημερινών λειτουργιών, συχνά εγκαταλείπουν δραστηριότητες που παλαιότερα αποτελούσαν μέρος της καθημερινότητάς τους και χάνουν το ρόλο τους ως ενεργοί πολίτες.
Ο βασικός σύμμαχος των ηλικιωμένων στη μάχη για να προλάβουν και να «φρενάρουν» την άνοια είναι τα Κέντρα Ημέρας που λειτουργούν στις γειτονιές των πόλεων, στα οποία περίπου 3.000 άτομα που νοσούν από Αλτσχάιμερ κάνουν κάθε μήνα εντελώς δωρεάν ευεργετικές συνεδρίες, όπως θεραπείες ενδυνάμωσης των νοητικών λειτουργιών (μνήμης, προσοχής, λόγου κ.ά.), ατομική και ομαδική δημιουργική απασχόληση και προγράμματα γυμναστικής.
Τα Κέντρα Ημέρας της Εταιρείας Alzheimer Αθηνών λειτουργούν ως μονάδες ημερήσιας θεραπευτικής φροντίδας ασθενών με Αλτσχάιμερ και άλλες συναφείς διαταραχές. Όπως υπογραμμίζει η Παρασκευή Σακκά, στόχος είναι η οργάνωση και η εφαρμογή ομαδικών και ατομικών θεραπευτικών προγραμμάτων, που διαμορφώνονται πάντα ανάλογα με το στάδιο της νόσου κάθε ασθενή. Μετά από κλινική εξέταση από νευρολόγο ή ψυχίατρο του Κέντρου, νευροψυχολογική εκτίμηση από ψυχολόγο και αξιολόγηση κοινωνικού ιστορικού, όσοι επιθυμούν να συμμετάσχουν στα προγράμματα εντάσσονται σε ομάδες ανάλογα με τον βαθμό δυσκολιών που αντιμετωπίζουν και τις ιδιαίτερες ανάγκες τους. Στις ομάδες εφαρμόζονται θεραπευτικά προγράμματα που, παράλληλα με τη φαρμακευτική αγωγή, έχουν στόχο τη νοητική ενδυνάμωση των συμμετεχόντων και την κινητοποίηση και διατήρηση των δεξιοτήτων και των επικοινωνιακών ικανοτήτων τους για όσο το δυνατό μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Παράλληλα δίνεται έμφαση στην πρόληψη, πληροφόρηση, εκπαίδευση και ψυχολογική υποστήριξη των συγγενών των ασθενών και στην ευαισθητοποίηση της κοινότητας σε θέματα σχετικά με την άνοια. Όλες οι παροχές των Κέντρων Ημέρας είναι δωρεάν. Αλτσχάιμερ
Στην πατρίδα μας λειτουργούν πέντε Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας στην Αττική (Παγκράτι – Πανόρμου – Μαρούσι – Ηλιούπολη – Ίλιον), ενώ άλλα τρία Κέντρα Ημέρας θα ξεκινήσουν τη λειτουργία τους στο επόμενο δίμηνο, στο Νέο Ηράκλειο, στον Πειραιά και στην Άρτα. Επιπλέον θα λειτουργήσουν τέσσερις κινητές μονάδες στην Άρτα, στον Πειραιά, στο Ν. Ηράκλειο και το Μαρούσι. Παράλληλα, υπάρχει Υπηρεσία Φροντίδα στο Σπίτι για άτομα με άνοια στην Αττική και 94 Συμβουλευτικοί Σταθμοί για την άνοια σε συνεργασία με το ΕΔΔΥΠΠΥ σε όλη την Ελλάδα, Όλες οι υπηρεσίες είναι από την πανδημία και μετά διαθέσιμες και online για τα άτομα με άνοια και τους φροντιστές τους. Σε μηνιαία βάση, στα Κέντρα Ημέρας εξυπηρετούνται περισσότερα από 2.000 άτομα, ενώ περισσότεροι από 900 ηλικιωμένοι συμμετέχουν στις διαδικτυακές υπηρεσίες. Επίσης η Υπηρεσία Φροντίδα στο σπίτι επισκέπτεται περίπου 240 οικογένειες.
Το πλήρες πρόγραμμα στα Κέντρα Ημέρας περιλαμβάνει Ιατρείο Μνήμης, θεραπείες ενδυνάμωσης νοητικών λειτουργιών (μνήμης, προσοχής, λόγου κ.ά.), ατομική και ομαδική δημιουργική απασχόληση, προγράμματα γυμναστικής, άλλες ειδικές θεραπείες (θεραπείες τέχνης, θεραπεία διά αναμνήσεων, λογοθεραπεία, εργοθεραπεία κ.ά.) και μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις για άτομα με άνοια, όπως δραστηριότητες νοητικής ενδυνάμωσης, ψυχοθεραπείες, συνεδρίες γυμναστικής, εναλλακτικές θεραπείες, E-cognitivetraining, θεραπείες τέχνης, book club και ομάδες κινηματογράφου.
Γραμμή βοήθειας για την άνοια
Από τον Φεβρουάριο του 2021 η εταιρεία Alzheimer Αθηνών με την υποστήριξη του υπουργείου Υγείας και της Περιφέρειας Αττικής λειτουργεί τη γραμμή βοήθειας για την άνοια 1102, η οποία μέχρι στιγμής έχει δεχτεί πάνω από 35.000 κλήσεις.