PLUS
Κραυγή αγωνίας για τις περιβαλλοντικές συνθήκες στις οποίες αναγκάζονται να ζουν στέλνουν από την Καβάλα οι κάτοικοι της Νέας Καρβάλης και του Χαλκερού. Η ατμοσφαιρική ρύπανση και η περιβαλλοντική υποβάθμιση στην περιοχή πλησίον του εργοστασίου λιπασμάτων έχει κτυπήσει «κόκκινο» τα τελευταία τέσσερα χρόνια και εφέτος το πρόβλημα είναι πιο διογκωμένο από ποτέ.
Του Θανάση Κουκάκη
Αν και μετά από μηνύσεις οι εισαγγελείς έχουν παρέμβει και η υπόθεση έχει φτάσει στα δικαστήρια, καταγγέλλεται πως ο Δήμος Καβάλας και η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης περιορίζονται σε μέτρα-«ασπιρίνες» και δεν κρατούν αυστηρή στάση απέναντι στα εργοστάσια λιπασμάτων, ιδιοκτησίας εταιρειών του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη. Προ ημερών η βουλευτής Καβάλας του ΣΥΡΙΖΑ, Τάνια Ελευθεριάδου έφερε το θέμα στη Βουλή, ωστόσο η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος δεν έχει ακόμη τοποθετηθεί επί των ερωτημάτων που έθεσε.
Στις 20 Νοεμβρίου καταθέτει στο εδώλιο ο «Λούα Λούα» για το περιβαλλοντικό έγκλημα! Τι καταγγέλλουν οι τοπικοί φορείς και τι απαντά η εταιρεία.
Η «ΜΠΑΜ στο Ρεπορτάζ» επικοινώνησε με κατοίκους και παράγοντες της τοπικής αυτοδιοίκησης στην περιοχή, για το θέμα της μόλυνσης που παράγουν τα εργοστάσια λιπασμάτων. Οι αναφορές τους περιγράφουν μια τραγική κατάσταση, η οποία κρατά ήδη εδώ και χρόνια, χωρίς από την πλευρά της ιδιοκτησίας των εργοστασίων, αλλά και από την πλευρά της Περιφέρειας να έχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα για την επίλυση του θέματος. Να σημειωθεί πως στο χώρο του εργοστασίου λειτουργούν κατά διαστήματα πλήθος παρένθετων εταιρειών της ΕLFE ΑΒΕΕ και συγκεκριμένα οι PFIC LTD, ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ Α.Β.Ε.Ε., ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ ΝΕΑΣ ΚΑΡΒΑΛΗΣ Α.Ε., ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ ΚΑΒΑΛΑΣ LTD ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΑΛΛΟΔΑΠΗΣ (σ.σ. όλες συμφερόντων Λαυρέντη Λαυρεντιάδη) χωρίς να έχει γίνει γνωστό εάν τηρούν ή όχι την περιβαλλοντική νομοθεσία.
Ως απότοκο της κατάστασης αυτής τις βραδινές ώρες, τα σαββατοκύριακα και τις αργίες δύσοσμα νέφη ρύπανσης που βγαίνουν από τη λιπασματοβιομηχανία περικυκλώνουν τις περιοχές της Καβάλας με την αέρια ρύπανση να προκαλεί δύσπνοια και αναπνευστικά προβλήματα στους κατοίκους των περιοχών.
Σύμφωνα με τα λεγόμενα των κατοίκων Νέας Καρβάλης και Χαλκερού, η αέρια ρύπανση είναι τόσο συμπαγής που πολλές φορές η ορατότητα είναι αισθητά περιορισμένη.
Ο πρόεδρος του Τοπικού Συμβουλίου του Χαλκερού Σάββας Χατζηβασιλειάδης δήλωσε στην «ΜΠΑΜ»: «Το εργοστάσιο είναι πολλά χρόνια στην περιοχή, αλλά αυτή η επιβαρυμένη κατάσταση έχει παρουσιασθεί τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Τις νύχτες, τις καθημερινές και τα σαββατοκύριακα, τα ρίχνουν όλα έξω στην ατμόσφαιρα. Δεν μπορούμε να κάτσουμε στα σπίτια μας. Υπάρχουνε στιγμές που δεν μπορούμε να σταθούμε στα μπαλκόνια μας. Αισθανόμαστε τσούξιμο και κάψιμο στο λαιμό μας. Αναγκαζόμαστε να είμαστε διαρκώς μέσα στα σπίτια μας».
Από την πλευρά του ο ανεξάρτητος δημοτικός σύμβουλος Καβάλας Κωνσταντίνος Κουνάκος δήλωσε στην «ΜΠΑΜ» πως το πρόβλημα που υπάρχει εδώ και χρόνια στην περιοχή πρέπει κάποτε να σταματήσει. «Η αέρια ρύπανση είναι επιβαρυμένη από τις μονάδες παραγωγής λιπασμάτων. Το εργοστάσιο βρίσκεται κοντά σε κατοικημένες περιοχές, αστικά μέρη, όπως είναι η Νέα Καρβάλη, το Χαλκερό και η Καβάλα. Παρουσιάζονται προβλήματα με τις εναλλαγές στην κατεύθυνση των ανέμων, δηλαδή ανάλογα με το πού φυσούν οι άνεμοι εκείνη η περιοχή επιβαρύνεται περισσότερο. Όταν έχουμε υψηλές θερμοκρασίες το πρόβλημα είναι πιο έντονο», ανέφερε ο κ. Κουνάκος και προσέθεσε «υπάρχει νέφωση και στην περιοχή, όπου διέρχεται η Εγνατία οδός. Όσοι διέρχονται από την Εγνατία δεν έχουν ορατότητα καλή, διότι το νέφος κατεβαίνει χαμηλά και ανάλογα με την υγρασία και την ταχύτητα των ανέμων παραμένει σταθερό».
Η ΕΚΚΡΕΜΗΣ ΔΊΚΗ
Οι κάτοικοι της περιοχής προβαίνουν ανά τακτά διαστήματα σε διαμαρτυρίες προς το Δήμο Καβάλας και την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, καθώς ανησυχούν πως ο κίνδυνος να υποστούν ανεπανόρθωτες βλάβες στην υγεία τους είναι υπαρκτός. Αλλά δεν έχουν μείνει μόνον στα λόγια. Ο πρόεδρος του Τοπικού Συμβουλίου του Χαλκερού Σάββας Χατζηβασιλειάδης προχώρησε προ τριετίας στην υποβολή μήνυσης κατά παντός υπευθύνου για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί.
Ο εισαγγελέας έπραξε τα δέοντα, διαπίστωσε το πρόβλημα, προσωποποίησε τις ευθύνες και άσκησε δίωξη κατά προσώπων που εκπροσωπούν εταιρείες του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη.
«Η δίκη ήταν να γίνει στις 2 Απριλίου 2020, αλλά λόγω του κορωνοϊού δεν έγιναν τα δικαστήρια», αναφέρει ο κ. Χατζηβασιλειάδης, ο οποίος εκφράζει την πεποίθηση πως στη δίκη που θα διεξαχθεί στις 20 Νοεμβρίου θα αναδειχθεί το εύρος του περιβαλλοντικού εγκλήματος που διαπράττεται στην περιοχή. Και αυτό το περιβαλλοντικό έγκλημα δεν αφορά μόνον στην αέρια ρύπανση.
Ο ανεξάρτητος δημοτικός σύμβουλος Καβάλας Κωνσταντίνος Κουνάκος δήλωσε στην «ΜΠΑΜ» πως η αέρια ρύπανση είναι το ένα πρόβλημα, το άλλο πρόβλημα είναι η θαλάσσια ρύπανση.
«Το άλλο μεγάλο πρόβλημά μας είναι ότι ένας υδροβιότοπος, ο όποιος υπήρχε στην περιοχή δόθηκε στη Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων για να κάνει εναπόθεση υπολειμμάτων φωσφογύψου. Εκεί δημιουργήθηκε ένας τεράστιος όγκος που αλλάζει τη γεωγραφία του τοπίου.
Σταδιακά εξαφανίστηκε ο υδροβιότοπος, καθώς ο όγκος της εναπόθεσης φωσφογύψου έχει γίνει τεράστιος. Μιλάμε για πάνω από 50.000 – 60.000 τετραγωνικά μέτρα και σε ύψος πάνω από 35 μέτρα. Είναι ένα ολόκληρο βουνό από φωσφογύψο», σημειώνει ο κ. Κουνάκος και προσθέτει: «Η βιομηχανία έπρεπε να είχε φροντίσει προκειμένου να γίνεται διαχείριση του φωσφογύψου. Δεν μπορεί διαρκώς να γίνεται εναπόθεση και να αλλοιώνουμε το φυσικό περιβάλλον. Όταν βρέχει όλα αυτά καταλήγουν με τα όμβρια νερά στη θάλασσα, με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται και ο υδροφόρος ορίζοντας αλλά και η θάλασσα.
Είναι αναγκαία η λειτουργία της βιομηχανίας, αλλά πρέπει να λειτουργεί με κανόνες.
Με τους κανόνες που επιβάλλει η νομοθεσία και η ευρωπαϊκή και η εθνική».
Η ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗ
Ένα από τα θέματα που αναδεικνύεται ως προβληματικό είναι η περιβαλλοντική αδειοδότηση της λιπασματοβιομηχανίας. Όπως προαναφέρθηκε, στον χώρο του εργοστασίου λειτουργούν κατά διαστήματα πλήθος παρένθετων εταιρειών της ΕLFE ΑΒΕΕ και συγκεκριμένα οι PFIC LTD, ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ Α.Β.Ε.Ε., ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ ΝΕΑΣ ΚΑΡΒΑΛΗΣ Α.Ε., ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ ΚΑΒΑΛΑΣ LTD ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΑΛΛΟΔΑΠΗΣ. Αν και η ELFE είχε περιβαλλοντική αδειοδότηση από το 2011, οι εταιρείες που ακολούθησαν (παρένθετες ) «πάτησαν» σε αυτή την αδειοδότηση, η οποία όμως έχει καταστεί παρωχημένη, λόγω θεσμικών και κανονιστικών αλλαγών.
Η βουλευτής Καβάλας του ΣΥΡΙΖΑ, Τάνια Ελευθεριάδου και άλλοι 13 βουλευτές του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης έφεραν προ ημερών το θέμα στη Βουλή. Είχαν προηγηθεί παρεμβάσεις του ΚΚΕ και του ΚΙΝΑΛ, που και από την πλευρά τους είχαν εστιάσει στο ζήτημα.
Στην εν λόγω ερώτησή της προς τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστή Χατζηδάκη, η κ. Ελευθεριάδου ανέφερε μεταξύ άλλων πως η νέα παρένθετη εταιρεία που έχει αυτή τη στιγμή την άδεια λειτουργίας του εργοστασίου λιπασμάτων, η ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ ΚΑΒΑΛΑΣ LTD, ιδρύθηκε στις 30/1/2020. Για την αδειοδότηση της ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ ΚΑΒΑΛΑΣ LTD, όπως και των υπόλοιπων παρένθετων εταιρειών που προέκυψαν από την κατάτμηση της ELFE ABEE, αναφέρεται ως προσκομισθείσα απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ), η αρχική ΑΕΠΟ της μητρικής εταιρείας ELFE ABEE (ΑΔΑ:4ΑΘΙ0-9 16/5/2011) που έληγε στις 16/5/2018.
Ειδικά για την ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ ΚΑΒΑΛΑΣ LTD έχει γίνει τροποποίηση της αρχικής απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων της ELFE και ισχύει έως τις 16/5/2021.
Ωστόσο, όπως αναφέρει η κ. Ελευθεριάδου η συγκεκριμένη απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων συντάχθηκε το 2011 και αναφερόταν στην τότε ισχύουσα νομοθεσία περί ατυχημάτων μεγάλης έκτασης (SEVESO).
Όμως, αυτή η παρωχημένη απόφαση συνέχιζε μέχρι και πρότινος να χρησιμοποιείται από τις εταιρείες που εμφανίζονταν ή και είχαν στην κατοχή τους την άδεια λειτουργίας του εργοστασίου, ενώ οι ευρωπαϊκές οδηγίες περί ατυχημάτων μεγάλης έκτασης εν τω μεταξύ έχουν αλλάξει. Συγκεκριμένα, η Οδηγία 96/82/ΕΚ (Seveso II) όπως τροποποιήθηκε με την Οδηγία 2003/105/ΕΚ, ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο με την ΚΥΑ 12044/613/19.3.2007 (ΦΕΚ 376/ Β΄/2007) και καταργήθηκε την 1η Ιουνίου 2015, οπότε και ισχύει η οδηγία 2012/18/ΕΕ (Seveso III).
Επειδή η λειτουργία του εργοστασίου της ELFE (που σήμερα το «τρέχει» η ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ ΚΑΒΑΛΑΣ LTD, παρένθετη εταιρεία συμφερόντων Λαυρέντη Λαυρεντιάδη) υπόκειται στην νέα ευρωπαϊκή οδηγία για την αποφυγή μεγάλων βιομηχανικών ατυχημάτων, τη SEVESO III, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ζήτησαν από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστή Χατζηδάκη να διευκρινίσει το εάν είναι σε ισχύ η άδεια λειτουργίας της ELFE ABEE, το εάν οι παρένθετες εταιρείες PFIC LTD, ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ Α.Β.Ε.Ε., ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ ΝΕΑΣ ΚΑΡΒΑΛΗΣ Α.Ε., ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ ΚΑΒΑΛΑΣ LTD ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΑΛΛΟΔΑΠΗΣ έχουν εναρμονιστεί με τις απαιτήσεις της νέας οδηγίας SEVESO III, αλλά και βάσει ποιας απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων λειτουργεί η νεοϊδρυθείσα εταιρεία ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ ΚΑΒΑΛΑΣ LTD. Παράλληλα, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ζήτησαν να πληροφορηθούν για το εάν έχουν πραγματοποιηθεί έλεγχοι από πλευράς Περιφέρειας και για το εάν ακολουθούνται οι περιβαλλοντικοί όροι.
Ένα θέμα που έθεσαν, παράλληλα, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ αφορά στο εάν γίνονται μετρήσεις ατμοσφαιρικής ρύπανσης για τον εντοπισμό των πηγών δυσοσμίας και εάν βρίσκεται σε λειτουργία ο σταθμός μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης που αφορά στη συγκεκριμένη μονάδα. Για να υπάρξει δε καθολική διαφάνεια ζήτησαν τις εκθέσεις αυτοψίας και τις εκθέσεις ελέγχου του Σώματος Επιθεωρητών Περιβάλλοντος και τα αποτελέσματα των ελέγχων της Περιφέρειας.
Να σημειωθεί πως ειδικά για το θέμα της μέτρησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης ο δήμαρχος Καβάλας Θεόδωρος Μουριάδης ανάφερε στην τελευταία συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου πως η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης θα αγοράσει τρία μηχανήματα μέτρησης εκ των οποίων το ένα θα εγκατασταθεί στο κέντρο της Καβάλας και τα δύο στην περιοχή της Νέας Καρβάλης, ώστε να γίνονται καλύτερες μετρήσεις. «Με αυτές τις μετρήσεις θα μπορούμε πλέον να απευθυνθούμε στον εισαγγελέα ή στην ίδια τη βιομηχανία φωσφορικών λιπασμάτων απαιτώντας την εφαρμογή των νόμων», ανέφερε ο κ. Μουριάδης, σύμφωνα με τοπικά ΜΜΕ.
ΤΙ ΑΠΑΝΤΟΥΝ ΤΑ ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ ΚΑΒΑΛΑΣ
Η εκπρόσωπος της ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ ΚΑΒΑΛΑΣ LTD Θεοδώρα Κουλουρά ερωτήθηκε από την «ΜΠΑΜ στο Ρεπορτάζ» για το ζήτημα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που προκαλεί η λιπασματοβιομηχανία. Η ίδια απάντησε ως εξής: «Θέμα περιβαλλοντικής επιβάρυνσης δεν προκύπτει ούτε υφίσταται λόγω της λειτουργίας των εργοστασίων λιπασμάτων. Κατά δεύτερον σας καθιστώ σαφές ότι η Δημοτική Αρχή δυστυχώς είναι παραπληροφορημένη. Επιπλέον, σας πληροφορώ μετά λόγου γνώσης ότι η εταιρεία μας σέβεται απόλυτα τη νομοθεσία και τους κανόνες που αφορούν την ασφαλή λειτουργία του εργοστασίου. Ιδιαίτερη ευαισθησία δείχνει στην προστασία του περιβάλλοντος σεβόμενη την κείμενη νομοθεσία και υποτασσόμενη στις αντίστοιχες διατάξεις. Ερωτήσεις και επερωτήσεις που αποτελούν σπέκουλα στις πλάτες των εργαζομένων του εργοστασίου ας τεθούν στους πάτρωνες των ερωτώντων. Δεν μας αφορούν».
