PLUS
Ο νέος προσωρινός πρωθυπουργός της Συρίας υποσχέθηκε να προστατεύσει τα δικαιώματα των μειονοτήτων, καθώς ο κορυφαίος διπλωμάτης της Ουάσινγκτον μετέβη στην περιοχή την Πέμπτη για να παροτρύνει μια «χωρίς αποκλεισμούς» μετάβαση μετά την απομάκρυνση του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ.
Ο Άσαντ εγκατέλειψε τη Συρία έπειτα από μια αστραπιαία επίθεση στην οποία πρωτοστάτησε η ισλαμιστική ομάδα Hayat Tahrir al-Sham (HTS) και οι σύμμαχοί της, η οποία έθεσε θεαματικό τέλος σε πέντε δεκαετίες βάναυσης διακυβέρνησης.
Οι Σύριοι σε ολόκληρη τη χώρα και σε όλο τον κόσμο ξέσπασαν σε πανηγυρισμούς, αφού υπέμειναν δεκαετίες κατά τις οποίες ύποπτοι αντιφρονούντες φυλακίζονταν ή σκοτώνονταν, και σχεδόν 14 χρόνια πολέμου που σκότωσε 500.000 ανθρώπους και εκτόπισε εκατομμύρια.
«Ζούσαμε σε καταπίεση, δεν μπορούσαμε να μιλήσουμε», δήλωσε στο AFP ο Ιμπτισάμ Καάμπ, κάτοικος της γενέτειρας του Άσαντ, της Καρντάχα. «Κάθε φορά που θέλαμε να μιλήσουμε, απειλούσαν ότι θα βλάψουν εμάς και τα παιδιά μας».
Η χαρά που προκάλεσε η ανατροπή του Άσαντ συνοδεύτηκε από αβεβαιότητα για το μέλλον της πολυεθνικής, πολυθρησκευτικής χώρας. Οι νέοι κυβερνήτες της προσπάθησαν να διαβεβαιώσουν τις μειονότητες ότι θα προστατευθούν. Η σουνιτική μουσουλμανική HTS έχει τις ρίζες της στο συριακό παρακλάδι της Αλ Κάιντα και έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική οργάνωση από πολλές δυτικές κυβερνήσεις, αν και έχει προσπαθήσει να μετριάσει τη ρητορική της.
«Ακριβώς επειδή είμαστε ισλαμιστές, θα εγγυηθούμε τα δικαιώματα όλων των ανθρώπων και όλων των αιρέσεων στη Συρία», δήλωσε ο Μοχάμεντ αλ Μπασίρ, μεταβατικός επικεφαλής της κυβέρνησης μέχρι την 1η Μαρτίου, στην ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera σε συνέντευξή του που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη.
Οι νέοι κυβερνήτες έχουν επίσης υποσχεθεί δικαιοσύνη για τα θύματα της σιδηράς εξουσίας του Άσαντ, με τον ηγέτη του HTS Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι να υπόσχεται ότι οι αξιωματούχοι που εμπλέκονται σε βασανιστήρια κρατουμένων δεν θα λάβουν χάρη. Ο Τζολάνι, που χρησιμοποιεί πλέον το πραγματικό του όνομα Ahmed al-Sharaa, κάλεσε επίσης «τις χώρες να παραδώσουν οποιονδήποτε από τους εγκληματίες που μπορεί να έχουν διαφύγει, ώστε να προσαχθούν στη δικαιοσύνη».
Ο κορυφαίος Αμερικανός διπλωμάτης Άντονι Μπλίνκεν αναμένεται να φτάσει την Πέμπτη στην Ιορδανία, τον πρώτο του σταθμό σε μια περιφερειακή περιοδεία που θα τον δει να προσφέρει την υποστήριξη των ΗΠΑ για «μια χωρίς αποκλεισμούς, υπό την ηγεσία της Συρίας μετάβαση σε μια υπεύθυνη και αντιπροσωπευτική κυβέρνηση», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μάθιου Μίλερ.
Θα καλέσει τη Συρία να αποφύγει να γίνει «ορμητήριο της τρομοκρατίας» ή «να αποτελέσει απειλή για τους γείτονές της» — ένα νεύμα στις ανησυχίες της Τουρκίας και του Ισραήλ, οι οποίες έχουν πραγματοποιήσει πλήγματα στο εσωτερικό της Συρίας μετά την πτώση του Άσαντ.
Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που παρακολουθεί τον πόλεμο ανέφερε νέα ισραηλινά πλήγματα σε τοποθεσίες που ανήκουν στον στρατό του Άσαντ στις παράκτιες επαρχίες Λατάκεια και Ταρτούς και δήλωσε ότι τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη στόχευσαν στρατιωτικές τοποθεσίες της συριακής κυβέρνησης κοντά στο Καμισλί, στο ελεγχόμενο από τους Κούρδους βορειοανατολικό άκρο της χώρας.
«Αρχίζω να αισθάνομαι ασφαλής»
Μετά από δεκαετίες διακυβέρνησης από τους Άσαντ, οι Σύροι αντιμετωπίζουν τώρα την τεράστια πρόκληση της ανοικοδόμησης της χώρας και της κοινωνίας τους. Στη συνέντευξή του στην Corriere della Sera, ο Μπασίρ κάλεσε τα έξι εκατομμύρια Σύρους που αναζήτησαν καταφύγιο στο εξωτερικό να επιστρέψουν. «Η Συρία είναι τώρα μια ελεύθερη χώρα που έχει κερδίσει την υπερηφάνεια και την αξιοπρέπειά της. Ελάτε πίσω», είπε.
Το κυριότερο διεθνές αεροδρόμιο της Δαμασκού, που έκλεισε από τότε που οι αντάρτες κατέλαβαν την πρωτεύουσα, θα ανοίξει ξανά «τις επόμενες ημέρες», δήλωσε στο AFP ο διευθυντής του Ανίς Φαλούχ. Και ο Μπασίρ δήλωσε ότι οι νέοι κυβερνήτες της Συρίας θα είναι πρόθυμοι να συνεργαστούν με οποιονδήποτε, αρκεί να μην υπερασπίζεται τον Άσαντ.
Ο απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών για τη Συρία, Γκίαρ Πέντερσεν, προέτρεψε σε μια διαδικασία χωρίς αποκλεισμούς, λέγοντας στο AFP ότι «η μεγαλύτερη ανησυχία του είναι ότι η μετάβαση θα δημιουργήσει νέες αντιφάσεις στον τρόπο που θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες εμφύλιες συγκρούσεις».
Στο Χαλέπι, τη δεύτερη πόλη της Συρίας και την πρώτη μεγάλη που κατέλαβαν οι αντάρτες στην επίθεσή τους, ο καταστηματάρχης Ραμαντάν Ντάλι, 70 ετών, δήλωσε ότι «αρχίζουμε να αισθανόμαστε ασφαλείς». Αλλά ο Τζουμάν Κιλάλι, 40 ετών, επανέλαβε τις ανησυχίες πολλών για τις βασικές ανάγκες.
