PLUS
Την περασμένη Κυριακή (30 Ιουνίου) η γαλλική ακροδεξιά Rassemblement National (RN) εξασφάλισε μια ιστορική νίκη στον πρώτο γύρο των πρόωρων βουλευτικών εκλογών, αλλά αυτό μπορεί να μη μεταφραστεί απαραίτητα σε μια ακροδεξιά κυβέρνηση μετά τον δεύτερο γύρο των εκλογών αυτή την Κυριακή.
Του Νίκου Βασιλειάδη
Ισορροπία του τρόμου στο Παρίσι λίγο πριν ανοίξουν οι κάλπες της επαναληπτικής εκλογής με ό,τι αυτή συνεπάγεται για τη χώρα και την Ε.Ε
Το γαλλικό νομοθετικό σύστημα δύο γύρων είναι τόσο πολύπλοκο που συχνά είναι δύσκολο να κατανοηθεί. Αυτό όμως που είναι βέβαιο είναι ότι η σύνθεση της μελλοντικής γαλλικής Εθνοσυνέλευσης και το εάν η ακροδεξιά θα μπει στην κυβέρνηση δεν θα είναι αυτόματες διαδικασίες παρά την ιστορική νίκη της.
Όπως διαμορφώθηκαν τα αποτελέσματα, θα μπορούσαν να προκύψουν δύο σενάρια – με αντίκτυπο τόσο στη χάραξη εσωτερικής πολιτικής όσο και στην επιρροή της Γαλλίας στην ΕΕ.
Σενάριο 1: Μια «συγκατοίκηση» ακροδεξιάς – Μακρόν
Στο πρώτο σενάριο, η ακροδεξιά είτε θα έχει την απόλυτη πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση -με 289 έδρες από τις 577- είτε θα καταφέρει να πλησιάσει την απόλυτη πλειοψηφία, περνώντας το κατώφλι με κάποια βοήθεια από «συμπαθείς» συντηρητικούς βουλευτές.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν θα πρέπει στη συνέχεια να συμφωνήσει να εισέλθει σε κυβερνητικό συνασπισμό -γνωστό στη Γαλλία ως «συγκατοίκηση»- με το ακροδεξιό κόμμα της Μαρίν Λεπέν και του Ζορντάν Μπαρντελά.
Βέβαια αυτό το σενάριο είναι μάλλον το λιγότερο πιθανό από τα δύο, αλλά εκτιμάται ότι θα έχει τις σοβαρότερες επιπτώσεις στη γαλλική και την ευρωπαϊκή πολιτική.
Ορισμένοι υπουργοί της κυβέρνησης θα προέρχονται από το RN προωθώντας τις δικές τους πολιτικές, με σχεδόν βέβαιο ότι οι νόμοι τους θα υιοθετούνταν από την πλειοψηφία των συμμορφούμενων βουλευτών.
Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει, κατά τις πρώτες ημέρες της θητείας τους, τη μείωση του ΦΠΑ στην ενέργεια και στα καύσιμα από το 20% στο 5,5%, την περικοπή της επείγουσας υγειονομικής βοήθειας για τους ανθρώπους που ζουν στη Γαλλία και δεν έχουν λάβει επίσημα άσυλο, και το «πάγωμα» της παράδοσης πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς στην Ουκρανία.
Αυτό το σενάριο θα είχε επίσης σημαντικές συνέπειες σε επίπεδο ΕΕ, με τους υπουργούς του RN να συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις του Συμβουλίου της ΕΕ για μια σειρά νομοθετικών πρωτοβουλιών και ενδεχομένως να δώσει στις ακροδεξιές κυβερνήσεις σε όλη την Ευρώπη τη δυνατότητα να σχηματίσουν μια μειοψηφία αποκλεισμού.
Η νομοθετική διαδικασία της ΕΕ επιτρέπει στα κράτη-μέλη να δημιουργήσουν μια μειοψηφία αποκλεισμού και να αναγκάσουν μια νομοθεσία να αποσυρθεί. Για να γίνει αυτό απαιτείται η συμμετοχή τουλάχιστον τεσσάρων χωρών που εκπροσωπούν το 35% του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ.
Στο πλαίσιο λοιπόν μιας συγκυβέρνησης, το RN θα μπορούσε να ενωθεί με τους ομολόγους του της Ιταλίας, της Σλοβακίας, της Ουγγαρίας και της Ολλανδίας για να μπλοκάρει βασικά ζητήματα πολιτικής, όπως η διεύρυνση της ΕΕ προς την Ουκρανία και τη Μολδαβία ή ένας νέος γύρος κοινού χρέους για τη χρηματοδότηση της άμυνας της Ουκρανίας, ασκώντας μια ακροδεξιά «συλλογική δύναμη βέτο».
Σενάριο 2: Κοινοβούλιο χωρίς ψήφο
Το δεύτερο σενάριο με ένα Κοινοβούλιο χωρίς ψήφο είναι το πιο πιθανό.
Σε αυτή την περίπτωση δεν θα υπάρχει απόλυτη πλειοψηφία και δεν θα υπάρχει προφανής κοινοβουλευτικός συνασπισμός.
Όμως έτσι η Γαλλία θα εισέλθει σε αχαρτογράφητα νερά, καθώς οι πολιτικοί θεσμοί δεν είναι προετοιμασμένοι γι’ αυτού του είδους το αποτέλεσμα.
Η δημιουργία συνασπισμών και οι κυβερνήσεις μειοψηφίας, αν και συνηθισμένες σε πολλά κράτη-μέλη, είναι ξένες έννοιες στη γαλλική πολιτική κουλτούρα, η οποία πάντα ευνοούσε τις συγκρουσιακές συζητήσεις και τις έντονες κοινοβουλευτικές διαιρέσεις.
«Ό,τι κι αν συμβεί αυτή την Κυριακή, το καλύτερο σενάριο για τη Γαλλία, βασικό μέλος και κινητήρια δύναμη της ΕΕ και ηγετική δύναμη στο φιλοουκρανικό στρατόπεδο, είναι ότι θα είναι σε μεγάλο βαθμό ακυβέρνητη για ένα χρόνο», έγραψε ο Mujtaba Rahman, διευθύνων σύμβουλος του ευρωπαϊκού τμήματος του ομίλου Eurasia, μιας παγκόσμιας συμβουλευτικής εταιρείας για τον πολιτικό κίνδυνο, στο X.
Σε αυτή την περίπτωση θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια υπηρεσιακή κυβέρνηση, εξαιρουμένου του RN, παρόμοια με την ιταλική κυβέρνηση «εθνικής ενότητας» του Μάριο Ντράγκι, την οποία σχημάτισε το 2021, αφού μια προηγούμενη κυβέρνηση κατέρρευσε και δεν μπορούσε να σχηματιστεί ξανά νέος προφανής συνασπισμός.
Υπό αυτό το πρίσμα, οι ανακοινώσεις και οι πολιτικές αποφάσεις του Μακρόν σε επίπεδο ΕΕ θα εξαρτώνται από εκτεταμένες πολυκομματικές διαπραγματεύσεις, επιβραδύνοντας τον ρυθμό των μεταρρυθμίσεων και πλήττοντας το διεθνές κύρος του.
Τελικά, αυτό θα έφτανε τους πολιτικούς θεσμούς της Γαλλίας στα όριά τους, με τον κίνδυνο να προκαλέσει μια μακροχρόνια κρίση – δεδομένου ότι ο Μακρόν έχει αποκλείσει μέχρι στιγμής την πιθανότητα να παραιτηθεί και το σύνταγμα απαγορεύει την προκήρυξη νέων πρόωρων βουλευτικών εκλογών για τουλάχιστον ακόμη ένα έτος.
 η γαλλική ακροδεξιά Rassemblement National (RN) εξασφάλισε μια ιστορική νίκη στον πρώτο γύρο των πρόωρων){kind=link}