PLUS
Θα σας ζητήσουμε αφού διαβάσετε το άρθρο αυτό με «ανοιχτό» μυαλό να κάνετε ένα πείραμα. Να καθίσετε με έναν φίλο σας πίνοντας καφέ ή με τον – τη σύντροφό σας να μιλήσετε για ένα συγκεκριμένο θέμα. Ας πούμε, για ένα πιθανό ταξίδι που θα θέλατε πολύ να κάνετε στα νησιά Φερόε. Τα επιλέγουμε γιατί ως προορισμός είναι λίγο σπάνιος. Τα δεκαοκτώ ομιχλώδη νησάκια του βόρειου Ατλαντικού δεν μοιάζουν με τίποτε άλλο στην Ευρώπη, εκτός πια κι αν έχετε βρεθεί κάποια στιγμή στην Ισλανδία, στα γειτονικά Σέτλαντ ή στα Λοφούτεν του Καββαδία. Τότε ξέρετε για τι μιλάμε.
Ρεπορτάζ Νίκος Βασιλειάδης
Ο voice assistant του τηλεφώνου σας, χρησιμοποιεί το μικρόφωνο της συσκευής και αναγνωρίζοντας λέξεις-«κλειδιά» προσφέρει… διαφημίσεις για προϊόντα σχετικά με το αντικείμενο συζήτησής μας
Απαντήσεις
Να έχετε τα τηλέφωνά σας, όσο κάνετε αυτή την κουβέντα, πάνω στο τραπέζι. Αν την επόμενη μέρα, για να μην σας πούμε την ίδια δεν δείτε στα social media και ιδιαίτερα στο facebook για φτηνές πτήσεις με προορισμό τα νησιά Φερόε τότε σας επιτρέπουμε να μας πείτε ψεύτες. Μπορεί να μοιάζει με απίστευτη σύμπτωση, αλλά δεν είμαστε οι μόνοι που έχουμε μια ιστορία να σας διηγηθούμε για το smartphone που μας ακούει.
Μας ακούνε στ’ αλήθεια τα smartphone μας; Σύμφωνα με τον ∆ρ. Peter Henway, ανώτερο σύμβουλο σε εταιρία ασφαλείας του ∆ιαδικτύου και πρώην λέκτορα/ερευνητή στο Πανεπιστήμιο Edith Cowan, η απάντηση στο ερώτημα είναι «ναι», αλλά προς Θεού, μην πανικοβάλλεστε, κανείς δεν σας έχει βάλει κοριό στο τηλέφωνο.
O Peter Henway εξηγεί ότι εφαρμογές όπως το Facebook ή το Instagram έχουν χιλιάδες λέξεις-ενεργοποιητές που σε μια συνηθισμένη συζήτηση με έναν φίλο αν ειπωθούν αυτές οι λέξεις ο voice assistant του τηλεφώνου σας «ακούει» ό,τι λέτε τη λέξη- «κλειδί» και τον ενεργοποιεί. Όπως αποκαλύπτει ο Independent, το Facebook χρησιμοποιεί το μικρόφωνο της συσκευής για να «παρακολουθεί» τις συζητήσεις μας, συγκεντρώνει τις λέξεις-«κλειδιά» που λέμε και κατόπιν μας προσφέρει διαφημίσεις για προϊόντα σχετικά με το αντικείμενο συζήτησής μας.
Την αποκάλυψη αυτή βεβαίωσε και η καθηγήτρια Μαζικών Επικοινωνιών Kelli Burns, του South Florida University, η οποία έκανε και αυτή το συγκεκριμένο πείραμα, μιλώντας για συγκεκριμένα θέματα με το τηλέφωνο κοντά της και κατόπιν παρατήρησε πως διαφημίσεις σχετικές με τη συζήτησή της έκαναν την εμφάνισή τους στο News Feed του προφίλ της στο Facebook.
Βλέποντάς το ψύχραιμα, τα τελευταία χρόνια η τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης κάνει συνεχή άλματα και τα πεδία των εφαρμογών της διευρύνονται ολοένα και περισσότερο. Ένας από τους τομείς που η τεχνητή νοημοσύνη προοδεύει με γεωμετρική πρόοδο είναι αυτή της φωνητικής αναγνώρισης.
Τα τηλέφωνά μας ανοίγουν και κλείνουν τα φώτα, προγραμματίζουν οικιακές συσκευές, συνδέονται με το Internet, είτε για να μας απαντήσουν σε ερωτήσεις – προτείνοντάς μας ένα καλό εστιατόριο ή μια καλή ταινία ή μας κάνουν παραγγελίες για το σπίτι.
Κολοσσοί, όπως η Microsoft και η Amazon, ανταγωνίζονται σφοδρά σε αυτόν τον τομέα βελτιώνοντας συνεχώς τις δυνατότητες αυτών των συστημάτων έτσι ώστε να κατανοούν ολοένα και περισσότερα από όσα τους λέμε εμείς που τα χειριζόμαστε.
Στον Independent, λοιπόν, που πρωτοδημοσιεύθηκε αυτή η αποκάλυψη, o Ιαν ΜακΛάφλιν, καθηγητής Πληροφορικής στο βρετανικό Πανεπιστήμιο Κεντ, αναφέρει ότι πολλές ερευνητικές ομάδες σε όλον τον κόσμο έχουν αναπτύξει πολύ ισχυρούς αλγορίθμους τεχνητής νοημοσύνης για ανάλυση ήχων.
Οι αλγόριθμοι αυτοί προορίζονται για χρήση στα κινητά τηλέφωνα και προσφέρουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί κάποιος το τηλέφωνό του με φωνητικές εντολές, να αναλύουν τη φωνή του κατόχου του κινητού τηλεφώνου όχι μόνο όταν μιλάει σε αυτό, αλλά όση ώρα το έχει κοντά του, δηλαδή σχεδόν πάντα! Επίσης, θα μπορεί να κάνει το ίδιο για όσες φωνές βρίσκονται εντός του βεληνεκούς του μικροφώνου της συσκευής.
Με απλά λόγια, οι αλγόριθμοι θα μπορούν να αναλύσουν τη φωνή του κατόχου αλλά και των φίλων του, των συναδέλφων του.
Πληροφορίες
Οι πληροφορίες αυτές επεξεργάζονται και το κινητό μας τηλέφωνο έρχεται να μας προτείνει «λύσεις» και «ιδέες» για το θέμα που μας απασχολεί. Υποτίθεται ότι όλες αυτές οι εφαρμογές ενεργοποιούνται όταν δώσει τη σχετική εντολή ο κάτοχος της συσκευής, όμως με τους ψηφιακούς βοηθούς που σχεδόν όλοι χρησιμοποιούμε στα smartphones είτε μέσω της Alexa είτε της Siri, έχει διαπιστωθεί ότι ενεργοποιούνται και μόνες τους.
Υπάρχει, επίσης, ο κίνδυνος ακούσιας ενεργοποίησης, όταν ο κάτοχος μιας συσκευής με τέτοιες δυνατότητες θελήσει να ενεργοποιήσει ένα καινούργιο πρόγραμμα ή μια εφαρμογή η οποία για να λειτουργήσει θα ζητήσει να ενεργοποιηθούν όλοι οι αισθητήρες της συσκευής (ήχος, κάμερα). Η αποδοχή του αιτήματος αυτόματα οδηγεί και στην ενεργοποίηση του… Big Brother.
Θέλουμε δεν θέλουμε, «Τα smartphones είναι μικρές συσκευές εντοπισμού. Ταξιδεύουμε με αυτές, κοιμόμαστε με αυτές, αλλά στην πραγματικότητα συλλέγουν μεγάλη ποσότητα πληροφοριών, μεταξύ αυτών και δεδομένα ήχου», όπως αναφέρει η Michelle De Mooy, διευθύντρια του «Center for Democracy and Technology’s Privacy & Data Project (CDT)».
Λίγο μετά από αυτές τις αποκαλύψεις ότι το Facebook χρησιμοποιεί το μικρόφωνο του κινητού, η εταιρεία δήλωσε: «Το Facebook δεν χρησιμοποιεί το μικρόφωνο της συσκευής σας για να καθορίσει τι θα βλέπετε στο News Feed. Έχουμε πρόσβαση στο μικρόφωνο μόνο αν δοθεί η σχετική άδεια στην εφαρμογή μας και μόνο αν χρησιμοποιείτε ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό που απαιτεί πρόσβαση στον ήχο».
Οπότε σε αυτή την περίπτωση συμβαίνει κάτι άλλο, όπως για παράδειγμα, το να σερφάρουμε στο ∆ιαδίκτυο, για να πάρουμε πληροφορίες για κάποιο θέμα και μετά να μιλήσουμε γι’ αυτό με τους φίλους μας. Το Facebook που συνδέεται με πολλές ιστοσελίδες ανά τον κόσμο συλλέγει τα δεδομένα σχετικά με το περιεχόμενο που έχουμε δει και βασίζει σε αυτό τις διαφημίσεις που θα μας προβάλλει. Τί μπορούμε να κάνουμε, όμως, σε περίπτωση που «ανησυχούμε» και δεν θέλουμε να βγάζουμε τα «άπλυτά» μας στη φόρα;
Υπηρεσίες
Αν έχουμε υπηρεσίες φωνητικών εντολών, όπως η Siri ή Alexa ή το Google Assistant, η συσκευή μας πάντοτε ψάχνει να «ακούσει» για μια λέξη-«κλειδί», την οποία επεξεργάζεται τοπικά.
∆εν προβαίνει σε εγγραφή ήχου, εκτός και αν ακούσει τα «Ok Google» ή το «Hey Siri». Τότε ηχογραφεί και ανεβάζει το αρχείο ήχου. Αυτές οι επιλογές μπορούν εύκολα να απενεργοποιηθούν μέσα από τις ρυθμίσεις του Android (Settings > Google > Search & Now > Voice και απενεργοποιούμε το “Ok Google” detection) αλλά και του iOS (Settings > Privacy).
Όπως και να το κάνουμε, όμως, τα smartphones, οι smart TVs όσο προχωρά η τεχνολογία τόσο πιο πολύ θα μας ακούνε και όλο και πιο δύσκολο θα γίνει για εμάς να ελέγχουμε τι γίνονται όλα αυτά τα δεδομένα, με κάθε μια εταιρεία διαφημιστική ή….(καλύτερα να μην το σκεπτόμαστε τι άλλο) που θα προσπαθεί να μας συνδέσει με τη δική της υποδομή «cloud».
Μέχρι τότε προσοχή και… voice off.
Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί
