PLUS
Περιζήτητοι οι Ελληνες επιστήμονες στο εξωτερικό – Κατόπιν εορτής σχέδια για startup στα πανεπιστήμια
Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, 185.388 Ελληνες πτυχιούχοι έφυγαν από τη χώρα από το 1990 έως σήμερα. Από αυτούς οι 139.041 έφυγαν από το 2010, οπότε υπεγράφη το πρώτο μνημόνιο μέχρι σήμερα.
Διαστάσεις εθνικής αιμορραγίας προσλαμβάνει πλέον η φυγή των νέων επιστημόνων της χώρας μας στο εξωτερικό, προς αναζήτηση μιας αξιοπρεπούς εργασίας και ενός ασφαλούς εργασιακού περιβάλλοντος. Τα φωτεινά μυαλά της Ελλάδας δραπετεύουν καθημερινά και η Πολιτεία δείχνει αδύναμη να τα συγκρατήσει, μην έχοντας τίποτα πειστικό για να τα δελεάσει. Εκτιμάται ότι τα τελευταία επτά χρόνια της κρίσης περίπου ένα εκατομμύριο Ελληνες εγκατέλειψαν τη χώρα. Από αυτούς, ένα μεγάλο κομμάτι είναι νέοι από 18 έως 30 ετών που αναζητούν πρώτα μια αξιόπιστη κατάρτιση και στη συνέχεια μια δουλειά με εγγυημένες αποδοχές, έστω κι αν αυτό τους αναγκάζει στην ξενιτιά και την αποκοπή από την οικογένεια και τους φίλους.
Το μόνο που επιτεύχθηκε τα τελευταία χρόνια είναι όλη αυτή η επιστημονική αφρόκρεμα διαφόρων ειδικοτήτων να στελεχώσει όλες τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές, και όχι μόνο, χώρες. Οι Ελληνες επιστήμονες είναι περιζήτητοι στο εξωτερικό. Οι Ευρωπαίοι μάλιστα κάνουν λόγο για «εξαγωγή ανθρώπινου κεφαλαίου», η αξία του οποίου δεν μπορεί ακόμα να προσδιοριστεί, αλλά ούτε και να εκτιμηθεί, ενώ την ίδια στιγμή αναφέρονται σε μια «χρυσή περίοδο επενδύσεων ξένων κεφαλαίων».
Η μετανάστευση είναι στη μοίρα του Ελληνα. Ωστόσο το σημερινό μεταναστευτικό ρεύμα δεν μπορεί να συγκριθεί με τα προηγούμενα. Την πρώτη μετανάστευση τη συναντάμε την περίοδο από το 1903 έως το 1917 και τη δεύτερη από το 1960 έως το 1972. Το τρίτο κατά σειρά κύμα μετανάστευσης ξεκίνησε με το που εμφανίστηκε η οικονομική κρίση το 2008, και από τότε έως σήμερα ο εξαγωγικός δείκτης του φαινομένου «brain drain» διαρκώς αυξάνεται.
Σήμερα η μετανάστευση των Ελλήνων έχει τη μορφή εξαγωγής «προϊόντων αρίστης ποιότητας». Σύμφωνα με έρευνες, το μεγαλύτερο ποσοστό των μεταναστών έχει πάνω από ένα πτυχίο, μεταπτυχιακό και διδακτορικό. Συγκεκριμένα, το 73% κατέχει μεταπτυχιακό τίτλο, το 51% διδακτορικό και το 41% τουλάχιστον έναν τίτλο σπουδών από ένα από τα 100 καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου.
Η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελούν τους πλέον δημοφιλείς προορισμούς των Ελλήνων μεταναστών, απορροφώντας πάνω από το 50%, και ακολουθεί η Ολλανδία. Πάντως, σύμφωνα με την έρευνα της ICAP, οι κυριότεροι λόγοι που οδηγούν τους νέους στην αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής και εργασίας στο εξωτερικό είναι η έλλειψη αξιοκρατίας και η διαφθορά στην Ελλάδα (ποσοστό 40%), η οικονομική κρίση και η αβεβαιότητα (37%) και οι προοπτικές εξέλιξης στη χώρα του εξωτερικού (34%).
Ενδεικτικό της διάστασης που προσλαμβάνει το όλο ζήτημα είναι η συνεχώς αυξανόμενη φυγή των νοσοκομειακών γιατρών στο εξωτερικό, με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις σε ειδικευόμενους γιατρούς, κάτι που σηματοδοτεί την αδυναμία στελέχωσης πλέον των νοσοκομείων μας.
Το πεδίο σπουδών της πλειονότητας των Ελλήνων που προτιμούν τη μετανάστευση είναι μηχανικοί (19%) και ακολουθούν οι απόφοιτοι σχολών Πληροφορικής (12%), Διοίκησης Επιχειρήσεων (10%), Λογιστικής και Χρηματοοικονομικών (9%), Οικονομικών Επιστημών (7%). Με πολύ χαμηλό ποσοστό ακολουθούν οι απόφοιτοι των τμημάτων Ιατρικής, Βιολογίας, Επιστημών Υγείας, Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού, Ψυχολογίας, Πολιτικών Επιστημών, Τουριστικών Επαγγελμάτων, Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ γενικά, όπως και άλλες πολλές.
Οι περισσότεροι νέοι που έχουν ολοκληρώσει τις προπτυχιακές τους σπουδές στην Ελλάδα (80%) έχουν φύγει στην Αγγλία (49%) για την απόκτηση μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών και διδακτορικό (40%). Από τις χώρες του εξωτερικού, το 46% θεωρεί τη Μεγάλη Βρετανία ιδανική για καλύτερες προοπτικές εξέλιξης, καθώς έχει σε γενικές γραμμές καλύτερη οικονομία σε σχέση με άλλες χώρες (38%) και καλύτερες εργασιακές συνθήκες (35%).
Χαρακτηριστική είναι η άρνηση του 97% των Ελλήνων που βρίσκονται στο εξωτερικό να επιστρέψει στη χώρα, ενώ το 3% εξέφρασε τη θέληση κάποια στιγμή να γυρίσει στη χώρα. Επίσης, περισσότεροι από τους μισούς, ήτοι το 54%, έχουν στο μυαλό τους χρονικό ορίζοντα άνω των 5 χρόνων παραμονής τους στο εξωτερικό. Το 70% εργάζεται χωρίς διοικητική ευθύνη, ενώ οι αποδοχές του 57% είναι της τάξης των 21.000 έως 60.000 ευρώ.
Σε σχέση με την αντίστοιχη έρευνα του 2015 διαπιστώθηκε ότι οι νέοι που εργάζονται στο εξωτερικό έχουν πιο βελτιωμένο προφίλ αποδοχών. Επίσης, ποσοστό 35% έναντι του 30% του 2015 δηλώνει ότι θεωρεί απίθανη την επιστροφή του στην Ελλάδα.
Αναζητούν την Ανάσταση εκτός Ελλάδος
Ιωάννα Ισμυρίδη
Μουσικολόγος στη Γερμανία
Από το 2011 ζει στο Κότμπους της Γερμανίας
Από το 2011 ζει στη Γερμανία, και συγκεκριμένα στο Κότμπους, το οποίο βρίσκεται μεταξύ Βερολίνου και Δρέσδης. Είναι διπλωματούχος κλασικού πιάνου του Εθνικού Ωδείου Αθηνών, με πτυχίο Μουσικολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά και ΒΑ in Music Musiktheaterkorrepetition (Hochschule für Musik Carl Maria von Weber). Αρχικά πήγε στη Γερμανία για περαιτέρω σπουδές και στη συνέχεια επανήλθε ως μόνιμος κάτοικος στο Κότμπους. Στα πρώτα επαγγελματικά της βήματα εργάστηκε ως ωρομίσθια δασκάλα πιάνου. Το ωρομίσθιο ήταν υπερδιπλάσιο του αντίστοιχου στην Ελλάδα.
Εδώ και δύο περιόδους εργάζεται στην κρατική όπερα του Κότμπους του Βρανδεμβούργου ως κορεπετίτορας (μουσικός συνοδός) και βοηθός μαέστρου. Οι αποδοχές της είναι τουλάχιστον μιάμιση φορά πάνω απ’ ό,τι αν εργαζόταν στην Ελλάδα στην Εθνική Λυρική Σκηνή.
Δεν παραλείπει να επισημάνει πάντως ότι, ανεξαρτήτως του ύψους των μισθών στην Ελλάδα, η καταβολή των αποδοχών συχνά αργεί, «κάτι το οποίο δεν συμβαίνει ούτε κατά διάνοια εδώ στη Γερμανία».
Οπως η ίδια λέει, αποταμιεύει σχεδόν κάθε μήνα πάνω από το 50% του μισθού της. Και αυτό γιατί το κόστος ζωής είναι πάρα πολύ χαμηλό. Για παράδειγμα, τα ενοίκια των κατοικιών-διαμερισμάτων είναι φθηνά, όπως επίσης και οι συγκοινωνίες.
Οι δε μετακινήσεις της μέσα στην πόλη είναι «οικολογικές», με μηδέν κατανάλωση βενζίνης, αφού καθημερινά κινείται με ποδήλατο, καθώς υπάρχουν παντού ποδηλατόδρομοι.
Γεράσιμος Μαρκέτος
Aναλυτής δεδομένων στις ΗΠΑ
Μετακόμισε το 2011 στη Νέα Υόρκη, όπου και εργάζεται
Το 2003 πήρε πτυχίο Πληροφορικής από το Πανεπιστήμιο του Πειραιά και το επόμενο έτος έγινε κάτοχος MSc in Information Systems Engineering από το University of Manchester Institute of Science and Technology. Στη συνέχεια πήρε το διδακτορικό του δίπλωμα στην Πληροφορική από το Πανεπιστήμιο Πειραιά. Στη Νέα Υόρκη μετακόμισε το 2011, όπου μένει και εργάζεται μέχρι σήμερα ως αναλυτής δεδομένων. Οι αποδοχές του είναι τέσσερις με πέντε φορές υψηλότερες απ’ ό,τι στην Ελλάδα. Το κόστος ζωής στη Νέα Υόρκη μπορεί να προσαρμοστεί ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητες και επιθυμίες.
Σε ό,τι αφορά τα έξοδα διατροφής, το κόστος είναι αρκετά υψηλότερο απ’ ό,τι την Ελλάδα, ωστόσο υπάρχουν πολλές επιλογές, ενώ οι τιμές των αγαθών εμφανίζουν μεγάλες διακυμάνσεις ακόμα και στην ίδια περιοχή. Οσο όμως απομακρύνεσαι από το κέντρο μειώνονται οι τιμές των ενοικίων. Για παράδειγμα, τα ενοίκια για αντίστοιχο διαμέρισμα σε περιοχές που απέχουν 30 λεπτά από το κέντρο με το μετρό μπορεί να πέσουν ακόμη και στο μισό. Πάντως, υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για επαγγελματική εξέλιξη, αλλά και αρκετές δυσκολίες για όσους δεν έχουν αμερικανική υπηκοότητα, όπως η χορήγηση άδειας εργασίας.
Μαρία Γεωργοπούλου
Γιατρός στη Σουηδία
Εγκατέλειψε την Ελλάδα τον περασμένο Αύγουστο
Η Μαρία Γεωργοπούλου είναι αναισθησιολόγος και σήμερα μένει μόνιμα στο Κάρλσταντ της Σουηδίας. Εγκατέλειψε την Ελλάδα τον περασμένο Αύγουστο, καθώς από μόνη της αναζήτησε εργασία στη Σουηδία. Ηρθε σε επαφή με το δημόσιο νοσοκομείο της Κάρλσταντ. Κατόπιν προσλήφθηκε, με το δημόσιο νοσοκομείο να της καλύπτει τα έξοδα μεταφοράς της οικοσκευής της. Τώρα μένει σε διαμέρισμα των 100 τ.μ., πληρώνοντας μηνιαίως 700 ευρώ. Στο νοσοκομείο εργάζεται πενθήμερο 40 ωρών και οι καθαρές αποδοχές της είναι τριπλάσιες απ’ ό,τι στην Ελλάδα. Ωστόσο, υπάρχει μία βασική και σημαντική διαφορά: στις αποδοχές της στην Ελλάδα περιλαμβάνονταν και οι εφημερίες, ενώ στη Σουηδία όχι. Στην σκανδιναβική χώρα οι εφημερίες των γιατρών αποτελούν ξεχωριστό κεφάλαιο. Και αυτό γιατί την εφημερία (8 ώρες) μπορείς να τη λάβεις σε χρήμα ή σε ημέρες διακοπών.
Χάρης Κεβεντζίδης
Μηχανικός Η/Υ σε Νορβηγία και Γαλλία
Τεχνολογία και υπολογιστές στη Βόρεια Ευρώπη
Σπούδασε στο Πολυτεχνείο της Ξάνθης και έλαβε το πτυχίο του μηχανικού υπολογιστών. Εκανε μεταπτυχιακό στην Αγγλία και επέστρεψε στην Ελλάδα. Η πρώτη μετανάστευσή του ήταν στη Νορβηγία όπου εργάστηκε στον κλάδο της ναυτιλίας, και συγκεκριμένα σε πολυεθνική η οποία σχεδιάζει και κατασκευάζει κρουαζιερόπλοια. Εκεί οι αποδοχές του ήταν τέσσερις φορές πάνω απ’ ό,τι των Ελλήνων συναδέλφων του. Σήμερα είναι εγκατεστημένος στη Γαλλία, και συγκεκριμένα στη Νάντη, που βρίσκεται σε απόσταση 400 χλμ. από το Παρίσι. Και πάλι εργάζεται ως μηχανικός υπολογιστών στην ίδια εταιρεία. Οι σημερινές αποδοχές του είναι πιο πάνω και από τα στάνταρ των Γάλλων συναδέλφων του και τρεις φορές πάνω από τις αντίστοιχες των συμπατριωτών του. Η εταιρεία στην οποία εργάζεται του παρέχει αυτοκίνητο και τη βενζίνη που καταναλώνει ακόμη και για τις προσωπικές του κινήσεις.
Ναταλία Παξινού
Δικηγόρος στην Ελβετία
Τον περασμένο μήνα εξέδωσε την πρώτη της μονογραφία
Την τριετία 2005-2008 εργάστηκε στο νομικό τμήμα της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών. Το 2012 βρέθηκε στο Μόναχο και έως το 2014 εργαζόταν εκεί σε εταιρεία φορολογικών συμβούλων. Στην εκπνοή του 2014 εγκατέλειψε το Μόναχο και μετακόμισε στην Ελβετία, όπου εργάζεται από τότε έως σήμερα σε τράπεζα της Ζυρίχης, στο νομικό τμήμα με ειδίκευση στον φορολογικό τομέα. Στην τράπεζα εργάζεται πενθήμερο 42 ωρών, χωρίς να υπάρχουν υπερωρίες, και οι αποδοχές της είναι τετραπλάσιες απ’ ό,τι στην Ελλάδα. Το κόστος ζωής στην Ελβετία είναι μεν υψηλό, αλλά ανάλογες είναι και οι αποδοχές που καθιστούν άνετη τη διαβίωση. Τον περασμένο μήνα η Ναταλία εξέδωσε στην Ελλάδα (εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη) την πρώτη μονογραφία της (500 σελίδες) με τίτλο «Φορολογία τόκων αποταμίευσης και ανταλλαγή πληροφοριών».
Αλέξανδρος Λεονταρίτης
Σκηνοθέτης στην Κύπρο
Ιδια γλώσσα, ίδια έθιμα, άλλη χώρα
Εχει εργαστεί σε κινηματογραφικές εταιρείες παραγωγής στο Λος Αντζελες και στη Νέα Υόρκη. Εχει σκηνοθετήσει στην Ελλάδα πέντε μικρού μήκους ταινίες, όπως και τη μεγάλου μήκους «Τελική αποπληρωμή». Ξεκίνησε από το Deree College (1998-2005), απ’ όπου πήρε πτυχίο Κοινωνιολογίας (Bachelor of Arts in Sociology). Κατόπιν σπούδασε Σκηνοθεσία στο Department Film and Television Studies του New York College και συνέχισε τις σπουδές του στη Σκηνοθεσία στο UCLA λαμβάνοντας Certificate in Producing. Στη Μεγαλόνησο σκηνοθέτησε για λογαριασμό του ΡΙΚ το σίριαλ «Οσα δεν ξέρεις». Τα έσοδά του σήμερα είναι τρεις φορές περισσότερα απ’ ό,τι στην Ελλάδα, ενώ το κόστος ζωής στη Λευκωσία είναι πολύ χαμηλότερο. Για διαμέρισμα 90 τ.μ. το μίσθωμα κυμαίνεται στα 350-400 ευρώ, ενώ για την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος και νερού αρκούν 60-70 ευρώ.
Ιωάννα Μαυρίδου
Υπεύθυνη προσωπικού σε ελληνική εταιρεία στο Κατάρ
Από τη Βέροια στη Μέση Ανατολή
Η Ιωάννα Μαυρίδου, με καταγωγή από τη Βέροια, σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων και Συμβουλευτική Ψυχολογία στη Θεσσαλονίκη, ενώ εργάστηκε στον ιδιωτικό τομέα. Πήρε τη μεγάλη απόφαση να φύγει στο εξωτερικό γιατί διαπίστωσε ότι στην Ελλάδα δεν υπήρχαν περιθώρια επαγγελματικής εξέλιξης ούτε αξιοπρεπούς διαβίωσης. «Επί έναν χρόνο έστελνα βιογραφικά στο εξωτερικό και κυρίως στις αραβικές χώρες. Στην Ελλάδα δυστυχώς δεν μπορείς να εκπληρώσεις τα όνειρά σου και δεν έχεις δυνατότητα εξέλιξης. Ολα αυτά σε συνδυασμό με τους ιδιαίτερα χαμηλούς μισθούς με ώθησαν να αναζητήσω εργασία στο εξωτερικό. Βρήκα δουλειά στο Κατάρ, σε ελληνική κατασκευαστική εταιρεία. Στο Κατάρ όπου εργάζομαι και ζω αναγνωρίζονται όλα τα προσόντα μου, εξάλλου με αυτά με προσέλαβαν, πληρώνομαι σύμφωνα με τις τιμές της αγοράς του Κόλπου και το διαβατήριό μου, γιατί σε αυτές τις χώρες είναι πολύ ελκυστικό το ευρωπαϊκό διαβατήριο. Σήμερα στο Κατάρ ο χαμηλότερος μισθός ξεκινάει περίπου από τα 2.000 ευρώ για έναν μηχανικό με πτυχίο χωρίς προϋπηρεσία και ξεπερνάει τα 10.000 ευρώ τον μήνα για κάποιον με προϋπηρεσία. Και φυσικά είναι tax free. Θα ήθελα πολύ να επιστρέψω στην πατρίδα, γιατί δεν υπάρχει ομορφότερη χώρα από την Ελλάδα, αλλά όχι με τα σημερινά δεδομένα», αναφέρει στο «ΘΕΜΑ».
Παντελής Σταυρινού
Νευροχειρουργός στην Κολονία
Εφυγε, αλλά γνώριζε ότι δύσκολα θα επιστρέψει
Ο Παντελής Σταυρινού είναι ειδικός νευροχειρουργός στην Πανεπιστημιακή Κλινική Κολονίας στη Γερμανία. Εφυγε στο εξωτερικό για μετεκπαίδευση, αλλά γνώριζε πολύ καλά ότι δύσκολα θα επιστρέψει στην πατρίδα. Οπως λέει στο «ΘΕΜΑ», «οι λόγοι που αποφάσισα να φύγω στο εξωτερικό ήταν καθαρά ακαδημαϊκοί. Ετυχε η κρίση -ή τουλάχιστον ο κοινωνικοοικονομικός αντίκτυπός της- να γιγαντώνεται τώρα. Από αυτή την άποψη χαίρομαι που έχω ήδη φύγει. Αυτή τη στιγμή η κατάσταση στην Ελλάδα είναι τραγική. Το δημόσιο σύστημα υγείας νοσεί, οι συνάδελφοι γιατροί αναγκάζονται να δουλεύουν σε άσχημες συνθήκες για μισθούς οι οποίοι είναι πολύ χαμηλότεροι από την υπόλοιπη Ευρώπη. Η συζήτηση είναι τεράστια, αλλά νομίζω ότι έτσι όπως είναι σήμερα το δημόσιο σύστημα υγείας δεν σέβεται ούτε την αξιοπρέπεια του γιατρού ούτε του ασθενούς. Υπάρχουν σαφώς αξιόλογοι γιατροί. Πολλοί μάλιστα. Δυστυχώς όμως συχνά καταδικάζονται σε δονκιχωτισμό ή αλλοτρίωση».
Πηγή: Protothema
