Οι όροι «τείχος ανοσίας» και «τείχος προστασίας» κρέμονται από τα χείλη όλων τον τελευταίο καιρό, καθώς αποτελούν τον πολυπόθητο στόχο των COVID εμβολιασμών που προχωρούν, με τα ποσοστά των πλήρως εμβολιασμένων να αυξάνονται βασανιστικά αργά.
Της ΑΛΕΞΙΑΣ ΣΒΩΛΟΥ
Πρόκειται για το καινοτόµο πρόγραµµα «Ψ-Υποστηρίζω» που υλοποιείται από την ΕΠΑΨΥ για τα άτοµα που νόσησαν και έχουν ήδη αναρρώσει
Ωστόσο υπάρχει και ένα άγνωστο στο ευρύ κοινό τείχος που στηρίζει όλους εκείνους τους ανθρώπους που ο κορωνοϊός άγγιξε κατά το σαρωτικό του πέρασμα και άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στη ζωή τους.
Πρόκειται για ασθενείς που νόσησαν βαριά και ανέρρωσαν αλλά και για τους υγειονομικούς που εδώ και τόσους μήνες ξενυχτούσαν στο προσκεφάλι των διασωληνωμένων στις ΜΕΘ και των νοσηλευομένων στις κλίνες COVID. Αυτό το τείχος ψυχοκοινωνικής υποστήριξης των ανθρώπων που βίωσαν τον φόβο του θανάτου, έγιναν μάρτυρες της φονικής διαδρομής του κορωνοϊού, ορθώνεται χάρη σε μια πρωτοβουλία της μη κερδοσκοπικής Εταιρείας Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ψυχικής Υγείας (ΕΠΑΨΥ).
Άγχος
Πρόκειται για το καινοτόμο πρόγραμμα «Ψ-Υποστηρίζω» που υλοποιείται από την ΕΠΑΨΥ, με τον καθηγητή Κοινωνικής Ψυχιατρικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Στέλιο Στυλιανίδη, να βρίσκεται στο τιμόνι αυτής της δράσης. «Η πανδημία έφερε ένα διάχυτο άγχος και φόβο θανάτου, στιγμάτισε τους νοσούντες, και τους φόρτωσε ενοχές για τον κίνδυνο μόλυνσης των οικείων τους. Η πραγματικότητα αυτή δεν θα μπορούσε παρά να απειλήσει ευθέως τις ψυχικές και νοητικές λειτουργίες όλων μας, είτε έχουμε νοσήσει από COVID-19 είτε όχι» σημειώνει ο καθηγητής Στέλιος Στυλιανίδης, ιδρυτής της ΕΠΑΨΥ.
Το ζοφερό αποτύπωμα της πανδημίας στους ανθρώπους της πρώτης γραμμής, τους υγειονομικούς, διαφαίνεται σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε 464 επαγγελματίες υγείας στην Ελλάδα, με ποσοστό 30% να παρουσιάζει βαριά καταθλιπτική συμπτωματολογία, ενώ το 25% αναφέρει βαριάς μορφής συμπτώματα άγχους. Το πρόγραμμα «Ψ-Υποστηρίζω», με ωφελούμενους τους νοσούντες, τις οικογένειές των νοσούντων με COVID-19 και το υγειονομικό προσωπικό υλοποιείται από το Κέντρο Ημέρας της ΕΠΑΨΥ «Franco Basaglia» στο Μαρούσι, με χρηματοδότηση από το υπουργείο Υγείας και με συντονισμό της Ομοσπονδίας Φορέων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης & Ψυχικής Υγείας «Αργώ».
Στο πλαίσιο του προγράμματος οι ειδικοί ψυχικής υγείας με κάθε δυνατό μέσο και κάθε δυνατή συνεργασία προσεγγίζουν τόσο τους νοσούντες όσο και τους επαγγελματίες υγείας προκειμένου να τους παράσχουν την ενδεδειγμένη για κάθε περίπτωση φροντίδα.
Συντελεστές
Οι Εύη Καραβάνα, Αγγελική Κολοκοτσά και ∆ημήτρης Γαλάνης, συντελεστές της δράσης «Ψ-Υποστηρίζω», μοιράζονται μαζί μας τα λόγια υγειονομικού που συμμετέχει στο πρόγραμμα: «Αυτή η τόσο στενή επαφή με τον θάνατο, η σκέψη αν θα κολλήσω από τον ασθενή μου ή όχι, η δυσκολία να επικοινωνήσω με αυτόν φορώντας τη στολή του “αστροναύτη”, η αναζήτηση της βλεμματικής επαφής ως μόνης διόδου να κρατηθούμε μαζί στην επικοινωνία και στη ζωή, η απομόνωση από την κοινωνία με τον φόβο ότι θα τους κολλήσουμε και ακολούθως η ηρωοποίησή μας από αυτήν δημιουργούν πληθώρα συναισθημάτων, παρέχοντάς μας μια εμπειρία ζωής που θα θυμόμαστε για πάντα. Αυτό που μετράει στο τέλος κάθε μέρας είναι να παραμείνουμε ζωντανοί, στο σπίτι μας, το νοσοκομείο». Πέρα, όμως, από το «Ψ-Υποστηρίζω», το Κέντρο Ημέρας της ΕΠΑΨΥ «Franco Basaglia» προσφέρει διαδικτυακές αλλά και διά ζώσης -τηρουμένων των μέτρων- υπηρεσίες ψυχικής υγείας, ενώ το προσωπικό των στεγαστικών δομών της Εταιρείας καθημερινά ανταποκρίνεται στον απαιτητικό ρόλο να διασφαλίσει τη διαδικασία ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης λόγω των μέτρων κοινωνικά απομονωμένων ωφελουμένων τους.
Η άλλη όψη της κρίσης του COVID-19 αποτελεί μια ευκαιρία για ενίσχυση της πρωτοβάθμιας φροντίδας και της κοινοτικής ψυχιατρικής. Ζητούμενο είναι να δημιουργηθούν δίκτυα ανθρώπων που θα αλληλοβοηθούνται χωρίς την παρέμβαση των ειδικών. Η ενδυνάμωση δικτύων ψυχοκοινωνικών δομών, η φροντίδα στο σπίτι και των φροντιστών, και η δωρεάν πρόσβαση σε όλους είναι οι τομείς στους οποίους καλούμαστε να κερδίσουμε το στοίχημα.
«Ας ελπίσουμε ότι η πανδημία θα αποτελέσει καταλύτη για να μάθουμε από τα λάθη μας και ως χώρα και ως διεθνές σύστημα. Χρειαζόμαστε επειγόντως ένα νέο οραματικό κοινωνικό αφήγημα» είναι η ευχή του κ. Στυλιανίδη.
Ξενώνας
Η Εταιρεία Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ψυχικής Υγείας έχει στην επιστημονική και τη διοικητική της ευθύνη 21 στεγαστικές μονάδες για άτομα με σοβαρή ψυχική διαταραχή, έναν ξενώνα εφήβων με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα, δύο Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείας στις Κυκλάδες και δύο Κέντρα Ημέρας. Επίσης υλοποιεί δράσεις στην κοινότητα με στόχο την καταπολέμηση των διακρίσεων και την ευαισθητοποίηση των συμπολιτών μας σε θέματα ψυχικής υγείας και δικαιωμάτων. Συνεργάζεται με πάνω από 70 φορείς σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση δράσεων για την επίτευξη του πιο ουσιώδους στόχου της ύπαρξής μας: τη βελτιστοποίηση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας προς όλους. Οι παρεχόμενες υπηρεσίες ψυχικής υγείας του σωματείου ελέγχονται και χρηματοδοτούνται από τον τακτικό προϋπολογισμό, υπό την εποπτεία και έγκριση του υπουργείου Υγείας, ενώ το όραμά του είναι να δημιουργηθεί ένα δίχτυ ψυχοκοινωνικής προστασίας που να μην αφήνει κανέναν άνθρωπο σε ανάγκη να πέσει στο… κενό.
Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί