PLUS
«Ώρα να βρεθεί οριστική λύση για τα Γλυπτά του Παρθενώνα» σχολιάζει στον λογαριασμό του στο Twitter ο Λόρδος Ντέιβιντ Φροστ.
Αφορμή υπήρξε άρθρο του πρώην επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας του Brexit στη βρετανική εφημερίδα «Telegraph σχετικά με όσα ακούγονται περί της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στην χώρα μας.
Το εν λόγω άρθρο τιτλοφορείται «Η Βρετανία θα πρέπει να επιστρέψει τα Μάρμαρα στην Ελλάδα» και σε αυτό ο λόρδος Φροστ διατείνεται ότι το Βρετανικό Μουσείο βρίσκεται αυτήν τη στιγμή σε «μυστικό διάλογο» με την Ελλάδα προκειμένου να βρεθεί λύση.
Στον δε υπότιτλο αναφέρεται πως «η κυβέρνηση οφείλει να προσφέρει τις ζωφόρους ως αντάλλαγμα για μια νέα αγγλοελληνική πολιτιστική συνεργασία».
Μετά από μια σύντομη ιστορική αναδρομή της λεηλασίας των Γλυπτών και της μεταφοράς στο Μουσείο στις αρχές του 19ου αιώνα από τον λόρδο Έλγιν, και αφού αναπαράγει τη βρετανική θέση ότι το Βρετανικό Μουσείο είναι «νόμιμος ιδιοκτήτης», επικαλείται και τη θέση της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία δεν αποδέχθηκε ποτέ τη νομιμότητα των βρετανικών ισχυρισμών.
Ωστόσο ο λόρδος Φροστ χαρακτηρίζει, την υπόθεση των Γλυπτών ως μια «ειδική κατάσταση, για την οποία θα πρέπει να προσπαθήσουμε να βρούμε μια ειδική λύση», και αναλυτικότερα εξηγεί:
«Οι ζωφόροι του Παρθενώνα αποτελούν μια από τις κορυφαίες εκφράσεις της αρχαίας ελληνικής, άρα και δυτικής, τέχνης. Δημιουργήθηκαν για ένα συγκεκριμένο κτίριο και ένα συγκεκριμένο πολιτιστικό και θρησκευτικό πλαίσιο. Σε αντίθεση με πολλά αρχαία γλυπτά, γνωρίζουμε ακριβώς ποιο ήταν αυτό το πλαίσιο και τι επρόκειτο να σηματοδοτήσει το έργο τέχνης. Δεν πρόκειται για τυχαία εκθέματα του μουσείου. Για όσο διάστημα δεν τα βλέπουμε ως σύνολο, είναι λιγότερα από το άθροισμα των μερών τους».
Καταλαβαίνει την ελληνική οπτική
Επιπλέον τονίζει ότι έχει τη δυνατότητα να αντιληφθεί την ελληνική οπτική εξαιτίας της σχέσης του με την Ελλάδα, της γνώσης της ελληνικής γλώσσας, καθώς και της διαμονής του για ένα διάστημα στην Κύπρο.
«Για εμάς, τα Γλυπτά είναι απλώς ένα, αν και πολύ σημαντικό, έκθεμα στα εθνικά μας μουσεία. Για την Ελλάδα είναι μέρος της εθνικής της ταυτότητας και εθνική πολιτιστική υπόθεση. Δεν εννοώ ότι κάθε Έλληνας πολίτης ξυπνάει κάθε πρωί και αναρωτιέται “πότε θα επιστρέψουν τα μάρμαρα του Παρθενώνα;”, αλλά ότι ένα πολύ σημαντικό μέρος της σύγχρονης ελληνικής εθνικής ταυτότητας, το σύγχρονο ελληνικό κράτος, βασίζεται στη συνέχεια με την αρχαία Ελλάδα και την κληρονομιά της», υπογραμμίζει.
Παράλληλα επισημαίνει πως: «Η Ακρόπολη και τα κτίριά της είναι το πιο ορατό και συμβολικό μέρος αυτού του γεγονότος, οπότε καταλαβαίνω γιατί είναι τόσο σημαντικό για την Ελλάδα να φέρει αυτό το μέρος της διάσπαρτης κληρονομιάς της στο σπίτι της σήμερα. Καταλαβαίνω λοιπόν γιατί ο Όσμπορν προσπαθεί να βρει μια νέα διέξοδο. Αλλά, δεδομένου του πόσο πολιτικό είναι το θέμα, δεν νομίζω ότι είναι σωστό να αφήσουμε το θέμα εξ ολοκλήρου σε αυτόν και το μουσείο, και ακόμη λιγότερο ότι οι συζητήσεις τους δεν θα πρέπει να είναι “μυστικές”».
Για τον Φροστ, «το μουσείο μπορεί να δεχθεί μια συμφωνία δανεισμού». Και επιμένει πως η κυβέρνηση πρέπει να εμπλακεί σε αυτό. «Η άποψή μου είναι ότι ήρθε η ώρα για μια μεγάλη χειρονομία. Μόνο η κυβέρνηση μπορεί να την κάνει. Είναι να προσφέρει την επιστροφή των Γλυτπών ως εφάπαξ δώρο αυτής της χώρας στην Ελλάδα, ως μέρος μιας νέας ευρύτερης αγγλοελληνικής εταιρικής σχέσης», αναφέρει ο λόρδος Φροστ.
Οι τρεις όροι του Φροστ
Η πρόταση του Φροστ έχει τρεις παραμέτρους.
«Πρώτον, μια μουσειακή σύμπραξη: υψηλής ποιότητας αντίγραφα των Γλυπτών στο Λονδίνο συν μια συμφωνία της Ελλάδας να δανείσει μερικά από τα πιο διάσημα έργα τέχνης της, προσωρινά, σε αντάλλαγμα, ίσως και σε μουσεία εκτός Λονδίνου.
Δεύτερον, μια ευρύτερη πολιτιστική εταιρική σχέση: ένα διμερές ίδρυμα, ίσως χρηματοδοτούμενο σε μεγάλο βαθμό από τους πολλούς πλούσιους ιδιώτες που ενδιαφέρονται για το ζήτημα αυτό, για να ανεβάσει την ακαδημαϊκή και επιστημονική συνεργασία σε ένα νέο επίπεδο, και μια συμφωνία για τη χαλάρωση ή την εξάλειψη των περιορισμών (τα εμπόδια είναι πολύ ισχυρότερα στην ελληνική πλευρά από ό,τι στη δική μας) στη διδασκαλία της γλώσσας, στο πολιτιστικό έργο και στην καλλιτεχνική απόδοση από τους πολίτες του άλλου κράτους.
Τρίτον, μια κοινή εκστρατεία για την επιστροφή στην Ελλάδα όσων τμημάτων των Γλυπτών βρίσκονται σε άλλα μουσεία παγκοσμίως, γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, αν και το Βρετανικό Μουσείο έχει τα περισσότερα, δεν τα έχει όλα. Μια τέτοια σύμπραξη θα πρέπει να βάλει τέλος στην αντιπαράθεση γύρω από τα καλά και τα στραβά της αρχικής απόκτησης και της μετέπειτα μεταχείρισης των μαρμάρων από τις δύο χώρες. Θα έπρεπε επίσης να είναι σαφές ότι δεν θα αποτελεί προηγούμενο για αιτήματα “επιστροφής” για οτιδήποτε άλλο».
Αν γίνουν όλα αυτά σύμφωνα με τον Βρετανό αξιωματούχο θα μπορούσε να μπει τέλος στην αντιπαράθεση. «Θα επιλύαμε αυτή τη διαμάχη, ενώ θα παίρναμε κάτι σημαντικό σε αντάλλαγμα. Θα δείχναμε ότι το εννοούμε όταν λέμε ότι τα Γλυπτά είναι μέρος της κοινής μας δυτικής κληρονομιάς, κάτι που μπορεί να δημιουργήσει εταιρική σχέση με την Ελλάδα, όχι διαίρεση».
Κλείνοντας υποστηρίζει ότι «Θα δείχναμε επίσης κάτι για το είδος της χώρας που είμαστε και φιλοδοξούμε να γίνουμε, μια χώρα που μπορεί να κοιτάξει πέρα από το “ό,τι έχουμε, κρατάμε” και μπορεί να σκεφθεί τη φήμη μας, την επιστήμη μας και τον πολιτισμό μας. Ας σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων και ας κάνουμε μια συμφωνία».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Δημοσκόπηση Sunday Times: «Ναι» στην επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα
