Θανάσης Κατερινόπουλος: Αυτοκτονίες στις μέρες μας

04/10/2022 16:00

Οι αυτοκτονίες είναι ένα θλιβερό φαινόμενο που παρατηρείται σε όλες τις χώρες του κόσμου, μεταξύ των οποίων και στη χώρα μας. Στην Ελλάδα ο πραγματικός αριθμός των συνανθρώπων μας που αυτοκτονούν δεν είναι απόλυτα γνωστός, σίγουρα όμως θέλω να πιστεύω ότι είναι συγκριτικά και με τον πληθυσμό μικρότερος από ό,τι άλλες χώρες.

Και αυτό συμβαίνει επειδή τα στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας είναι επισφαλή, αλλά και γιατί δεν γνωστοποιούνται όλες οι απόπειρες αυτοκτονιών. Στοιχεία που και στην πρώτη αλλά και στη δεύτερη περίπτωση είναι επισφαλή και για τον λόγο ότι οι αυτοκτονίες αποκρύπτονται πολλές περιπτώσεις, κυρίως από το οικογενειακό περιβάλλον, για προφανείς λόγους.

Ποια άτομα όμως οδηγούνται στην αυτοκτονία ή στην απόπειρα και για ποιους λόγους; Οι παράγοντες είναι πολλοί, ειδικός βέβαια δεν είμαι, αλλά σίγουρα δεν είναι η πανδημία όπως κάποιοι διατείνονται αφελώς. Η αυτοκτονία είναι αποτέλεσμα μιας ψυχικής ασθένειας και οι αυτόχειρες πάσχουν κυρίως από κάποια ψυχική διαταραχή. Μπορεί να είναι κατάθλιψη ή σχιζοφρένεια, μπορεί να φταίει η εξάρτηση από το αλκοόλ ή άλλες ουσίες. Ανάλογα λοιπόν με τον χαρακτήρα τους, τις ευαισθησίες τους, τον έντονο συναισθηματικό τους πόνο κάποιοι άνθρωποι παίρνουν την απόφαση να οδηγηθούν στην απονενοημένη πράξη, επειδή έχουν πειστεί ότι είναι ο μοναδικός δρόμος να απαλλαχθούν από τα βάσανα της ζωής τους.

Βεβαίως και η κατάσταση που βιώνουμε, η ανεργία, η οικονομική κρίση, η κρίση αξιών, τα προσωπικά και οικογενειακά προβλήματα είναι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν κυρίως τα ευαίσθητα και συναισθηματικά άτομα και τα οδηγούν σ’ αυτή την πράξη. Και το ερώτημα είναι: μπορεί να προληφθεί μια αυτοκτονία; Κατά τους ειδικούς ναι, αρκεί να διαγνωσθούν έγκαιρα τα προβλήματα και οι τάση προς αυτήν κάποιων συνανθρώπων μας.

Αυτό όμως προϋποθέτει και γνώση, αλλά και ένα σωστό πλαίσιο, μια σωστή στρατηγική πρόληψης μέσω μιας σωστής πολιτικής για την ψυχική Υγεία των συνανθρώπων μας,

Υπάρχει όμως; Αν κρίνουμε από τα ψυχιατρικά νοσοκομεία, αυτά είναι αποθήκες ψυχών. Αν κρίνουμε από τις άλλες μονάδες ψυχικής υγείας, είναι σχεδόν ανύπαρκτες, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των ελάχιστων ειδικών. Υστερούμε λοιπόν σε αυτόν τομέα κατά πολύ έναντι άλλων χωρών. Πριν ο ασθενής φτάσει στον ψυχίατρο, δίνει δείγματα, αλλά αυτά μόνο ένας ψυχολόγος μπορεί να τα αποκωδικοποιήσει.

Υπάρχουν όμως ψυχολόγοι; Όχι όσοι θα έπρεπε να υπάρχουν σε δημόσιες δομές, σε σχολεία, σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, αλλά και σε δημοτικές δομές. Παρά τις κατά καιρούς εξαγγελίες διαφόρων κυβερνήσεων, αυτό μέχρι σήμερα το βλέπουμε σε ελάχιστες περιπτώσεις.

Δυστυχώς η ανάπτυξη, η κοινωνική εξέλιξη και η γνώση προβληματίζουν κάποιους συνανθρώπους μας και, αν είναι συναισθηματικοί και «σκεπτόμενοι» υπέρ το δέον, είναι δυνατόν να φτάσουν στα άκρα.

Τόνισα και παραπάνω, δεν είμαι ειδικός στο θέμα αυτό, αλλά είναι καιρός η πολιτεία, αυτοί που κρατούν τις τύχες αυτής της χώρας στα χέρια τους, να σκύψουν και σε αυτόν τον τομέα της υγείας μας και να δώσουν λύσεις, να πάρουν μέτρα και να δημιουργήσουν δομές, παράλληλα όμως και με την ενημέρωση των πολιτών, θα πρέπει κάποιοι να ξεπεράσουν αυτό το ταμπού, που το θεωρούν στίγμα για τους ανθρώπους και κοινωνική ρετσινιά.

*Του Θανάση Κατερινόπουλου