Η πρώτη χρονιά ενός νήπιου στον παιδικό σταθμό μπορεί να παρομοιαστεί με ένα «πάρτι» διαρκείας παιδικών λοιμώξεων. Όπως εξηγεί η παιδοπνευμονολόγος Σοφία Κωνσταντινοπούλου, εξειδικευμένη στις παιδιατρικές λοιμώξεις και στην ιατρική του ύπνου, τα «πρωτάκια» μπορεί να περάσουν 10, 12 ή και περισσότερες λοιμώξεις μέσα στην πρώτη τους χρονιά, με κάθε ίωση να αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό τους σύστημα και να κάνει τον οργανισμό τους πιο ευάλωτο στην επόμενη.
Tης ΑΛΕΞΙΑΣ ΣΒΩΛΟΥ
Οι βασικοί κανόνες ώστε να γλιτώσουν τις περισσότερες από τις ιώσεις που παραμονεύουν για τα «πρωτάκια» σε σχολεία και βρεφονηπιακούς σταθμούς
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς σε αυτή τη δύσκολη περίοδο; Αρχικά πρέπει να οπλιστούν με υπομονή και, επειδή δεν είμαστε όλοι μας γιατροί, πρέπει να ενημερωθούν από την/τον παιδίατρο για το ποια είναι τα ανησυχητικά εκείνα συμπτώματα που πρέπει να τους οδηγήσουν απαραιτήτως στο ιατρείο ή/και στα επείγοντα του νοσοκομείου. Εάν οι γονείς ανησυχούν για το παιδί τους, πρέπει να επικοινωνήσουν με τον γιατρό τους άμεσα. Συνήθως όταν ένας γονιός ανησυχεί έχει καλούς λόγους για αυτό, καθώς ξέρει τη συμπεριφορά του παιδιού του και αντιλαμβάνεται πρώτος τις «ύποπτες» αλλαγές (διάθεσης και συμπεριφοράς).
Για τα βρέφη, ο θηλασμός προσφέρει μια πολύτιμη ασπίδα, καθώς δίνει μια ενισχυτική «ανοσολογική ασπίδα» για την κάθε μέρα, την κάθε ώρα θηλασμού. Τα μεγαλύτερα παιδιά πρέπει να τρώνε σωστά. Να καταναλώνουν φρέσκα φρούτα και λαχανικά, σπιτικό φαγητό και παράλληλα να μειώσουν την κατανάλωση ζάχαρης και επεξεργασμένων τροφίμων, προκειμένου να έχουν καλύτερη υγεία.
Η ειδικός συνιστά τα παιδιά να λαμβάνουν συμπλήρωμα βιταμίνης D κατά τη διάρκεια του χειμώνα, στην κατάλληλη για την ηλικία τους δόση και πάντοτε κατόπιν συνεννόησης με τον παιδίατρο, καθώς η βιταμίνη D διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην λειτουργία του ανοσοποιητικού.
Η μεγαλύτερη και σημαντικότερη ωστόσο παρέμβαση της προληπτικής ιατρικής και της παιδιατρικής αφορά στα εμβόλια. «Φροντίστε έγκαιρα για τον εμβολιασμό των παιδιών σας και μη ζητάτε αντιβίωση σαν πανάκεια σε κάθε ίωση. Δεν θα κάνει το παιδί να αναρρώσει πιο γρήγορα, αντίθετα θα κάνει τα μικρόβια πιο ανθεκτικά. Οι αντιβιώσεις πρέπει να χορηγούνται με συγκεκριμένη διάγνωση μικροβιακής λοίμωξης κάθε φορά. Είναι πολύ σημαντικό επίσης όταν τα παιδιά νοσούν, να μην πηγαίνουν σχολείο, σε δραστηριότητες και πάρτι. Αφενός γιατί είναι ευάλωτα και κινδυνεύουν να κολλήσουν ευκολότερα την επόμενη ίωση με απρόβλεπτες επιπλοκές και αφετέρου γιατί θα κολλήσουν τα άλλα παιδιά. Αφήστε τουλάχιστον να περάσουν 48 ώρες που το παιδί παραμένει απύρετο (χωρίς τη χορήγηση αντιπυρετικών) και περιμένετε μέχρι να υποχωρήσουν τα συμπτώματα προτού επιστρέψουν τα παιδιά στην καθημερινότητά τους. Εάν τα συμπτώματα ή η γενική εικόνα του παιδιού χειροτερεύουν, τηλεφωνήστε στον παιδίατρο. Η έγκαιρη επικοινωνία ιατρού – γονιού είναι η πιο σημαντική προϋπόθεση για την ασφάλεια των παιδιών», επισημαίνει η Σοφία Κωνσταντινοπούλου.
Αντιγριπικός και covid εμβολιασμός
Τώρα σε ό,τι αφορά τον εμβολιασμό, σύμφωνα με τις συστάσεις της Αμερικανικής Παιδιατρικής Ακαδημίας, που αποτελεί τον «οδηγό» για την έκδοση επιστημονικών συστάσεων, πρέπει να εμβολιαστούν έναντι της γρίπης (που φέτος είναι ιδιαίτερα επιθετική) τα παιδιά ηλικίας 6 μηνών έως 18 χρόνων τα οποία ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως και όλοι οι ενήλικοι που είναι ευπαθείς, με ιδιαίτερη έμφαση να δίνεται στον εμβολιασμό των ατόμων άνω των 60 ετών. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να προστατεύσουμε τους ευάλωτους συνανθρώπους μας άμεσα, εμβολιάζοντάς τους, αλλά και έμμεσα, εμβολιάζοντας τα άτομα με τα οποία έρχονται σε στενή επαφή, ώστε να μειώσουμε τον κίνδυνο να τους μεταφέρουν τη νόσο. Το εμβόλιο γρίπης είναι ασφαλές και έχει σημαντικά πλεονεκτήματα, καθώς μειώνει τη νοσηρότητα από τη γρίπη, τις ώρες απουσίας από το σχολείο και την εργασία, καθώς και νοσηλείες για τη γρίπη και τις επιπλοκές της. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η προστασία του πληθυσμού που ανήκει σε ομάδες υψηλού κινδύνου, καθώς πρόκειται για άτομα εξαιρετικά ευάλωτα σε σοβαρές επιπλοκές της νόσου.
Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών της χώρας μας, ο αντιγριπικός εμβολιασμός πρέπει να εφαρμόζεται συστηματικά και κατά προτεραιότητα σε άτομα (ενήλικες και παιδιά) που ανήκουν στις παρακάτω ομάδες αυξημένου κινδύνου: Πρώτα από όλα, στα άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω. Επίσης στα παιδιά (6 μηνών και άνω) και στους ενήλικες με επιβαρυντικούς παράγοντες (όπως η παχυσαρκία), χρόνια νοσήματα, ανοσοκαταστολή, εγκυμοσύνη, καθώς και στην περίοδο του θηλασμού. Στην λίστα των ανθρώπων που πρέπει να εμβολιαστούν περιλαμβάνονται τα παιδιά που λαμβάνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. για νόσο Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλα), τα άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν ή διαβιούν με άτομα με υποκείμενο νόσημα, που αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών της γρίπης, οι κλειστοί πληθυσμοί, όπως προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές (σχολείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων κ.λπ.), οι νεοσύλλεκτοι, οι κτηνοτρόφοι, όσοι διαμένουν σε ιδρύματα χρονίως πασχόντων, μονάδες φιλοξενίας ηλικιωμένων, σωφρονιστικά καταστήματα και οι άστεγοι. Όλα τα άτομα με ευπαθή υγεία και οι έγκυες, οι επαγγελματίες υγείας και οι άνθρωποι που ταξιδεύουν συχνά πρέπει να προστατευτούν έναντι του κορωνοϊού, με το επικαιροποιημένο εμβόλιο, που εφεξής θα πρέπει να κάνουν ετησίως, ενώ οι άνθρωποι άνω των 60 ετών θα μπορέσουν μελλοντικά να προστατευτούν με προφυλακτικό εμβόλιο έναντι του ιού RSV, μόλις ενταχθεί στη φαρέτρα.
Μία δόση αντιγριπικού εμβολίου αρκεί
Καμία κατηγορία ασθενών δεν χρειάζεται δεύτερη δόση αντιγριπικού εμβολίου. Η μόνη εξαίρεση στον παραπάνω κανόνα είναι τα παιδιά κάτω των 9 ετών που εμβολιάζονται για πρώτη φορά στη ζωή τους, τα οποία πρέπει να λάβουν δύο δόσεις εμβολίου με μεσοδιάστημα τεσσάρων εβδομάδων μεταξύ τους, όπως επισημαίνει η Σοφία Κωνσταντινοπούλου. Επίσης, δεν υπάρχει περιορισμός χορήγησης του αντιγριπικού εμβολίου σε άτομα με αλλεργία στο αυγό. Παράλληλα, το αντιγριπικό εμβόλιο μπορεί να συγχορηγηθεί, σε διαφορετικό ανατομικό σημείο του σώματος, με εμβόλια που περιλαμβάνονται στο βασικό πρόγραμμα του εθνικού προγράμματος εμβολιασμών, μειώνοντας έτσι τις επισκέψεις των μικρών ασθενών στα ιατρεία, μαζί με το στρες που αυτές προκαλούν στα παιδιά και κατ’ επέκταση στους γονείς τους.