Η πατρίδα μας δεν κατάφερε να μείνει εκτός της λίστας των χωρών όπου καταγράφηκαν θάνατοι παιδιών από διεισδυτική λοίμωξη με το βακτήριο στρεπτόκοκκο Α ή πυογόνο στρεπτόκοκκο, όπως αποκαλείται στην ιατρική κοινότητα.
Της ΑΛΕΞΙΑΣ ΣΒΩΛΟΥ
Συναγερμός σε γονείς και υγειονομικές δομές μετά τον θάνατο έξι παιδιών στην Ελλάδα.
Μαζί με την Ιρλανδία, τη Μ. Βρετανία, τη Γαλλία αλλά και τη Δανία, το Βέλγιο και την Ολλανδία, η Ελλάδα περιλαμβάνεται στα ευρωπαϊκά κράτη όπου χάθηκαν ζωές μικρών παιδιών από τη λοίμωξη με ένα επικίνδυνο, αλλά ευρέως διαδεδομένο βακτήριο, το οποίο έχει την ιδιότητα να προκαλεί -αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά- διεισδυτική νόσο. Αυτό σημαίνει πως ο στρεπτόκοκκος περνά στο αίμα του ασθενούς και προκαλεί σηπτικό σοκ.
Όπως εξηγεί ο καθηγητής Παιδιατρικής και Λοιμωξιολογίας ΕΚΠΑ, υπεύθυνος τμήματος Λοιμώξεων του Νοσοκομείου Παίδων «Αγία Σοφία», Αθανάσιος Μίχος, στην πατρίδα μας καταγράφηκαν έξι θάνατοι φέτος από τον στρεπτόκοκκο Α, ενώ στη Μεγάλη Βρετανία οι θάνατοι ήταν δυστυχώς πολύ περισσότεροι. «Τα συμπτώματα της λοίμωξης με στρεπτόκοκκο Α μπορούν να περιλαμβάνουν κοιλιακό άλγος και εμετούς, που συνήθως παραπέμπουν σε γαστρεντερίτιδα, αλλά και πυρετό, βήχα και πονόλαιμο. Οι γονείς πρέπει να είναι σε εγρήγορση και να επικοινωνούν άμεσα με τον παιδίατρο, ειδικά αν το παιδί τους δεν είναι όπως συνήθως», επισημαίνει ο ειδικός.
Ο χρυσός κανόνας
Η φράση «επικοινωνούμε άμεσα με τον παιδίατρο, ειδικά αν το παιδί μας δεν είναι όπως συνήθως» αποτελεί χρυσό κανόνα για την έγκαιρη παρέμβαση και σε άλλα λοιμώδη νοσήματα, όπως είναι για παράδειγμα η βακτηριακή μηνιγγίτιδα, που απειλεί επίσης τους λιλιπούτειους. Είναι πολύ σημαντικό να κινητοποιούνται οι γονείς όταν το παιδί έχει διαφορετική συμπεριφορά από αυτή που ξέρουν. Όταν δηλαδή δεν είναι ο εαυτός του. Κάπως έτσι περιγράφουν πολλοί παιδίατροι τη συνομιλία τους με γονείς, σε περιπτώσεις που κλήθηκαν να εξετάσουν ένα παιδί ή έναν έφηβο και η διάγνωση ήταν μηνιγγίτιδα Β. Κατά κανόνα οι γονείς τηλεφωνούσαν στον γιατρό λέγοντάς του: «Κι άλλες φορές το παιδί μας ήταν άρρωστο, αλλά δεν ήταν έτσι…».
Το βακτήριο στρεπτόκοκκος Α είναι ένοχο για μια κατάσταση που οι περισσότεροι έχουμε ζήσει έστω και μία φορά στη ζωή μας, τη βακτηριακή φαρυγγίτιδα και την αμυγδαλίτιδα, με λαιμό κατακόκκινο, που πονάει, τους ασθενείς να μορφάζουν ακόμη και για να καταπιούν το σάλιο τους, να μην μπορούν να φάνε στερεή τροφή, να μην έχουν καθόλου όρεξη για φαγητό και να παρουσιάζουν υψηλό πυρετό ή επίμονα δέκατα.
Strep test
Ωστόσο, από την άλλη μεριά ο στρεπτόκοκκος Α είναι ένα βακτήριο το οποίο μπορεί να αντιμετωπιστεί με παλιά και γνωστά αντιβιοτικά. Επίσης είναι σχετικά εύκολα αναγνωρίσιμος, αρκεί να κάνει ο ασθενής ένα γρήγορο strep test και στη συνέχεια καλλιέργεια. Βέβαια, το γεγονός πως υπήρχαν και παραμένουν οι ελλείψεις σε αντιβιοτικά στα φαρμακεία δεν διευκολύνει την κατάσταση, και οι γονείς που θα χρειαστεί να πάρουν αντιβίωση για τα παιδιά τους ενδέχεται να ταλαιπωρηθούν, αφού θα χρειαστεί να περιπλανηθούν σε αρκετά φαρμακεία και να ζητήσουν από τον γιατρό να αλλάξει την άυλη συνταγή ώστε να πάρουν σκεύασμα άλλης μορφής ή άλλης περιεκτικότητας που θα είναι διαθέσιμο.
Το πιο θετικό στοιχείο για την Ελλάδα είναι πως η οικογένεια έχει στενή σχέση με τον παιδίατρο και δεν διστάζει να του τηλεφωνήσει με την πρώτη υποψία πως κάτι συμβαίνει. Στη Μ. Βρετανία, όπου οι θάνατοι ήταν πολύ περισσότεροι, η οικογένεια έχει γενικό γιατρό (GP) που έχει κάνει για λίγους μήνες ειδικότητα Παιδιατρικής. Έτσι ο Βρετανός GP έχει μικρότερη εμπειρία στις παιδιατρικές λοιμώξεις σε σύγκριση με τους Έλληνες ειδικευμένους παιδιάτρους – και συνεπώς είναι πιο πιθανό να του ξεφύγει μια λοίμωξη και να γίνει διεισδυτική η νόσος. Ανάλογους κινδύνους έχει και η λοίμωξη με τον πνευμονιόκοκκο που μπορεί να γίνει διεισδυτική και να προκαλέσει πνευμονία, ωτίτιδα, μηνιγγίτιδα – μόνο που σε αυτή την περίπτωση υπάρχει προφυλακτικό εμβόλιο και μάλιστα το εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκκο είναι το πρώτο που κάνουν τα παιδιά σε ηλικία λίγων μηνών!
Για τον στρεπτόκοκκο δεν υπάρχει προφυλακτικό εμβόλιο, υπάρχουν όμως θεραπεία και η εμπειρία πολλών ετών, που αποκρυσταλλώνεται στη φράση των γονιών «καλούμε τον γιατρό όταν το παιδί μας δεν μας θυμίζει το παιδί που ξέρουμε».