Οδηγό πέντε σημείων συνέταξε ο Σύλλογος Εταιριών Δημοσκοπήσεων και Έρευνας Αγοράς, που περιλαμβάνει συμβουλές για τη σωστή ανάγνωση των δημοσκοπήσεων, με αφορμή τις επικείμενες εκλογές.
Σύμφωνα με το Σύλλογο, είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τους πολιτικούς, τους δημοσιογράφους και τους πολίτες που έρχονται σε επαφή με τις δημοσκοπήσεις μέσω ΜΜΕ, να γνωρίζουν τους βασικούς ορισμούς και να λαμβάνουν υπόψη τους συγκεκριμένες παραμέτρους κατά την ανάγνωση και ερμηνεία των στοιχείων.
Τα βασικά σημεία προσοχής κατά την ανάγνωση των δημοσκοπήσεων:
1. Ταυτότητα έρευνας: Προσέξτε την ταυτότητα της έρευνας, όπου θα πρέπει να δηλώνονται τουλάχιστον η εταιρία που διενήργησε την έρευνα, ο εντολέας της έρευνας, το μέγεθος του δείγματος & η γεωγραφική του κάλυψη, ο τρόπος συλλογής των στοιχείων, η περίοδος διεξαγωγής της έρευνας και το τυπικό στατιστικό σφάλμα σε σχέση με τα αποτελέσματα της. Επίσης, όταν πρόκειται για δημοσκόπηση με πρόθεση ψήφου θα πρέπει να δηλώνεται εάν διενεργήθηκε με χρήση κάλπης ή όχι.
2. Δείγμα – Μέγεθος: Προσέξτε το μέγεθος του δείγματος της έρευνας. Σε περίπτωση δημοσκόπησης με πρόθεση ψήφου για Βουλευτικές εκλογές ή Ευρωεκλογές, το δείγμα θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 1.000 άτομα. Σε περίπτωση δημοσκόπησης με πρόθεση ψήφου για Δημοτικές εκλογές, το δείγμα εξαρτάται από το μέγεθος του Δήμου, ωστόσο ενδείκνυται να μην είναι μικρότερο των 300 ατόμων.
3. Δείγμα – Ποιότητα: Προσέξτε τι αντιπροσωπεύει το δείγμα.
-Ως δημοσκόπηση νοείται κάθε έρευνα που το δείγμα της είναι αντιπροσωπευτικό του πληθυσμού που διερευνά.
-Οι έρευνες που βασίζονται σε συμμετοχή με πρωτοβουλία των ίδιων των ερωτώμενων αντί για δειγματοληπτική επιλογή, δεν συνιστούν δημοσκόπηση (π.χ. ερωτηματολόγια που αναρτώνται σε διαδικτυακούς τόπους).
4. Πρόθεση ψήφου & Εκτίμηση ψήφου: Προσέξτε τη διάκριση ανάμεσα στην πρόθεση & την εκτίμηση ψήφου, όταν συγκρίνετε τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων.
-Ο όρος πρόθεση ψήφου, αφορά σε όλες τις απαντήσεις που δίνονται στην ερώτηση «Εάν είχαμε σήμερα εκλογές τι θα ψηφίζατε;», ακόμη και όταν δεν επιλέγεται κάποιο κόμμα ή υποψήφιος.
-Ο όρος εκτίμηση ψήφου αφορά στην εκτίμηση των ποσοστών των κομμάτων ή των υποψηφίων χωρίς να συμπεριλαμβάνεται η αδιευκρίνιστη ψήφος (δηλαδή εξαιρουμένων των απαντήσεων όπως ‘Δεν έχω αποφασίσει ακόμα’, ‘Δεν γνωρίζω’, ‘Δεν απαντώ’, ’ Άκυρο’, ‘Λευκό’).
5. Εταιρία Δημοσκοπήσεων: Προσέξτε το όνομα της εταιρίας που διεξήγαγε την δημοσκόπηση και την ένδειξη «μέλος του ΣΕΔΕΑ». Οι εταιρίες μέλη του ΣΕΔΕΑ ελέγχονται συστηματικά και σε τακτά χρονικά διαστήματα.