PLUS
Ασφυκτική πίεση ασκεί στην ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών η τρόικα προκειμένου ώς τα τέλη του 2013 να έχει ενεργοποιηθεί ο νέος μηχανισμός παρακολούθησης της φορολογικής συμμόρφωσης, ο οποίος θα καταστήσει τη Γενική Γραμματεία Πληροφορικών Συστημάτων Μεγάλο Αδελφό των εισοδημάτων εκατομμυρίων φορολογούμενων φυσικών και νομικών προσώπων. Ο πολυεπίπεδος αυτός μηχανισμός, που σχηματοποιήθηκε ύστερα από διετή συνεργασία των στελεχών του υπουργείου Οικονομικών με τους εμπειρογνώμονες της τεχνικής βοήθειας του ΔΝΤ και της ΕΕ, βασίζεται σε προληπτικά και κατασταλτικά μέτρα.
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Τα ΝΕΑ», η καρδιά του νέου μηχανισμού είναι το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο, που ήδη δημιουργείται στη Γενική Γραμματεία Πληροφορικών Συστημάτων και το οποίο θα επιτρέψει στις φορολογικές Αρχές εντός του 2014 να έχουν πλήρη και αναλυτική εικόνα για την ακίνητη και κινητή περιουσία όλων των φορολογουμένων, αλλά και ενημέρωση για τις δαπάνες, τα έσοδα και τις καταναλωτικές τους συνήθειες. Παράλληλα, οι ελεγκτικές υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών με τις νέες έμμεσες τεχνικές ελέγχου, οι οποίες ήδη ξεκίνησαν να εφαρμόζονται – και θα βελτιωθούν περαιτέρω μέσα στο επόμενο έτος -, θα «ξεσκονίζουν» στην κυριολεξία τούς φορολογούμενους υπόπτους για φοροδιαφυγή με βάση τα νέα φίλτρα ανάλυσης ρίσκου που χρησιμοποιεί η Εφορία. Τέλος, με τον νέο Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών, που θα κατατεθεί το αργότερο έως τις 22 Ιουλίου στη Βουλή, θα επέλθουν κάποιες αλλαγές στο νέο ποινολόγιο της φοροδιαφυγής, ενώ οι ποινές θα αναδιαμορφωθούν έως το τέλος του 2013 σε συνεργασία του υπουργείου Οικονομικών με το υπουργείο Δικαιοσύνης.
Ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο
Ο υφυπουργός Οικονομικών Γ. Μαυραγάνης αναμένεται μέχρι τα τέλη του μήνα να λάβει από ειδική ομάδα εργασίας τη μελέτη για τον καθορισμό του τρόπου αποτύπωσης και συγκέντρωσης των στοιχείων που θα αποτελέσουν το περιουσιολόγιο φυσικών προσώπων κατόχων Αριθμού Φορολογικού Μητρώου. Η εν λόγω μελέτη θα υποδεικνύει τον τρόπο και τον χρόνο υποβολής των οικονομικών στοιχείων για τη συγκρότηση και παρακολούθηση του περιουσιολογίου. Στόχος του υπουργείου Οικονομικών είναι εντός του 2013 να συγκεντρωθούν όλα τα απαιτούμενα στοιχεία για το ολοκληρωμένο ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο ώστε να υπάρχει πλήρης εικόνα για το σύνολο των φορολογουμένων (φυσικών προσώπων) το 2014. Το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο θα εγκατασταθεί στη Γενική Γραμματεία Πληροφορικών Συστημάτων και σε αυτό θα καταγραφούν όλα τα διαθέσιμα δεδομένα για τα ακίνητα, αυτοκίνητα, σκάφη, εναέρια μέσα μεταφοράς, μετοχές, αμοιβαία κεφάλαια και εταιρικά μερίδια όλων των φορολογουμένων (φυσικών προσώπων) κατοίκων Ελλάδας.
Μητρώο Τραπεζικών Λογαριασμών
Ανεξάρτητα από το περιουσιολόγιο θα λειτουργεί το Μητρώο Τραπεζικών Λογαριασμών. Πρόκειται για μια βάση δεδομένων στην οποία θα αποστέλλονται από τη διατραπεζική εταιρεία Τραπεζικά Συστήματα Πληροφοριών – Τειρεσίας ΑΕ όλα τα στοιχεία λογαριασμών, καταθέσεων, δανείων, ομολόγων, αμοιβαίων κεφαλαίων κ.λπ. που διατηρούν φορολογούμενοι που ελέγχονται από τις φορολογικές Αρχές είτε για φοροδιαφυγή είτε για άλλες παράνομες δραστηριότητες. Μέσω του Μητρώου Τραπεζικών Λογαριασμών θα παρέχονται μέσα σε λίγες ώρες στοιχεία και πληροφορίες που τηρούνται στα πιστωτικά ιδρύματα και στα ιδρύματα πληρωμών για φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες, χωρίς να παραβιάζονται οι διατάξεις για την άρση του τραπεζικού και επαγγελματικού απορρήτου, αλλά και με την υπέρβαση των γραφειοκρατικών εμποδίων που σήμερα απαιτούν έως και την παρέλευση πενταμήνου για την αποστολή των σχετικών στοιχείων. Μάλιστα, κάθε πελάτης τράπεζας που δεν διαθέτει ΑΦΜ θα οφείλει πλέον να το γνωστοποιεί στην τράπεζά του. Το Μητρώο Τραπεζικών Λογαριασμών θα τεθεί σε πλήρη εφαρμογή τον Σεπτέμβριο του 2013, οπότε και θα εκδοθούν οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις από τον Γιάννη Στουρνάρα.
Καταγραφή των τόκων
Ηλεκτρονική υποδομή παράλληλη με το Μητρώο Τραπεζικών Λογαριασμών έχει ήδη δημιουργηθεί στη Γενική Γραμματεία Πληροφορικών Συστημάτων και σε αυτήν καταγράφονται οι καταστάσεις με τους τόκους που απέκτησαν οι πελάτες τραπεζών και εταιρειών παροχής επενδυτικών υπηρεσιών, αλλά και το ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε από τους τόκους αυτούς. Μέσω των τόκων το υπουργείο αποκτά εικόνα για το ύψος των καταθέσεων των φορολογουμένων ώστε να ελέγχει αν δικαιολογούνται από τα εισοδήματα που δηλώνουν στην Εφορία. Τα στοιχεία αυτά χρησιμοποιούνται ήδη σε διασταυρώσεις που διενεργεί το υπουργείο Οικονομικών για την πάταξη της φοροδιαφυγής. Τα ίδια στοιχεία αξιοποιούνται και για την προσυμπλήρωση του εντύπου Ε1 για όσους έχουν τόκους που αθροιστικά ξεπερνούν τα 250 ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες των «ΝΕΩΝ» το αργότερο έως τις 15 Ιουλίου στις δηλώσεις των φορολογουμένων στο TAXISnet θα εμφανισθούν τα σχετικά ποσά στους ειδικούς κωδικούς, καθώς η διαβίβαση των στοιχείων από τις τράπεζες στη ΓΓΠΣ για το 2012 έχει ήδη ολοκληρωθεί μέσω ασφαλούς συστήματος μεταφόρτωσης αρχείου. Τα στοιχεία για τους τόκους του 2013 θα αποσταλούν από τα πιστωτικά ιδρύματα στη ΓΓΠΣ το αργότερο έως τις 28 Φεβρουαρίου 2014.
Οnline οι αποδείξεις
Στις 10 Ιουλίου ολοκληρώθηκε η διαβούλευση που είχε ξεκινήσει το υπουργείο Οικονομικών στις 25 Ιουνίου για τους τρόπους και τις διαδικασίες διασφάλισης ηλεκτρονικής αποθήκευσης των δεδομένων των ηλεκτρονικά εκδιδομένων φορολογικών στοιχείων. Ουσιαστικά πρόκειται για το τελευταίο βήμα πριν από την καθιέρωση της online σύνδεσης των ταμειακών μηχανών με το ΚΕΠΥΟ. Ο νέος γενικός γραμματέας Πληροφοριακών Συστημάτων Χ. Τσαβδάρης μιλώντας στα «ΝΕΑ» εκτίμησε ότι πριν από τα τέλη του έτους θα έχει ολοκληρωθεί η τεχνική προετοιμασία για τη διασύνδεση της ΓΓΠΣ με τις ταμειακές μηχανές καταστημάτων και επιχειρήσεων, μέτρο που θα συμβάλει στο να αντιμετωπιστεί η φοροδιαφυγή, να ενισχυθεί η διαφάνεια και να αποκατασταθεί η φορολογική δικαιοσύνη. Με το νέο σύστημα θα επιτυγχάνεται η καταγραφή σε πραγματικό χρόνο όλων των αποδείξεων, των τιμολογίων και δελτίων αποστολής, αλλά και η παρακολούθηση των φόρων που παρακρατούνται. Ειδικά για τον ΦΠΑ θα καταστεί δυνατή η απευθείας πίστωση του μέρους της τιμής που αντιστοιχεί στον λογαριασμό του Δημοσίου και όχι σε αυτόν του πωλητή, αντί των τριμηνιαίων περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ που υποχρεούνται σήμερα να υποβάλλουν οι έμποροι.
Stop στη χρήση μετρητών
Πρόθεση του υπουργείου Οικονομικών είναι να περιορίσει τη χρήση μετρητών στις συναλλαγές και να καθιερώσει τη μεγαλύτερη χρήση πιστωτικών και χρεωστικών καρτών. Προς αυτή την κατεύθυνση ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων Χ. Θεοχάρης έχει εισηγηθεί το όριο της αποκλειστικής χρήσης πιστωτικών καρτών να μειωθεί στα 500 ευρώ. Σημειώνεται ότι σήμερα οι αγορές από ιδιώτες προϊόντων ή υπηρεσιών αξίας άνω των 1.500 ευρώ (με ΦΠΑ) δεν πραγματοποιούνται με μετρητά, αλλά αποκλειστικά μέσω χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών, τραπεζικών λογαριασμών και επιταγών. Σε κάθε περίπτωση πρόθεση του υπουργείου είναι από το Σεπτέμβριο να υπάρξουν πρωτοβουλίες για την παροχή κινήτρων σε όσους κάνουν χρήση καρτών πληρωμών για τις συναλλαγές τους, κάτι το οποίο εκτιμάται ότι θα συμβάλει στη εκπαίδευση του κοινού και στην περαιτέρω διείσδυση των ηλεκτρονικών πληρωμών.
Από ακτίνες Χ οι ύποπτοι
Οι φορολογούμενοι που θα κρίνονται ως ύποπτοι για φοροδιαφυγή από τις διασταυρώσεις που διενεργούν οι ελεγκτικές υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών θα περνούν τις ακτίνες Χ του ελεγκτικού μηχανισμού. Οι ελεγχόμενοι θα πρέπει να κοινοποιούν στην Εφορία αναλυτικά δικαιολογητικά για τα διαθέσιμα περιουσιακά τους στοιχεία, το επίπεδο διαβίωσής τους, τις δαπάνες που έχουν πραγματοποιήσει, αλλά και για τις μεταβολές στην περιουσία τους. Ο προϊστάμενος της ελεγκτικής υπηρεσίας δικαιούται να καλεί εγγράφως τον υπόχρεο, ανεξάρτητα από το αν έχει υποβάλει ή όχι φορολογική δήλωση, να δώσει μέσα σε τακτή και σύντομη προθεσμία, είτε αυτοπροσώπως είτε μέσω εκπροσώπου, τις αναγκαίες διευκρινίσεις και να προσκομίσει κάθε λογαριασμό και κάθε στοιχείο που είναι χρήσιμο για τον καθορισμό του εισοδήματος. Ο φορολογούμενος θα υποχρεούται να προσκομίσει όλα τα σχετικά δικαιολογητικά που αποδεικνύουν την ακρίβεια των αναγραφέντων στοιχείων, όπως τραπεζικές καταθέσεις, τίτλους ή συμβόλαια αγοράς ακίνητης περιουσίας, βιβλιάρια καταθέσεων ενημερωμένα, τιμολόγια αγοράς των λοιπών επενδυτικών στοιχείων (έργα τέχνης, συλλογές, τιμαλφή και λοιπά στοιχεία αξίας εκάστου 5.000 ευρώ και άνω), καθώς και έγγραφα που να υποστηρίζουν τις τυχόν υπάρχουσες απαιτήσεις έναντι τρίτων (ονόματα, ποσά κ.λπ.). Αν οι φορολογούμενοι αρνούνται ή παραλείπουν αναιτιολόγητα να δώσουν στις φορολογικές Αρχές πληροφορίες για το πόθεν έσχες, θα βρίσκονται αντιμέτωποι με πρόστιμα έως και 50.000 ευρώ.
Αυστηρές ποινές
Ο νέος Κώδικας Φορολογικών Διαδικασιών που θα κατατεθεί το αργότερο έως τις 22 Ιουλίου στη Βουλή από τον υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα προβλέπει αυστηρές ποινές για τους φοροφυγάδες, οι οποίες μάλιστα αναμένεται να καταστούν πιο αυστηρές καθώς έως τα τέλη του έτους θα υπάρξει αναθεώρηση του ποινικού κώδικα από το υπουργείο Δικαιοσύνης και εμπλουτισμός του με πρόσθετες κυρώσεις για τα εγκλήματα φοροδιαφυγής. Σύμφωνα με τον νέο Κώδικα ο φορολογούμενος θα υπόκειται σε διοικητικό πρόστιμο στις περιπτώσεις που δεν υποβάλλει φορολογική δήλωση, δήλωση παρακράτησης φόρου κ.ά. Οι δε διατάξεις του νέου Κώδικα δεν θα επηρεάζουν ποινικές διαδικασίες οι οποίες ενδέχεται να ασκούνται σύμφωνα με οποιονδήποτε άλλο Κώδικα ή νόμο. Μεταξύ άλλων ο Κώδικας Φορολογικών Διαδικασιών προβλέπει ότι σε περίπτωση που ο φορολογούμενος καθυστερήσει να πληρώσει τους φόρους του η Εφορία θα μπορεί να προβαίνει σε αναγκαστική εκτέλεση επί της περιουσίας του. Συγκεκριμένα, αυτό θα συμβεί εάν ο φορολογούμενος δεν προχωρήσει σε καταβολή του φόρου εντός 30 ημερών από την επίδοση της σχετικής γνωστοποίησης υπερημερίας από την Εφορία.
