Το οζώδες παρασκήνιο συγκάλυψης που επιχειρήθηκε να υπάρξει, με περίεργες παραινέσεις, νουθεσίες και απειλές, προκειμένου να μη διερευνηθούν σε βάθος οι δολοφονικές παραλείψεις στο Μάτι, να στρογγυλοποιηθούν τα πράγματα και να μην εκτεθούν όλοι όσοι ευθύνονται για την πρωτοφανή τραγωδία, καταγράφεται στο κατηγορητήριο το οποίο βαραίνει τον πρώην αρχηγό της Πυροσβεστικής, Βασίλη Ματθαιόπουλο, και αποκαλύπτει σήμερα η «ΜΠΑΜ στο Ρεπορτάζ».
Του ΠΕΤΡΟΥ ΚΟΥΣΟΥΛΟΥ
Για παράβαση καθήκοντος και απόπειρα παράνομης βίας κάθεται σκαμνί ο Βασίλης Ματθαιόπουλος
Οι απειλές και οι παραινέσεις εις βάρος του πραγματογνώμονα Δημήτρη Λιότσιου
Στις 31 Μαΐου 2024 ο κ. Ματθαιόπουλος αναμένεται να καθίσει στο εδώλιο του Πλημμελειοδικείου Αθηνών κατηγορούμενος για τα αδικήματα της παράβασης καθήκοντος και της απόπειρας παράνομης βίας που φέρεται να διέπραξε εις βάρος του αξιωματικού του Πυροσβεστικού Σώματος και βασικού μάρτυρα στη δίκη που ολοκληρώθηκε (ορίστηκε πραγματογνώμονας) Δημήτρη Λιότσιου.
Η αθέμιτη παρέμβαση
Όπως καταγγέλθηκε (μέσω μήνυσης η οποία κατατέθηκε στις εισαγγελικές Αρχές), το πρωινό της 21ης Σεπτεμβρίου 2018 ο πρώην αρχηγός της Πυροσβεστικής κάλεσε τον κ. Λιότσιο στα γραφείο του στο Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων (ΕΣΚΕ) όπου και «άσκησε μη επιτρεπόμενο έλεγχο και αθέμιτη παρέμβαση» στο έργο του. Ειδικότερα, όπως καταγράφεται στο κατηγορητήριο, ο κατηγορούμενος «κατά παράβαση του υπηρεσιακού του καθήκοντος παρενέβη στο έργο του πραγματογνώμονα» ζητώντας του να συντάξει «ψευδή πραγματογνωμοσύνη και να διενεργήσει ελλιπή και πλημμελή έρευνα για να μην αποκαλυφθούν ποινικές ευθύνες των εμπλεκόμενων μερών. Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια της συνάντησης ανέφερε προς τον κ. Λιότσιο ότι μετέφερε προς αυτόν εντολές που έλαβε σε «ανώτατο επίπεδο», ότι όφειλε να συντάξει πόρισμα για τη φωτιά χωρίς να φαίνεται από το περιεχόμενο του πορίσματος ότι υπήρχαν ευθύνες ή παραλείψεις αρμοδίων οργάνων, ήτοι χωρίς να υπάρχει προσωποποίηση ευθυνών, αλλά μόνο γενικά στοιχεία ως προς τα αίτια, την έκταση και την έκβαση της πυρκαγιάς αναγόμενα στην ένταση των ανέμων, στην ύπαρξη καύσιμης ύλης, στη μείξη πεύκων με οικίες και στην άναρχη δόμηση που επικρατούσε στην περιοχή. Περαιτέρω ο κατηγορούμενος ζήτησε από τον κ. Λιότσιο να αποκρύψει στοιχεία από την έρευνά του προκειμένου να παραπλανήσει τις αρμόδιες εισαγγελικές Αρχές και να είναι σε επαφή μαζί του, ώστε να λάβει και αυτός γνώση της έκθεσης πραγματογνωμοσύνης του πριν παραδοθεί στις ανωτέρω εισαγγελικές Αρχές, προκειμένου να υποδείξει και αυτός και να προσθέσει σε αυτήν. Ζήτησε περαιτέρω από τον εγκαλούντα να συντάξει μια το δυνατόν πιο απλή πραγματογνωμοσύνη, αποφεύγοντας να κατηγορήσει οιονδήποτε αδιαφορώντας για τις πλημμέλειες αυτής».
Απειλές!
Μάλιστα, κατά το κατηγορητήριο πάντα, ο κ. Ματθαιόπουλος απείλησε τον πραγματογνώμονα ότι, εάν ενέπλεκε ανώτερους του προς τον καταλογισμό των ευθυνών για την τραγωδία στο Μάτι, αυτό θα είχε δυσμενείς συνέπειες (μεταθέσεις κ.τ.λ.), καθώς και εμπλοκή του σε πολύχρονες και πολυδάπανες δικαστικές διαμάχες, καθόσον οι φερόμενοι ως θιγέντες από την πραγματογνωμοσύνη του θα κινούντο δικαστικά εναντίον του, ενώ σε αντίθετη περίπτωση, ήτοι, εάν δεν απέδιδε ευθύνες σε ανώτερα στελέχη της Πυροσβεστικής και σε πολιτικά πρόσωπα, τότε θα ετύγχανε ευμενούς μεταχείρισης! «…Με τον τρόπο αυτόν ο κατηγορούμενος παρέβη το υπηρεσιακό του καθήκον καθόσον παρενέβη στο έργο υφισταμένου του βαθμοφόρου του Πυροσβεστικού Σώματος, ο οποίος εκτελούσε εντολές Ανώτερης Αρχής και δη της Εισαγγελίας Πλημμελειοδικών Αθηνών ασκώντας καθήκοντα διορισθέντος πραγματογνώμονος, ενώ έδει να απόσχει από κάθε ενέργεια επηρεασμού του κατηγορουμένου, αντιθέτως δε υπείχε υποχρέωση να παράσχει κάθε δυνατή βοήθεια και ενθάρρυνση προς τον εγκαλούντα για να συντάξει τη δυνατόν πληρέστερη και αρτιότερη έκθεση αναλύοντας με σαφήνεια και ακρίβεια τα όσα ζητούντο από την εισαγγελική Αρχή… Προέβη δε στην ενέργειά του αυτή με σαφή σκοπό να συγκαλύψει τις πιθανές ευθύνες τις δικές του, καθώς και άλλων ανώτερων στελεχών της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας ως και πολιτικών στελεχών από την αναζήτηση τυχόν ποινικών ευθυνών μέσω της παραπλάνησης των οργάνων της Δικαιοσύνης».
Στο ίδιο κατηγορητήριο αναφέρεται ότι κατά τη διάρκεια της ίδιας συνάντησης ο πρώην αρχηγός της Πυροσβεστικής ζήτησε παράλληλα από τον πραγματογνώμονα να απέχει από τη σύνταξη της πραγματογνωμοσύνης «επικαλούμενος ψευδώς λόγους αποχής». Κάτι το οποίο δεν κατάφερε να επιτύχει καθώς, ως γνωστόν, ο κ. Λιότσιος κατέθεσε για τις απειλές που δέχτηκε στις εισαγγελικές Αρχές, ανοίγοντας τον δρόμο δίωξης και εντέλει παραπομπής στη Δικαιοσύνη του πρώην αρχηγού, Βασίλη Ματθαιόπουλου.
Ο διάλογος της ντροπής
Όπως έχει γίνει ήδη γνωστό (μέσω της εφημερίδος «Καθημερινή»), ο κ. Λιότσιος ηχογράφησε την… τρυφερή συνομιλία με τον Ματθαιόπουλο.
Σε αυτή ακούγεται αρχικά ο πρώην αρχηγός της Πυροσβεστικής να αναφέρει ότι του ζήτησαν από «ανώτατο επίπεδο» να του μεταφέρει πως δεν έχει δικαίωμα να κρίνει ανωτέρους του και πως θα πρέπει απλά να αναφέρει για τη φωτιά και όχι ποιος έχει ευθύνες. «Σε κάλεσα λοιπόν για να σε ξυπνήσω» ήταν η χαρακτηριστική του έκφραση. Ο κ. Ματθαιόπουλος προσπαθεί πότε να τον καλοπιάσει και πότε να τον εκφοβίσει, προκειμένου να μη βγει το πόρισμα για το Μάτι με ευθύνες για πρόσωπα. «Σε έχω στην άκρη της καρδιάς μου και θα σε στηρίξω, γιατί είσαι εξελίξιμος, έχεις τα προσόντα για να φτάσεις στην ηγεσία (…) Πού πας δείξεις ικανότητες με τα θηρία; Με 100 νεκρούς. Πού πας, ρε;» Ματθαιόπουλος
Κάπου εκεί οι δήθεν ευγένειες φαίνεται να τελειώνουν αφού ακούγεται να του λέει «εάν γράψεις για ευθύνες των ανωτέρων σου όλοι θα μαζευτούμε και θα σε σκίσουμε».
Μάλιστα, του επιτίθεται που ζητά έγγραφα από τη Δούρου, το Δασαρχείο ή το Πυροσβεστικό Σώμα και τον κατηγορεί ότι δεν έχει κατάλληλες γνώσεις για να τα αξιολογήσει.
«Τα βάζεις με το Δασαρχείο; Θα σου ανοίξουν τον… Θα τα βάλεις με τη Δούρου; Θα σου ανοίξει τα καπούλια. Μόλις δούμε ποιοι θα κατηγορηθούμε, θα βάλουμε τρεις δικηγόρους. Δεν είναι απλά τα πράγματα».
Όταν ο κ. Λιότσιος αναφέρει πως το πόρισμα βασίζεται σε στοιχεία που έχει συλλέξει, ο κ. Ματθαιόπουλος φέρεται να του λέει επί της ουσίας να το «πειράξει» και να μιλήσει γενικά για αίτια φωτιάς (αέρας, πεύκα, αυθαίρετα κ.τ.λ.) και να μην αναφέρει τις ευθύνες.
«Φτιάχ’ τα απλά και ας σε περάσουν για κουτό: Πέντε πραγματάκια: Άνεμοι, καύσιμη ύλη, μείξη πεύκων με σπίτια, δόμηση αναρχική, αυθαίρετη. Με αποτέλεσμα η πυρκαγιά μέσα σε μία ώρα να φύγει. Εγώ δεν σε βάζω ούτε να μπλέξεις ούτε τίποτα, πέντε πραγματάκια γράψε από την εμπειρία σου.
Αν είναι ελλιπή τα στοιχεία στ’ … σου, τι θα σου πει ο εισαγγελέας; Τίποτα. Αυτά είχα, αυτά βρήκα, αυτά έβαλα. Εάν δεν σας κάνουν βάλτε άλλους (πραγματογνώμονες)».
«Θάψε τα έγγραφα – Θα γίνει όπως το 2007»
Ο αρχηγός της Πυροσβεστικής φέρεται να ρωτά αν ο εισαγγελέας ξέρει τι χαρτιά έχει ζητήσει ο Δημήτρης Λιότσιος. Όταν του εξηγεί ότι τα περισσότερα έχουν ήδη κοινοποιηθεί στην Εισαγγελία, τότε ο κ. Ματθαιόπουλος του λέει όσα δεν έχουν κοινοποιηθεί να… τα θάψει!
«Κοίτα ποια έχουν, ποια δεν έχουν και θάψ’ τα. Με ηρεμία, δεν χρειάζεται πανικός. (…) Τι είναι ο εισαγγελέας; Τώρα είναι, αύριο έφυγε. Και θα φύγει ο Ζαγοραίος, θα πάει πιο ψηλά. Θα έρθει άλλος, ποιος σε είδε ποιος σε ξέρει. Θα μπλέξεις. Μη νομίζεις, πες ότι ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει τις εκλογές και έρχεται η Νέα Δημοκρατία. Εκεί πάλι θα είσαι φαγωμένος 1.000% από τους ίδιους (…) Κάτσε εκεί, πέντε αράδες, πέντε λέξεις και δώσ’ το. Οι εισαγγελείς; Κάποιοι μπορεί να πάρουν την πίτα κι εσύ θα πάρεις την … Έτσι είναι το παιχνίδι στην Ελλάδα. Το 2007 στον Πύργο φάγανε και τα λεφτά που είχε μαζέψει ο κόσμος και μοίρασαν και τις αποζημιώσεις μετά εισαγγελείς και δικηγόροι… Έτσι όπως είναι τώρα, είναι προτιμότερο να ήσουν στη φωτιά παρά με αυτή την υπόθεση που έχεις αναλάβει», φέρεται να του λέει.
Και συνεχίζει λίγο πιο κάτω: «…Έκανα ό,τι μπορούσα, ήμουν στο κέντρο παρουσία των υπουργών. Δεν πήγα στη φωτιά γιατί μου είπαν να μην πάω, έκανα ό,τι μπορούσα ως άνθρωπος και ως επαγγελματίας… Αυτή η υπόθεση δεν κλείνει. Θα κλείσει σε 6-7 χρόνια. Κάθε μέρα θα πηγαίνεις στο δικαστήριο και μετά στην υπηρεσία. Και θα σε παίρνει ο δικηγόρος του Τερζούδη (τέως αρχηγός Πυροσβεστικής), μετά θα σε παίρνει ο δικηγόρος του Ματθαιόπουλου και στο κάνει το … τόσο (…) Εγώ φιλικά σ’ τα λέω γιατί σε ξέρω χρόνια και σ’ το είπα και χτες. μη με αναμείξεις πουθενά, τελείως φιλικά στο είπα 50 φορές, συμβουλευτικά, να σε σώσω».
Ο κ. Ματθαιόπουλος κατά τη διάρκεια της συνομιλίας φέρεται να επαναλαμβάνει πως μεταφέρει στον κ. Λιότσιο εντολές της πολιτικής ηγεσίας. Διευκρινίζει πως η εντολή για συγκάλυψη ήρθε από την υπουργό, εννοώντας ίσως την Όλγα Γεροβασίλη, που ήταν τότε υπουργός Προστασίας του Πολίτη.
«Η υπουργός αυτό μου είπε. Κάλεσέ τον και πες του μη γράψει για ευθύνες ανωτέρων και μη γράψει ότι ευθύνεται ο δήμαρχος, η Δούρου ή κάποια υπηρεσία ή το Δασαρχείο».
Τι κατέθεσε στη δίκη
Ενώπιον του δικαστηρίου όπου εκδικάστηκε -σε πρώτο βαθμό- η πυρκαγιά στο Μάτι, ο κ. Λιότσιος, αναφερόμενος στη συνάντηση που είχε με τον κ. Ματθαιόπουλο, στις 21 Σεπτεμβρίου 2018, λίγο πριν παραδώσει το πόρισμά του, είπε: «Κατά την άφιξή μου στο ΕΣΚΕ πήγα στο γραφείο του. Μείναμε οι δυο μας, και μου έλεγε “τι είναι αυτά που ζητάς; Κοίτα τον εαυτό σου… Θα σε βρει το ένα, το άλλο!’’. Μου έφερε χαρακτηριστικό παράδειγμα με έναν αρχηγό και υπαρχηγό, ότι ο υπαρχηγός για να ‘‘φάει’’ τον αρχηγό τον άφησε χωρίς εναέρια σε Μάνη και Κύθηρα. Γνώριζα ότι υπάρχουν παθογένειες αλλά σε αυτό τον βαθμό όχι».
– Δικηγόρος υποστήριξης κατηγορίας: Πώς το εκλάβατε εσείς σε εκείνη τη φάση;
– Μάρτυρας: Μου έκανε εντύπωση σε τι άρρωστο περιβάλλον ζούσαμε και πως μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν το είχα συνειδητοποιήσει το μέγεθός του. Δεν ήξερα τι να κάνω, δυστυχώς έφευγε ο κ. Ζαγοραίος. Εκεί συνειδητοποίησα το άρρωστο περιβάλλον.
Ο κ. Λιότσιος, είπε φορτισμένος ιδιαίτερα, πως μετά το ραντεβού με τον κατηγορούμενο επικοινώνησε με τον εισαγγελέα Ζαγοραίο. «Δεν του είπα ακριβώς τι ειπώθηκε. Είχα πανικοβληθεί και δεν ήθελα να παραδώσω πραγματογνωμοσύνη. Με έπεισε ο κ. Ζαγοραίος να την παραδώσω. Και μου είπε ‘‘και εγώ να μην είμαι εδώ, θα σε προστατέψω’’. Και θυμόμουν την κουβέντα του Ζαγοραίου συνέχεια».
Όπως ανέφερε ο επιπυραγός: «Την προστάτεψα και εγώ, και ο εισαγγελέας Ζαγοραίος, και ο ανακριτής Μαρνέρης την υπόθεση. Δεν θα είχε φτάσει εδώ αυτή η υπόθεση. Καμία απειλή, καμία κίνηση δεν στάθηκε ικανή να μην την προχωρήσω. Μιλάω με στοιχεία και αποδείξεις. Δεν εκφέρω προσωπικές απόψεις. Τους ανθρώπους που είναι από πίσω μου (κατηγορούμενοι από το ΠΣ) τούς γνωρίζω 25 χρόνια. Ποτέ δεν θα επέτρεπα να αδικηθεί κάποιος. Ποτέ δεν θα άφηνα να μην πάρει την αξία που της πρέπει η υπόθεση».
Ο μάρτυρας αναφέρθηκε και σε περιστατικό που συνέβη όταν έγιναν γνωστοί οι κατηγορούμενοι στην υπόθεση. «Ήμουν στη Λέσχη Αξιωματικών και έφυγα να πάω σπίτι μου με τη μηχανή μου. 200 μέτρα από το σπίτι φρέναρα. Αντιλήφθηκα ότι είχε φύγει η αλυσίδα από τη μηχανή… και ήταν μόλις δύο ετών. Πανικοβλήθηκα και πήρα τον αντιπρόσωπο. Το πρωί την πήγα να την δει. Ήμουν σίγουρος πως κάποιο πρόβλημα, τεχνικό, είχε η μηχανή. Ο τεχνικός μου είπε ‘‘κάποιος σε αγαπάει πολύ και σ’ το έκανε’’. Του λέω ‘‘τι λες;’’. Μου είπε ‘‘αυτό που ακούς. Το παξιμάδι έχει τέτοια τεχνολογία και δεν ξεβιδώνει με τίποτα…». Ματθαιόπουλος