Το ελληνικό μυαλό «μεταναστεύει» – 85% των επιστημόνων στο εξωτερικό

Οι κορυφαίοι Έλληνες επιστήμονες μεγαλουργούν εκτός χώρας δηλώνει στην «Καθημερινή» ο Ιωάννης Ιωαννίδης, καθηγητής του Στάνφορντ των ΗΠΑ.

336 επιστήμονες έχουν εγκαταλείψει την χώρα, όχι μόνον λόγω της έλλειψης πόρων, υποδομών και συλλογικού κοινωνικού οράματος για την ανάδειξη της αριστείας, αλλά και ως αποτέλεσμα της εκτεταμένης επικράτησης των μετρίων στον ελληνικό βίο.

Παρότι οι Έλληνες αποτελούν το 0,15 – 0,20% του παγκόσμιου πληθυσμού οι κορυφαίοι επιστήμονες της αγγίζουν το 3% της παγκόσμιας καταμέτρησης, γεγονός που πιστοποιεί την αδυναμία της χώρας να εκμεταλλευτεί τα ταλέντα που παράγει.

Και άλλα στατιστικά στοιχεία επιβεβαιώνουν την παραπάνω θεωρία καθώς έχει υπολογιστεί ότι το 85% των κορυφαίων Ελλήνων επιστημόνων εργάζονται στο εξωτερικό.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον κ. Ιωαννίδη:
• Για την καταγραφή των δεδομένων που παρουσιάζονται στο βιβλίο χρησιμοποιήθηκε η βάση Google Scholar που έχει το πλεονέκτημα να καλύπτει το ευρύτερο δυνατό φάσμα των επιστημών (θετικών, βιοϊατρικών, οικονομικών και κοινωνικών επιστημών, επιστημών πληροφορικής κ.λπ.) και αμβλύνει τις ανισότητες μεταξύ διαφορετικών πεδίων. Η διαδικασία αναζήτησης χρησιμοποίησε επίσης τις βάσεις Web of Science, Scopus και Microsoft Academic Search, ώστε να μεγιστοποιηθεί η πληρότητα της εντόπισης επιστημόνων υψηλής απήχησης.
• Με βάση τις αναφορές που κάνουν άλλοι επιστήμονες στο έργο ενός τρίτου επιστήμονα, συνολικά 336 επιστήμονες με ελληνικά ονόματα περιλαμβάνονται στους πλέον κορυφαίους επιστήμονες, ως προς την επιρροή τους στη διεθνή βιβλιογραφία. Κριτήριο είναι ένας επιστήμονας να έχει πάνω από 10.000 αναφορές και τουλάχιστον μια δημοσίευση ή βιβλίο (ως πρώτος/τελευταίος/μόνος συγγραφέας), να έχει πάνω από 500 αναφορές ή 4.000 έως 10.000 αναφορές, αλλά τουλάχιστον μια δημοσίευση ή βιβλίο (ως πρώτος/τελευταίος/μόνος συγγραφέας) με πάνω από 1.000 αναφορές. Τα κριτήρια διασφαλίζουν τον μεγάλο συνολικό όγκο αναφορών, δίνοντας και έμφαση στο να υπάρχουν και συγκεκριμένες δημοσιεύσεις ή βιβλία εξαιρετικά υψηλής εμβέλειας.
• Όμως το 85% από τους κορυφαίους 336 επιστήμονες με ελληνικά ονόματα βρίσκεται σήμερα στο εξωτερικό. Ακόμη και οι λίγοι που βρίσκονται στην Ελλάδα έχουν κάνει τις περισσότερες φορές το μεγαλύτερο μέρος του σημαντικού τους έργου εκτός Ελλάδας και πολλοί από αυτούς φεύγουν πάλι τα τελευταία χρόνια στο εξωτερικό. Ενδεικτικά, περίπου το 95% του δημοσιευμένου έργου των 336 έχει γίνει εκτός Ελλάδος.