Το μέλλον των εφοδιαστικών αλυσίδων και οι προοπτικές της Ελλάδας

07/12/2020 14:01

Τις προϋποθέσεις και τις προοπτικές για την ανάδειξη της Ελλάδας σε διεθνές κέντρο διαμετακομιστικού εμπορίου και logistics, παρουσίασε ο κ. Γιώργος Παναγιωτόπουλος, Associate Partner στο Τμήμα Υπηρεσιών Εφοδιαστικής Αλυσίδας και Διεπιχειρησιακών Λειτουργιών της EY Ελλάδος, σε πάνελ με τίτλο «The Future of Supply Chains and Logistics», στο πλαίσιο του 31ου ετήσιου Greek Economic Summit του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου.

Στο πάνελ συμμετείχαν, επίσης, ο δρ Αθανάσιος Ζηλιασκόπουλος, πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου για τα Logistics και καθηγητής Μεταφορών και Logistics στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, ο κ. Γιώργος Κωστιάνης, Group Supply Chain Director, PZ Cussons, και η κα. Σουζάνα Ραρή, Supply Chain Manager Greece and Cyprus, Coca-Cola HBC Greece SAIC. Τη συζήτηση συντόνισε η κα. Μαριλένα Αργυρού, Managing Director, Operations Center.

Κατά την ομιλία του, ο κ. Παναγιωτόπουλος σημείωσε ότι η Ελλάδα απολαμβάνει σήμερα, με τη συμβολή του ελληνικού ναυτιλιακού οικοσυστήματος, ένα υψηλό επίπεδο διασύνδεσης με άλλα διεθνή κέντρα και εξυπηρέτησης ροών του διεθνούς εμπορίου, ενώ, μέσω ιδιωτικών επενδύσεων που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στη χώρα, έχει αυξηθεί η διαθεσιμότητα ισχυρών λιμένων και υποδομών για τη διαχείριση φορτίων και την παροχή σχετικών υπηρεσιών logistics.

Ο ομιλητής εξήγησε, όμως, ότι οι υποδομές από μόνες τους δεν είναι αρκετές για να καταστήσουν τη χώρα ένα ανταγωνιστικό διεθνές διαμετακομιστικό κέντρο. Η εγκατάσταση διεθνών παρόχων επιχειρησιακών υπηρεσιών, ένα ισχυρό χρηματοπιστωτικό σύστημα, η τεχνολογία και η καινοτομία, το κατάλληλα εκπαιδευμένο ανθρώπινο κεφάλαιο, και ένα σταθερότερο διοικητικό και φορολογικό περιβάλλον, είναι παράγοντες που μπορούν να επαυξήσουν την ανταγωνιστικότητα της χώρας στον τομέα των logistics.

Σύμφωνα με τον κ. Παναγιωτόπουλο, η Ελλάδα διαθέτει γεωγραφικό πλεονέκτημα για την εξυπηρέτηση των ροών από την Ασία προς την Ευρώπη, σε σχέση με τα υπόλοιπα λιμάνια της Μεσογείου ή της Βόρειας Ευρώπης – πλεονέκτημα το οποίο η χώρα έχει αξιοποιήσει σε μεγάλο βαθμό, με το λιμάνι του Πειραιά να είναι πλέον το μεγαλύτερο στη Μεσόγειο και το τέταρτο μεγαλύτερο στην Ευρώπη, και το λιμάνι της Θεσσαλονίκης να βρίσκεται σε τροχιά ραγδαίας ανάπτυξης.

Ανάμεσα στα υπόλοιπα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας, συγκαταλέγονται το εκτεταμένο και σύγχρονο δίκτυο αυτοκινητοδρόμων, τα αεροδρόμια και οι πέντε Ζώνες Ελεύθερου Εμπορίου.

Ο ομιλητής εξήγησε ότι η βελτίωση του σιδηροδρομικού δικτύου, παράλληλα με την ολοκλήρωση της κατασκευής των εμπορευματικών κέντρων στο Θριάσιο Πεδίο στην Αττική και το πρώην στρατόπεδο Γκόνου στη Θεσσαλονίκη, αναμένεται να ενισχύσουν περαιτέρω την ανταγωνιστικότητα του κλάδου των logistics στην Ελλάδα.

Ειδική αναφορά έγινε και στην ελληνική αγορά παροχής υπηρεσιών logistics από τρίτα μέρη (Third-Party Logistics-3PL), η οποία είναι κατακερματισμένη, ενώ χαρακτηρίζεται, επίσης, από χαμηλό βαθμό εξωστρέφειας, συνδεσιμότητας και υιοθέτησης καινοτόμων τεχνολογιών, όπως τα digital control towers, τα οποία και απαιτούν πλέον οι διεθνείς εταιρείες.

Ο κ. Παναγιωτόπουλος παρουσίασε, επίσης, τα ευρήματα έρευνας της ΕΥ που διεξήχθη τον Ιούνιο του 2019, για την αποτίμηση της ανταγωνιστικότητας της χώρας ως περιφερειακού κόμβου logistics. Σύμφωνα με αυτή, το 43% των ερωτηθέντων χαρακτήριζε την ανταγωνιστικότητα της χώρας χαμηλή, 42% εκτιμούσε ότι κάλυπτε τις ανάγκες τους και 12% ότι τις υπερέβαινε.

Αξίζει να αναφερθεί ότι, σύμφωνα με την έρευνα της EY, Attractiveness Survey Ελλάδα 2020, που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Ιούλιο, το 64% των εκπροσώπων επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα, αξιολογούσαν τις υποδομές μεταφορών και logistics ως ελκυστικές, με το 28% να αναμένουν ότι τα logistics και τα κανάλια διανομής θα αποτελέσουν καταλύτη ανάπτυξης για την Ελλάδα, τα επόμενα χρόνια.

Παράλληλα επιβεβαιωνόταν και το συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας στον τομέα, καθώς οι δραστηριότητες που σχετίζονται με την εφοδιαστική αλυσίδα και τα logistics, αποτελούσαν το 19% των σχεδιαζόμενων επενδύσεων στη χώρα – ποσοστό υπερδιπλάσιο από το σύνολο των σχεδιαζόμενων σχετικών επενδύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Ο ομιλητής αναφέρθηκε και στις εφοδιαστικές αλυσίδες του μέλλοντος, οι οποίες, από παραδοσιακά γραμμικά συστήματα, μετασχηματίζονται σε σύνθετα οικοσυστήματα διασυνδεδεμένων επιχειρήσεων και ενδιαφερομένων μερών, που χαρακτηρίζονται από τον συναγωνισμό, τη συνεχή ανταλλαγή πληροφοριών και τη διαφάνεια (end-to-end visibility) σε όλους τους κρίκους της αλυσίδας αξίας.

Αυτά τα σύγχρονα οικοσυστήματα, καλούνται να είναι βιώσιμα, με χαμηλή επιβάρυνση για το περιβάλλον, και να φέρνουν τα αποτελέσματα τα οποία επιζητά η οικονομία και, κυρίως, η κοινωνία.

Κλείνοντας, ο κος Παναγιωτόπουλος σημείωσε ότι απαιτείται εξειδίκευση της στρατηγικής για την επιτάχυνση των μεγάλων έργων logistics στη χώρα, ενώ κρίσιμη είναι η ανάπτυξη των τεχνολογικών υποδομών και η τοποθέτηση του ανθρώπινου παράγοντα στο επίκεντρο των εφοδιαστικών αλυσίδων.

Ο Δρ. Ζηλιασκόπουλος, με τη σειρά του, μίλησε για ανάγκη ενοποίησης της Εθνικής Στρατηγικής για την Εφοδιαστική, με των στρατηγικών των λιμένων και των σιδηροδρόμων, όπως και των μεγάλων πολυεθνικών, οι οποίες αποτελούν τους παίκτες του διεθνούς οικοσυστήματος logistics. Παράλληλα, αναφέρθηκε στους στόχους του Ελληνικού Συμβουλίου για τα Logistics, οι οποίοι αφορούν, μεταξύ άλλων, την ανάδειξη της Ελλάδας ως διαμετακομιστικού κόμβου και πύλης εισόδου και την αναβάθμιση των ελληνικών εταιρειών logistics σε παρόχους υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας, και όχι απλά διαμετακόμισης.

Σύμφωνα με τον Δρ. Ζηλιασκόπουλο, η ψηφιοποίηση των εφοδιαστικών αλυσίδων θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί, πέρα από τους επενδυτές, και από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ, με τη δημιουργία μιας εθνικής κοινότητας φορτίων (national cargo community), ανάλογης του Port Community System της COSCO. Τέλος, υπογράμμισε ότι η αύξηση της ανταγωνιστικότητας της χώρας και των επιχειρήσεων, αποτελεί το κλειδί για την ανάδειξή της σε διεθνές κέντρο logistics, όχι μόνο σήμερα, αλλά και στη μετά-COVID εποχή.

Στα κριτήρια επιτυχίας των διεθνών εφοδιαστικών αλυσίδων, σε ένα περιβάλλον αυξημένης αβεβαιότητας και διαταραχών, επικεντρώθηκε ο κος Κωστιάνης. Πιο συγκεκριμένα, ο ομιλητής ανέδειξε την ανθεκτικότητα και τον χρόνο αντίδρασης στις σημαντικές αλλαγές ζήτησης, τη διαχείριση του ρίσκου, τη διαφάνεια των δεδομένων (end-to-end visibility) και τη βιωσιμότητα, ως τα κριτήρια στα οποία θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση, μετά το πέρας της πανδημίας.

Παράλληλα, ο κος Κωστιάνης τόνισε ότι ο ανθρώπινος παράγοντας αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση για τις εφοδιαστικές αλυσίδες, με την εκμάθηση νέων δεξιοτήτων και τη διαχείριση του ταλέντου, να αναδεικνύονται ως τομείς άμεσης εστίασης.

Στην εισήγησή της, η κα Ραρή, επικεντρώθηκε στο ζήτημα του ψηφιακού μετασχηματισμού και της πράσινης ανάπτυξης των εφοδιαστικών αλυσίδων, και ανέφερε παραδείγματα από πρωτοβουλίες στη λειτουργία της Coca-Cola Τρία Έψιλον. Σύμφωνα με την κα Ραρή, ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά θα πρέπει να εξυπηρετεί την ευρύτερη στρατηγική μίας εταιρείας, και, πιο συγκεκριμένα, την ικανοποίηση των πελατών, τον εκσυγχρονισμό του περιβάλλοντος εργασίας και τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.

Παράλληλα, εξήγησε ότι τα κριτήρια επιλογής προμηθευτών και δικτύου συνεργατών, είναι κρίσιμα για την προώθηση της βιωσιμότητας, καθώς οι παγκόσμιες και οι τοπικές προκλήσεις, δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο από μια εταιρεία. Καταλήγοντας, η κα Ραρή υπογράμμισε ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός, δεν έχει σκοπό να υποκαταστήσει τον άνθρωπο, αλλά, αντιθέτως, να δημιουργήσει νέες δεξιότητες και να τον βοηθήσει στη λήψη καλύτερων και γρηγορότερων αποφάσεων και στη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων.