Τα «πολιτικά μπαλκόνια» είχαν τη δικής τους ιστορία στην Ελλάδα τα προηγούμενα χρόνια, καθώς σε αυτά έβγαιναν οι πολιτικοί αρχηγοί κατά τη διάρκεια των προεκλογικών εκστρατειών τους για να εκφωνήσουν ομιλία ή για να χαιρετήσουν το πλήθος που βρισκόταν από κάτω και ζητωκραύγαζε.
Του ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ
Πλήρως ανανεωμένα πολιτικά ήθη και έθιμα κυριαρχούν στις εκλογικές αναμετρήσεις σε σχέση με το πρόσφατο και παλαιότερο παρελθόν της πόλωσης και των πολιτικών εκστρατειών.
Όλα αυτά βέβαια ανήκουν στο παρελθόν. Στην digital εποχή που ζούμε η προεκλογική μάχη δίνεται στο TikTok, καθώς εκεί οι πρόεδροι των κομμάτων έχουν βρει πρόσφορο έδαφος προκειμένου να προσελκύσουν τους νέους.
Το 1974, την πρώτη χρονιά της μεταπολιτευτικής δημοκρατίας στη χώρα μας, και τα μπαλκόνια είχαν κεντρική θέση στα δρώμενα του τόπου. Στο πλαίσιο της προεκλογικής περιόδου και εν όψει των εκλογών της 17ης Νοεμβρίου 1974, ο πρόεδρος του νεοσύστατου τότε ΠΑΣΟΚ, Ανδρέας Παπανδρέου, βγήκε σε ένα από τα μπαλκόνια του ξενοδοχείου «Ολύμπιον» της Λάρισας από όπου απευθύνθηκε στον κόσμο. «Λαέ της Λάρισας, λαέ της Θεσσαλίας, αισθάνομαι σήμερα βαθιά ανθρώπινη συγκίνηση για τη μεγαλειώδη σου παρουσία. Δεν ξεχνώ όπως δεν ξεχνάτε», έλεγε ο Ανδρέας Παπανδρέου με τον κόσμο από κάτω να φωνάζει: «Είμαστε μαζί σου».
Η κάλπη βέβαια τότε ανέδειξε νικήτρια τη Νέα Δημοκρατία, με 220 έδρες. Στη δεύτερη θέση βρέθηκε ο συνδυασμός Ένωση Κέντρου – Νέες Δυνάμεις, μετεξέλιξη της προδικτατορικής Ενώσεως Κέντρου, ενώ στην τρίτη θέση κατετάγη το ΠΑΣΟΚ.
Συγκεντρώσεις
Το φθινόπωρο του 1977 η Ελλάδα βρισκόταν σε προεκλογική περίοδο και ετοιμαζόταν για τις δεύτερες εκλογές της Μεταπολίτευσης. Έτσι, στις 27 Οκτωβρίου εκείνης της χρονιάς, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής απευθύνθηκε στον λαό της Θεσσαλονίκης σε μια μεγάλη προεκλογική συγκέντρωση της Νέας Δημοκρατίας. Το αποτέλεσμα της κάλπης έδωσε την πρώτη θέση στη ΝΔ με ποσοστό 41,84%, το οποίο, με την ενισχυμένη αναλογική, μεταφράστηκε σε ευρεία πλειοψηφία 171 εδρών. Ο Ανδρέας Παπανδρέου επίσης έχαιρε μεγάλης εκτίμησης στα πολιτικά μπαλκόνια όπου έδωσε τον δικό του αγώνα και κατάφερε το ΠΑΣΟΚ σχεδόν να διπλασιάσει το ποσοστό του στο 25,34%, και κατέλαβε τα έδρανα της αξιωματικής αντιπολίτευσης με 93 βουλευτές.
Οι «μάχες»
Στις 7 Μαρτίου του 2004 ο Κώστας Καραμανλής έγινε πρώτη φορά πρωθυπουργός της χώρας, καθώς η Νέα Δημοκρατία κέρδισε τις εκλογές με ποσοστό 45,36% και εξέλεξε 165 βουλευτές, τερματίζοντας την ενδεκάχρονη διακυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, που σε εκείνη την εκλογή μάχη είχε πρόεδρο τον Γιώργο Παπανδρέου. Το βράδυ της νίκης, ο κόσμος κατέκλυσε το Ζάππειο και την οδό Ρηγίλλης, όπου βρίσκονταν τα γραφεία της Νέας Δημοκρατίας. Έτσι, στις 9 το βράδυ, όταν όλα είχαν ξεκαθαρίσει, ο Κώστας Καραμανλής εμφανίστηκε με τη σύζυγό του Νατάσα στο μπαλκόνι του ιστορικού νεοκλασικού ενώ 10.000 νεοδημοκράτες που είχαν κατακλύσει τη Ρηγίλλης από τη Βασιλίσσης Σοφίας μέχρι τη Βασιλέως Γεωργίου τον αποθέωναν.
Πλατφόρμα
Η προεκλογική μάχη του 2023, βέβαια, δίνεται μέσω της δημοφιλούς πλατφόρμας TikTok, μέσο ιδιαίτερα αγαπητό στους νέους. Έτσι, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Αλέξης Τσίπρας και ο Νίκος Ανδρουλάκης προσπαθούν να έρθουν πιο κοντά στη νεολαία και να επικοινωνήσουν τις θέσεις τους με μια πιο «χαλαρή» και ανθρώπινη ματιά. Τα βιντεάκια που έχουν δημοσιεύσει στην πλατφόρμα οι τρεις πολιτικοί αρχηγοί έχουν συγκεντρώσει από χιλιάδες έως και εκατομμύρια προβολές, γεγονός που αποδεικνύει τη χρησιμότητα των social media στην εκλογική «μάχη».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απαριθμεί περί τους 150.000 ακολούθους, ενώ κάποιες αναρτήσεις του αγγίζουν ακόμα και τις 2.000.000 προβολές. Στα βίντεο αυτά βλέπουμε τον πρωθυπουργό σε χαλαρές στιγμές με τη σύζυγό του, κομμάτια από τις προεκλογικές ομιλίες του ανά την Ελλάδα, αλλά και να απαντάει και στα ερωτήματα που του θέτουν οι ακόλουθοί του. Στην ερώτηση ενός νέου γιατί άνοιξε το TikTok ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε: «Άνοιξα το TikTok γιατί είναι ο πιο άμεσος τρόπος επικοινωνίας με τη νέα γενιά. Αφού εσείς είστε στο TikTok και από εκεί ενημερώνεστε, πρέπει κι εγώ να είμαι στο ΤikΤok για να μπορώ να επικοινωνώ μαζί σας, να μπορώ να απαντώ στις ερωτήσεις σας και να προσπαθώ να περνάω τα δικά μου μηνύματα. Σε κάθε περίπτωση, αφού είμαι στο TikTok και εσείς βλέπετε ΤikΤok, να σας ζητήσω να πάτε να ψηφίσετε στις εκλογές, ψηφίστε ό,τι θέλετε, αρκεί να μην απέχετε, και ό,τι ερωτήσεις έχετε εδώ είμαι μέσω video reply να προσπαθώ να τις απαντώ».
Οι ακόλουθοι του Αλέξη Τσίπρα στο TikTok ξεπερνούν τους τους 72.000. Εκεί ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ανεβάζει βιντεάκια από τις ομιλίες του ανά την Ελλάδα, κομμάτια από τηλεοπτικές συνεντεύξεις του, ενώ δίνει και απαντήσεις σε ερωτήματα που του θέτουν οι ακόλουθοί του. Για τη δημοφιλή πλατφόρμα ο Αλέξης Τσίπρας δήλωσε στην εκπομπή «Πάμε Δανάη!»: «Στο TikTok εσχάτως έχω ξεκινήσει να απευθύνομαι τη στιγμή που ταξιδεύω για τις ομιλίες μου, βγάζω το κινητό και λέω αυτό το οποίο έχω να πω. Δεν έχω κάποιον άνθρωπο να με παίρνει βίντεο, ούτε έχω επικοινωνιολόγους».