To θέμα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα, το οποίο βρίσκεται σταθερά στην ατζέντα της UNESCO, συζητήθηκε στην πρόσφατη 24η Σύνοδο της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO για την Επιστροφή των Πολιτιστικών Αγαθών στις Χώρες Προέλευσης (ICPRCP).
Η παρουσίαση της ελληνικής αντιπροσωπείας και τα επιχειρήματα της έτυχαν θερμής υποδοχής και η συντριπτική πλειοψηφία των κρατών-μελών της Διακυβερνητικής Επιτροπής (Ιταλία, Τσεχία, Ρωσία, Λιβύη, Ιράκ, Ινδία, Χιλή, Βενεζουέλα, Παναμάς, Γουατεμάλα, Γκαμπόν, Ζάμπια, Αίγυπτος), αλλά και κράτη-παρατηρητές (Τουρκία, Παλαιστίνη, Νικαράγουα, Ονδούρα, Βραζιλία) υποστήριξαν με σθένος τις ελληνικές θέσεις.
Μάλιστα ζήτησαν εμφατικά από το Ηνωμένο Βασίλειο να επιστρέψει τα Γλυπτά στην Ελλάδα, προκειμένου να επανενωθούν με τον Παρθενώνα, μνημείο-σύμβολο του Δυτικού Πολιτισμού.
Η τοποθέτηση της Ελλάδας για τα Γλυπτά του Παρθενώνα
Η ελληνική αντιπροσωπεία παρουσίασε αναλυτικά και εμπεριστατωμένα το ιστορικό της υπόθεσης και τις θέσεις της Ελλάδας στο ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα. Μέσα από μαρτυρίες περιηγητών και λογίων της εποχής του Έλγιν τεκμηρίωσε τη βίαιη απόσπαση των αρχιτεκτονικών γλυπτών από το μνημείο. Τόνισε εμφατικά την ανυπαρξία φιρμανιού και σχετικών σουλτανικών εγγράφων και την παράνομη ιδιοποίηση των Γλυπτών από τον Λόρδο Έλγιν, πριν καταλήξουν στο Βρετανικό Μουσείο. Επισήμανε ιδιαιτέρως το θέμα της κακομεταχείρισης των Παρθενωνείων κατά την παραμονή τους στο Βρετανικό Μουσείο και τις κακές συνθήκες φύλαξής τους, ήδη από τον 19ο αι. μέχρι σήμερα. Ενημέρωσε τα μέλη της Επιτροπής για τις διαρκείς, αλλά άκαρπες μέχρι σήμερα προσπάθειες της ελληνικής πλευράς να έρθει σε διάλογο με το Ηνωμένο Βασίλειο για να βρεθεί λύση στο μακροχρόνιο αυτό ζήτημα, σε εφαρμογή των Συστάσεων και της Απόφασης της UNESCO. Ανέφερε ότι τα Γλυπτά του Παρθενώνα και οι συμβολισμοί, που αυτά ενέχουν αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς και της ελληνικής πολιτιστικής ταυτότητας. Τέλος, κάλεσε το Ηνωμένο Βασίλειο, που είναι για πρώτη φορά μέλος της Διακυβερνητικής Επιτροπής, να αποδείξει εμπράκτως τη βούλησή του να συμμορφωθεί με τις Συστάσεις και τις Αποφάσεις του Διεθνούς Οργανισμού.
Η τοποθέτηση της Τουρκίας για τα Γλυπτά του Παρθενώνα
Για λογαριασμό της Τουρκίας, η Ζεϊνέπ Μποζ, η οποία κατέχει θέση προϊσταμένης του Τμήματος Καταπολέμησης της Λαθρεμπορίας του Υπουργείου Πολιτισμού της Τουρκίας, αναφέρθηκε στο οθωμανικό φιρμάνι, το οποίο επικαλείται η Βρετανία για την αγορά των Γλυπτών του Παρθενώνα το 1816 από τον λόρδο Έλγιν ως κομμάτι της ιστορίας της απομάκρυνσης των Γλυπτών: «Δεν είναι σε γνώση μας η ύπαρξη εγγράφου που να νομιμοποιεί αυτή την αγορά, η οποία έγινε τότε από τους αποικιοκράτες του Ηνωμένου Βασιλείου, οπότε δεν νομίζω ότι υπάρχει περιθώριο να συζητήσουμε τη νομιμότητά της ακόμα και (…) σύμφωνα με τον νόμο της εποχής. Ανυπομονούμε ολόψυχα να γιορτάσουμε την επιστροφή των Γλυπτών, καθώς πιστεύουμε ότι θα σηματοδοτήσει μια αλλαγή συμπεριφοράς προς την κατεύθυνση της προστασίας των πολιτιστικών αγαθών και θα είναι το ισχυρότερο μήνυμα που θα δοθεί παγκοσμίως» είπε η εκπρόσωπος της Τουρκίας, προχωρώντας στην αποδόμηση ενός από τα κεντρικά επιχειρήματα των Βρετανών για την παραμονή των Γλυπτών του Παρθενώνα στο Βρετανικό Μουσείο.
Το Ηνωμένο Βασίλειο κατά την δική του τοποθέτηση επέμεινε στις πάγιες θέσεις του για το θέμα, επαναλαμβάνοντας ότι το νομοθετικό πλαίσιο, που ισχύει δεν επιτρέπει την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι δεν υπάρχει πρόθεση της κυβέρνησης να αλλάξει τον συγκεκριμένο νόμο.
Η Διακυβερνητική Επιτροπή υιοθέτησε Σύσταση, στο κείμενο της οποίας, μεταξύ άλλων:
Παραπέμπει στις προηγούμενες συστάσεις και τις αποφάσεις της,
Εκφράζει την βαθιά της ανησυχία για το γεγονός ότι η επίλυση του θέματος παραμένει σε εκκρεμότητα για μεγάλο διάστημα,
Καλεί για μία ακόμη φορά τις δύο πλευρές να εντατικοποιήσουν τις προσπάθειες τους για την επίλυση της διαφοράς λαμβάνοντας υπόψη τις ιστορικές, πολιτιστικές, νομικές και ηθικές διαστάσεις του θέματος,
Καλεί την Γενική Διευθύντρια της UNESCO να βοηθήσει να πραγματοποιηθούν οι απαραίτητες συναντήσεις μεταξύ Ελλάδας και Ηνωμένου Βασιλείου με σκοπό την επίτευξη μιας κοινά αποδεκτής λύσης στο θέμα των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Αποφασίζει να ενταχθεί το ζήτημα των Γλυπτών στην ατζέντα της 25ης Συνόδου της Διακυβερνητικής Επιτροπής.
Στην Ελληνική Αντιπροσωπεία συμμετείχαν από πλευράς ΥΠΠΟ ο Γενικός Γραμματέας Πολιτισμού Γεώργιος Διδασκάλου, ο Γενικός Διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης καθ. Νικόλαος Σταμπολίδης, η Γενική Διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς Ολυμπία Βικάτου και η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών Βασιλική Παπαγεωργίου. Από πλευράς ΥΠΕΞ συμμετείχε η Προϊσταμένη του Τμήματος Διεθνούς Δικαίου Άρτεμις Παπαθανασίου και από την Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην UNESCO, ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος πρέσβης Γεώργιος Κουμουτσάκος.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Εκπρόσωπος του Βρετανικού Μουσείου: Mακροπρόθεσμη συνεργασία στα Γλυπτά του Παρθενώνα
Μενδώνη: «Αν επιστρέψουν τα Γλυπτά του Παρθενώνα, η Ελλάδα θα καλύψει το κενό στο Βρετανικό Μουσείο»