Τετάρτη 8 Ιανουαρίου 2025

Τζάστιν Τριντό: Ο Καναδός Φιλελεύθερος σταρ που έσβησε και ξεθώριασε

Όταν ο Τζάστιν Τριντό ανήλθε στην εξουσία το 2015 και έγινε πρωθυπουργός του Καναδά, πολλοί τον αποκάλεσαν ροκ σταρ για την προοδευτική του ατζέντα. Ωστόσο, 10 χρόνια αργότερα, το αστέρι του έχει εξασθενίσει και εγκαταλείπει την εξουσία με ένα δυσαρεστημένο κοινό και ένα κόμμα των Φιλελευθέρων σε χάος ακριβώς πριν από τις εκλογές

«Αυτή η χώρα αξίζει μια πραγματική επιλογή στις επόμενες εκλογές και μου έχει καταστεί σαφές ότι εάν πρέπει να δώσω εσωτερικές μάχες, δεν μπορώ να είμαι η καλύτερη επιλογή σε αυτές τις εκλογές», δήλωσε ο Καναδός Τζάστιν Τριντό όπως ανακοίνωσε τη Δευτέρα. (6 Ιανουαρίου) την απόφασή του να παραιτηθεί από πρωθυπουργός και αρχηγός κόμματος μόλις οι Φιλελεύθεροι επιλέξουν τον διάδοχό του.

Η απόφαση για τον 53χρονο αποτελεί ανατροπή της προηγούμενης στάσης του. Στο παρελθόν, ο Τριντό ήταν ανένδοτος σε δημόσιες και ιδιωτικές συνομιλίες ότι θα οδηγούσε τους Φιλελεύθερους στις επόμενες εκλογές ενάντια στους πρωτοπόρους Συντηρητικούς του Pierre Poilievre .

Ωστόσο, είναι δύσκολο να μην συνθηκολογήσει στις πιέσεις που αντιμετωπίζει – μια κατακόρυφη πτώση του ποσοστού εγκρίσεων, ένα κύμα απωλειών στις ενδιάμεσες εκλογές και ίσως αυτό που ξεχείλισε το ποτήρι να είναι η επίπληξη της πρώην αναπληρώτριας πρωθυπουργού Chrystia Freeland για τις πολιτικές του και η αποχώρηση από το υπουργικό του συμβούλιο τον περασμένο Δεκέμβριο.

Καθώς παραιτείται μετά από περισσότερα από εννέα χρόνια στην εξουσία, καταγράφουμε τα πάνω του – όταν η Trudeaumania (Τριντομανία) ήταν στο υψηλότερο σημείο όλων των εποχών – και τα αρνητικά του που τελικά τον οδήγησαν να ανακοινώσει την αποχώρησή του ως Πρωθυπουργός του Καναδά.

Ποιος είναι ο Τζάστιν Τριντό
Γεννημένος στις 25 Δεκεμβρίου 1971, ο Τζάστιν είναι γιος του επί τέσσερις πρωθυπουργού του Καναδά Πιερ Τριντό. Μετά το διαζύγιο των γονιών του, ο Τριντό και τα δύο μικρότερα αδέρφια του μεγάλωσαν από τον  πατέρα τους που οδήγησε επίσης τη χώρα του για 15 χρόνια (1968–79, 1980–84).

Η είσοδος στην πολιτική

Το 2008, μπήκε στην πολιτική και κέρδισε την βουλευτική  έδρα εκπροσωπώντας το Papineau, μια εθνοτικά διαφορετική περιοχή. Τρία χρόνια αργότερα, ακόμη και όταν οι Φιλελεύθεροι απέτυχαν, επανεξελέγη και έγινε ο εκπρόσωπος του κόμματος για τη νεολαία και την πολυπολιτισμικότητα, την ιθαγένεια και τη μετανάστευση και τον ερασιτεχνικό αθλητισμό, μεταξύ άλλων. Όμορφος, νεανικός και χαρισματικός, ο Τριντό θεωρήθηκε από πολλούς ως η καλύτερη ελπίδα των Φιλελευθέρων να τους οδηγήσει ξανά στην κορυφή.

Το 2013, ο Τριντό κέρδισε την ηγεσία του κόμματος όταν αυτό βρισκόταν στο ιστορικό χαμηλό. Οι Φιλελεύθεροι, εκτός εξουσίας για περισσότερα από επτά χρόνια σε εκείνο το σημείο, είχαν καταλάβει την τρίτη θέση στη Βουλή των Κοινοτήτων το 2011 για πρώτη φορά.

Το 2015, κατατρόπωσε τον πολιτικό κόσμο όταν τερμάτισε σχεδόν μια δεκαετία διακυβέρνησης των Συντηρητικών, υποσχόμενος στους ψηφοφόρους θετική και προοδευτική πολιτική. Με την γοητεία του, μαγνήτισε τους ψηφοφόρους με το σήμα του που αγκάλιαζε τον φεμινισμό και υποδέχτηκε ακόμη και πρόσφυγες. Υποσχέθηκε δράση για την κλιματική αλλαγή και υπεράσπιση των δικαιωμάτων των ιθαγενών και των προσφύγων.

Στην πρώτη του θητεία ως πρωθυπουργός του Καναδά, έδωσε προτεραιότητα στην ισότητα των φύλων και όταν ρωτήθηκε γιατί, απάντησε: «Επειδή είναι 2015».

Έγινε ροκ σταρ με πολλούς τρόπους. το 2017, το δημοφιλές περιοδικό Rolling Stone τον έβαλε στο εξώφυλλο, ρωτώντας «Γιατί δεν μπορεί να είναι ο πρωθυπουργός μας» — μια εποχή που ο Ντόναλντ Τραμπ ήταν στην εξουσία στις ΗΠΑ. Και σε άλλα μέρη του κόσμου, τράβηξε την προσοχή. Κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής της G7 το 2016 στην Ιαπωνία, του δόθηκε το παρατσούκλι «ikemen shusho», ή κυνηγός πρωθυπουργός, από τα τοπικά μέσα ενημέρωσης και τους φανατικούς θαυμαστές που έκαναν ουρά για να τον δουν.

Οι άφθονες διαμάχες 
Εν μέσω των ετών του ως πρωθυπουργός, έχει ξεπεράσει πολλές πολιτικές διαμάχες. Το 2017 ο επίτροπος δεοντολογίας του Καναδά αποφάνθηκε ότι ο Τριντό  είχε παραβιάσει τους κανόνες σύγκρουσης συμφερόντων δεχόμενος διακοπές, δώρα και πτήσεις από τον Αγά Χαν το 2016. Ήταν η πρώτη φορά που βρέθηκε ότι ένας πρωθυπουργός είχε διέπραξε ένα τέτοιο παράπτωμα. Εκείνη την εποχή, ζήτησε συγγνώμη, λέγοντας ότι ανέλαβε «την πλήρη ευθύνη για αυτό» και χαρακτήρισε το ταξίδι λάθος.

Αργότερα, τον Φεβρουάριο του 2019, η πρώην υπουργός Δικαιοσύνης του Καναδά Jody Wilson-Raybould κατηγόρησε κυβερνητικούς αξιωματούχους ότι την άσκησαν ακατάλληλη πίεση για να βοηθήσουν την κατασκευαστική εταιρεία SNC-Lavalin να αποφύγει μια δίκη για διαφθορά. Η υπόθεση προκάλεσε την παραίτηση του Wilson-Raybould και της προέδρου του Υπουργείου Οικονομικών, Jane Philpott. Η απώλεια των δύο γυναικών από το υπουργικό συμβούλιο ήταν πολιτικά επιζήμια για έναν πρωθυπουργό που είχε περιγράψει τον εαυτό του ως φεμινιστή.

Την ίδια χρονιά τον Σεπτέμβριο ήρθε το σκάνδαλο «Blackface». Ένα μήνα πριν τις αμφίρροπες βουλευτικές εκλογές ως  απερχόμενος πρωθυπουργός βρέθηκε στο επίκεντρο σκανδάλου και κατηγορήθηκε για ρατσισμό μετά τη δημοσιοποίηση δύο φωτογραφιών του και ενός βίντεο στα οποία εμφανίζεται με βαμμένο μαύρο το πρόσωπό του, αμφιλεγόμενη πρακτική που αποκαλείται «blackface» ή «brownface» και συχνά θεωρείται ρατσιστική.

Ωστόσο μόνο το 12% των Καναδών δήλωσε ότι το περιστατικό αυτό το ώθησε να αλλάξει γνώμη και να μην ψηφίσει το φιλελεύθερο κόμμα του Τριντό, ενώ σχεδόν οι μισοί (48%) επεσήμαναν ότι δεν τους επηρέασε και πρόσθεσαν ότι θα βασίσουν την απόφασή τους για το ποιον θα ψηφίσουν σε άλλα κριτήρια.

Ο έρωτας με τον Τριντό τελειώνει
Αλλά σύντομα η περίοδος του μήνα του μέλιτος τελείωσε και οι «ηλιόλουστες διαδρομές» του άρχισαν να φθείρονται.

Στην εσωτερική πολιτική, ο Τριντό άρχισε να αμφισβητείται για τα βασικά του ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή και η συμφιλίωση με τις αυτόχθονες κοινότητες. Όπως είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Μάξγουελ Κάμερον, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας , «ο Τριντό δεν ήταν ο μεταρρυθμιστής που πολλοί ήλπιζαν».

Η φιλελεύθερη φήμη του τέθηκε υπό έλεγχο όταν χρησιμοποίησε εξουσίες έκτακτης ανάγκης για να συντρίψει μια απεργία από φορτηγατζήδες το 2022 και η δημοτικότητά του επιδεινώθηκε καθώς η καναδική οικονομία παραπαίει. Η στεγαστική κρίση ήταν ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα που ο Τριντό έχει αντιμετωπίσει σφοδρή κριτική. Η μέση τιμή κατοικίας στον Καναδά όταν ο Τριντό ανέλαβε την πρωθυπουργία τον Νοέμβριο του 2015 ήταν 446.000 δολάρια Καναδά. Εννέα χρόνια αργότερα, το μέσο κόστος ενός σπιτιού έχει εκτοξευθεί στα 732.000 δολάρια Καναδά, αφού κορυφώθηκε στα 834.000 δολάρια τον Μάρτιο του 2022. Οι τιμές αυξήθηκαν για λόγους όπως η προσφορά που δεν συμβαδίζει με τον αυξανόμενο πληθυσμό, που εν μέρει αποδίδεται στη μετανάστευση.

Αλλά και στη διεθνή σκηνή, ο Τριντό άρχισε να ξεθωριάζει. Απέτυχε στην προσπάθειά του να μπει στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και καταδικάστηκε για την αφελή προσέγγισή του στην Κίνα.

Η κατάσταση  επιδεινώθηκε για τον Τριντό τον Σεπτέμβριο του 2024, όταν οι φιλελεύθεροι, που είχαν διατηρήσει τον Τριντό στην εξουσία με αντάλλαγμα τις αυξημένες κοινωνικές δαπάνες, ανακοίνωσαν ότι θα αποσύρουν την αυτόματη υποστήριξή τους.

Από τότε, το αστέρι του Τριντό έπεσε και έχασε κάθε δημόσια υποστήριξη. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του BBC , μια έρευνα που διεξήχθη τις γιορτές από το Ινστιτούτο Angus Reid έδειξε το χαμηλότερο επίπεδο υποστήριξης για το κόμμα, που χρονολογείται από το 2014. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι Συντηρητικοί θα κέρδιζαν εύκολα τις εκλογές, αν αυτές πραγματοποιούνταν σήμερα.

Το τελευταίο καρφί στο φέρετρο ήρθε τον Δεκέμβριο εν μέσω εκκλήσεων από τους δικούς του να παραιτηθεί. Η επί χρόνια σύμμαχός του, υπουργός Οικονομικών και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κρίστι Φρίλαντ παραιτήθηκε, εκδίδοντας μια καυστική επιστολή που κατηγορούσε τον Τριντό ότι βάζει τους πολιτικούς του στόχους πάνω από το δημόσιο καλό.

Τον κατηγόρησε ότι αντί να προετοιμάσει τα οικονομικά του Καναδά για να αντέξει τον δυνητικά συντριπτικό αντίκτυπο των εισαγωγικών δασμών 25 τοις εκατό που απειλούνται από τον Τραμπ, ο Τριντό επικεντρώθηκε σε δαπανηρά τεχνάσματα ψηφοφορίας, όπως μια φορολογική αργία τις ημέρες των Χριστουγέννων.

Και όπως αναφέρει το Γαλλικό Πρακτορείο , η παραίτηση της Φρίλαντ φάνηκε να σπάει το φράγμα της διαφωνίας του κόμματος των Φιλελευθέρων, που τελικά οδήγησε στην παραίτηση του Τριντό.

Ορισμένοι πιστεύουν ότι η ιστορία θα θυμάται με καλοσύνη τον Τζάστιν Τριντό, αλλά θα πρέπει να περιμένουμε και να δούμε την κατάληξη στην ιστορία του πρώτου σταρ της Καναδικής πολιτικής, ενός ηγέτη του οποίου οι υποσχέσεις συχνά συγκρούονταν με την πραγματικότητα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ 

Καναδάς: Ο Τζάστιν Τριντό παραιτείται από την ηγεσία του κόμματός του

Καναδάς: Ξεμένει από εσωκομματικούς συμμάχους ο Τριντό εν μέσω πολιτικής κρίσης

ΣΧΕΤΙΚΑ

eXclusive

eTop

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ