Βασικές διευκρινήσεις της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα για την τοποθέτηση καμερών στις πολυκατοικίες

Mε αφορμή δημοσιεύματα για το ζήτημα της τοποθέτησης κάμερας εξωτερικά της εισόδου διαμερισμάτων σε πολυκατοικίες, η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα διευκρινίζει, υπό μορφή χρήσιμων ερωταπαντήσεων, τα βασικότερα σημεία της Γνωμοδότησης 5/2017.

• Σε γενικές γραμμές, σημειώνεται ότι το ζήτημα της χρήσης συστημάτων βιντεοεπιτήρησης σε συγκροτήματα κατοικιών ή γραφείων (π.χ. πολυκατοικίες) για το σκοπό της προστασίας προσώπων και αγαθών ρυθμίζεται με το άρθρο 15 της Οδηγίας 1/2011 της Αρχής. Σε αυτές τις περιπτώσεις απαιτείται πρόβλεψη στον Κανονισμό της πολυκατοικίας ή απόφαση της Γενικής Συνέλευσης και ταυτόχρονα σύμφωνη γνώμη των 2/3 των ενοίκων. Η επιτήρηση πρέπει να περιορίζεται σε κοινόχρηστους χώρους (π.χ. είσοδος πολυκατοικίας) και όχι σε εισόδους διαμερισμάτων.
• Επισημαίνεται ότι η πρόσφατη γνωμοδότηση 5/2017 αφορά στο ειδικότερο ζήτημα της τοποθέτησης κάμερας στην είσοδο διαμερίσματος από τον ένοικο του διαμερίσματος.

1) Κατοικώ σε διαμέρισμα σε πολυκατοικία και θέλω να τοποθετήσω κάμερες για λόγους ασφαλείας. Σε ποια σημεία επιτρέπεται; Μπορώ να τοποθετήσω κάμερα που να επιβλέπει το χώρο μπροστά από την εξώπορτά μου;

Α) Μπορείτε να τοποθετήσετε κάμερες που λαμβάνουν εικόνα εντός του διαμερίσματός σας (χωρίς ωστόσο, σε καμία περίπτωση να λαμβάνουν εικόνα εκτός του ιδιωτικού σας χώρου – π.χ. μία κάμερα στο μπαλκόνι που λαμβάνει εικόνα από δημόσιο δρόμο δεν επιτρέπεται).

Β) Μπορείτε να τοποθετήσετε κάμερα που να επιβλέπει τον απολύτως απαραίτητο χώρο της εισόδου σας (π.χ. για να βλέπετε ποιος σας χτυπάει το κουδούνι), χωρίς να γίνεται καταγραφή εικόνας ή ήχου.

Γ) Μπορείτε να τοποθετήσετε κάμερα με καταγραφή εικόνας (σε καμία περίπτωση ήχου) και να θεωρείται ως οικιακή χρήση (οπότε, όπως και στην περίπτωση Β, δεν θα εμπίπτει στη νομοθεσία για τα προσωπικά δεδομένα), όταν είναι τεχνικά εφικτός ο περιορισμός του πεδίου εμβέλειας της κάμερας στον απολύτως απαραίτητο χώρο μπροστά από τη θύρα εισόδου του διαμερίσματός σας, χωρίς να επηρεάζονται σε καμία περίπτωση άλλα διαμερίσματα. Στην περίπτωση αυτή: Γ1) δεν πρέπει να λαμβάνεται εικόνα από λοιπούς κοινόχρηστους χώρους και Γ2) ανάλογα με τη χωροθέτηση των εισόδων των διαμερισμάτων του ορόφου και του ανελκυστήρα, δεν πρέπει να επηρεάζεται (να επιτηρείται, έστω και παρεμπιπτόντως) η είσοδος σε άλλα διαμερίσματα ή η διέλευση προς αυτά.

Στις παραπάνω τρεις περιπτώσεις (Α, Β και Γ) η χρήση των καμερών θεωρείται ως οικιακή και δεν εμπίπτει στη νομοθεσία για τα προσωπικά δεδομένα.

2. Η χωροθέτηση των θυρών των διαμερισμάτων στον όροφο που κατοικώ είναι τέτοια, που κάποιοι ένοικοι ενδέχεται να διέρχονται μπροστά από τη θύρα του διαμερίσματός μου. Πώς μπορώ να τοποθετήσω κάμερα με καταγραφή εικόνας για τον έλεγχο της εισόδου μου;

• Στην περίπτωση αυτή, υπάρχουν αυστηρές προϋποθέσεις. Ειδικότερα, θα πρέπει, πριν προχωρήσετε σε εγκατάσταση κάμερας, να λάβετε τη συναίνεση των ενοίκων του ορόφου που διαμένουν στα επηρεαζόμενα διαμερίσματα, αφού τους παρέχετε κάθε σχετική πληροφορία για το πώς προτίθεστε να λειτουργήσετε την κάμερα. Ως επηρεαζόμενα, θεωρούνται κατ’ αρχήν, τα διαμερίσματα που βρίσκονται στον ίδιο όροφο με το δικό σας, εκτός από αυτά στα οποία η προσέλευση, λόγω της χωροθέτησης των θυρών τους, δεν προϋποθέτει διέλευση από τον επιτηρούμενο χώρο της εισόδου του διαμερίσματος σας.
• Όταν δεν μπορεί να επιτευχθεί ομοφωνία, θα πρέπει να ακολουθείται, εν μέρει, η διαδικασία του άρ. 15 παρ. 1 της Οδηγίας 1/2011, δηλαδή να υφίσταται προηγούμενη σύμφωνη γνώμη των 2/3 των ενοίκων των επηρεαζόμενων διαμερισμάτων του ορόφου.
• Στην ανωτέρω περίπτωση, θεωρείστε «υπεύθυνος επεξεργασίας» για την εγκατάσταση της κάμερας και, επομένως, έχετε όλες τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το ν. 2472/1997 και την οδηγία 1/2011, όπως υποβολή γνωστοποίησης στην Αρχή, ικανοποίηση των δικαιωμάτων ενημέρωσης, πρόσβασης και αντίρρησης των υποκειμένων και τήρησης του απορρήτου και της ασφάλειας της επεξεργασίας.

3. Τι μπορώ να κάνω όταν διαπιστώνω ή υποπτεύομαι παραβίαση της νομοθεσίας;

Χρειάζεται να απευθύνετε τα ερωτήματά σας ή/και τις αντιρρήσεις σας, κατ’ αρχήν προς αυτόν/αυτήν για λογαριασμό του οποίου/της οποίας έχει εγκατασταθεί και λειτουργεί το σύστημα βιντεοεπιτήρησης. Εάν έχετε ασκήσει τα δικαιώματά σας στον «υπεύθυνο επεξεργασίας», μπορείτε να υποβάλλετε καταγγελία στην Αρχή. Επισημαίνεται ότι η Αρχή δεν έχει αρμοδιότητα για τη λειτουργία συστήματος βιντεοεπιτήρησης για οικιακή χρήση (βλ. άρθρο 3 Οδηγίας 1/2011).