PLUS
Η αιφνιδιαστική σύλληψη του ρωσικής καταγωγής συνιδρυτή της Telegram, Πάβελ Ντούροφ, αφού κατέβηκε από το ιδιωτικό του αεροσκάφος στο Παρίσι το βράδυ του περασμένου Σαββάτου, έχει φέρει το περιθωριακό κοινωνικό δίκτυο στα φώτα της δημοσιότητας όσο ποτέ άλλοτε.
Η σύλληψη του Durov – μετά από έρευνα του εισαγγελέα του Παρισιού για οργανωμένο έγκλημα, εικόνες σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, απάτη και ξέπλυμα βρώμικου χρήματος στην πλατφόρμα – αυξάνει επίσης το διακύβευμα για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία έχει υιοθετήσει τους πιο φιλόδοξους νόμους στον κόσμο για την αστυνόμευση του Διαδικτύου, ιδίως ο νόμος για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA).
Θέτοντας σε ισχύ τον Νοέμβριο του 2022, το DSA στοχεύει τις διαδικτυακές πλατφόρμες «ώστε να νοιάζονται» – σύμφωνα με τα λόγια του Επιτρόπου της ΕΕ, Τιερί Μπρετόν – ζητώντας από τις μεγάλες εταιρείες του Διαδικτύου να αφαιρέσουν παράνομο περιεχόμενο, να προστατεύσουν τα παιδιά, να αντιμετωπίσουν την παραπληροφόρηση και άλλες παράνομες δραστηριότητες στο διαδίκτυο.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κράτησε αποστάσεις από τη γαλλική έρευνα για τον Durov. «Πρόκειται για καθαρά ποινική έρευνα σε εθνικό επίπεδο, που διενεργείται από τις γαλλικές αρχές… βάσει του γαλλικού ποινικού δικαίου», ανέφερε ένας εκπρόσωπος της ΕΕ. «Δεν έχει καμία σχέση με το DSA».
Ωστόσο, οι κατηγορίες εναντίον του 39χρονου δισεκατομμυριούχου τεχνολογίας αυξάνουν την πίεση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στο Βέλγιο, το κράτος μέλος που είναι υπεύθυνο για τη ρύθμιση του Telegram.
“Αν υπάρχει ένα τόσο μεγάλο πρόβλημα με την εποπτεία περιεχομένου που είναι στην πραγματικότητα ποινικά κολάσιμο … γιατί δεν έχει αντιμετωπιστεί ακόμη στο πλαίσιο του DSA;” αναφέρει ο Jan Penfrat στην ομάδα European Digital Rights (EDRI), έναν συνασπισμό ΜΚΟ. «Μια πιθανή απάντηση είναι, φυσικά, ότι το DSA είναι νέο… αλλά εξακολουθεί να δημιουργεί ένα είδος πίεσης στις αρχές».
Η υβριδική υπηρεσία ανταλλαγής μηνυμάτων/κοινωνικό δίκτυο έχει ανησυχήσει τους Ευρωπαίους πολιτικούς εδώ και μήνες. Ενώ το Telegram έχει ευνοηθεί από ακτιβιστές υπέρ της δημοκρατίας στη Ρωσία, το Χονγκ Κονγκ και το Ιράν, έχει γίνει επίσης καταφύγιο για εξτρεμιστές, εγκληματίες, θεωρητικούς συνωμοσίας και προπαγανδιστές υπέρ του Κρεμλίνου.
Στη Λιθουανία, η αστυνομία έχει δημιουργήσει ειδικές μονάδες για να παρακολουθεί το Telegram και άλλες πλατφόρμες σε μια προσπάθεια να περιορίσει τη διακίνηση ναρκωτικών, ενώ η ολλανδική αστυνομία ανέφερε στον δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό σταθμό της χώρας ότι είχε ελάχιστη συνεργασία από την πλατφόρμα όταν μετά από έρευνα βρέθηκαν 2,5 εκατομμύρια μηνύματα που πρόσφεραν ναρκωτικά στον ιστότοπο το 2023.
Με βάση τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Telegram έχει σχεδόν ένα δισεκατομμύριο χρήστες παγκοσμίως, ενώ βρίσκεται υπό περιορισμένη νομοθεσία.
Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι υποστηρίζει μόνο 41 εκατομμύρια ενεργούς μηνιαίους χρήστες στην ΕΕ, αντιμετωπίζει πλέον νέες προκλήσεις βάσει της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Η επιβολή του νόμου ακόμη είναι ένας αδύναμος κρίκος στην αλυσίδα. Το Βέλγιο – μαζί με άλλα πέντε κράτη μέλη της ΕΕ – υπόκειται σε συνεχιζόμενες νομικές διαδικασίες της ΕΕ που στοχεύουν στο να εξουσιοδοτήσουν τον «συντονιστή ψηφιακών υπηρεσιών», τον οργανισμό που είναι υπεύθυνος για την επιβολή της DSA.
Ενώ η βελγική κυβέρνηση έχει χρεώσει το Βελγικό Ινστιτούτο Ταχυδρομικών Υπηρεσιών και Τηλεπικοινωνιών να επιβάλει την DSA, η υπηρεσία δεν διαθέτει επαρκείς εξουσίες, πράγμα που σημαίνει ότι δεν είναι ακόμη σε θέση να ξεκινήσει έρευνες για το Telegram.
Ωστόσο, το Telegram μπορεί να εμπίπτει στην άμεση αρμοδιότητα της εκτελεστικής εξουσίας της ΕΕ.
Μέχρι τώρα δεν έχει υποβληθεί στους αυστηρότερους κανονισμούς οι οποίοι ισχύουν μόνο για τις μεγαλύτερες πλατφόρμες, όπως το Facebook και το X της Meta, το παλιό Twitter.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ, μόνο οι πλατφόρμες με περισσότερους από 45 εκατομμύρια μηνιαίους ενεργούς χρήστες υπόκεινται « στις πιο αυστηρές απαιτήσεις και άμεση επίβλεψη από την Επιτροπή.
Ανώτεροι αξιωματούχοι της ΕΕ δεν πείθονται από τον ισχυρισμό του Telegram ότι είναι λίγο κάτω από το όριο, με 41 εκατομμύρια ενεργούς μηνιαίους χρήστες στην ΕΕ. «Το Telegram είναι ένα ζήτημα», δήλωσε στο Bloomberg τον περασμένο Μάιο η Vĕra Jourová, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής .«Τώρα ελέγχουμε αν το νούμερο είναι σωστό», είπε, προσθέτοντας ότι «ακόμη και πιο μικρές πλατφόρμες μπορούν να κάνουν πολύ επικίνδυνη δουλειά σε πολλά κράτη μέλη», αναφερόμενη στη δημοτικότητα του Telegram σε χώρες της ανατολικής ΕΕ με μεγάλες ρωσόφωνες μειονότητες.
Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν δήλωσε την Τρίτη ότι «αναλύει προσεκτικά» τα στοιχεία του Telegram, προσθέτοντας: «Μόλις καταλήξουμε σε ένα ξεκάθαρο συμπέρασμα, δεν θα διστάσουμε – εάν πληρούν το όριο – να ορίσουμε το Telegram ως υπό επίβλεψη και περιορισμούς».
Το Telegram δεν έχει απαντήσει σε όλα αυτά για τα οποία κατηγορείται. Αλλά μετά τη σύλληψη του Durov, η εταιρεία δήλωσε ότι «συμμορφώνεται με τους νόμους της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες».
Οι ψηφιακές εκστρατείες λένε ότι το Telegram πρέπει να είναι πολύ πιο διαφανές. «Μια διαδικτυακή πλατφόρμα τέτοιας σημασίας με αυτή τη μεγάλη βάση χρηστών, ακόμα κι αν δεν έχει χαρακτηριστεί επίσημα VLOP (υπό επίβλεψη) , είναι πολύ σημαντική για να συνεχίζει να λειτουργεί με αυτό το επίπεδο αδιαφάνειας», δήλωσε ο Penfrat στην EDRi μια ένωση οργανώσεων πολιτών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων από όλη την Ευρώπη η οποία υπερασπίζεται την προώθηση των ψηφιακών δικαιωμάτων σε όλη την Ευρώπη .
«Το κοινό πρέπει να γνωρίζει τι συμβαίνει και προφανώς οι ρυθμιστικές αρχές πρέπει να γνωρίζουν για να μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους»
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Συνελήφθη ο ιδρυτής του Telegram Πάβελ Ντούροφ
Ο ιδιοκτήτης του Telegram, Πάβελ Ντούροφ, μεταφέρεται στο δικαστικό μέγαρο του Παρισιού
Telegram για τη σύλληψη του επικεφαλής του Ντούροφ – «Δεν έχει τίποτα να κρύψει»
