Ανατριχιαστικές είναι οι καταγγελίες συγγενών ηλικιωμένων και πρώην εργαζομένων για τα
όσα συνέβαιναν εντός του οίκου ευγηρίας
ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΝΙΚΟΛΕΤΑΚΗ
«Αγία Σκέπη» στα Χανιά την τελευταία δεκαετία. Η Μονάδα Φροντίδας τον τελευταίο μήνα έχει μπει στο «μικροσκόπιο» των Αρχών για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες βρήκαν τον θάνατο δεκάδες συνάνθρωποί μας. Μιλώντας στην «Μπαμ στο Ρεπορτάζ» πρώην εργαζόμενοι καταγγέλλουν κακομεταχείριση, μέχρι και κακοποίηση των τροφίμων, οι οποίοι έμεναν αποστεωμένοι καθώς υποσιτίζονταν.
Όπως περιγράφουν μάλιστα νοσηλευτές, υποχρεούνταν να ακινητοποιούν επί 24ώρου
βάσεως περιπατητικούς ηλικιωμένους με ιμάντες πάνω σε αναπηρικά αμαξίδια, ενώ όπως
σημειώνουν η ιδιοκτήτρια ήταν ενημερωμένη εκ των προτέρων για τους όποιους
επικείμενους ελέγχους, καθώς συγγενικό της πρόσωπο εργάζεται στο Υγειονομικό.
Τη Μ. Τετάρτη πραγματοποιήθηκε ένας ακόμη έλεγχος στη Μονάδα από εξαμελές μεικτό
κλιμάκιο των Υπηρεσιών Πρόνοιας.
Οι έρευνες
Η έρευνα των Αρχών βρίσκεται σε εξέλιξη προς δύο κατευθύνσεις. Η πρώτη αφορά τις
καταγγελίες για τους θανάτους, τις κακοποιήσεις και τις συνθήκες διαβίωσης των
ηλικιωμένων.
Η δεύτερη σχετίζεται με τις μεταβιβάσεις περιουσιακών στοιχείων από τρόφιμους του
γηροκομείου. Σύμφωνα με καταγγελίες συγγενών ηλικιωμένων μεταφέρθηκαν ακίνητα και
περιουσιακά στοιχεία σε φιλικά προς το γηροκομείο πρόσωπα μέσω της Εκκλησίας, πράγμα
όμως που διαψεύδουν κατηγορηματικά τόσο η Μητρόπολη όσο και η ιδιοκτήτρια του
Ιδρύματος. Επίσης υπάρχει μια καταγγελία και για εμπλοκή αστυνομικών, την οποία
ερευνούν οι Αρχές. Στο μικροσκόπιο των ερευνών μπαίνουν ακόμα τα φάρμακα που
χορηγούνταν στους ηλικιωμένους.
«Βοήθεια»
Η υπόθεση του γηροκομείου – κολαστηρίου -σύμφωνα με τις καταγγελίες- ήρθε στο φως της
δημοσιότητας μετά από ένα… tweet που έκανε λόγο για «κραυγές» βοήθειας! «Λίγη
βοήθεια… οι γείτονες από το γηροκομείο Αγία Σκέπη Τσικαλαριά Χανίων καταγγέλλουν
κραυγές για βοήθεια από τους ηλικιωμένους. Από τον προαύλιο χώρο ακούγονται, μέρες
τώρα, φωνές για βοήθεια». Το tweet αυτό ανέβηκε ξημερώματα της 23ης Μαρτίου, μερικές
ώρες πριν από τον έλεγχο που έκανε πολυμελές κλιμάκιο στο γηροκομείο μετά από
καταγγελία, παρουσία εισαγγελέα και αστυνομικών της Ασφάλειας.
Οι καταγγελίες
Η εν λόγω δομή φιλοξενίας ηλικιωμένων ξεκίνησε να λειτουργεί το 2009. Το 2010, έναν
χρόνο μετά, υπήρξε επώνυμη καταγγελία από μια ηλικιωμένη γυναίκα η οποία είχε πάει εκεί
τον σύζυγό της. Αφορούσε κακομεταχείριση, αλλά έμεινε στο αρχείο. Με αφορμή όμως
αυτήν την καταγγελία έγινε έλεγχος στο γηροκομείο, όπου διαπιστώθηκε ότι λειτουργούσε
χωρίς άδεια από το 2009 έως το 2012. Υπήρχε μάλιστα απόφαση του τότε νομάρχη Χανίων
να σφραγιστεί, κάτι το οποίο δεν έγινε. Η γυναίκα αυτή που έκανε πριν από 11 χρόνια την
καταγγελία βρίσκεται εν ζωή και σκοπεύει τώρα να καταθέσει στις Αρχές.
Η «Μπαμ στο Ρεπορτάζ» μίλησε με γυναίκα η οποία εργάστηκε για μερικούς μήνες στη
Μονάδα Φροντίδας εκείνη τη χρονική περίοδο (σ.σ. τα στοιχεία της είναι στη διάθεση της
εφημερίδας). Όπως μας είπε η γυναίκα, αυτά που κατήγγειλαν τώρα οι πρώην εργαζόμενοι
στο γηροκομείο συνέβαιναν από τότε. «Έδεναν τους ηλικιωμένους, τους έδιναν ισχυρά
φάρμακα για να είναι μόνιμα σε καταστολή, τους έδιναν πολύ μικρές μερίδες φαγητού.
Οι συνθήκες υγιεινής ήταν απαράδεκτες. Για να καταλάβετε, έπλεναν τα γεροντάκια με το
ίδιο σφουγγάρι». Η ίδια παραιτήθηκε καθώς της ζητούσαν να δουλεύει πάρα πολλές ώρες.
Όπως μάλιστα τόνισε, της είχε κάνει εντύπωση ότι στον οίκο ευγηρίας εργάζονταν
ανειδίκευτοι ως νοσηλευτές, όπως δουλεύουν και σε άλλη μονάδα στην περιοχή. «Όταν
ήμουν εγώ δεν είχε γίνει κάποιος έλεγχος, αλλά είχα μάθει ότι έχουν κάποιον στο
Υγειονομικό».
«Κακομεταχείριση»
Σοκαριστικές είναι οι καταγγελίες που έκανε στην «Μ» άλλη πρώην εργαζόμενη του
γηροκομείου, μητέρα τριών παιδιών, η οποία υποστήριξε ότι είδε να πεθαίνουν μπροστά της
25-30 ηλικιωμένοι. «Γίνονταν πολλά βίαια πράγματα. Πολλοί πάθαιναν ουρολοιμώξεις. Όλοι
με τον ίδιο τρόπο. Τρεις-τέσσερις μέρες πυρετό και τέλος… Ο δε γιατρός ανύπαρκτος,
υπέγραφε σε όλους ότι πέθαναν από ανακοπή. ∆ιά τηλεφώνου οι οδηγίες πάντα. Ποτέ δεν
πιστοποιούνταν θάνατοι από κοντά. Συνεργάζονταν με συγκεκριμένο γραφείο κηδειών και
έλεγαν πολλά ψέματα σε συγγενείς».
Όπως μας είπε η ίδια λυπόταν πάρα πολύ τους ηλικιωμένους με τους οποίους είχε άριστη σχέση και αισθανόταν πολύ άσχημα για τη μεταχείριση που υφίσταντο: «Τους ταΐζαμε όρθιοι. Μέσα σε μία ώρα έπρεπε να έχουμε ταΐσει 60 άτομα. Μου έλεγαν οι άνθρωποι να καθίσω γιατί ήθελαν χρόνο, κόντευαν να πνιγούν. Η ίδια περιέγραψε πώς έδεναν τους τροφίμους, ακόμα και όσους δεν υπήρχε ανάγκη: «Ούτε ζώο δεν δένεις έτσι. Τους έβαζαν εντομοκτόνα για τις ψείρες. Κοκκίνιζε το κεφάλι τους, καίγονταν οι άνθρωποι».
Αναφερόμενη στην απόλυσή της από το ίδρυμα, μας είπε ότι η ιδιοκτήτρια πλαστογράφησε την υπογραφή της για να μην της καταβάλει τη νόμιμη αποζημίωση. «Πήγαν να με παγιδεύσουν ότι και καλά κακοποίησα ηλικιωμένο και όταν της ζήτησα να ανοίξει τις κάμερες για να το δούμε, δεν το έκανε. Με κάλεσε να πάω στο γηροκομείο ένα βράδυ και μου ζήτησε να υπογράψω παραίτηση. Εγώ της είπα ότι αγαπάω τη δουλειά μου και δεν θα παραιτηθώ. Της ζήτησα τον λόγο. Με πέταξε έξω με τρία παιδιά μόνο και μόνο επειδή μιλούσα και διεκδικούσα αυτά που χρειάζονταν οι ηλικιωμένοι. Στην αρχή μου είπε ότι είμαι ευαίσθητη και δεν κάνω γι’ αυτήν τη δουλειά, μετά μου έλεγε ότι ‘’είμαι γλωσσού’’ και τελικά πλαστογράφησε την υπογραφή μου. Εγώ θα της κάνω αγωγή. Υπήρχε σχέδιο για να με διώξει. Τον τελευταίο μήνα πριν με απολύσουν μου ζήτησαν να υπογράψω δήλωση απορρήτου».
Ο ∆ημήτρης Μαυρακάκης εργάστηκε στην «Αγία Σκέπη» για περίπου πέντε μήνες, από τον
Απρίλιο του 2020 έως τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου, οπότε και εξαναγκάστηκε σε
παραίτηση.
«Είχα πάει ως βοηθός νοσηλευτή. Η μεταχείριση των γερόντων ήταν πολύ κακή. Τους
έδεναν στα κρεβάτια, ακόμα και αυτούς που δεν ήταν διεγερτικοί, τους έδιναν χάπια, τους
χτυπούσαν πολλές φορές. Αυτούς που είχαν άνοια και μετά δεν το θυμόντουσαν, τους
έβαζαν μπλούζες με μακριά μανίκια για να μη φαίνονται τα σημάδια. Τους σκουπίζαμε με μία
πετσέτα πέντε άτομα, παρόλο που έβγαζαν σπυριά. Αντί για πάνες, τους έβαζαν
ουροκαθετήρα για να μη λερώσουν» περιέγραψε στην «Μ». Επίσης όπως περιγράφει:
«Τους έδιναν κρέας μία φορά τον μήνα, κάτι κατεψυγμένα κεφτεδάκια και μοίραζαν μία
μπανάνα σε πέντε άτομα. Οι ηλικιωμένοι λιμοκτονούσαν. Ήταν άνθρωποι που ήταν 100 κιλά
και ‘’έφευγαν’’ 40 κιλά». Όπως προσθέτει: «Καλούσαν συγκεκριμένο γραφείο τελετών που
αναλάμβανε τους ανθρώπους που είχαν χτυπηθεί, για να καλύπτει τα σημάδια. Αφαιρούσαν
τα χρυσαφικά με πρόφαση να τα φυλάξουν και μετά έλεγαν ότι τα έχασαν οι ίδιοι οι τρόφιμοι! Ακόμη και μασέλες με χρυσά δόντια».
Αναφερόμενος μάλιστα στη γυναίκα, τη σορό της οποίας ξέθαψαν πριν από μερικές ημέρες
είπε: «Ακούσαμε έναν γδούπο. Η γυναίκα είχε πέσει κάτω. Έτρεχε αίμα από το κεφάλι της.
Επειδή είδα ότι δεν ήταν καλά, είπα να πάει νοσοκομείο, αλλά η υπεύθυνη μου είπε ότι δεν
ξέρω από αυτά και γέλασε.
Της έβαλαν απλά κάποιες γάζες και την επόμενη μέρα δάγκωσε τη γλώσσα της κόβοντας
ένα κομμάτι. Την τρίτη μέρα απεβίωσε. Πιο πριν είχαν πάρει οι συγγενείς και η ιδιοκτήτρια
τους είχε πει ότι ήταν καλά, ενώ η γυναίκα πέθαινε, και όταν έκλεισε το τηλεφώνημα
γέλασε».
Όπως μας είπε ο κ. Μαυρακάκης, εξαναγκάστηκε να δηλώσει παραίτηση επειδή δεν είχε
κάνει τεστ COVID την προηγούμενη μέρα. «Έφυγα γιατί δέχθηκα απειλές από συγγενικό
πρόσωπο της ιδιοκτήτριας». Τόνισε μάλιστα ότι έχει ζητήσει να γίνει άρση απορρήτου καθώς
η ιδιοκτήτρια αναφέρεται σε ένα απόσπασμα μηνύματος που έστειλε στο Viber, σύμφωνα με
το οποίο ζητάει από αυτήν συγγνώμη και ότι παραιτείται. «Έκοψαν ό,τι προηγήθηκε και
διέγραψαν τη συνομιλία από την ομαδική» αναφέρει.
Οι συγγενείς
Συγγενής ηλικιωμένης γυναίκας-τροφίμου κατήγγειλε ότι την άφησαν στο έλεος του
Θεού.«Έφυγε και πρέπει να ήταν στο φέρετρό της γύρω στα 10 κιλά. Αφού είχαν πάρει τη
διαθήκη της και είχαν μεταφερθεί όλα τα περιουσιακά της στοιχεία, την άφησαν στο έλεος
του Θεού». Αναφερόμενη στις συνθήκες που είδε, είπε: «Ήταν ένα κολαστήριο. Γυναίκες και
άνδρες χωρίς απογόνους έφευγαν από ασιτία».
Μια δασκάλα από τα Χανιά καταγγέλλει ότι έχασε την 94χρονη μητέρα της επειδή
υποσιτιζόταν συστηματικά. Η ηλικιωμένη είχε εισαχθεί στο ίδρυμα το καλοκαίρι του 2019 και
την άνοιξη του 2020 έφυγε από αυτό νεκρή. «Μητέρα, θα σου βάζω καρβέλια στον τάφο
σου, γιατί έφυγες πεινασμένη» ξέσπασε.
Αίσθηση και προβληματισμό προκαλούν οι καταγγελίες της κυρίας Μαρίας Παπαδάκη, της
δικηγόρου που έχασε τον πατέρα της, στο γηροκομείο στα Χανιά. «Το ποσοστό θανάτων
αναλογικά με τον πληθυσμό είναι 136%, ενώ ο μέσος όρος στα υπόλοιπα γηροκομεία είναι
στο 20%» επισήμανε.
Η ίδια υπέβαλε έγκληση για την περίπτωση του πατέρα της τον Σεπτέμβριο του 2020. Όπως
λέει, η μονάδα έπρεπε να κλείσει από το 2015. «Η διαχείριση του γηροκομείου
καταδικάστηκε ποινικά για μη συμμόρφωση σε απόφαση του νομάρχη που διέτασσε τη
σφράγιση της μονάδας διότι δεν υπάρχει άδεια. Υπάρχει καταδικαστική απόφαση του 2015»
τόνισε.
Έπειτα από την παρέμβαση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, η έρευνα αναμένεται να
συνεχιστεί με εντατικούς ρυθμούς και από τα στοιχεία που θα συγκεντρωθούν θα
αποφασιστεί εάν θα απαγγελθούν κατηγορίες ή όχι. Στη συγκεκριμένη μονάδα,
δυναμικότητας 47 κλινών, έχουν φιλοξενηθεί από το 2009, πρώτο χρόνο της λειτουργίας
του, έως σήμερα περίπου 1.095 τρόφιμοι. Κατά μέσον όρο φιλοξενούνταν ετησίως περί τους 100 ηλικιωμένους.
«Ανυπόστατες» οι καταγγελίες υποστηρίζει η ιδιοκτήτρια…
Μια άλλη πραγματικότητα για τα όσα συνέβαιναν στην «Αγία Σκέπη» παρουσιάζει η
ιδιοκτήτρια του γηροκομείου Χρυσή Λιονάκη, η οποία και κάνει λόγο για ανυπόστατες
καταγγελίες: «Διατηρώ τον οίκο ευγηρίας επί 12 συναπτά έτη. Όλα όσα ακούγονται είναι
ανυπόστατα. Είναι ψευδείς οι καταγγελίες. Απολυθέντες εργαζόμενοι είχαν κίνητρο για να
κάνουν αυτές τις καταγγελίες». Η μητέρα της και συνιδιοκτήτρια της Μονάδας, Γεωργία
Λιονάκη, χαρακτηρίζει τους μάρτυρες αναξιόπιστους και τα όσα ακούγονται για την
επιχείρησή της ψευδή και συκοφαντικά. Όπως λέει, η αλήθεια στο τέλος θα λάμψει. «Σε
όλους θα στείλω αγωγές και μηνύσεις. Είναι όλα ψέματα. Αν είχε βρεθεί το παραμικρό, θα
μας είχαν κλείσει μέσα. Έχουν κάνει πλεκτάνη γύρω από εμάς, για να βγάλουν χρήματα.
Όλα αυτά που λένε για κακοποίηση, όταν ήρθαν να μου κάνουν έλεγχο γιατί δεν είπαν
τίποτα;».
Η ιδιοκτήτρια του γηροκομείου τονίζει επίσης πως η ίδια και η επιχείρησή της δεν
εμπλέκονται σε ύποπτες μεταβιβάσεις ακινήτων και πως κανένας από τους υπαλλήλους δεν
κακομεταχειριζόταν κάποιον από τους ηλικιωμένους.
Στον Εισαγγελέα Εφετών βρέθηκαν το πρωί της Μεγάλης Τετάρτης οι δύο δικηγόροι του
γηροκομείου που έχει δεχτεί καταγγελίες για κακοποίηση των ηλικιωμένων. Οι κύριοι
Ιωάννης Σφακιωτάκης και Νίκος Ρουσσόπουλος υπέβαλαν αίτημα στην Εισαγγελία Εφετών
να κληθούν μάρτυρες και από την άλλη πλευρά. Την επόμενη Τέταρτη θα υποβάλουν
σχετικό υπόμνημα και στον Άρειο Πάγο. Παράλληλα άφησαν ανοιχτό το ενδεχόμενο να
γίνουν μηνύσεις και κατά όσων προχωρούν σε καταγγελίες. «Υπάρχει ένας κατάλογος άνω
των 70 ατόμων, τα οποία είναι έτοιμα να καταθέσουν και δεν έχει καταθέσει ούτε ένας»
είπαν στην «Μ».
Από την πλευρά του ο αντιπεριφερειάρχης Χανίων Νίκος Καλογερής σημείωσε πως στη
συγκεκριμένη δομή έχουν γίνει έλεγχοι, χωρίς να έχει διαπιστωθεί κάτι μεμπτό. Όσον αφορά
στο αυξημένο ποσοστό θανάτων, ο αντιπεριφερειάρχης είπε ότι «πολλοί ηλικιωμένοι είναι
τελικού σταδίου» και όπως είπε η «υγεία τους επιβαρύνεται δραματικά, επειδή θεωρούν ότι
εγκαταλείφθηκαν από τους δικούς τους ανθρώπους».
Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί