Καταρρέει σαν χάρτινος πύργος η ψυχική υγεία κάτω από το βάρος της συνεχιζόμενης καραντίνας, με τα παιδιά, τους ηλικιωμένους και τις ευπαθείς ομάδες (ανθρώπους με εξαρτήσεις, μοναχικά άτομα, άνεργους και μονογονεϊκές οικογένειες) να υφίστανται τον πιο βαρύ αντίκτυπο.
Συνέντευξη στην Αλεξία Σβώλου
«Το σύνθημά μας στο υπουργείο Υγείας είναι: Δεν αφήνουμε κανέναν μόνο του. Δεν αφήνουμε κανέναν πίσω», δηλώνει η υφυπουργός Υγείας Ζωή Ράπτη και ξετυλίγει στη «Μ» το πλάνο των στοχευμένων δράσεων.
Σε αυτό το ζοφερό σκηνικό με τις γιορτές που πλησιάζουν να θυμίζουν μελαγχολικό παραμύθι του Ντίκενς, η «ΜΠΑΜ στο Ρεπορτάζ» συνομιλεί με την καθ’ ύλην αρμόδια, για τα θέματα ψυχικής υγείας, την υφυπουργό Υγείας Ζωή Ράπτη και μαζί της χαρτογραφεί τις δράσεις στήριξης των ευάλωτων συνανθρώπων μας, που βρίσκονται αντιμέτωποι με τα πιο μοναχικά, τα πιο μελαγχολικά και τα πιο «κλειστοφοβικά» Χριστούγεννα της ζωής τους.
Ενίσχυση
Όπως εξηγεί η Ζωή Ράπτη, το σύνθημα του υπουργείου Υγείας είναι «δεν αφήνουμε κανέναν μόνο του-δεν αφήνουμε κανέναν πίσω». Για να ενισχυθεί ο πολύπαθος αυτός τομέας αυξάνεται ο τακτικός προϋπολογισμός για τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας και απεξάρτησης για το 2021 κατά 62%, από 34 εκατομμύρια ευρώ σε 58, έτσι ώστε μαζί με τα έκτακτα έσοδα να φτάσει στο 2% των συνολικών δαπανών για την υγεία, σύμφωνα και με τον στόχο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Ακολούθως η Ζωή Ράπτη απαντά στις ερωτήσεις της «Μ» για το πώς θα αντιμετωπιστεί το τσουνάμι των ψυχικών προβλημάτων που έφεραν στην επιφάνεια τα κύματα της πανδημίας.
Η δεύτερη καραντίνα και ο κίνδυνος αλλεπάλληλων lockdown κατά τη διάρκεια του χειμώνα εγκλωβίζει τα παιδιά στο σπίτι και αυξάνει τον διαδικτυακό εθισμό. Πώς θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε αυτό το μείζον ζήτημα και να διαφυλάξουμε την ψυχική υγεία των παιδιών;
Το υπουργείο αναγνωρίζοντας το πρόβλημα της αύξησης των εξαρτητικών συμπεριφορών παιδιών και εφήβων από το διαδίκτυο και της παθολογικής ενασχόλησής τους με τα τυχερά παιχνίδια, έθεσε ως άμεση προτεραιότητα τη δημιουργία Εθνικού ∆ικτύου για τις νόμιμες εξαρτήσεις, όπου μπορούν να απευθύνονται οι οικογένειες προκειμένου να αντιμετωπίσουν την κατάχρηση και την εξάρτηση από το διαδίκτυο, κάποιου μέλους τους. Το Πρόγραμμα προβλέπει την παροχή εξειδικευμένης οικογενειακή υποστήριξης, με συναντήσεις ζευγαριών, με στόχο να διαχειριστούν οι οικογένειες το εμπλεκόμενο με τη διαδικτυακή εξάρτηση μέλος, να αποκατασταθεί η σωματική και ψυχική του ισορροπία, να εξομαλυνθούν οι οικογενειακές σχέσεις και να πραγματοποιηθεί στροφή στη δημιουργικότερη αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου του παιδιού ή του εφήβου.
Για τον σκοπό αυτό, πέραν της λειτουργίας των υφισταμένων δομών του ΚΕΘΕΑ, δημιουργούμε νέες δομές και υπηρεσίες, διευρύνοντας την πρόσβαση σε βοήθεια και ενισχύοντας την κοινωνική ένταξη, μετά τη θεραπεία.
Πολυδύναμα
Ήδη ξεκίνησαν να λειτουργούν πέντε Πολυδύναμα Κέντρα σε Ρόδο, Πύργο, Ναύπλιο, Καλαμάτα και Χίο, ενώ από τις αρχές του 2021, προβλέπεται η έναρξη λειτουργίας τεσσάρων ακόμη Πολυδύναμων κέντρων, καθώς και Κινητών Μονάδων, για την υποστήριξη εξαρτημένων και από ναρκωτικά που διαμένουν σε περιοχές εκτός αστικού ιστού.
Ποιος εποπτεύει τους ψυχικά ασθενείς, τώρα που όλοι απομακρύνονται από τους γιατρούς τους; Θα αυξηθούν οι δράσεις κατ’ οίκον νοσηλείας;
Οι κοινοτικές υπηρεσίες, τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας και τα Κέντρα Ημέρας, δεν έχουν σταματήσει ούτε μια ώρα τη λειτουργία τους στη διάρκεια της πανδημίας, ενώ οι ψυχικά πάσχοντες έχουν τη δυνατότητα να απευθύνονται στον γιατρό τους.
Στο πρόγραμμα του υπουργείου είναι η ανάπτυξη μιας σειράς δράσεων για την υποστήριξη των ψυχικά πασχόντων, όχι μόνο με κατ΄οίκον επισκέψεις αλλά και μέσα από τις νέες τεχνολογίες που προσφέρουν μεγάλη βοήθεια. Ήδη η τηλεφωνική γραμμή υποστήριξης 10306 επαναλειτουργεί δωρεάν σε 24ώρη βάση με επιπλέον προσωπικό, ενώ δρομολογείται πρόγραμμα ψυχολογικής και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης με χρήση πλατφόρμας τηλεϊατρικής, σε κλινικές Covid τόσο για τους ασθενείς που νοσηλεύονται στις κλινικές της χώρας, ή βρίσκονται σε κατ΄ οίκον περιορισμό για τα μέλη των οικογενειών τους όσο και για το υγειονομικό προσωπικό των κλινικών των νοσοκομείων και των μονάδων εντατικής θεραπείας.
Είμαστε ένα έθνος γερασμένο με πολλούς ηλικιωμένους, που τώρα στις γιορτές νιώθουν ακόμα πιο μόνοι. Πώς θα μπορέσουμε να τους «βγάλουμε» αλώβητους από αυτή την τεράστια περιπέτεια και πώς θα τους πείσουμε να εμβολιαστούν;
Είναι πολύ σημαντικό όχι μόνο να βοηθήσουμε τους ηλικιωμένους σε αυτή τη δύσκολη περίοδο αλλά και να τους προστατεύσουμε. Η χωροταξική απομόνωση δυσκολεύει τους ηλικιωμένους στην ελληνική κοινωνία γιατί δεν επιτρέπει την επικοινωνία και την αλληλεπίδραση με τα παιδιά τους και τα εγγόνια τους. Ας μην ξεχνάμε πως η χωροταξική απομόνωση δεν σημαίνει και συναισθηματική απομόνωση. Χρειάζεται η συχνή επικοινωνία μαζί τους, η αλληλεπίδραση ώστε να μη νιώθουν μόνοι τους. Όπως γνωρίζετε, το υπουργείο Υγείας έχει ήδη εκπονήσει ένα πολύ αναλυτικό σχεδιασμό για τη διαδικασία του μαζικού εμβολιασμού ολόκληρου του ελληνικού πληθυσμού. Θα υπάρξει μια πολύ εμπεριστατωμένη εκστρατεία ενημέρωσης της κοινής γνώμης για την ανάγκη να εμβολιαστούν όσο το δυνατόν περισσότεροι συμπολίτες μας. Το εμβόλιο, όπως έχουμε πει πολλές φορές, θα είναι δωρεάν.
Ο εμβολιασμός προφανώς δεν θα είναι υποχρεωτικός, γι’ αυτό όμως είναι πάρα πολύ σημαντικό να κερδίσουμε τη μάχη στην κοινή γνώμη, για το πόσο απαραίτητο είναι να εμβολιαστούμε όλοι, πάντα υπακούοντας τις κατευθύνσεις και τις εντολές που θα μας υποδείξει η Επιτροπή Εμβολιασμού.
Προβλέπονται δράσεις ψυχικής στήριξης και ενδυνάμωσης των ευπαθών ομάδων ενόψει Χριστουγέννων;
Το υπουργείο Υγείας προγραμματίζει μια σειρά από δράσεις για την ψυχοκοινωνική υποστήριξη των πολιτών που αντιμετωπίζουν συναισθηματικές δυσκολίες, με έμφαση στους ανέργους, στους ασθενείς με χρόνιες παθήσεις (διαβητικούς, καρκινοπαθείς, νεφροπαθείς κ.ά.) και στις οικογένειές τους, ενώ αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα του υπουργείου Υγείας πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας για την περίοδο του COVID – 19 για τον γενικό πληθυσμό.
Όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί